Levenslicht brengt mensen bij elkaar
MIDDELBURG – Op het Abdijplein in Middelburg kwamen vorige week zo’n honderd mensen samen voor de herdenking van de Holocaust. Vertegenwoordigers van de Joodse Gemeente Zeeland, Stichting Synagoge Middelburg en Stichting Etty Hillesum Onderzoekscentrum legden samen met de Middelburgse burgemeester Harald Bergmann en gedeputeerde Anita Pijpelink van de provincie Zeeland een steen bij het tijdelijke monument ‘Levenslicht’, dat tot maandag te zien is.
Iets na 19.00 uur komen de mensen maandag 27 januari, precies 75 jaar na de bevrijding van concentratie- en vernietigingskamp Auschwitz, een voor een het Abdijplein op. Er hangt een rustige, ietwat onzekere sfeer, want de opbouw voor de ceremonie is anders dan bij de Dodenherdenking op 4 mei. Op de plek waar anders de kransen gelegd worden, staat nu een spreekgestoelte en bij de muur ligt het tijdelijke monument. Als violist Dirk van de Velde begint te spelen vormt de groep mensen een halve cirkel om hem en het monument heen. De tonen van het Kaddisj-Jatom, een belangrijk Joods gebed, glijden over het Abdijplein, kwetsbaar en toch sterk, alsof ze willen zeggen: ‘we zijn hier maar tijdelijk, maar vergeet ons niet’.
Vergetelheid
Gedeputeerde Pijpelink neemt het woord: “75 jaar geleden zijn de overlevenden van Auschwitz bevrijd. Auschwitz is het symbool geworden van de Holocaust en daarom is internationaal gekozen om op deze dag de slachtoffers te herdenken. We staan niet alleen stil bij de Joden, maar ook bij de Sinti, Roma, homoseksuelen, gehandicapten en verzetsstrijders die slachtoffer werden van het terreur van Nazi-Duitsland. Niemand leeft om zonder betekenis in de vergetelheid te raken, daarom moeten we herdenken en beseffen dat onze vrijheid geen vanzelfsprekendheid is.”
Ademhaling
Nadat scholiere Elise Minderhoud haar gedicht de Cirkel heeft voorgelezen, is het woord aan burgemeester Bergmann. Hij legt uit dat op datzelfde moment in 171 andere Nederlandse gemeenten waar Joden, Sinti en Roma zijn weggevoerd in de Tweede Wereldoorlog, ook een herdenking plaatsvindt. Voor deze gemeenten vervaardigde kunstenaar Daan Roosegaarde het herdenkingsmonument Levenslicht. Het is opgebouwd uit stenen, 104.000 in totaal, gelijk aan het aantal Nederlandse slachtoffers.
De stenen geven een blauw licht, dat op het ritme van een ademhaling dooft en opgloeit. Vandaar de naam ‘Levenslicht’. “De levens van de slachtoffers zijn in de vernietigingskampen abrupt geëindigd. Het is aan ons om hen te blijven herdenken. Op scholen worden lessen gegeven over de Tweede Wereldoorlog en het is belangrijk om dit door te vertellen.”
Bevrijding?
De herdenkingsceremonie gaat over de bevrijding, maar voorzitter David Jongeneel van de Joodse Gemeente Zeeland, durft uit te spreken dat de bevrijding zeker niet voor iedereen gold. “Waren de weinige Joden die overleefden wel bevrijd?”, vraagt hij zich hardop af. “Hun levens waren verwoest, familie en vrienden waren dood. Ze verloren wellicht ook het vertrouwen in God. Tot op de dag van vandaag zijn zij niet helemaal bevrijd, maar door te herdenken doen we recht aan hen die slachtoffer zijn geworden. In de Joodse traditie leggen we een steen bij een graf en geen bloemen. Bloemen verwelken en een steen vergaat niet, die blijft. De nagedachtenis leeft voort en we staan stil bij het leven.”
Ha Tikva
Jongeneel legt samen met vertegenwoordigers van de Joodse Gemeente Zeeland, Stichting Synagoge Middelburg, Stichting Etty Hillesum Onderzoekscentrum en bestuurders van provincie en Zeeuwse gemeenten een steen bij het monument. Het licht wordt ontstoken en voorzanger Luuc Smit zingt een Hebreeuws gebed over het licht rond de mensen. De indringende tonen vibreren over het Abdijplein. Iedereen is stil en in gedachten. Dan start stadsbeiaardier Janno den Engelsman het Ha Tikva, oftewel De Hoop, het Israëlische volkslied. Mensen neuriën mee en voor even is iedereen innig met elkaar verbonden.
BIJDRAGE MARIELJA TEN BRUGGENCATE
Meer uit Beveland
'S-GRAVENPOLDER- Op de Nieuwe Hoondertsedijk zijn zondagmorgen twee wielrenners met elkaar in botsing gekomen. Meerdere hulpdiensten gingen met spoed ter plaatse. Eén van de wielrenners,een 68-jarige man uit Borssele, is gewond overgebracht naar het ziekenhuis. De verkeerspolitie doet onderzoek naar het ongeval en roept getuigen en/of mensen die meer informatie hebben op om zich te melden.
6 uur geleden
U hebt natuurlijk ook zo'n leraar meegemaakt die heel sympathiek overkwam door te zeggen dat domme vragen niet bestaan. Domme antwoorden daarentegen wel, haha. De vrouw of man had wél gelijk. En hoogstaande vragen bestaan daarom ook niet, maar u begrijpt de titel wel, want u kent schrijver dezes inmiddels wel als lichtelijk woordspelig. Bovendien is deze aflevering een vervolg op een hoogtekwestie: waarom zijn de Magdalenastraat en de kades verheven boven de omgeving? Die vraag is de vorige keer beantwoord; niet dom, want er zat een heuse professor achter. Er bleven echter een paar met niveauverschil samenhangende vragen over.
10 uur geleden
GOES - Wie op 9 september vroeg uit de veren is, krijgt niet alleen een warm croissantje, maar ook als een van de eersten een voorproefje van Het Ultieme Geheim, de nieuwste thriller van Dan Brown. Tijdens een speciaal ontbijt bij boekhandel De Koperen Tuin leest wethouder van Cultuur Joost de Goffau een exclusief fragment voor, waarna bezoekers direct het boek kunnen aanschaffen.
15 uur geleden
KAPELLE - Wie kan er mooier vertellen over zijn vak dan degene die er dagelijks mee bezig is. Waar komt zijn of haar liefde voor het vak vandaan? Waarom hebben ze voor dit beroep gekozen? Wat is er nou zo mooi aan het vak? En hoe ziet een werkdag er eigenlijk uit? Deze week: Henri Riemens en Remco Filius.
1 dag geleden
'S-HEERENHOEK - Bij een botsing op de N62 zijn vrijdag aan het eind van de middag meerdere personen ernstig gewond geraakt. Eén lijnbus is door een onbekende oorzaak achterop een vrachtwagen gereden. Hulpdiensten waren op grote schaal aanwezig.
1 dag geleden
GOES - Op zaterdag 6 september barst het gratis festival 'T Beest Brult weer los aan de Beestenmarkt in Goes. Het evenement markeert traditioneel de start van het film- en concertseizoen van podium 't Beest en biedt een vol programma voor jong en oud.
1 dag geleden
GOES - Van 22 juli tot en met 1 september voerde de gemeente Goes een opvallende test uit om te kijken hoe alert inwoners en bedrijven zijn op verdachte situaties. Op verschillende plekken in de gemeente werd een aanhanger neergezet met zogenoemde 'drugsvaten'. De vaten waren deels afgedekt met een zeil, maar bewust zichtbaar voor voorbijgangers.
2 dagen geleden