Brussel pakt Hongarije aan om mogelijke corruptie EU-geld
BRUSSEL (ANP) - De Europese Commissie heeft de eerste formele, juridische stap gezet tegen de Hongaarse regering die kan leiden tot "financiële maatregelen" wegens het niet eerbiedigen van de rechtsstaat. In een brief sommeert het dagelijks EU-bestuur opheldering te geven over het gebruik van Europees geld bij openbare aanbestedingen. Volgens ingewijden zijn EU-subsidies mogelijk door fraude en corruptie in verkeerde handen gekomen, en is er geen toezicht van een onafhankelijke instantie. Dit zou een structureel probleem zijn, dat al zeker tien jaar speelt.
De commissie heeft "issues" op het oog, twittert vicevoorzitter Věra Jourová (Justitie), "die mogelijk de rechtsstaat schenden in Hongarije en gevolgen hebben voor de Europese begroting. Hongarije zal op onze zorgen moeten reageren en corrigerende maatregelen moeten voorstellen."
Boedapest heeft twee maanden de tijd om te antwoorden, voor de commissie mogelijk verdere stappen zet. Die kunnen uiteindelijk leiden tot het bevriezen van EU-subsidies voor Hongarije als het land geen actie onderneemt. Maar volgens hooggeplaatste functionarissen wil Brussel tot een oplossing komen met de regering van de vers herkozen Viktor Orbán. Ze wijzen er ook op dat het niet gaat om boetes of andere sancties of het terughalen van al bestede subsidies, maar om preventieve maatregelen te treffen "die de Europese begroting beschermen".
Conditionaliteitsregime
Het is voor het eerst dat de commissie een nieuw mechanisme inzet, dat EU-geld koppelt aan de rechtsstaat. Het zogeheten conditionaliteitsregime moet voorkomen dat EU-geld door corruptie of vriendjespolitiek in verkeerde handen komt. De EU-leiders waren het in 2020 eens geworden over de invoering van zo'n mechanisme om de Europese begroting te beschermen, met Nederland als een van de voortrekkers. Het is al sinds 1 januari 2021 van kracht maar nooit eerder gebruikt.
Het Europese Hof van Justitie heeft begin dit jaar protesten van Hongarije en Polen tegen invoering van de rechtsstaattoets afgewezen.
Meer uit Buitenland
VILNIUS (ANP/RTR) - Litouwen heeft een nationale noodsituatie uitgeroepen vanwege smokkelballonnen die vanuit Belarus richting het land kwamen. Dat meldt de overheid van dat land. De ballonnen leiden onder meer tot problemen voor de luchtvaart. De noodsituatie geeft de krijgsmacht meer flexibiliteit om op te treden, in samenwerking met de politie of onafhankelijk.
1 uur geleden
PARIJS (ANP/AFP) - Wereldwijd zijn in het afgelopen jaar 67 journalisten omgekomen tijdens hun werk. Dat meldt journalistenorganisatie Reporters sans frontières (RSF) in haar jaarlijkse verslag. Het jaar ervoor ging het om 66 journalisten.
2 uur geleden
BONN (ANP/AFP/BELGA) - Het jaar 2025 zal waarschijnlijk samen met 2023 op een gedeelde tweede plaats eindigen als warmste jaren ooit, achter recordjaar 2024. Dat stelt de Europese klimaatdienst Copernicus. Vorige maand kwam de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) al met eenzelfde voorspelling.
3 uur geleden
PHNOM PENH (ANP/AFP) - Cambodja heeft militair ingegrepen na diverse aanvallen van buurland Thailand. Dat meldt de Cambodjaanse senaatsvoorzitter en oud-premier Hun Sen op Facebook, nadat Cambodja eerder had ontkend dat het had gereageerd op beschietingen en luchtaanvallen vanuit Thailand.
3 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR/BLOOMBERG) - De Amerikaanse regering heeft chipconcern Nvidia toestemming gegeven om H200-chips voor kunstmatige intelligentie naar China te exporteren. Dat maakte president Donald Trump maandag bekend. De Amerikaanse regering zal 25 procent van de opbrengsten inhouden.
6 uur geleden
BRUSSEL (ANP/RTR) - In een overleg met de Oekraïense president Volodymyr Zelensky hebben NAVO-baas Mark Rutte en EU-Commissievoorzitter Ursula von der Leyen opnieuw hun steun uitgesproken voor Oekraïne. "Terwijl de vredesbesprekingen voortduren, blijft de EU Oekraïne onverminderd steunen", schreef Von der Leyen maandagavond op X.
6 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR) - De maker van een app die gebruikers laat zien waar zich agenten van de Amerikaanse immigratiedienst ICE bevinden, klaagt de regering van Donald Trump aan. De app werd in oktober op verzoek van de autoriteiten uit de appstore van Apple verwijderd.
6 uur geleden