Rusland 'agressiever, brutaler en provocerender', ziet AIVD
ZOETERMEER (ANP) - Rusland stelde zich afgelopen jaar "agressiever, brutaler en provocerender" op tegen Europese landen, constateert de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) in het jaarverslag. Het land spioneerde, voerde cyberaanvallen uit en zette in het geheim desinformatiecampagnes in om het publieke debat te beïnvloeden. "Het regime gebruikt sabotage die grenst aan staatsterrorisme om in Europa angst te zaaien", aldus de AIVD.
Dinsdag werd al bekend dat Russische hackers vorig jaar een publieksvoorziening in Nederland hebben aangevallen, meldde de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) bij de presentatie van het jaarverslag. Over welke voorziening dit gaat, is niet bekendgemaakt. De opstelling van de Russen is de grootste factor voor een verschuiving in het denken over veiligheid. "Van onzekerheid als uitzondering, naar onzekerheid als regel", concludeert AIVD-baas Erik Akerboom.
Zijn dienst zag vorig jaar een "veelheid van dreigingen" waar Nederland mee te maken heeft. Zo stuurde de AIVD 73 ambtsberichten uit, zeventien meer dan in 2023. In zo'n bericht informeert de dienst bijvoorbeeld het Openbaar Ministerie over een persoon die zich mogelijk schuldig maakt aan strafbare feiten. Hiermee kan het OM dan een onderzoek beginnen.
Veranderende machtsverhoudingen
Veel onderzoeken die de AIVD afgelopen jaar deed, hadden te maken met veranderende machtsverhoudingen in de wereld en internationale conflicten. "De machtsbalans is aan het veranderen en het is de vraag hoe de wereldorde eruit komt te zien", aldus de dienst. "Wie de dreigingen tegen Nederland in 2024 overziet, zal zich niet alleen afvragen in wat voor wereld we leven, maar ook wat ons in reactie op dit dreigingsbeeld te doen staat." Volgens Akerboom zijn we zeker niet machteloos. "Nederland, de AIVD en partners kunnen veel doen om onze nationale veiligheid en manier van samenleven te beschermen."
Naast dreiging uit Rusland kwam die ook uit China. Het land viel een netwerk van Defensie aan, waarbij in een onderzoeksnetwerk van het leger schadelijke software werd ontdekt. De Chinezen hadden de intentie te spioneren bij de Nederlandse overheid en politieke doelwitten.
China
Ook werkten de Chinezen samen met Rusland om ervoor te zorgen dat westerse landen minder invloed kregen in de wereld. Verder leverde China goederen voor de Russische oorlogsindustrie, zoals aanvalsdrones. Die drones worden vaak ingezet in de oorlog met Oekraïne.
Meer uit Binnenland
WAGENINGEN (ANP) - Veel bijen hebben de afgelopen winter niet overleefd. Ongeveer 22 procent van de bijenvolken is overleden, iets meer dan de winter ervoor. Volgens de universiteit in Wageningen is het de derde winter op rij dat meer dan 20 procent van de bijenvolken niet door de winter komt.
4 uur geleden
OSLO (ANP) - Het compromisvoorstel van NAVO-topman Mark Rutte voor een hoger defensiebudget van de NAVO-landen zou weleens kansrijk kunnen zijn, denkt premier Dick Schoof. Hij rekent er voorzichtig op dat de Verenigde Staten, die volgens velen een onhaalbaar hoge eis stelden, met Ruttes plan zouden kunnen leven. Maar Schoofs eigen kabinet is nog niet zover, tekent hij aan.
5 uur geleden
WARSCHAU (ANP) - EU-ministers van Buitenlandse Zaken, onder wie Caspar Veldkamp, vinden dat de druk op Rusland moet worden opgevoerd om een einde te maken aan de oorlog in Oekraïne. "We zien dat Rusland nog geen serieuze plannen heeft tot vrede", zei Veldkamp tegen het ANP, na afloop van een bijeenkomst met de ministers in Warschau. "Ze blijven letterlijk en figuurlijk ook burgerdoelen beschieten."
7 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De gemeente Den Haag en de politie hadden geen signalen vooraf dat er vorige week rellen konden uitbreken in Den Haag. Dat heeft burgemeester Jan van Zanen donderdag gezegd. De gemeenteraad vroeg hem om opheldering over de aanpak van de ongeregeldheden.
7 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - In verschillende regio's wordt positief gereageerd op de uitkomst van de stemming in het Europees Parlement waardoor de wolf minder strikt wordt beschermd. "Goed nieuws!", aldus BBB Noord-Holland op X. De provincie Utrecht noemt het een belangrijke eerste stap, maar ziet het niet als oplossing voor de wolf die afgelopen zomer voor problemen zorgde op de Utrechtse Heuvelrug. Drenthe en Gelderland zijn blij met het besluit.
9 uur geleden
WARSCHAU (ANP) - Minister Caspar Veldkamp (Buitenlandse Zaken) heeft veel steun gekregen voor zijn eis een Europees onderzoek in te stellen naar schending van de mensenrechten door Israël, Dat zei hij na afloop van een bijeenkomst met de EU-buitenlandministers tegen het ANP. Een besluit over een onderzoek is donderdag niet genomen tijdens die informele bijeenkomst. Dat gebeurt mogelijk op de eerstvolgende officiële vergadering van de ministers van Buitenlandse Zaken in Brussel, op 20 mei.
9 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Het Amsterdamse stadsbestuur heeft aangifte gedaan van het lekken van een klimaatrapport. Dat meldt duurzaamheidswethouder Zita Pels donderdag in een brief aan de gemeenteraad. De Telegraaf kwam donderdag met berichtgeving over het rapport, dat de krant had gekregen van "goedgeïnformeerde bronnen rondom het stadhuis".
9 uur geleden