Rijksambitie energiebesparing waarschijnlijk niet gehaald
DEN HAAG (ANP) - Het is onwaarschijnlijk dat het Rijk zijn doelen voor energiebesparing in het bedrijfsleven en bij instellingen heeft gehaald. Lokale overheden controleren veel minder dan zou moeten of ondernemingen zich houden aan de verplichting om efficiënter met hun gas en elektriciteit om te gaan, concludeert de Algemene Rekenkamer. Hierdoor dreigt Nederland internationale klimaatafspraken niet na te komen, waarschuwt de belangrijke controleur van overheidsbeleid.
Sinds 1993 bestaan verplichtingen voor bedrijven, scholen of kerken om energie te besparen. Bekende voorbeelden zijn de verplichting alle besparende maatregelen te nemen die zich binnen vijf jaar terugverdienen en de plicht eens in de vier jaar te rapporteren over deze ingrepen.
Maar de Algemene Rekenkamer ziet dat de verantwoordelijke omgevingsdiensten veel minder controleren dan zou moeten. Tot 1 juli vorig jaar vielen 90.000 bedrijven onder de energiebesparingsplicht, wat na een aanscherping van de regels opliep tot ongeveer 107.500 bedrijven. Om elk bedrijf eens in de vier jaar te controleren zouden jaarlijks 22.500 controles nodig zijn, maar dat wordt bij lange na niet gehaald. Over veel jaren is ook niet duidelijk hoeveel controles er zijn geweest.
Complexe regels
Volgens collegelid van de Algemene Rekenkamer Barbara Joziasse weet het kabinet niet waarop het stuurt. "Het is echt hap-snapkennis", vult Linze Schaap aan namens de vereniging van tientallen gemeentelijke en provinciale rekenkamers, die eigen onderzoek deed. Hij pleit voor structurele financiering voor het toezicht. "Dat zou omgevingsdiensten helpen op de arbeidsmarkt, want voor dit soort toezicht is specialistische kennis nodig."
Deel van het probleem is dat omgevingsdiensten tegen complexe regels aanlopen, waardoor ze moeilijk inzicht krijgen in hoeveel energie een bedrijf precies verbruikt en kan besparen. Daarnaast vinden vooral kleinere bedrijven de regels complex.
Grootverbruikers
Volgens de Algemene Rekenkamer zou het helpen om niet langer alle bedrijven te controleren, maar vooral te kijken naar grootverbruikers. Dat biedt namelijk de kans op grotere besparingen tegen lagere kosten. Sowieso moet het kabinet dit beleid "grondig tegen het licht houden, in plaats van een aanpassinkje hier en daar", zegt Joziasse.
Tegelijkertijd moet de focus op grootverbruikers geen gedoogbeleid voor kleinere bedrijven zijn, erkent Joziasse. "Daar zit een 'fine line' tussen, die toezichthouders het beste kunnen inschatten."
Meer uit Financieel
AUSTIN (ANP) - Autoproducent Tesla heeft zijn toeleveranciers gevraagd geen in China gemaakte onderdelen meer te gebruiken voor auto's die in de Verenigde Staten worden geproduceerd. Leidinggevenden van de elektrische autofabrikant hebben moeite met de wisselende importtarieven in het handelsconflict tussen de VS en China. Dit bemoeilijkt de prijsstrategieën van het bedrijf, meldt The Wall Street Journal op basis van bronnen.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Boerenorganisatie Agractie pleit voor minder regeldruk, "zodat boeren kunnen blijven produceren en consumenten toegang houden tot gezond en betaalbaar voedsel." De organisatie reageert hiermee op de voorspellingen van brancheverenigingen dat rundvlees volgend jaar nog fors duurder wordt.
3 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - De EU-lidstaten en het Europees Parlement hebben in de nacht van vrijdag op zaterdag een akkoord bereikt over de EU-begroting van 2026. Nederland, Finland en Oostenrijk hebben zich van stemming onthouden. Zweden stemde tegen. De landen vinden onder meer dat er te weinig wordt bezuinigd om dat vrijgekomen geld te besteden aan nieuwe prioriteiten. De vier voorzien daarmee een moeilijke opgave voor 2027. Ook Hongarije onthield zich van stemming.
3 uur geleden
CUPERTINO (ANP) - Tim Cook stapt mogelijk volgend jaar op als topman van het Amerikaanse technologiebedrijf Apple. De raad van bestuur en topmanagers bereiden zich voor op het vertrek van Cook na meer dan veertien jaar als leider van het bedrijf. Dat meldt de Britse zakenkrant Financial Times op basis van bronnen.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Rundvlees, zoals biefstuk, hamburgers en rundergehakt, wordt volgend jaar opnieuw een stuk duurder, na de forse prijsstijgingen van dit jaar. Dit komt mede doordat in Nederland steeds meer boerenbedrijven verdwijnen door stikstofregels. "Het uitkopen van veehouderijen vindt nu plaats, dus de beschikbaarheid van vlees wordt hierdoor naar verwachting nog minder. Daardoor zullen de prijzen omhooggaan", zegt Marian Lemsom, directeur van Koninklijke Nederlandse Slagers (KNS).
6 uur geleden
MOUNTAIN VIEW (ANP/BLOOMBERG) - Het Amerikaanse techbedrijf Google gaat 40 miljard dollar investeren in drie nieuwe datacenters in Texas, in een wedloop tussen bedrijven om meer rekenkracht voor AI en dataverwerking te bemachtigen. Eerder investeerden concurrenten zoals OpenAI en Anthropic PBC al miljarden in datacenters in Texas.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Kruidnoten zijn de afgelopen jaren een stuk duurder geworden, maar ze worden er niet minder door gegeten. Fabrikanten pasten de grootte van de zakken aan om zo de prijsstijging te dempen en dat lijkt te hebben gewerkt: mensen kopen nu vaker kleinere zakjes. Daardoor verkopen de belangrijkste producenten Van Delft en Bolletje alsnog ongeveer evenveel als een jaar eerder, laten ze weten aan persbureau ANP.
7 uur geleden