Rijksambitie energiebesparing waarschijnlijk niet gehaald
DEN HAAG (ANP) - Het is onwaarschijnlijk dat het Rijk zijn doelen voor energiebesparing in het bedrijfsleven en bij instellingen heeft gehaald. Lokale overheden controleren veel minder dan zou moeten of ondernemingen zich houden aan de verplichting om efficiënter met hun gas en elektriciteit om te gaan, concludeert de Algemene Rekenkamer. Hierdoor dreigt Nederland internationale klimaatafspraken niet na te komen, waarschuwt de belangrijke controleur van overheidsbeleid.
Sinds 1993 bestaan verplichtingen voor bedrijven, scholen of kerken om energie te besparen. Bekende voorbeelden zijn de verplichting alle besparende maatregelen te nemen die zich binnen vijf jaar terugverdienen en de plicht eens in de vier jaar te rapporteren over deze ingrepen.
Maar de Algemene Rekenkamer ziet dat de verantwoordelijke omgevingsdiensten veel minder controleren dan zou moeten. Tot 1 juli vorig jaar vielen 90.000 bedrijven onder de energiebesparingsplicht, wat na een aanscherping van de regels opliep tot ongeveer 107.500 bedrijven. Om elk bedrijf eens in de vier jaar te controleren zouden jaarlijks 22.500 controles nodig zijn, maar dat wordt bij lange na niet gehaald. Over veel jaren is ook niet duidelijk hoeveel controles er zijn geweest.
Complexe regels
Volgens collegelid van de Algemene Rekenkamer Barbara Joziasse weet het kabinet niet waarop het stuurt. "Het is echt hap-snapkennis", vult Linze Schaap aan namens de vereniging van tientallen gemeentelijke en provinciale rekenkamers, die eigen onderzoek deed. Hij pleit voor structurele financiering voor het toezicht. "Dat zou omgevingsdiensten helpen op de arbeidsmarkt, want voor dit soort toezicht is specialistische kennis nodig."
Deel van het probleem is dat omgevingsdiensten tegen complexe regels aanlopen, waardoor ze moeilijk inzicht krijgen in hoeveel energie een bedrijf precies verbruikt en kan besparen. Daarnaast vinden vooral kleinere bedrijven de regels complex.
Grootverbruikers
Volgens de Algemene Rekenkamer zou het helpen om niet langer alle bedrijven te controleren, maar vooral te kijken naar grootverbruikers. Dat biedt namelijk de kans op grotere besparingen tegen lagere kosten. Sowieso moet het kabinet dit beleid "grondig tegen het licht houden, in plaats van een aanpassinkje hier en daar", zegt Joziasse.
Tegelijkertijd moet de focus op grootverbruikers geen gedoogbeleid voor kleinere bedrijven zijn, erkent Joziasse. "Daar zit een 'fine line' tussen, die toezichthouders het beste kunnen inschatten."
Meer uit Financieel
PARIJS (ANP/BLOOMBERG) - Het Internationaal Energie Agentschap (IEA) heeft de schattingen voor een wereldwijd olieoverschot dit jaar en volgend jaar voor het eerst in enkele maanden naar beneden bijgesteld. Dat komt volgens het agentschap doordat de vraag naar olie toeneemt en de productiegroei afneemt.
8 minuten geleden
BRUSSEL (ANP) - Een verhoging van de EU-meerjarenbegroting met 10 procent, geen bezuinigingen op de budgetten voor landbouw en achterstandsbeleid en meer eigen middelen om nieuwe prioriteiten te financieren. Dat is de inzet van de onderhandelaars die namens het Europees Parlement met de EU-lidstaten tot overeenstemming moeten komen over de meerjarenbegroting 2028-2034.
51 minuten geleden
AMSTERDAM (ANP) - De Amsterdamse AEX-index is donderdag lager begonnen. Beleggers verwerkten het besluit van de Federal Reserve om de rente voor de derde keer op rij te verlagen. Met de lagere leenkosten wil de centrale bank de kwakkelende arbeidsmarkt stimuleren. De beleidsmakers van de Fed waren wel verdeeld over het rentebesluit en voorzien voor het komende jaar nog maar één renteverlaging. Ook gaf voorzitter Jerome Powell aan dat de Fed bij de komende rentevergadering waarschijnlijk in de pauzestand gaat.
1 uur geleden
LONDEN (ANP/AFP) - Overlevenden van de tyfoon Rai op de Filipijnen hebben Shell aangeklaagd. Ze willen geld zien omdat ze vinden dat het energiebedrijf heeft bijgedragen aan de tyfoon en de schade die daardoor is ontstaan. Drie klimaatorganisaties steunen de overlevenden in de rechtszaak, die in Groot-Brittannië plaatsvindt.
1 uur geleden
AUSTIN (ANP/RTR) - Elon Musk heeft een hint gegeven voor een beursgang van SpaceX, nadat verschillende media de afgelopen dagen al hadden gemeld dat het commerciële ruimtevaartbedrijf naar de aandelenmarkt wil. Een ruimtevaartjournalist had in een artikel geschreven dat die beursgangplannen zijn bevestigd en Musk schreef vervolgens op X dat die journalist gelijk heeft.
3 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Woningen werden in 2025 sneller verkocht dan een jaar eerder, meldt huizenwebsite Funda. Ook het woningaanbod op Funda groeide dit jaar. Door de aanhoudende krapte op de woningmarkt nam de vraagprijs van huizen eveneens toe.
3 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De schade door beleggingsfraude bedraagt vermoedelijk honderden miljoenen euro's per jaar en kan zelfs oplopen tot 750 miljoen euro, meldt de Autoriteit Financiële Markten (AFM) na onderzoek. De beurswaakhond spreekt van een snelgroeiend en ernstig maatschappelijk probleem waarvan de omvang wordt onderschat.
3 uur geleden