BEIJING (ANP/RTR) - China heeft er bij Nederland op aangedrongen geen misbruik te maken van exportbeperkingen op producten uit de chipindustrie. Dat staat in een verklaring van het Chinese ministerie van Handel. Beijing lijkt daarmee te reageren op de exportbeperkingen voor de Nederlandse chipmachinemaker ASML richting China.

UTRECHT (ANP) - Wouter Koolmees, president-directeur van de NS, hoopt dat er vanaf 2026 een spitsheffing van toepassing is op treinkaartjes op drukke trajecten. Dat zegt hij in een interview met de Volkskrant. Hoeveel duurder de kaartjes dan moeten worden, zegt hij niet. "We staan nog aan het begin van de discussie, ook met de politiek."

LONDEN (ANP) - Het Britse was- en levensmiddelenconcern Unilever heeft weer een Nederlander aan het roer. Hein Schumacher is per 1 juli aangetreden als nieuwe topman van het bedrijf achter merken als Dove, Knorr, Rexona en Magnum. Hij volgt de Brit Alan Jope op, die vorig jaar al had aangegeven met pensioen te zullen gaan.

NEW YORK (ANP) - Techconcern Apple is als eerste Amerikaanse bedrijf gesloten met een beurswaarde van meer dan 3 biljoen dollar. Dat is 3000 miljard dollar. Het aandeel van de iPhonemaker hikte al enige tijd tegen de grens aan, maar een nieuw koopadvies van analisten van Citi en een techrally nadat een voor de Federal Reserve belangrijke inflatiemaatstaf daalde, hielpen een handje.

SAN FRANCISCO (ANP) - Twitter beperkt de zichtbaarheid van tweets. Mensen die de berichten op de site willen zien, moeten voortaan ingelogd zijn. Daarmee breekt het bedrijf met het verleden, want Twitter gebruikte de zichtbaarheid van tweets op andere sites lang om mensen naar de dienst te lokken. Bijvoorbeeld als gebruikers links van interessante tweets naar vrienden stuurden die zelf geen Twitteraccount hadden. Tweets die op andere sites worden getoond, zijn nog wel voor iedereen zichtbaar.

BRUSSEL (ANP/RTR) - Meer dan 160 topbestuurders uit het internationale bedrijfsleven hebben in een open brief hun zorgen geuit over nieuwe regels voor kunstmatige intelligentie (AI) die de Europese Unie zou willen invoeren. Die zouden de concurrentiekracht en onafhankelijkheid van Europa op het spel zetten. Onder meer bierbrouwer Heineken, autofabrikant Renault en vliegtuigbouwer Airbus horen bij de bedrijven die de brief ondertekenden.

LONDEN (ANP/RTR) - De voedselzekerheid in het Verenigd Koninkrijk is in gevaar door het grote gebrek aan arbeidskrachten in de voedingsindustrie. Dat stelt een onafhankelijke onderzoekscommissie in een rapport. De commissie adviseert de overheid daarom om een regeling te verlengen waardoor meer buitenlandse arbeidskrachten in de Britse voedingsbranche kunnen komen werken.

DEN HAAG (ANP) - De drukte bij pompstations houdt waarschijnlijk nog tot laat in de avond aan. Dat zei directeur Erik de Vries van branchevereniging NOVE. Automobilisten grijpen hun laatste kans om nog even goedkoper hun tank vol te gooien, want zaterdag gaan de accijnzen omhoog.

AMSTERDAM (ANP) - Chipmachinemaker ASML kon vrijdag niet profiteren van meewind die andere techbedrijven wel voelden. Het Veldhovense bedrijf ging omlaag op een bericht van persbureau Reuters dat de Verenigde Staten via een omweg de export van meer machines naar China willen beperken. Ook werden de beperkingen die Nederland ASML oplegt officieel van kracht. Het aandeel ASML ging 0,8 procent omlaag.

UTRECHT (ANP) - De grootste vakbond van Nederland is niet van plan om ineens op een andere manier cao-onderhandelingen in te gaan, nu het Centraal Bureau van de Statistiek (CBS) de inflatie anders berekent. Doordat het statistiekbureau de ontwikkeling van de energieprijzen anders meet, zou de geldontwaarding voor het grootste deel van 2022 minder heftig zijn uitgevallen dan toen werd gemeld. Maar op de lange termijn verandert niet veel, dus houdt FNV vast aan de gangbare aanpak van cao-onderhandelingen.

NEW YORK (ANP) - Apple begon vrijdag met winst aan de handelsdag op Wall Street. Het techbedrijf werd 1,2 procent hoger gezet en kwam daardoor qua marktwaarde boven de 3 biljoen dollar uit. Die grens passeerde Apple al een keer eerder, maar het aandeel sloot nog niet daarboven. Het aandeel moet sluiten op of boven de 190,73 dollar om die waarde vast te houden.

AMSTERDAM (ANP) - Oud-minister Sander Dekker is benoemd tot nieuwe voorzitter van de raad van toezicht (rvt) van de Autoriteit Financiële Markten (AFM). Zijn benoeming door de minister van Financiën gaat in per 1 juli en is voor een periode van vier jaar. Dekker volgt in die functie oud-politicus Martin van Rijn op.

DEN HAAG (ANP) - Bedrijven in de technologische industrie maken zich zorgen over de nieuwe energiebesparingsplicht die per 1 juli ingaat. Volgens ondernemersorganisatie FME wordt de uitvoering in de praktijk "een behoorlijke opgave" in de industrie en het mkb door het grote gebrek aan technisch personeel.

WASHINGTON (ANP/DPA) - Ruim 140.000 Mercedessen in de Verenigde Staten moeten terug naar de dealer omdat er problemen zijn met de brandstofpomp in de auto's. Het probleem kan volgens de Amerikaanse toezichthouder zorgen voor een grotere kans op ongelukken. Ook In Nederland kijkt Mercedes-Benz of het auto's terug gaat roepen.

DEN HAAG (ANP) - Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) past oude cijfers over inflatie niet aan, ook al zorgt de nieuwe berekenmethode voor behoorlijke verschillen als je kijkt naar de prijsontwikkeling van de afgelopen maanden. Als het statistiekbureau deze cijfers met terugwerkende kracht aanpast, zou dat volgens hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen voor veel gedoe zorgen bij veel partijen. De inflatiecijfers vormen namelijk vaak de basis van afspraken over lonen, cao's of huurtarieven.

ZAANDAM (ANP) - Klimaatactivisten gaan opnieuw actievoeren bij supermarktconcern Ahold Delhaize. De activisten van Milieudefensie Jong en Extinction Rebellion bezoeken volgende week woensdag een buitengewone vergadering van Ahold Delhaize en gaan dan eisen dat topman Frans Muller geen bonus krijgt. De actievoerders zeggen dat het moederbedrijf van Albert Heijn, bol.com en Etos onvoldoende doet om de uitstoot van broeikasgassen te verlagen.

DEN HAAG (ANP) - De Chinese ambassade in Den Haag noemt de regeling om de export van chipmachines van ASML te beperken "misbruik van exportcontrolemechanismen" die de vrije handelsregels "ernstig verstoren". Het kabinet maakte eerder op de dag bekend dat de in maart aangekondigde exportcontrolemaatregelen voor geavanceerde productieapparatuur voor halfgeleiders vanaf september gaat gelden. China "verzet zich krachtig" tegen de maatregel, laat de woordvoerder van de ambassade weten in een verklaring.

AMSTERDAM (ANP) - De AEX-index op het Damrak ging vrijdag licht omhoog onder aanvoering van zorgtechnologieconcern Philips. ASML stond daarentegen onderaan. De Nederlandse overheid maakte officieel bekend dat het bedrijf vanaf september bepaalde chipmachines niet meer naar China mag exporteren. De maatregel werd in maart al aangekondigd en ASML herhaalde dat het geen groot effect zal hebben op de resultaten.

UTRECHT (ANP) - CNV en FNV zeggen met andere bonden een principeakkoord te hebben gesloten met de Vereniging Hogescholen over een nieuwe cao voor het hoger beroepsonderwijs. De lonen gaan afhankelijk van de schaal van de medewerker tussen 13,8 en 6,36 procent omhoog. Ook krijgt iedereen een eenmalige uitkering van 833 euro bruto naar rato van het dienstverband.

LUXEMBURG (ANP) - De prijzen in de eurolanden zijn in juni minder hard gestegen dan in de voorgaande maand. Dat komt vooral doordat gas en elektriciteit goedkoper waren dan een jaar eerder. Voedingsmiddelen, alcohol en tabak stegen nog altijd hard in prijs.

GENÈVE (ANP/AFP/RTR) - Een grote staking op de Zwitserse luchthaven van Genève is vrijdag aan het begin van de avond beëindigd. De luchthaven en de vakbonden bereikten een akkoord over het aanpassen van een nieuw beloningsbeleid. Dat werd donderdag door het bestuur op het vliegveld aangenomen. Geplande stakingen zaterdag, op de eerste dag van het vakantieseizoen, zijn nu van de baan.

AMSTERDAM (ANP) - ASML was vrijdag de grootste daler in de AEX-index op het Damrak, die een klein verlies liet zien. Persbureau Reuters meldde dat de Verenigde Staten een manier hebben gevonden om de export van chipmachines van ASML naar China nog verder in te perken. Zo wil de Amerikaanse regering de verkoop van apparatuur aan zes Chinese fabrieken verbieden als die een klein percentage onderdelen uit de VS bevatten. Daarmee zou ook de verkoop van oudere modellen van ASML aan die klanten geblokkeerd kunnen worden. Het aandeel zakte 2,6 procent.

BEIJING (ANP) - In China begint voor het eerst een bedrijf een regeling om werknemers te stimuleren kinderen te nemen. Trip.com, een van de grootste onlineboekingsplatforms voor reizen ter wereld, belooft medewerkers omgerekend zo'n 6400 euro per geboren kind. Zo wil topman James Liang helpen de vergrijzing in het land tegen te gaan.

DEN HAAG (ANP) - ASML mag vanaf september bepaalde chipmachines niet meer naar China exporteren. Vanaf die maand gelden de in maart aangekondigde exportbeperkingen, heeft minister Liesje Schreinemacher (Buitenlandse Handel) bekendgemaakt.

WASHINGTON (ANP) - De Verenigde Staten hebben een manier gevonden om de export van chipmachines van ASML naar China nog verder in te perken. Dat meldt persbureau Reuters op basis van een ingewijde. De Amerikaanse regering wil de verkoop van apparatuur aan zes Chinese fabrieken verbieden als die een klein percentage onderdelen uit de VS bevatten, waardoor de verkoop van ook oudere modellen van ASML aan die klanten wordt geblokkeerd.

AMSTERDAM (ANP) - Op de Amsterdamse beurs gaat de aandacht vrijdag onder meer uit naar Aegon. De verzekeraar liet weten zich statutair te vestigen in Bermuda, waardoor het bedrijf niet langer onder toezicht van De Nederlandsche Bank (DNB) valt. De stap volgt op de verkoop van de Nederlandse verzekeringsactiviteiten aan branchegenoot ASR. Het hoofdkantoor van Aegon blijft wel in Den Haag. De verzekeraar blijft ook belastingplichtig in Nederland en behoudt zijn beursnoteringen in Amsterdam en New York.

DEN HAAG (ANP) - Het toezicht op verzekeraar Aegon verplaatst van Nederland naar Bermuda. Het concern verhuist zijn zogeheten juridische zetel naar het eiland in de Atlantische Oceaan, waardoor de Bermudaanse toezichthouder de hoofdverantwoordelijke wordt voor de controle van Aegon. Het hoofdkantoor van Aegon blijft in Nederland en ook op fiscaal gebied blijft het bedrijf 'inwoner' van Nederland, wat betekent dat de belastingregels van hier gelden voor de verzekeraar.

TOKIO (ANP) - De aandelenbeurs in Tokio ging vrijdag omlaag onder aanvoering van de Japanse techbedrijven. Beleggers namen wat winst op de laatste dag van de sterke beursmaand juni. Een daling van de Japanse industriële productie in mei zorgde daarbij voor enige koersdruk. Ook waarschuwde de Japanse minister van Financiën voor een te grote waardedaling van de Japanse yen. De Japanse munt staat onder druk ten opzichte van de Amerikaanse dollar omdat de Bank of Japan in tegenstelling tot andere grote centrale banken de rente nog niet heeft verhoogd.

DEN HAAG (ANP) - Winkeliers hebben in mei 4,6 procent meer omgezet in vergelijking met dezelfde maand een jaar eerder. De groei komt vooral door de hogere prijzen, aangezien het totale verkoopvolume met 5,8 procent daalde. Dat meldde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) op basis van nieuwe cijfers.

DEN HAAG (ANP) - Het tempo waarmee de prijzen in Nederland stijgen, is in juni afgenomen ten opzichte van een maand eerder. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) op basis van een snelle eerste raming. Het statistiekbureau maakte daarbij voor het eerst gebruik van een nieuwe methode om energieprijzen te meten in het inflatiecijfer. De inflatie kwam deze maand uit op 5,7 procent. In mei was dat nog 6,1 procent.

BEAVERTON (ANP) - Het Amerikaanse sportartikelenmerk Nike heeft in het afgelopen kwartaal de omzet met 5 procent zien toenemen tot 12,8 miljard dollar in vergelijking met een jaar eerder. De winst stond wel onder druk omdat Nike nog steeds overtollige voorraden moet wegwerken tegen lagere verkoopprijzen.