'Nederlandse' planeet gaat Nachtwacht heten
AMSTERDAM (ANP) - Nederland heeft een naam gegeven aan een verre planeet, die nu nog als HAT-P-6b door het leven gaat. Het hemellichaam gaat Nachtwacht heten. Hij draait om de ster HAT-P-6, die voortaan Sterrennacht heet. De Nederlandse namen gaan over de hele wereld gelden, dus ook in andere talen.
De namen Nachtwacht en Sterrennacht zijn goedgekeurd door de Internationale Astronomische Unie, die over alle namen in het heelal gaat. De organisatie bestaat 100 jaar en daarom mochten ruim honderd landen een naam geven aan een ster en een planeet.
De Nachtwacht van Rembrandt (1642) en de Sterrennacht van Vincent van Gogh (1889) zijn twee van de beroemdste Nederlandse schilderijen.
Namenwedstrijd
De Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie had een wedstrijd voor de Nederlandse namen georganiseerd. Ongeveer 13.500 Nederlanders brachten daarin hun stem uit. De combinatie Moederpluis (ster) en Nijntje (planeet) kreeg de meeste stemmen, maar die viel af "omdat er sprake is van een actief intellectueel eigendomsrecht". De reserves waren de combinaties Sterrennacht/Nachtwacht en Vuurduin/Brandaris.
De andere keuzemogelijkheden in Nederland waren Leeghwater/Cruquius (maakten polders droog) en Hurstrga/Exomna (godinnen). De vijf combinaties waren geselecteerd uit ongeveer 6100 voorstellen.
Geelwitte dwergster
HAT-P-6 is een geelwitte dwergster. Hij staat op 905 lichtjaar afstand van de aarde, in het sterrenbeeld Andromeda. Zijn planeet is iets zwaarder dan Jupiter, de grootste planeet in ons zonnestelsel.
Het is niet de eerste keer dat zo'n naamwedstrijd wordt gehouden. In 2015 werd de naam van de ster 55 Cancri in het sterrenbeeld Kreeft veranderd in Copernicus, op voorstel van de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Weer- en Sterrenkunde (KNVWS). Voor de planeten eromheen werden onder meer de namen Janssen en Lippershey gekozen, twee Zeeuwen die begin zeventiende eeuw gelijktijdig de telescoop uitvonden.
Ook andere landen mochten dit jaar namen geven aan een ster en een planeet. Oostenrijk noemde zijn hemellichamen Franz en Sissi. Keizer Frans Jozef I en zijn vrouw keizerin Elisabeth, bijgenaamd Sissi, werden vereeuwigd in de film Sissi uit 1955, met Romy Schneider als keizerin. Jordanië koos voor Wadirum en Petra, naar twee toeristische trekpleisters. België vereerde twee oude stammen, Nervia en Eburonia. Aruba koos voor twee van zijn stranden, Malmok en Bocaprins. Zambia noemde zijn ster Natasha, wat 'bedankt' in zijn taal betekent.
Meer uit Technologie
LEIDEN (ANP) - Onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) hebben hoop gekregen op een coronavaccin dat beter geschikt is voor mensen met een verzwakt immuunsysteem. Die hebben minder baat bij de huidige coronavaccins, die vooral de aanmaak van antistoffen stimuleren. De wetenschappers zijn daarom bezig een ander vaccin te ontwikkelen, dat de aanmaak van bepaalde afweercellen extra bevordert. Bij muizen werkt het al goed, zo is nu vastgesteld.
2 jaar geleden
NIEUWERSLUIS (ANP) - Uitvinder Ap Verheggen krijgt de Over Hoop Prijs 2021 (25.000 euro) voor de SunGlacier, een apparaat dat waterdamp uit de buitenlucht condenseert en zo water oplevert op een plek waar dat niet lijkt te zijn. De vinding werd eerder gepresenteerd op de World Expo in Dubai. De koning en de koningin bezochten de installatie daar al en hadden zelfs een paraplu nodig. De SunGlacier leverde er 1200 liter water per dag op, dat als een regen naar beneden kwam. Buiten was het snikheet en gortdroog.
2 jaar geleden
DEN HAAG (ANP) - Vanaf 2028 moet het mogelijk zijn om met een middelgroot passagiersvliegtuig met tot tachtig zitplaatsen op waterstof van Amsterdam over de Noordzee naar Londen te vliegen. Een grote Nederlandse samenwerking bouwt momenteel een waterstofsysteem dat in bestaande vliegtuigen kan worden ingebouwd. Aan het initiatief doen verschillende bedrijven en instanties van eigen bodem mee.
2 jaar geleden
GRONINGEN (ANP) - Niet alleen op de aarde komen bevingen voor, dat kan ook op sterren gebeuren. En soms zijn die 'sterbevingen' zo hevig dat er een soort tsunami ontstaat van het materiaal waar de ster van gemaakt is. Dat is een van de ontdekkingen die is gedaan met de Europese ruimtetelescoop Gaia.
2 jaar geleden
GARCHING (ANP) - Wetenschappers zijn er voor het eerst in geslaagd een afbeelding te maken van het superzware zwarte gat in het hart van onze eigen Melkweg. Dat heet Sagittarius A*. De zwaartekracht is er zo sterk dat zelfs licht er niet aan kan ontsnappen.
2 jaar geleden
PASADENA (ANP) - De planeet Mars is vorige week getroffen door een redelijk zware aardbeving. Die had een kracht van 5,0 en daarmee is het de zwaarste schok die ooit op een andere planeet is geregistreerd. Bevingen op Mars kunnen ook niet veel sterker worden dan dit, de magnitude komt in de buurt van het maximum.
2 jaar geleden
PARIJS (ANP/AFP) - De Europese ruimtevaartorganisatie ESA stopt voorlopig de samenwerking met Rusland en schort drie geplande missies naar de maan op. Vorige maand beëindigde ESA al een missie met Rusland die een onbemande verkenner naar de planeet Mars moest brengen. De Russische oorlog in Oekraïne leidt volgens de Europese organisatie tot "fundamenteel veranderde omstandigheden".
3 jaar geleden