Rijksambitie energiebesparing waarschijnlijk niet gehaald
DEN HAAG (ANP) - Het is onwaarschijnlijk dat het Rijk zijn doelen voor energiebesparing in het bedrijfsleven en bij instellingen heeft gehaald. Lokale overheden controleren veel minder dan zou moeten of ondernemingen zich houden aan de verplichting om efficiënter met hun gas en elektriciteit om te gaan, concludeert de Algemene Rekenkamer. Hierdoor dreigt Nederland internationale klimaatafspraken niet na te komen, waarschuwt de belangrijke controleur van overheidsbeleid.
Sinds 1993 bestaan verplichtingen voor bedrijven, scholen of kerken om energie te besparen. Bekende voorbeelden zijn de verplichting alle besparende maatregelen te nemen die zich binnen vijf jaar terugverdienen en de plicht eens in de vier jaar te rapporteren over deze ingrepen.
Maar de Algemene Rekenkamer ziet dat de verantwoordelijke omgevingsdiensten veel minder controleren dan zou moeten. Tot 1 juli vorig jaar vielen 90.000 bedrijven onder de energiebesparingsplicht, wat na een aanscherping van de regels opliep tot ongeveer 107.500 bedrijven. Om elk bedrijf eens in de vier jaar te controleren zouden jaarlijks 22.500 controles nodig zijn, maar dat wordt bij lange na niet gehaald. Over veel jaren is ook niet duidelijk hoeveel controles er zijn geweest.
Complexe regels
Volgens collegelid van de Algemene Rekenkamer Barbara Joziasse weet het kabinet niet waarop het stuurt. "Het is echt hap-snapkennis", vult Linze Schaap aan namens de vereniging van tientallen gemeentelijke en provinciale rekenkamers, die eigen onderzoek deed. Hij pleit voor structurele financiering voor het toezicht. "Dat zou omgevingsdiensten helpen op de arbeidsmarkt, want voor dit soort toezicht is specialistische kennis nodig."
Deel van het probleem is dat omgevingsdiensten tegen complexe regels aanlopen, waardoor ze moeilijk inzicht krijgen in hoeveel energie een bedrijf precies verbruikt en kan besparen. Daarnaast vinden vooral kleinere bedrijven de regels complex.
Grootverbruikers
Volgens de Algemene Rekenkamer zou het helpen om niet langer alle bedrijven te controleren, maar vooral te kijken naar grootverbruikers. Dat biedt namelijk de kans op grotere besparingen tegen lagere kosten. Sowieso moet het kabinet dit beleid "grondig tegen het licht houden, in plaats van een aanpassinkje hier en daar", zegt Joziasse.
Tegelijkertijd moet de focus op grootverbruikers geen gedoogbeleid voor kleinere bedrijven zijn, erkent Joziasse. "Daar zit een 'fine line' tussen, die toezichthouders het beste kunnen inschatten."
Meer uit Financieel
NEW YORK (ANP/BLOOMBERG) - De olieprijzen zijn dit jaar het sterkst gedaald sinds de beginfase van de coronapandemie in 2020. Ook aan de pomp in Nederland gingen de prijzen iets omlaag, maar bij lange na niet zoveel als de olieprijzen. Toch kan het hier op oudejaarsdag druk zijn bij tankstations, omdat de accijnzen met de jaarwisseling omhooggaan. Dan wordt tanken in een klap weer wat duurder.
59 minuten geleden
NEW YORK (ANP) - De aandelenbeurzen in New York zijn woensdag licht lager begonnen aan de laatste dag van 2025. Ondanks dat Wall Street de kerstrally van vorige week niet wist voort te zetten, stevenen de beursgraadmeters af op forse koerswinsten over het hele jaar. Dat werd gekenmerkt door de handelsoorlog van president Donald Trump en de euforie en bubbelvrees rond kunstmatige intelligentie (AI).
1 uur geleden
BRUSSEL (ANP/BELGA) - In België dreigt in januari een grote spoorstaking. Vakbonden willen een hele werkweek staken, van maandag 26 tot vrijdag 30 januari, hebben ze woensdag aangekondigd.
2 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De AEX-index heeft woensdag het bewogen beursjaar 2025 onveranderd afgesloten. Het jaar stond vooral in het teken van de handelsoorlog van de Amerikaanse president Donald Trump, de opkomst van kunstmatige intelligentie en geopolitieke spanningen. Een sterke eindejaarsrally zat er dit jaar niet in. Beleggers namen weinig risico aan het einde van het positieve beursjaar.
3 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Bits of Freedom is blij met de aanpassingen die de organisatie ziet aan de tijdlijnen van Facebook en Instagram in Nederland. Dit meldt een woordvoerder van BoF, dat zich inzet voor burgerrechten en privacy, op de laatste dag die eigenaar Meta heeft gekregen om wijzigingen door te voeren.
4 uur geleden
TEL AVIV (ANP/BLOOMBERG) - De Tel Aviv Stock Exchange (TASE) is vanaf de eerste week van 2026 open van maandag tot en met vrijdag. De Israëlische beurs was in de afgelopen decennia van zondag tot en met donderdag open, in lijn met de werkweek in het land. Met de aanpassing van de openingsdagen wil de Israëlische beurs zijn aantrekkingskracht op internationale investeerders vergroten na twee jaar oorlog in Gaza.
6 uur geleden
LONDEN (ANP) - In de Europese bankensector dreigen de komende jaren meer dan 200.000 banen te verdwijnen, doordat banken steeds meer gebruikmaken van kunstmatige intelligentie (AI). Dat meldt zakenkrant Financial Times op basis van onderzoek door de Amerikaanse zakenbank Morgan Stanley. Ook gaan banken volgens het onderzoek door met het sluiten van vestigingen, omdat steeds meer online wordt gebankierd.
6 uur geleden