DEN HAAG (ANP) - Voor het grote publiek is Gom van Strien, die vrijdag is voorgedragen als verkenner na de Tweede Kamerverkiezingen, een grote onbekende. Maar de 72-jarige Van Strien is al jaren betrokken bij de PVV. Geert Wilders heeft weinig mensen die al zo lang voor hem in Den Haag zitten.

DEN HAAG (ANP) - Linkse partijen zijn kritisch over de aanstelling van PVV-senator Gom van Strien als verkenner. DENK-leider Stephan van Baarle laat op X weten dat zijn partij "niet instemt met het geven van het initiatief" aan Geert Wilders. "We mogen ons land niet uitleveren aan iemand die meer dan 1 miljoen moslims hun rechten wil ontnemen", twittert hij.

DEN HAAG (ANP) - Rob Jetten (D66) heeft ingestemd met de voordracht van PVV-senator Gom van Strien als verkenner, maar had liever gezien dat iemand met meer afstand tot de politiek deze functie had gekregen. Hij heeft dit bezwaar geuit aan PVV-voorman Wilders, maar die bleef bij zijn voordracht. "Ik vind ook: het initiatief ligt nu echt bij de grootste partij", zegt Jetten over zijn besluit om deze keuze te accepteren.

DEN HAAG (ANP) - NSC-leider Pieter Omtzigt noemt de weigering van de VVD om deel te nemen aan een kabinet "bijzonder". Ook dat dit aan de pers werd meegedeeld vlak voordat de beoogde fractievoorzitters met elkaar in gesprek gingen, vindt hij opmerkelijk. "Het bemoeilijkt in elk geval het formatieproces", zegt Omtzigt desgevraagd, terwijl de formatie toch al een moeilijke puzzel is.

DEN HAAG (ANP) - PVV-leider Geert Wilders vindt het "erg teleurstellend" dat de VVD niet wil deelnemen aan een nieuw kabinet. "Volgens mij is dat niet wat de VVD-kiezer wil", aldus Wilders. Volgens de PVV-leider zit de VVD-achterban "te wachten op een centrumrechts kabinet". VVD-leider Dilan Yeşilgöz gaf vrijdagochtend aan niet met haar partij in een kabinet te willen omdat de VVD bij de verkiezingen van woensdag te veel zetels heeft verloren.

DEN HAAG (ANP) - Het Eerste Kamerlid Gom van Strien van de PVV wordt de nieuwe verkenner. Bijna alle fractieleiders hebben ingestemd met deze voordracht van de PVV. Alleen DENK-voorman Stephan van Baarle heeft tegengestemd. Dat heeft Kamervoorzitter Vera Bergkamp bekendgemaakt na een gesprek met de lijsttrekkers.

DEN HAAG (ANP) - VVD-leider Dilan Yeşilgöz wil niet met haar partij in een kabinet. Daarvoor is het verlies van tien zetels te groot, zegt zij voorafgaand aan een bijeenkomst met de fractievoorzitters en Tweede Kamervoorzitter Vera Bergkamp. Wel wil zij een "kabinet van winnaars" eventueel gedogen. Eerder noemde zij de PVV van Geert Wilders en NSC van Pieter Omtzigt de grote winnaars van de verkiezingen.

DEN HAAG (ANP) - De BoerBurgerBeweging is opnieuw met trekkers naar het Tweede Kamergebouw getrokken. De nieuwe beoogde fractievoorzitters komen daar bijeen voor een gesprek met Kamervoorzitter Vera Bergkamp. De BBB heeft voor elke zetel die ze hebben gekregen - volgens de laatste prognose zijn het er zeven - een trekker geregeld.

UTRECHT (ANP) - Na de verkiezingszege van de PVV van Geert Wilders heeft de gemeente Utrecht laten weten: "Wij staan pal voor het recht van iedereen om zichzelf te zijn en voor het recht op gelijke behandeling". De boodschap op Instagram is ook gedeeld door burgemeester Sharon Dijksma.

DEN HAAG (ANP) - Het demissionaire kabinet vindt dat de Europese Unie moet kijken of het mogelijk is Israëlische kolonisten die geweld plegen op de Westelijke Jordaanoever sancties op te leggen. Het gaat dan om inreisverboden, zei minister Hanke Bruins Slot (Buitenlandse Zaken) in de Tweede Kamer.

DEN HAAG (ANP) - Voorafgaand aan de eerste fractievergadering van Nieuw Sociaal Contract geeft partijleider Pieter Omtzigt nog steeds geen duidelijkheid over eventuele regeringsdeelname met de PVV. Hij wil eerst in de fractie praten over "hoe we omgaan met de formatie". Eerder zei Omtzigt dat hij over zijn eigen schaduw wil stappen, maar "een aantal van u heeft daar te snel conclusies getrokken" zei hij tegen de pers. Maar de NSC-voorman maakt nog steeds zijn positie niet expliciet duidelijk.

GELDERMALSEN (ANP) - De PVV is in de Gelderse gemeente West Betuwe de grootste partij geworden met 26,7 procent van de stemmen. Dat komt naar voren uit de tellingen via de Verkiezingsdienst van het ANP. Vrijwel alle gemeenten hebben nu hun uitslag voor de verkiezingen doorgegeven. Het is nog wachten op de uitslagen van de bijzondere gemeenten Bonaire, Sint-Eustatius en Saba zijn nog niet binnen.

DEN HAAG (ANP) - In de Tweede Kamer wordt de roep luider om sancties tegen Israëlische kolonisten die op de Westelijke Jordaanoever misdaden plegen tegen Palestijnen. In een ingelast debat over de oorlog tussen Israël en Hamas gaven onder meer GroenLinks-PvdA, SP, D66 en CDA aan hier voorstander van te zijn.

DEN HAAG (ANP) - Volgens VVD-leider Dilan Yeşilgöz ligt het initiatief om een kabinet te vormen nu bij de "grote winnaars" van de verkiezingen, de PVV en NSC. Waar zij eerder zei niet in een kabinet met 'premier Wilders' te willen stappen, spreekt ze van een "nieuwe werkelijkheid". Voor de verkiezingen dacht de liberale voorvrouw nog niet dat de PVV van Geert Wilders de grootste zou worden.

DEN HAAG (ANP) - Limburg en Zeeland zien beide waarschijnlijk drie leden van Provinciale Staten overstappen naar de Tweede Kamer. Statenleden mogen tegelijk ook Kamerlid zijn, maar in de praktijk komt die combinatie zelden voor. Ruim acht maanden na de Provinciale Statenverkiezingen gaan in vrijwel alle provincies al weer wisselingen plaatsvinden als gevolg van de verkiezingen voor de Tweede Kamer.

LEIDEN (ANP) - De onderhandelingen tussen rechtse partijen voor een kabinet zullen inhoudelijk gezien niet te ingewikkeld zijn, verwacht politicoloog Simon Otjes van de Universiteit Leiden. "Op het gebied van minder migratie, minder Europa, klimaatmaatregelen en stikstof zit er toch behoorlijk wat overlap tussen deze partijen." Wat het lastig kan maken, is dat de PVV wel moet laten zien dat de partij op belangrijke punten veranderd is, denkt hij.

DEN HAAG (ANP) - Defensieminister Kajsa Ollongren ziet ook in de nieuwe Tweede Kamer "een brede meerderheid die vindt dat we Oekraïne moeten blijven steunen." Maar de grote verkiezingsoverwinning van de PVV baart haar wel zorgen.

DEN HAAG (ANP) - Voorzitter Marcel Levi van de Kenniscoalitie, een samenwerkingsverband van ondernemers en wetenschappers, rekent erop "dat de partijen die nu gaan werken aan een nieuwe regeringscoalitie het belang van Nederland als kennisland zullen inzien".

DEN HAAG (ANP) - Stichting Vluchteling heeft ontsteld gereageerd op de uitslag van de verkiezingen. "De verkiezingsuitslag heeft grote impact op ons werk en de mensen voor wie wij ons inzetten", laat directeur Tineke Ceelen weten in een schriftelijke reactie.

UTRECHT (ANP) - Nederland moet eerst kijken naar het potentieel op de eigen arbeidsmarkt voordat nieuwe arbeidsmigranten uit het buitenland worden gehaald. Dat zegt vakbond CNV in een reactie op de verkiezingsuitslag.

DEN HAAG (ANP) - Autobrancheorganisatie BOVAG zal ook bij de nieuwe fracties in de Tweede Kamer blijven hameren op het belang van toegankelijke en betaalbare mobiliteit. Dat is volgens BOVAG namelijk van groot belang voor de economie en het sociale leven van mensen.

DEN HAAG (ANP) - De anti-islamgroepering Pegida is "enorm verheugd" over de winst van de PVV bij de Tweede Kamerverkiezingen. "Nu hopen we dat een coalitie met daarin de PVV tot stand gaat komen, zodat er een beleid komt waar de Nederlander weer op 1 komt te staan", reageert voorman Edwin Wagensveld, die donderdag veertig uur taakstraf kreeg opgelegd van de rechtbank in Den Haag voor het beledigen van moslims.

DEN HAAG (ANP) - VVD-leider Dilan Yeşilgöz wil de slechte verkiezingsuitslag van haar partij samen met haar fractie "rustig laten bezinken". Wel vindt ze de zorgen van de PVV-stemmer "reëel". "Als 37 zetels worden gegund aan een partij, dan moet je stilstaan bij wat de zorgen zijn. Daar hameren wij al maanden op. Het kabinet is niet voor niets gevallen."

VELDHOVEN (ANP) - Chipmachinefabrikant ASML maakt zich grote zorgen over de uitslag van de verkiezingen. Vooral een mogelijke beperking op het inhuren van kennismigranten zal ernstige gevolgen hebben voor het bedrijf.

DEN HAAG (ANP) - CDA-leider Henri Bontenbal heeft een kater overgehouden aan de slechte verkiezingsuitslag van zijn partij. "Ik had gehoopt dat het minder slecht zou zijn", geeft hij toe. Het CDA komt volgens de jongste prognose straks met vijf zetels in de Tweede Kamer, dat zijn er nu nog vijftien.

AMERSFOORT (ANP) - Lilian Marijnissen voelt zich "strijdbaar" en wil verder als partijleider van de SP. Haar partij werd bij de verkiezingen voor de Tweede Kamer bijna gehalveerd en gaat volgens de laatste prognose van negen naar vijf zetels.

DEN HAAG (ANP) - Energie-Nederland, de branchevereniging van energiebedrijven, wil dat de nieuwe Tweede Kamerleden niet wachten tot er een nieuw kabinet gevormd is. "We hebben haast als het om de energietransitie gaat; alles wat we nu al kunnen doen, moeten we niet uitstellen", bepleit voorzitter Cora van Nieuwenhuizen. De vereniging komt daarom met tien adviezen voor nieuwe Kamerleden.

AMSTERDAM (ANP) - "Wij accepteren geen racisme, geen moslimhaat, geen xenofobie. Wij begrijpen jullie angst en de zorgen. Wij staan naast jullie, wij horen bij elkaar." Dat zegt de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema donderdag in een reactie op de verkiezingswinst van de PVV.

DEN HAAG (ANP) - Ondernemersorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland willen dat het nieuwe kabinet met een duidelijke visie komt op arbeidsmigratie. Bedrijven zullen personeel van buiten de grenzen nodig hebben, stellen ze in een reactie op de uitslag van de verkiezingen.