'Grote farmaceut is steeds meer financiële instelling geworden'
AMSTERDAM (ANP) - 's Werelds grootste farmaceutische bedrijven hebben zich sinds de millenniumwisseling steeds meer omgevormd tot investeringsmaatschappijen. Dit heeft als gevolg dat overnames en beloningen voor aandeelhouders ten koste gaan van de ontwikkeling en productie van nieuwe geneesmiddelen. Dat stelt de Nederlandse onderzoeksorganisatie SOMO na bestudering van de jaarrekeningen van de grootste 27 farmaconcerns ter wereld.
De "financialisering" van farmareuzen, zoals SOMO de verschuiving noemt, zou onder andere blijken uit de flink toegenomen kasreserves van de concerns. Waar de onderzochte bedrijven in 2000 nog 83 miljard dollar aan financiële reserves hadden, was dit in 2018 circa 219 miljard dollar. Tegelijkertijd staken de bedrijven zich dieper in de schulden. Ging het aan het begin van deze eeuw nog nog om 20 procent van de omzet, achttien jaar later stond het totaal aan geleend geld gelijk aan 72 procent van de omzet.
Dat extra kapitaal vloeide volgens SOMO slechts in beperkte mate naar onderzoek, ontwikkeling en productie van nieuwe geneesmiddelen. Zo daalden verhoudingsgewijs investeringen in kapitaalgoederen, zoals productielocaties en apparatuur. Veel vaker werd het beschikbare geld gebruikt voor het opkopen van andere bedrijven, met als doel hun patenten in de wacht te slepen. Door vooral winst te willen maken met het uitventen van die eigendomsrechten, gedragen farmareuzen zich volgens SOMO steeds meer als rentenier dan ontwikkelaar van medicijnen.
Zwakheden
Ook het bedrag dat naar aandeelhouders gaat, is explosief gestegen. In de onderzochte periode verviervoudigde het bedrag dat farmareuzen per jaar aan dividend en de inkoop van aandelen besteedden tot 146 miljard dollar in 2018. Deze beloningen bedroegen kort na de millenniumwisseling 88 procent van alle onderzoeks- en ontwikkelingskosten. In 2018 was die verhouding 123 procent.
Volgens SOMO, dat vaker kritisch rapporteert over de farmaceutische industrie, legt de huidige coronacrisis de zwakheden van de sector bloot. Doordat verhoudingsgewijs weinig werd geïnvesteerd in medicijnen, is de wereld nu minder goed voorbereid op de pandemie. Bovendien is de schuldenberg een financieel risico nu de crisis het minder gemakkelijk maakt goedkoop geld te lenen.
Meer uit Financieel
STRAATSBURG (ANP) - Het Europees Parlement heeft dinsdag ingestemd met nieuwe veiligheidsregels voor speelgoed. De EU-lidstaten waren daar al eerder mee akkoord gegaan. Deze regels moeten kinderen beter beschermen tegen gevaarlijk speelgoed.
45 minuten geleden
PARIJS (ANP/RTR) - Openbaar aanklagers in Frankrijk hebben een onderzoek geopend naar eBay. Via die Amerikaanse onlinemarktplaats zouden illegale producten worden verkocht.
1 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Nederlanders hebben tot nu toe iets minder aankopen gedaan in aanloop naar Black Friday en Cyber Monday dan vorig jaar. Dit meldt iDEAL, dat de cijfers rond het koopjesfestijn dagelijks bijhoudt.
1 uur geleden
BRUSSEL (ANP/BELGA) - Reizigers in België ondervinden woensdag opnieuw veel hinder van een nationale stakingsdag. Op luchthaven Brussels Airport zijn alle vertrekkende en veel aankomende vluchten geschrapt. Treinreizigers hebben dinsdag al te maken met treinuitval door stakingen. Maandag zorgden acties ook al voor overlast.
2 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - In Nederland opstappende passagiers op Schiphol worden benadeeld ten opzichte van overstappers op de luchthaven, vindt easyJet-directeur William Vet. De landendirecteur voor Nederland wijst op de sterk gestegen kosten voor het gebruik van de luchthaven en de Nederlandse vliegbelastingen. Die drukken zwaarder op vluchten voor vertrekkers vanuit Nederland.
3 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Vakbond FNV noemt het grote banenverlies bij ABN AMRO "ronduit schokkend". Ook is het volgens FNV-bestuurder Arne Gorter "onbegrijpelijk dat een bank die jaar op jaar miljardenwinst boekt opnieuw op zo'n grote schaal in haar personeel wil snijden".
3 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - ABN AMRO trakteert de werknemers op een "onaangename verrassing" met de mededeling dat de komende jaren duizenden banen worden geschrapt. Dat zegt onderhandelaar Arthur Bot van vakbond CNV. "Een massa-ontslag, vooral gedreven door winstgroei."
4 uur geleden