Rusland 'agressiever, brutaler en provocerender', ziet AIVD
ZOETERMEER (ANP) - Rusland stelde zich afgelopen jaar "agressiever, brutaler en provocerender" op tegen Europese landen, constateert de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) in het jaarverslag. Het land spioneerde, voerde cyberaanvallen uit en zette in het geheim desinformatiecampagnes in om het publieke debat te beïnvloeden. "Het regime gebruikt sabotage die grenst aan staatsterrorisme om in Europa angst te zaaien", aldus de AIVD.
Dinsdag werd al bekend dat Russische hackers vorig jaar een publieksvoorziening in Nederland hebben aangevallen, meldde de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) bij de presentatie van het jaarverslag. Over welke voorziening dit gaat, is niet bekendgemaakt. De opstelling van de Russen is de grootste factor voor een verschuiving in het denken over veiligheid. "Van onzekerheid als uitzondering, naar onzekerheid als regel", concludeert AIVD-baas Erik Akerboom.
Zijn dienst zag vorig jaar een "veelheid van dreigingen" waar Nederland mee te maken heeft. Zo stuurde de AIVD 73 ambtsberichten uit, zeventien meer dan in 2023. In zo'n bericht informeert de dienst bijvoorbeeld het Openbaar Ministerie over een persoon die zich mogelijk schuldig maakt aan strafbare feiten. Hiermee kan het OM dan een onderzoek beginnen.
Veranderende machtsverhoudingen
Veel onderzoeken die de AIVD afgelopen jaar deed, hadden te maken met veranderende machtsverhoudingen in de wereld en internationale conflicten. "De machtsbalans is aan het veranderen en het is de vraag hoe de wereldorde eruit komt te zien", aldus de dienst. "Wie de dreigingen tegen Nederland in 2024 overziet, zal zich niet alleen afvragen in wat voor wereld we leven, maar ook wat ons in reactie op dit dreigingsbeeld te doen staat." Volgens Akerboom zijn we zeker niet machteloos. "Nederland, de AIVD en partners kunnen veel doen om onze nationale veiligheid en manier van samenleven te beschermen."
Naast dreiging uit Rusland kwam die ook uit China. Het land viel een netwerk van Defensie aan, waarbij in een onderzoeksnetwerk van het leger schadelijke software werd ontdekt. De Chinezen hadden de intentie te spioneren bij de Nederlandse overheid en politieke doelwitten.
China
Ook werkten de Chinezen samen met Rusland om ervoor te zorgen dat westerse landen minder invloed kregen in de wereld. Verder leverde China goederen voor de Russische oorlogsindustrie, zoals aanvalsdrones. Die drones worden vaak ingezet in de oorlog met Oekraïne.
Meer uit Binnenland
DEN HAAG (ANP) - Op de achttiende dag van de onafgebroken wake bij het ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag zijn 243 gedode journalisten uit Gaza herdacht. Het was er met zo'n honderd aanwezigen drukker dan op de andere dagen, zag mede-organisator Ineke Palmen van Rotterdam Palestina Coalitie.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het landelijk meldpunt Discriminatie.nl gaat bij de politie in Den Haag aangifte doen van discriminatie naar aanleiding van een X-post van PVV-leider Geert Wilders. Bij het meldpunt zijn in korte tijd meer dan 12.500 meldingen binnengekomen over Wilders' bericht, het hoogste aantal dat Discriminatie.nl ooit registreerde over één incident. Volgens het meldpunt laat dat zien dat veel mensen de afbeelding die Wilders op 4 augustus deelde "discriminerend, polariserend en kwetsend" vinden.
5 uur geleden
UTRECHT (ANP) - De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) heeft nog geen besluit genomen over een mogelijk onderzoek naar een datalek bij het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker. De dienst is afgelopen weekend geïnformeerd, laat een woordvoerder van de zorginspectie weten.
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Demissionair minister Daniëlle Jansen (Volksgezondheid) laat onderzoek doen naar de hack bij Bevolkingsonderzoek Nederland. De NSC-bewindsvrouw betreurt dat de persoonsgegevens van 485.000 deelnemers aan het preventieve onderzoek naar baarmoederhalskanker nu in vreemde handen zijn. Van in ieder geval een deel van de vrouwen is ook de uitslag van de test gestolen.
9 uur geleden
BILTHOVEN (ANP) - Vanwege het warme weer geldt vanaf dinsdag 10.00 uur het Nationaal Hitteplan voor alle provincies in Nederland. Dat meldt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) maandag na overleg met het KNMI over de weersverwachting. De temperatuur kan op dinsdag en woensdag oplopen tot boven de 30 graden.
11 uur geleden
GRIJPSKERK (ANP) - Door een ongeluk met twee auto's bij het Groningse Grijpskerk zijn maandagochtend drie mensen om het leven gekomen. Dat meldt de politie op X. Het gaat om twee mannen van 62 en 73 jaar uit de gemeente Westerkwartier en een 50-jarige vrouw uit de gemeente Noardeast-Fryslân.
11 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) is "geschokt" dat opnieuw journalisten tijdens hun werk in Gaza zijn gedood. Vier medewerkers van nieuwszender Al Jazeera, onder wie correspondent Anas al-Sharif, kwamen zondag om door een aanval op een perstent bij een ziekenhuis. Volgens Al Jazeera lijkt het op een gerichte actie van Israël.
11 uur geleden