Amerikaans ruimteschip vliegt voor het eerst langs de maan
HOUSTON (ANP) - Het nieuwe Amerikaanse ruimteschip dat vorige week werd gelanceerd, vliegt maandag voor het eerst langs de maan. De Orion komt rond 14.00 uur Nederlandse tijd tot op ongeveer 130 kilometer boven het oppervlak. Daarna vliegt hij verder, zodat hij de komende dagen in een vaste omloopbaan rond de maan kan komen.
De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA heeft jaren aan de missie gewerkt. Daarvoor werd een nieuwe draagraket (SLS) en een nieuw ruimteschip (Orion) ontwikkeld. Afgelopen woensdag stegen ze op vanuit Florida. Na vijf dagen vliegen is het vaartuig in de zogeheten invloedssfeer van de maan gekomen. Dat betekent dat de maan het ruimteschip harder aantrekt dan de aarde het naar zich terug trekt.
Het is de bedoeling dat over een paar jaar weer mensen op de maan lopen, voor het eerst sinds 1972. Om alle systemen te testen, wordt nu een onbemande proefvlucht uitgevoerd. Die testmissie heet Artemis 1, omdat het de eerste vlucht van het Artemis-programma is.
Maan
De Orion blijft ongeveer twee weken bij de maan. Begin december moet het vaartuig beginnen aan de terugvlucht naar de aarde. Die eindigt, als alles goed gaat, op 11 december. De capsule plonst dan hangend aan parachutes in de Grote Oceaan.
Het vaartuig bestaat uit twee delen. In het voorste, Amerikaanse deel komen later de astronauten te zitten. Het achterste deel, dat voor energie en voortstuwing zorgt, is door Europa ontwikkeld. Daar zitten ook de zonnepanelen, die zijn ontwikkeld en gebouwd door Airbus Nederland uit Leiden. Die panelen wekken meer energie op dan verwacht, zei de NASA vrijdag.
Meer uit Buitenland
BRUSSEL (ANP) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky gaat maandag naar Brussel om met NAVO-topman Mark Rutte en EU-kopstukken te overleggen over de nieuwste Amerikaanse vredesplannen. Behalve Rutte spreekt Zelensky de voorzitters van de Europese Commissie en van de raad van EU-regeringsleiders, Ursula von der Leyen en António Costa.
3 minuten geleden
KYIV (ANP/AFP) - Grondgebied is nog steeds het "meest problematische onderwerp" in de onderhandelingen over vrede in Oekraïne. Dat meldt een ingewijde aan persbureau AFP. Volgens de bron is Rusland nog altijd niet van plan een akkoord te tekenen waarin Oekraïne geen grondgebied inlevert.
50 minuten geleden
BRUSSEL (ANP) - De EU-ministers van Asiel en Migratie zijn het maandag eens geworden over nieuwe regels voor de afwijzing van asielzoekers uit veilige derde landen. Dit biedt EU-lidstaten meer mogelijkheden om zonder inhoudelijke beoordeling asielaanvragen direct af te wijzen van mensen die uit landen komen die door de EU als veilig worden beschouwd. Asielzoekers kunnen hiermee sneller dan nu worden teruggestuurd.
52 minuten geleden
DAMASCUS (ANP/AFP) - De Syrische interim-president Ahmed al-Sharaa heeft een jaar na de val van dictator Bashar al-Assad opgeroepen tot eenheid. Volgens hem moeten alle burgers met elkaar samenwerken om een sterk en stabiel land te kunnen bouwen.
1 uur geleden
KHARTOEM (ANP/AFP) - De paramilitairen van de Soedanese Rapid Support Forces hebben het grootste olieveld van het land veroverd, meldt de faciliteit. De productie is stilgelegd en al het personeel is geëvacueerd naar Zuid-Soedan.
2 uur geleden
PARIJS (ANP) - De Verenigde Staten blijven voor Europa een belangrijke bondgenoot en economische partner, maar ze moeten wel de soevereiniteit van Europa respecteren. "Bondgenoten moeten zich niet bemoeien met het leven en met de interne politieke keuzes van deze bondgenoten", zei voorzitter van de EU-leiders António Costa maandag. "Inmenging in het politieke leven van Europa kunnen we niet accepteren", zei hij op een bijeenkomst van het Jacques Delors Institute, een denktank in Parijs.
2 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - Zeven EU-regeringsleiders pleiten in een brief aan EU-kopstukken voor het gebruik van Russische bevroren tegoeden voor steun aan Oekraïne. Het gebruik van die tegoeden is volgens hen de meest financieel haalbare en politiek realistische oplossing voor de financiële nood van Oekraïne, schrijven de leiders van onder meer Polen, Zweden en Finland.
3 uur geleden