Onderzoeker: sociale media niet alleen positief voor democratie
DEN HAAG (ANP) - Sociale media hebben amper directe invloed op het stemgedrag van Nederlanders en zijn tegelijkertijd een bedreiging voor de democratie, omdat politici hier steeds vaker worden geïntimideerd. Dat zegt politicoloog Kristof Jacobs die als universitair hoofddocent is verbonden aan de Radboud Universiteit.
"Er hoeft maar één iemand een baksteen door je ruit te gooien om een 'chilling effect' te hebben op politici", zegt de onderzoeker. Daarmee bedoelt hij dat politici minder geneigd zijn het debat op te zoeken. Dit effect is verergerd tijdens de coronapandemie. De hoop uit de begintijd van sociale media dat deze kunnen zorgen voor een gelijk speelveld - bijvoorbeeld door ook kleine partijen een podium te bieden - is hierdoor naar de achtergrond verdrongen.
"Intimidatie, doxing (iemand lastigvallen door persoonsgegevens te publiceren red.), het verspreiden van desinformatie en misinformatie", zo somt Jacobs de trends op sociale media op die zijn overgewaaid uit dictaturen uit onder meer het Midden-Oosten en Rusland.
Vrouwelijke politici
Vooral vrouwelijke politici krijgen vaak te maken met haatdragende berichten. "We zien ook dat het zich steeds meer vertaalt naar offline gedrag", zegt de wetenschapper. Caroline van der Plas (BoerBurgerBeweging) en Sigrid Kaag (D66) worden hier bijvoorbeeld regelmatig mee geconfronteerd. Onlangs werd Kaag opgewacht door een groep mensen met fakkels toen ze in Diepenheim in Overijssel was voor een debat. Hier ziet Jacobs de invloed van sociale media, hoewel het moeilijk is dat hard aan te tonen. Het idee is in ieder geval niet geopperd bij Op1 of het NOS Journaal, verduidelijkt hij.
Desondanks wil Jacobs niet stellen dat de invloed van sociale media op verkiezingen vooral negatief is. Hij wijst ook op de positieve kanten. Onderzoek wijst weliswaar uit dat mensen meestal niet compleet van mening veranderen door berichten die ze op sociale media zien. Maar het kan ze wel helpen om te kiezen tussen partijen die dicht bij elkaar liggen, zoals de VVD en D66. De invloed van sociale media verloopt ook vaak indirect: bijvoorbeeld als een twitterrel leidt tot een item aan een talkshowtafel.
Sociale media zijn onderdeel van de verkiezingscampagne van elke politieke partij. Partijen plaatsen actief berichten op hun kanalen op bijvoorbeeld Facebook en TikTok. Ook geven zij steevast duizenden euro's uit aan advertenties op onder meer Facebook, Instagram en Google.
Meer uit Binnenland
DEN BOSCH (ANP) - De actie Serious Request van NPO 3FM heeft na drie dagen 7.423.618 euro opgeleverd. Dat werd zondagavond bekendgemaakt. Dit jaar staat Serious Request in het teken van Spieren voor Spieren, een stichting die zich inzet voor kinderen met een spierziekte.
4 uur geleden
ZUIDOOST-POLEN (ANP) - De Nederlandse militairen die sinds anderhalve week het Poolse luchtruim bewaken, moesten al meermaals in actie komen. Het was wel steeds loos alarm, zegt de leiding van de missie. Het herhaalde alarm zette wel meteen "iedereen op scherp" en "maakt duidelijk hoe tastbaar de dreiging is", zegt commandant Wesley Dijkshoorn.
7 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Enkele honderden mensen hebben zondag op de Dam in Amsterdam het joodse feest Chanoeka gevierd. Tijdens de nationale chanoekaviering werd de achtste kaars van de chanoekia, een speciale negenarmige kandelaar, aangestoken. Er waren speeches van onder anderen demissionair vicepremier Mona Keijzer, waarnemend burgemeester van Tilburg Onno Hoes en rabbijn Shimon Evers. De viering verliep rustig.
7 uur geleden
APELDOORN (ANP) - De politie heeft bij een kleine extreemrechtse demonstratie in Apeldoorn vier betogers aangehouden. Drie van hen hadden fakkels afgestoken en een droeg gezichtsbedekking, laat een woordvoerder weten. Dat was in strijd met de voorwaarden voor het protest.
8 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De kortste dag van het jaar is geweest. Vanaf nu worden de dagen langer en de nachten korter. Het wordt 's ochtends steeds iets vroeger licht en het wordt 's avonds steeds iets later donker.
8 uur geleden
UTRECHT (ANP) - Camiel Jansen is de nieuwe Componist der Nederlanden. Dat is zondag bekendgemaakt in TivoliVredenburg Utrecht tijdens de viering van het 10-jarig bestaan van de titel. De 34-jarige Jansen is de zesde Componist der Nederlanden en volgt Anne-Maartje Lemereis op, die de afgelopen twee jaar ambassadeur was van het Nederlandse muziekleven.
8 uur geleden
ZUIDOOST-POLEN (ANP) - Nederlands hoogste militair heeft vier dagen voor kerst opgetreden als 'postillon d'amour' voor twee uitgezonden militairen. Commandant der Strijdkrachten Onno Eichelsheim bezorgde hoogstpersoonlijk een romantische boodschap voor een luitenant die helpt het Poolse luchtruim te verdedigen. Eichelsheim kreeg het kaartje mee van diens vriendin, die in Bosnië dient.
10 uur geleden