Na het stemmen volgt het tellen
DEN HAAG (ANP) - Terwijl deze woensdag geldt als de echte verkiezingsdag voor de gemeenteraden, wordt er ook al begonnen met het tellen van de stemmen die maandag en dinsdag zijn uitgebracht. Vanwege corona was deze mogelijkheid tot vervroegd stemmen opengesteld, net als vorig jaar bij de Tweede Kamerverkiezingen.
Na het sluiten van de stemlokalen op maandag en dinsdag hebben de stembureauleden al vastgesteld hoeveel kiesgerechtigden hebben gestemd, door het aantal geldige stempassen en volmachtbewijzen te tellen. Woensdag overdag worden dan de stembiljetten geteld. De uitkomst van die telling wordt na 21.00 uur bekendgemaakt, als alle stemlokalen zijn gesloten. Vanaf dat moment beginnen de tellers ook met het tellen van de stemmen die woensdag zijn uitgebracht.
Dat gebeurt met de hand en begint met een sneltelling op lijstniveau: het optellen van alle geldige stemmen per politieke partij. De stembureaus geven de uitkomst van die sneltelling door aan hun gemeente. Daarna worden de geldige stemmen per kandidaat geteld. Als dat klaar is, maakt het stembureau daarvan een proces-verbaal op, dat naar de gemeente wordt gebracht.
Centraal tellen
In 34 gemeenten verloopt het telproces net anders. Die gemeenten, waaronder Rotterdam, Utrecht, Groningen en Maastricht, doen mee aan een experiment centraal tellen. De stembureaus in die gemeenten tellen woensdag alleen het aantal stemmen per lijst, en de stemmen per kandidaat worden pas op donderdag geteld, op een of meer centrale locaties. Met deze zogenoemde centrale stemopneming wordt sinds de Europese Parlementsverkiezingen in 2019 geëxperimenteerd. Doel is het proces van tellen betrouwbaarder, transparanter en dus beter controleerbaar te maken.
Op basis van de processen-verbaal tellen de stembureaus de uitslagen bij elkaar op. De gemeentelijke centrale stembureaus stellen maandag 21 maart in een openbare zitting de officiële uitslag en de zetelverdeling vast.
Openbaar
Op woensdag 30 maart treden de zittende raadsleden af en worden de nieuwe leden geïnstalleerd. Vanwege een gemeentelijke herindeling met Weesp gebeurt dat in de gemeente Amsterdam al op 24 maart.
Het tellen van stemmen is openbaar. Mensen mogen komen kijken, maar mogen de tellers niet hinderen. In Amsterdam worden woensdag de stemmen van maandag en dinsdag geteld in de RAI. In Rotterdam wordt geteld in Ahoy, in Utrecht in de Jaarbeurs en in Den Haag grotendeels in het World Forum.
Meer uit Politiek
AMMAN (ANP) - Er moet snel overeenstemming komen over fase twee van het Amerikaanse vredesplan voor Gaza. "Deze periode moet niet te lang duren", zei demissionair minister David van Weel (Buitenlandse Zaken, VVD) na een bezoek aan een centrum in Jordanië waar Palestijnse agenten worden getraind.
4 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - GroenLinks-PvdA-lijsttrekker Frans Timmermans heeft vrijwilligers in Amsterdam aangemoedigd om nog zo zichtbaar mogelijk te zijn om zo de PVV nog in te halen bij de verkiezingen. "Ik geloof dat wij nog de grootste partij kunnen worden."
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Een week voor de Tweede Kamerverkiezingen zijn de meeste problemen met niet-bezorgde stempassen opgelost of zijn de stempassen onderweg. Dat melden PostNL en de gemeenten waar kiezers meldden dat ze geen kaart hadden ontvangen.
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Lijsttrekker van de Fryske Nasjonale Partij (FNP) Aant Jelle Soepboer is met een skûtsje aangekomen in Den Haag om aandacht te vragen voor de regio. "Als Den Haag niet bereid is om naar ons te komen, dan komen wij wel naar Den Haag", zei Soepboer woensdag, die hoopt een zetel te behalen bij de verkiezingen volgende week.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet wil dat Nederland richting 2050 minder afval verbrandt. Daarbij is "gedwongen afbouw" van de capaciteit van afvalverbranders een optie. Dat staat in een verklaring die demissionair staatssecretaris Thierry Aartsen (Milieu, VVD), staatssecretaris Eugène Heijnen (Fiscaliteit, BBB) en minister Sophie Hermans (Klimaat, VVD) met de Tweede Kamer hebben gedeeld.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - D66-leider Rob Jetten baalt er een beetje van dat de leden van zijn partij 'kroonjuwelen' als de rechtstreeks gekozen premier en burgemeester uit het verkiezingsprogramma hebben geschrapt. "Ik was het niet zo eens met die keuze van de leden", zei hij in een lijsttrekkersinterview met BNR.
11 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Volgens Joost Eerdmans zijn huurders niet de dupe van plannen van zijn partij, JA21. "Nee, volgens mij niet. Dus dat kunnen wij direct factchecken", antwoordde Eerdmans toen het NOS Radio 1 Journaal hem dat voorlegde op basis van de doorrekeningen van het Centraal Planbureau (CPB).
11 uur geleden