Amerikaans ruimteschip vliegt voor het eerst langs de maan
HOUSTON (ANP) - Het nieuwe Amerikaanse ruimteschip dat vorige week werd gelanceerd, vliegt maandag voor het eerst langs de maan. De Orion komt rond 14.00 uur Nederlandse tijd tot op ongeveer 130 kilometer boven het oppervlak. Daarna vliegt hij verder, zodat hij de komende dagen in een vaste omloopbaan rond de maan kan komen.
De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA heeft jaren aan de missie gewerkt. Daarvoor werd een nieuwe draagraket (SLS) en een nieuw ruimteschip (Orion) ontwikkeld. Afgelopen woensdag stegen ze op vanuit Florida. Na vijf dagen vliegen is het vaartuig in de zogeheten invloedssfeer van de maan gekomen. Dat betekent dat de maan het ruimteschip harder aantrekt dan de aarde het naar zich terug trekt.
Het is de bedoeling dat over een paar jaar weer mensen op de maan lopen, voor het eerst sinds 1972. Om alle systemen te testen, wordt nu een onbemande proefvlucht uitgevoerd. Die testmissie heet Artemis 1, omdat het de eerste vlucht van het Artemis-programma is.
Maan
De Orion blijft ongeveer twee weken bij de maan. Begin december moet het vaartuig beginnen aan de terugvlucht naar de aarde. Die eindigt, als alles goed gaat, op 11 december. De capsule plonst dan hangend aan parachutes in de Grote Oceaan.
Het vaartuig bestaat uit twee delen. In het voorste, Amerikaanse deel komen later de astronauten te zitten. Het achterste deel, dat voor energie en voortstuwing zorgt, is door Europa ontwikkeld. Daar zitten ook de zonnepanelen, die zijn ontwikkeld en gebouwd door Airbus Nederland uit Leiden. Die panelen wekken meer energie op dan verwacht, zei de NASA vrijdag.
Meer uit Buitenland
PARIJS (ANP/AFP) - De Franse regering waarschuwt boeren tijdens de feestdagen geen wegen te blokkeren. Er zijn ruim een week geleden boerenprotesten met wegblokkades uitgebroken, vooral in het zuiden, naar aanleiding van het in opdracht van de autoriteiten slachten van runderen naar aanleiding van een besmettelijke veeziekte. Volgens de veehouders reageert de overheid overdreven wreed op de plaatselijke uitbraak van de knobbelziekte of nodulaire dermatose.
28 minuten geleden
MOSKOU (ANP/RTR) - Als Oekraïne verkiezingen houdt, zou Rusland mogelijk geen aanvallen op het land uitvoeren. Oekraïners die in Rusland of door Rusland beheerste gebieden wonen, zouden ook in Oekraïense verkiezingen moeten kunnen stemmen. President Vladimir Poetin heeft dit in zijn jaarlijkse persconferentie gezegd.
3 uur geleden
TAIPEI (ANP/RTR) - Bij een steekaanval in de Taiwanese hoofdstad Taipei zijn zeker drie doden gevallen, vijf mensen raakten gewond. Volgens premier Cho Jung-tai liet een man rookbommen afgaan bij het centrale treinstation van de stad, waarna hij naar een nabijgelegen metrostation in een druk winkelgebied rende. Onderweg viel hij mensen aan.
4 uur geleden
NEW YORK/LONDEN (ANP/RTR) - Volgens internationale waarnemers is er momenteel geen hongersnood meer in de Gazastrook. Dit komt door de verbetering van de aanvoer van goederen sinds het bestand tussen Israël en Hamas dat 10 oktober inging. Maar de toestand blijft nog steeds kritiek. Bij hervatting van de vijandelijkheden kan het risico op hongersnood half april weer terug zijn.
5 uur geleden
GENÈVE (ANP) - In de Gazastrook zijn in de afgelopen anderhalf jaar meer dan duizend mensen overleden die in afwachting waren van een medische evacuatie, meldt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) op X. Topman Tedros Adhanom Ghebreyesus roept meer landen op om "hun deuren te openen voor de patiënten uit Gaza".
5 uur geleden
KYIV (ANP/RTR) - Oekraïne heeft voor het eerst een schip van de Russische schaduwvloot aangevallen op de Middellandse Zee, meldt een bron van de Oekraïense veiligheidsdienst SBOe. Het vaartuig zou flinke schade hebben opgelopen, maar leeg zijn geweest op het moment van de droneaanval.
6 uur geleden
BRUSSEL (ANP/BELGA) - Bij boerenprotesten zijn donderdag dertien mensen aangehouden in Brussel, meldt de politie daar. In zeven gevallen gaat het om een aanhouding waarbij de demonstranten ook strafrechtelijk kunnen worden vervolgd. Vier agenten raakten gewond.
6 uur geleden