Amerikaans ruimteschip vliegt voor het eerst langs de maan
HOUSTON (ANP) - Het nieuwe Amerikaanse ruimteschip dat vorige week werd gelanceerd, vliegt maandag voor het eerst langs de maan. De Orion komt rond 14.00 uur Nederlandse tijd tot op ongeveer 130 kilometer boven het oppervlak. Daarna vliegt hij verder, zodat hij de komende dagen in een vaste omloopbaan rond de maan kan komen.
De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA heeft jaren aan de missie gewerkt. Daarvoor werd een nieuwe draagraket (SLS) en een nieuw ruimteschip (Orion) ontwikkeld. Afgelopen woensdag stegen ze op vanuit Florida. Na vijf dagen vliegen is het vaartuig in de zogeheten invloedssfeer van de maan gekomen. Dat betekent dat de maan het ruimteschip harder aantrekt dan de aarde het naar zich terug trekt.
Het is de bedoeling dat over een paar jaar weer mensen op de maan lopen, voor het eerst sinds 1972. Om alle systemen te testen, wordt nu een onbemande proefvlucht uitgevoerd. Die testmissie heet Artemis 1, omdat het de eerste vlucht van het Artemis-programma is.
Maan
De Orion blijft ongeveer twee weken bij de maan. Begin december moet het vaartuig beginnen aan de terugvlucht naar de aarde. Die eindigt, als alles goed gaat, op 11 december. De capsule plonst dan hangend aan parachutes in de Grote Oceaan.
Het vaartuig bestaat uit twee delen. In het voorste, Amerikaanse deel komen later de astronauten te zitten. Het achterste deel, dat voor energie en voortstuwing zorgt, is door Europa ontwikkeld. Daar zitten ook de zonnepanelen, die zijn ontwikkeld en gebouwd door Airbus Nederland uit Leiden. Die panelen wekken meer energie op dan verwacht, zei de NASA vrijdag.
Meer uit Buitenland
BRUSSEL (ANP) - De kritiek van de VS dat de vrijheid in Europa in gevaar is, is volgens EU-buitenlandchef Kaja Kallas aan het verkeerde adres gericht. De Verenigde Staten zouden dergelijke kritiek beter aan Rusland kunnen richten, zei ze op een bijeenkomst over buitenlands beleid in het Europees Parlement.
1 uur geleden
AOMORI (ANP/AFP) - Het aantal gewonden door de zware beving die maandag plaatsvond nabij Japan, is opgelopen tot zeker vijftig. Dat meldt het Japanse persbureau Kyodo. Ook raakten wegen beschadigd en kwamen enkele duizenden mensen tijdelijk zonder stroom te zitten. De tsunamiwaarschuwing die vrijwel direct na de beving werd uitgevaardigd, is inmiddels ingetrokken.
1 uur geleden
ROME/VATICAANSTAD (ANP) - Paus Leo XIV hoopt dat de gesprekken over een einde aan de oorlog in Oekraïne leiden tot een duurzame vrede. Dat heeft hij volgens het Vaticaan tegen president Volodymyr Zelensky gezegd tijdens een audiëntie in de residentie van de paus, Castel Gandolfo. Zelensky is in Rome als onderdeel van een reeks gesprekken in Europa.
1 uur geleden
IVANOVO (ANP/RTR/AFP) - Ten noordoosten van Moskou, in de provincie Ivanovo, is een groot Russisch militair transportvliegtuig neergestort, meldt de Russische staatszender Vesti. Alle zeven inzittenden zouden bij de crash zijn omgekomen. Volgens het Russische ministerie van Defensie is onderzoek ingesteld naar het incident. Het vliegtuig was kort ervoor gerepareerd en voerde een testvlucht uit. Het zou zijn neergekomen in onbewoond gebied, aldus het ministerie in een verklaring.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP/AFP/RTR) - Het Internationaal Strafhof in Den Haag (ICC) heeft de Soedanese militieleider Ali Muhammad Ali Abd-Al-Rahman veroordeeld tot twintig jaar gevangenisstraf. Hij was eerder al schuldig bevonden aan 27 misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdaden. Het ging onder meer om moord, verkrachting en marteling.
2 uur geleden
JAKARTA (ANP/AFP) - Bij een brand in een kantoorgebouw in Jakarta zijn zeker twintig personen omgekomen. Dat bevestigt de Indonesische politie na berichtgeving van lokale media. Het vuur is volgens Kompas TV inmiddels geblust. Op beelden van die nieuwszender is te zien hoe tientallen brandweerlieden bezig zijn met het in veiligheid brengen van mensen die nog binnen zijn. De geborgen lichamen zijn naar een politiebureau gebracht voor identificatie.
2 uur geleden
NAIROBI (ANP) - Een gezonde en duurzame planeet kan niet alleen miljoenen mensenlevens verlengen en een einde maken aan honger, maar op termijn ook de wereldeconomie biljoenen dollars per jaar opleveren. Tot die conclusie komen 287 wetenschappers uit 82 landen in het zogenoemde Global Environmental Outlook van VN-milieuorganisatie UNEP. Het is het meest uitgebreide rapport dat het agentschap ooit produceerde.
3 uur geleden