'Ook zonder lockdown zouden consumenten minder uitgeven'
DEN HAAG (ANP) - Ook zonder lockdown zouden consumenten minder geld hebben uitgegeven. Dat stelt het Centraal Planbureau (CPB) in zijn novemberraming. Volgens de belangrijke adviseur van het kabinet zou de infectiegraad zonder beperkende maatregelen langer hoog liggen. Daardoor zouden consumenten uit angst voor het virus geen risico's willen nemen en minder naar restaurants, winkels en evenementen gaan.
Na het uitbreken van de coronacrisis is de consumptie van Nederlandse huishoudens sterk gedaald. Zo verschilde het uitgavenpatroon in april tijdens de lockdown zo'n 17 procent met dat van een jaar eerder. Ook na het opheffen van de maatregelen bleven de consumentenbestedingen 6 procent achter bij normaal, gedreven door de vrees voor besmettingen.
Het CPB wijst ook naar een onderzoek in de Verenigde Staten, waar de aanpak van corona per staat anders is. Het effect van een hogere besmettingsgraad op de consumptie was daarbij veel groter dan het effect van een lockdown. Dat wekt de suggestie dat consumenten bij hoge besmettingsgraden wel twee keer nadenken alvorens vrienden, familie of een kroeg te bezoeken. "Het leert ons dat economisch gedrag mede gedreven kan worden door zorgen om gezondheid", aldus het CPB.
Inschatting
Het planbureau benadrukt dat het gaat om een inschatting. Wel geeft een en ander een beter beeld over de effectiviteit van specifieke maatregelen. Zo blijkt het instellen van een norm voor het maximum aantal personen voor bepaalde locaties volgens het CPB een zeer effectieve methode om de besmettingsgraad te verlagen. De daling van de consumptie hoeft dan minder groot te zijn om eenzelfde daling in de besmettingsgraad te bereiken.
Volgens het CPB is wel breder onderzoek nodig. Dan moeten ook de effecten op de gezondheid en sociale gevolgen worden meegenomen.
Gezonde sectoren buiten schot
Evengoed lijkt de Nederlandse crisisaanpak met de intelligente lockdown redelijk goed te hebben gewerkt. Afgezet tegen andere Europese landen is Nederland goed in staat gebleken de klap op te vangen. Uiteraard zijn sommige sectoren hard geraakt, maar het is Nederland bijvoorbeeld goed gelukt om gezonde sectoren buiten schot te houden.
Nederland lijkt onder meer te profiteren van de goede digitale infrastructuur, waardoor onder meer snel kon worden overgegaan op thuiswerk. In de tweede coronagolf hebben bedrijven ook snel aanpassingen kunnen doen. Dat betekent niet dat er geen problemen zijn ontstaan. Eerder concludeerde het CPB al dat de klap van de crisis niet eerlijk is verdeeld. Ook nu blijkt dat met name kwetsbare groepen door de gevolgen van de pandemie worden geraakt.
Meer uit Financieel
BRUSSEL (ANP) - De EU-lidstaten en het Europees Parlement hebben in de nacht van vrijdag op zaterdag een akkoord bereikt over de EU-begroting van 2026. Nederland, Finland en Oostenrijk hebben zich van stemming onthouden. Zweden stemde tegen. De landen vinden onder meer dat er te weinig wordt bezuinigd om dat vrijgekomen geld te besteden aan nieuwe prioriteiten. De vier voorzien daarmee een moeilijke opgave voor 2027. Ook Hongarije onthield zich van stemming.
8 minuten geleden
CUPERTINO (ANP) - Tim Cook stapt mogelijk volgend jaar op als topman van het Amerikaanse technologiebedrijf Apple. De raad van bestuur en topmanagers bereiden zich voor op het vertrek van Cook na meer dan veertien jaar als leider van het bedrijf. Dat meldt de Britse zakenkrant Financial Times op basis van bronnen.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Rundvlees, zoals biefstuk, hamburgers en rundergehakt, wordt volgend jaar opnieuw een stuk duurder, na de forse prijsstijgingen van dit jaar. Dit komt mede doordat in Nederland steeds meer boerenbedrijven verdwijnen door stikstofregels. "Het uitkopen van veehouderijen vindt nu plaats, dus de beschikbaarheid van vlees wordt hierdoor naar verwachting nog minder. Daardoor zullen de prijzen omhooggaan", zegt Marian Lemsom, directeur van Koninklijke Nederlandse Slagers (KNS).
3 uur geleden
MOUNTAIN VIEW (ANP/BLOOMBERG) - Het Amerikaanse techbedrijf Google gaat 40 miljard dollar investeren in drie nieuwe datacenters in Texas, in een wedloop tussen bedrijven om meer rekenkracht voor AI en dataverwerking te bemachtigen. Eerder investeerden concurrenten zoals OpenAI en Anthropic PBC al miljarden in datacenters in Texas.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Kruidnoten zijn de afgelopen jaren een stuk duurder geworden, maar ze worden er niet minder door gegeten. Fabrikanten pasten de grootte van de zakken aan om zo de prijsstijging te dempen en dat lijkt te hebben gewerkt: mensen kopen nu vaker kleinere zakjes. Daardoor verkopen de belangrijkste producenten Van Delft en Bolletje alsnog ongeveer evenveel als een jaar eerder, laten ze weten aan persbureau ANP.
4 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - De Amerikaanse president Donald Trump heeft vrijdag een verordening getekend om importheffingen op producten als rundvlees, koffie, bananen en tomaten te verlagen. Hij doet dit onder druk van zijn aanhang, die worstelt om de eindjes aan elkaar te knopen.
11 uur geleden
NEW YORK (ANP) - Het Chinese webwinkelconcern Alibaba was vrijdag een stevige verliezer op de aandelenbeurs in New York. De onderneming achter onder meer AliExpress werd bijna 4 procent lager gezet na een bericht van de Financial Times over vermeende hulp aan Chinese militaire "operaties" tegen doelen in de Verenigde Staten.
13 uur geleden