Het kruis in de duinen van Valkenisse

DOOR BEN DAETER

Op 5 september 1944 (Dolle Dinsdag) verwachtte namelijk iedereen de Bevrijding. De Middelburger Willem Niesthoven (30 jaar), electricien in Vlissingen, wilde samen met een maat de geallieerden een handje helpen. Ze maakten een gat als autoval in de Poelendaeleweg/Koudekerkseweg. Inderdaad kwam een Duitse auto daarin  terecht, waarna de mannen zich snel verborgen. De militairen dachten onmiddellijk aan sabotage. De volgende ochtend arresteerde de Feldgendarmerie echter zes mannen uit de buurt onder wie Willem Niesthoven.

Hoogste offer
Deze mannen zouden de volgende dag (volgens het standrecht) worden doodgeschoten. En inderdaad: op 11 en 19 september 1944 werden ze om zeven uur in de ochtend in een vrachtwagen vervoerd naar de duinen bij Valkenisse en daar moesten ze met de handen op de rug gebonden omhoogklimmen naar het hoogste punt van de duinen en werden ze vanuit een lagere plek geëxecuteerd door een vuurpeloton van de Duitse bezetters; kogels doorboorden de lichamen die daarna over en door elkaar neerstortten. Zij, die volgens sommigen tevoren zelfs hun eigen graf hadden moeten graven, hadden het hoogste offer gebracht en dat twee maanden voordat Walcheren werd bevrijd.De namen van de slachtoffers mogen best nog eens genoemd worden. Het ging om mannen als André Pierets (39) (Belg), Albert De Colvenaer (46) (Belg), Yvan Colvenaer (17) (Belg), Andries Dieleman (36) uit Wissenkerke en Willem Niesthoven (28) uit Middelburg. Later op 19 september volgde nog Johan van der Weij (19) uit Middelburg.

Waardevol
Na de oorlog werden hun stoffelijke overschotten opgegraven en elders begraven. Het stoffelijk overschot van deze Johan werd bij de opgravingen als eerste gevonden, ongeveer twee meter afstand van de anderen. In 2021 is ook dit oude kruis vervangen, gemaakt door leerlingen van Scalda in Vlissingen, op initiatief van veteraan Colin Bal en de gemeente Veere. Daarop kwam een gedenkplaat, met vlak daarbij een houten plaquette.In 2021 kwam een schitterende documentaire tot stand van Klaas van de Ketterij en Hans Sakkers over Het kruis in de duinen. Veel achtergrondinformatie die niet in de documentaire verwerkt kon worden, verschijnt nu in deze waardevolle publicatie van Hans Sakkers, Colin Bal, Klaas van de Ketterij. Het is geworden een uitstekend, goed gedocumenteerd, prettig en vol spanning geschreven boekje. Veel foto’s van ook opa’s en oma’s die de relatie met de geëxecuteerde familieleden toont. Van harte aanbevolen voor iedere Nederlander, Belg, Zeeuw en zeker voor iedere Walchenaar, ook uit eerbetoon aan deze moedige mannen die voor ons hun leven gaven.[n]