Amerikaans ruimteschip vliegt voor het eerst langs de maan
HOUSTON (ANP) - Het nieuwe Amerikaanse ruimteschip dat vorige week werd gelanceerd, vliegt maandag voor het eerst langs de maan. De Orion komt rond 14.00 uur Nederlandse tijd tot op ongeveer 130 kilometer boven het oppervlak. Daarna vliegt hij verder, zodat hij de komende dagen in een vaste omloopbaan rond de maan kan komen.
De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA heeft jaren aan de missie gewerkt. Daarvoor werd een nieuwe draagraket (SLS) en een nieuw ruimteschip (Orion) ontwikkeld. Afgelopen woensdag stegen ze op vanuit Florida. Na vijf dagen vliegen is het vaartuig in de zogeheten invloedssfeer van de maan gekomen. Dat betekent dat de maan het ruimteschip harder aantrekt dan de aarde het naar zich terug trekt.
Het is de bedoeling dat over een paar jaar weer mensen op de maan lopen, voor het eerst sinds 1972. Om alle systemen te testen, wordt nu een onbemande proefvlucht uitgevoerd. Die testmissie heet Artemis 1, omdat het de eerste vlucht van het Artemis-programma is.
Maan
De Orion blijft ongeveer twee weken bij de maan. Begin december moet het vaartuig beginnen aan de terugvlucht naar de aarde. Die eindigt, als alles goed gaat, op 11 december. De capsule plonst dan hangend aan parachutes in de Grote Oceaan.
Het vaartuig bestaat uit twee delen. In het voorste, Amerikaanse deel komen later de astronauten te zitten. Het achterste deel, dat voor energie en voortstuwing zorgt, is door Europa ontwikkeld. Daar zitten ook de zonnepanelen, die zijn ontwikkeld en gebouwd door Airbus Nederland uit Leiden. Die panelen wekken meer energie op dan verwacht, zei de NASA vrijdag.
Meer uit Buitenland
LONDEN (ANP) - Het Verenigd Koninkrijk heeft 600 miljoen pond (ongeveer 680 miljoen euro) toegezegd aan de luchtverdediging van Oekraïne, om het land de winter door te helpen. Het gaat onder andere om geavanceerde systemen die Shahed-drones van Rusland kunnen neerhalen.
3 uur geleden
SÃO PAULO (ANP/AFP) - De Braziliaanse president Luiz Inácio Lula da Silva heeft gezegd dat zijn land zich terugtrekt uit het project om tot een vrijhandelsakkoord met de Europese Unie te komen als het deze maand niet gereedkomt. De voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen zou eind deze week naar Brazilië gaan om het akkoord te tekenen. Frankrijk en Italië hebben verklaard niet achter het vrijhandelsakkoord te staan en hebben aangedrongen op uitstel.
3 uur geleden
BRUSSEL (ANP/BLOOMBERG) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky is donderdag in persoon bij de EU-top in Brussel. Op die top wordt gesproken over het gebruik van Russische tegoeden voor een lening aan Oekraïne.
4 uur geleden
WARSCHAU (ANP) - De Poolse voormalige minister van Defensie Antoni Macierewicz is aangeklaagd voor het openbaar maken van geheime informatie, melden Poolse media als persbureau PAP en de krant Gazeta Wyborcza. De conservatieve politicus was tussen 2018 en 2022 de voorzitter van een commissie die onderzoek deed naar de vliegramp bij Smolensk (Rusland) in 2010. Daarbij kwamen oud-president Lech Kaczynski en 95 anderen om het leven, onder wie veel prominente politici en hoogwaardigheidsbekleders.
8 uur geleden
LONDEN (ANP/BLOOMBERG) - Het Verenigd Koninkrijk gaat de Russische miljardair Roman Abramovitsj dwingen 2,5 miljard pond (zo'n 2,8 miljard euro) over te maken naar humanitaire doelen in Oekraïne, meldt de Britse regering. Het geld komt van de verkoop van voetbalclub Chelsea in 2022. Sindsdien staat het vast op een Britse bankrekening.
8 uur geleden
OSLO (ANP/BLOOMBERG) - De Venezolaanse oppositieleider María Corina Machado heeft Noorwegen verlaten, zegt de Noorse premier Jonas Gahr Støre. Machado kreeg vorige week in Oslo de Nobelprijs voor de Vrede.
8 uur geleden
KYIV (ANP/RTR/AFP/DPA) - Bij Russische aanvallen met zogenoemde glijbommen in de Oekraïense regio Zaporizja zijn zeker 26 mensen gewond geraakt, onder wie een kind. Dat meldt de gouverneur van de zuidelijke regio Ivan Fedorov op Telegram. Bij de aanval in het centrum van de gelijknamige stad zou een huizenblok zijn geraakt, dat volgens AFP-verslaggevers ter plaatse in brand staat.
9 uur geleden