China gaat naar de maan om stenen op te halen
PEKING (ANP) - Voor het eerst sinds 1976 komt een stuk maan naar de aarde. China wil een dezer dagen, vermoedelijk op dinsdag, een verkenner lanceren die op de maan stenen moet verzamelen. Die missie, Chang'e 5, moet half december terugkeren op aarde.
Wanneer het vaartuig precies vertrekt, is niet bekend. "Eind november", meldden Chinese staatsmedia een paar dagen geleden. De Chinese autoriteiten zijn over het algemeen niet zo scheutig met informatie vooraf. De meeste lanceringen worden pas bevestigd wanneer ze geslaagd zijn. Wat wel bekend is, is dat de maanmissie vertrekt vanaf een ruimtebasis op het zuidelijke eiland Hainan. Na een paar dagen vliegen moet de Chang'e 5 aankomen op zijn bestemming. Dit is Mons Rümker, een oude vulkanische formatie op het noordelijk halfrond van de maan. Die is ongeveer 1 miljard jaar geleden gevormd en is daarmee jonger dan veel plekken op de maan die tot nu toe verkend zijn.
Twee weken lang schept de Chang'e 5 bodemmateriaal op, tot op een diepte van twee meter. Het is de bedoeling dat hij daarna met ongeveer 2 kilo aan maanstenen terugkeert naar de aarde. In de loop van december moet hij landen op de uitgestrekte grasvlakten van Binnen-Mongolië. Wetenschappers kunnen de stenen dan onder de apparatuur in hun labs leggen. Zo willen ze een beter beeld krijgen van de samenstelling en de geschiedenis van de maan.
Complex
Een 'sample return mission' is heel complex. Een ruimtevaartorganisatie voert eigenlijk een dubbele missie uit: een vaartuig moet van de aarde gelanceerd worden, de oversteek van bijna 400.000 kilometer maken, in een baan rond de maan komen, veilig landen en materiaal verzamelen, maar moet daarna opnieuw gelanceerd worden, de oversteek terug maken en ook veilig op aarde landen.
China wordt de laatste decennia steeds actiever in de ruimtevaart. Het land werkt heel af en toe samen met een ander land, maar doet het voor het grootste deel zelf. In 2003 ging voor het eerst een Chinese 'taikonaut' de ruimte in. In 2013 landde voor het eerst een Chinees karretje op de maan. Eerder dit jaar vertrok een onbemande Chinese verkenner naar Mars, waar hij volgend jaar moet aankomen. In de komende jaren wil China ook een eigen ruimtestation bouwen.
De laatste geslaagde 'sample return mission' naar de maan, was de missie Luna 24 van de Sovjet-Unie. Die vloog in augustus 1976 naar de maan en keerde tien dagen later terug met 170 gram stenen. De twaalf Amerikanen die op de maan hebben rondgelopen, hebben ook allerlei stenen mee terug genomen.
Meer uit Technologie
LEIDEN (ANP) - Onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) hebben hoop gekregen op een coronavaccin dat beter geschikt is voor mensen met een verzwakt immuunsysteem. Die hebben minder baat bij de huidige coronavaccins, die vooral de aanmaak van antistoffen stimuleren. De wetenschappers zijn daarom bezig een ander vaccin te ontwikkelen, dat de aanmaak van bepaalde afweercellen extra bevordert. Bij muizen werkt het al goed, zo is nu vastgesteld.
1 jaar geleden
NIEUWERSLUIS (ANP) - Uitvinder Ap Verheggen krijgt de Over Hoop Prijs 2021 (25.000 euro) voor de SunGlacier, een apparaat dat waterdamp uit de buitenlucht condenseert en zo water oplevert op een plek waar dat niet lijkt te zijn. De vinding werd eerder gepresenteerd op de World Expo in Dubai. De koning en de koningin bezochten de installatie daar al en hadden zelfs een paraplu nodig. De SunGlacier leverde er 1200 liter water per dag op, dat als een regen naar beneden kwam. Buiten was het snikheet en gortdroog.
2 jaar geleden
DEN HAAG (ANP) - Vanaf 2028 moet het mogelijk zijn om met een middelgroot passagiersvliegtuig met tot tachtig zitplaatsen op waterstof van Amsterdam over de Noordzee naar Londen te vliegen. Een grote Nederlandse samenwerking bouwt momenteel een waterstofsysteem dat in bestaande vliegtuigen kan worden ingebouwd. Aan het initiatief doen verschillende bedrijven en instanties van eigen bodem mee.
2 jaar geleden
GRONINGEN (ANP) - Niet alleen op de aarde komen bevingen voor, dat kan ook op sterren gebeuren. En soms zijn die 'sterbevingen' zo hevig dat er een soort tsunami ontstaat van het materiaal waar de ster van gemaakt is. Dat is een van de ontdekkingen die is gedaan met de Europese ruimtetelescoop Gaia.
2 jaar geleden
GARCHING (ANP) - Wetenschappers zijn er voor het eerst in geslaagd een afbeelding te maken van het superzware zwarte gat in het hart van onze eigen Melkweg. Dat heet Sagittarius A*. De zwaartekracht is er zo sterk dat zelfs licht er niet aan kan ontsnappen.
2 jaar geleden
PASADENA (ANP) - De planeet Mars is vorige week getroffen door een redelijk zware aardbeving. Die had een kracht van 5,0 en daarmee is het de zwaarste schok die ooit op een andere planeet is geregistreerd. Bevingen op Mars kunnen ook niet veel sterker worden dan dit, de magnitude komt in de buurt van het maximum.
2 jaar geleden
PARIJS (ANP/AFP) - De Europese ruimtevaartorganisatie ESA stopt voorlopig de samenwerking met Rusland en schort drie geplande missies naar de maan op. Vorige maand beëindigde ESA al een missie met Rusland die een onbemande verkenner naar de planeet Mars moest brengen. De Russische oorlog in Oekraïne leidt volgens de Europese organisatie tot "fundamenteel veranderde omstandigheden".
2 jaar geleden