'Grote farmaceut is steeds meer financiële instelling geworden'
AMSTERDAM (ANP) - 's Werelds grootste farmaceutische bedrijven hebben zich sinds de millenniumwisseling steeds meer omgevormd tot investeringsmaatschappijen. Dit heeft als gevolg dat overnames en beloningen voor aandeelhouders ten koste gaan van de ontwikkeling en productie van nieuwe geneesmiddelen. Dat stelt de Nederlandse onderzoeksorganisatie SOMO na bestudering van de jaarrekeningen van de grootste 27 farmaconcerns ter wereld.
De "financialisering" van farmareuzen, zoals SOMO de verschuiving noemt, zou onder andere blijken uit de flink toegenomen kasreserves van de concerns. Waar de onderzochte bedrijven in 2000 nog 83 miljard dollar aan financiële reserves hadden, was dit in 2018 circa 219 miljard dollar. Tegelijkertijd staken de bedrijven zich dieper in de schulden. Ging het aan het begin van deze eeuw nog nog om 20 procent van de omzet, achttien jaar later stond het totaal aan geleend geld gelijk aan 72 procent van de omzet.
Dat extra kapitaal vloeide volgens SOMO slechts in beperkte mate naar onderzoek, ontwikkeling en productie van nieuwe geneesmiddelen. Zo daalden verhoudingsgewijs investeringen in kapitaalgoederen, zoals productielocaties en apparatuur. Veel vaker werd het beschikbare geld gebruikt voor het opkopen van andere bedrijven, met als doel hun patenten in de wacht te slepen. Door vooral winst te willen maken met het uitventen van die eigendomsrechten, gedragen farmareuzen zich volgens SOMO steeds meer als rentenier dan ontwikkelaar van medicijnen.
Zwakheden
Ook het bedrag dat naar aandeelhouders gaat, is explosief gestegen. In de onderzochte periode verviervoudigde het bedrag dat farmareuzen per jaar aan dividend en de inkoop van aandelen besteedden tot 146 miljard dollar in 2018. Deze beloningen bedroegen kort na de millenniumwisseling 88 procent van alle onderzoeks- en ontwikkelingskosten. In 2018 was die verhouding 123 procent.
Volgens SOMO, dat vaker kritisch rapporteert over de farmaceutische industrie, legt de huidige coronacrisis de zwakheden van de sector bloot. Doordat verhoudingsgewijs weinig werd geïnvesteerd in medicijnen, is de wereld nu minder goed voorbereid op de pandemie. Bovendien is de schuldenberg een financieel risico nu de crisis het minder gemakkelijk maakt goedkoop geld te lenen.
Meer uit Financieel
LONDEN (ANP/BLOOMBERG) - De koperprijs is deze week tot een recordhoogte gestegen, aangedreven door vrees voor een wereldwijd tekort aan het industriële metaal. Grondstoffenhandelaren verwachten een tekort als gevolg van het hamsteren van koper in de Verenigde Staten. Ook werd de vraag aangewakkerd door een rapport van de invloedrijke zakenbank Citigroup, waarin wordt voorspeld dat de koperprijs verder zal stijgen.
1 uur geledenLOS ANGELES (ANP/BLOOMBERG) - Een grote vakbond van schrijvers voor film en televisie in de Verenigde Staten vindt dat de overname van de film- en tv-studio's en het streamingplatform HBO Max van Warner Bros. Discovery door Netflix "moet worden geblokkeerd". Volgens de Writers Guild of America (WGA) vormt de overname een bedreiging voor scenaristen, producenten, regisseurs en bioscoopeigenaren.
4 uur geledenHAREN (ANP) - Kerstboomverkopers houden zaterdag rekening met topdrukte. Of dat de opmaat is naar betere verkopen dan vorig jaar, is nog wel afwachten. Daarover lijken grote spelers in de kerstbomenmarkt van mening te verschillen.
6 uur geledenNEW YORK (ANP) - De aandelenbeurzen in New York zijn vrijdag met kleine winsten gesloten. Netflix stond echter bij de verliezers op Wall Street. De streamingdienst neemt de film- en tv-studio's en het streamingplatform HBO Max over van Warner Bros. Discovery. Netflix krijgt daarmee een van de oudste en bekendste studio's van Hollywood in handen.
16 uur geledenNEW YORK (ANP/BLOOMBERG) - SpaceX, het commerciële ruimtevaartbedrijf van Elon Musk, voert gesprekken over een aandelenverkoop door insiders waarbij de onderneming gewaardeerd zou worden op 800 miljard dollar. Dat meldt zakenkrant The Wall Street Journal op basis van bronnen.
17 uur geledenLUDWIGSHAFEN (ANP/DPA) - De topman van het Duitse chemieconcern BASF ziet geen tekenen van de-industrialisatie van Duitsland ondanks de moeilijke marktomstandigheden voor veel Duitse industriebedrijven. Dat zei bestuursvoorzitter Markus Kamieth van het grootste chemiebedrijf ter wereld in een interview met zakenkrant Handelsblatt. Eerder deze week zei de invloedrijke lobbygroep BDI nog dat de neergang van de industrie structureel begint te worden.
19 uur geledenAMSTERDAM (ANP) - De AEX-index op de aandelenbeurs in Amsterdam is vrijdag vrijwel onveranderd het weekend ingegaan. Zorgtechnologiebedrijf Philips was koploper in de hoofdindex na het flinke koersverlies een dag eerder. Shell stond juist bij de grootste dalers na een adviesverlaging voor het olie- en gasconcern.
20 uur geleden