Nanoplastics maken zebravis hyperactief
LEIDEN (ANP) - Minuscule plasticdeeltjes in het lichaam veroorzaken een stressreactie, met hyperactiviteit tot gevolg - in elk geval bij zebravisjes. Onderzoekers van twee instituten die verbonden zijn aan de Universiteit Leiden hebben ontdekt dat zogeheten nanoplastics grote invloed hebben op het gedrag van de beestjes: larven van de visjes die eraan zijn blootgesteld, werden letterlijk hyperactief. Ze vertoonden tot 50 procent meer activiteit dan normaal.
Zebravisjes worden vaak gebruikt in wetenschappelijk onderzoek, onder meer omdat ze genetisch 70 procent overeenkomen met mensen en zich snel voortplanten. Over de gevolgen van nanoplastics in het menselijk lichaam durven de onderzoekers geen harde uitspraken te doen. "Maar het valt te onderbouwen dat een soortgelijk effect ook bij de mens voorkomt, omdat we weten dat plastic nanodeeltjes in elk weefsel van ons lichaam zitten", stelt onderzoeker Christian Tudorache.
Ophoping van kleine plasticdeeltjes zetten in de lijfjes van de zebravislarven een kettingreactie in gang. Eerst wordt hun bloedsuikerspiegel lager, waarop een hongersignaal naar de hersenen gaat. Dat leidt tot meer aanmaak van het stresshormoon cortisol en aanmaak van extra glucose, waardoor de vislarven juist een hogere bloedsuikerspiegel krijgen. Het resultaat: een hyperactieve zebravislarf.
Meer uit Technologie
LEIDEN (ANP) - Onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) hebben hoop gekregen op een coronavaccin dat beter geschikt is voor mensen met een verzwakt immuunsysteem. Die hebben minder baat bij de huidige coronavaccins, die vooral de aanmaak van antistoffen stimuleren. De wetenschappers zijn daarom bezig een ander vaccin te ontwikkelen, dat de aanmaak van bepaalde afweercellen extra bevordert. Bij muizen werkt het al goed, zo is nu vastgesteld.
2 jaar geleden
NIEUWERSLUIS (ANP) - Uitvinder Ap Verheggen krijgt de Over Hoop Prijs 2021 (25.000 euro) voor de SunGlacier, een apparaat dat waterdamp uit de buitenlucht condenseert en zo water oplevert op een plek waar dat niet lijkt te zijn. De vinding werd eerder gepresenteerd op de World Expo in Dubai. De koning en de koningin bezochten de installatie daar al en hadden zelfs een paraplu nodig. De SunGlacier leverde er 1200 liter water per dag op, dat als een regen naar beneden kwam. Buiten was het snikheet en gortdroog.
2 jaar geleden
DEN HAAG (ANP) - Vanaf 2028 moet het mogelijk zijn om met een middelgroot passagiersvliegtuig met tot tachtig zitplaatsen op waterstof van Amsterdam over de Noordzee naar Londen te vliegen. Een grote Nederlandse samenwerking bouwt momenteel een waterstofsysteem dat in bestaande vliegtuigen kan worden ingebouwd. Aan het initiatief doen verschillende bedrijven en instanties van eigen bodem mee.
2 jaar geleden
GRONINGEN (ANP) - Niet alleen op de aarde komen bevingen voor, dat kan ook op sterren gebeuren. En soms zijn die 'sterbevingen' zo hevig dat er een soort tsunami ontstaat van het materiaal waar de ster van gemaakt is. Dat is een van de ontdekkingen die is gedaan met de Europese ruimtetelescoop Gaia.
2 jaar geleden
GARCHING (ANP) - Wetenschappers zijn er voor het eerst in geslaagd een afbeelding te maken van het superzware zwarte gat in het hart van onze eigen Melkweg. Dat heet Sagittarius A*. De zwaartekracht is er zo sterk dat zelfs licht er niet aan kan ontsnappen.
2 jaar geleden
PASADENA (ANP) - De planeet Mars is vorige week getroffen door een redelijk zware aardbeving. Die had een kracht van 5,0 en daarmee is het de zwaarste schok die ooit op een andere planeet is geregistreerd. Bevingen op Mars kunnen ook niet veel sterker worden dan dit, de magnitude komt in de buurt van het maximum.
2 jaar geleden
PARIJS (ANP/AFP) - De Europese ruimtevaartorganisatie ESA stopt voorlopig de samenwerking met Rusland en schort drie geplande missies naar de maan op. Vorige maand beëindigde ESA al een missie met Rusland die een onbemande verkenner naar de planeet Mars moest brengen. De Russische oorlog in Oekraïne leidt volgens de Europese organisatie tot "fundamenteel veranderde omstandigheden".
3 jaar geleden