'Grote farmaceut is steeds meer financiële instelling geworden'
AMSTERDAM (ANP) - 's Werelds grootste farmaceutische bedrijven hebben zich sinds de millenniumwisseling steeds meer omgevormd tot investeringsmaatschappijen. Dit heeft als gevolg dat overnames en beloningen voor aandeelhouders ten koste gaan van de ontwikkeling en productie van nieuwe geneesmiddelen. Dat stelt de Nederlandse onderzoeksorganisatie SOMO na bestudering van de jaarrekeningen van de grootste 27 farmaconcerns ter wereld.
De "financialisering" van farmareuzen, zoals SOMO de verschuiving noemt, zou onder andere blijken uit de flink toegenomen kasreserves van de concerns. Waar de onderzochte bedrijven in 2000 nog 83 miljard dollar aan financiële reserves hadden, was dit in 2018 circa 219 miljard dollar. Tegelijkertijd staken de bedrijven zich dieper in de schulden. Ging het aan het begin van deze eeuw nog nog om 20 procent van de omzet, achttien jaar later stond het totaal aan geleend geld gelijk aan 72 procent van de omzet.
Dat extra kapitaal vloeide volgens SOMO slechts in beperkte mate naar onderzoek, ontwikkeling en productie van nieuwe geneesmiddelen. Zo daalden verhoudingsgewijs investeringen in kapitaalgoederen, zoals productielocaties en apparatuur. Veel vaker werd het beschikbare geld gebruikt voor het opkopen van andere bedrijven, met als doel hun patenten in de wacht te slepen. Door vooral winst te willen maken met het uitventen van die eigendomsrechten, gedragen farmareuzen zich volgens SOMO steeds meer als rentenier dan ontwikkelaar van medicijnen.
Zwakheden
Ook het bedrag dat naar aandeelhouders gaat, is explosief gestegen. In de onderzochte periode verviervoudigde het bedrag dat farmareuzen per jaar aan dividend en de inkoop van aandelen besteedden tot 146 miljard dollar in 2018. Deze beloningen bedroegen kort na de millenniumwisseling 88 procent van alle onderzoeks- en ontwikkelingskosten. In 2018 was die verhouding 123 procent.
Volgens SOMO, dat vaker kritisch rapporteert over de farmaceutische industrie, legt de huidige coronacrisis de zwakheden van de sector bloot. Doordat verhoudingsgewijs weinig werd geïnvesteerd in medicijnen, is de wereld nu minder goed voorbereid op de pandemie. Bovendien is de schuldenberg een financieel risico nu de crisis het minder gemakkelijk maakt goedkoop geld te lenen.
Meer uit Financieel
NEW YORK (ANP) - Ruimtebedrijf SpaceX van techondernemer Elon Musk heeft toegezegd om 2 miljard dollar (ruim 1,7 miljard euro) te investeren in xAI, het bedrijf voor kunstmatige intelligentie (AI) van de miljardair. Dat schrijft de Amerikaanse zakenkrant The Wall Street Journal. Dit zou de banden versterken tussen de ondernemingen van Musk en xAI moet daardoor beter kunnen concurreren met OpenAI, het bedrijf achter de bekende chatbot ChatGPT.
2 uur geleden
PARIJS (ANP/AFP) - De Franse president Emmanuel Macron heeft het dreigement van de Amerikaanse president Donald Trump om per 1 augustus 30 procent invoerrechten op te leggen aan de Europese Unie veroordeeld. Hij riep de EU op "de Europese belangen resoluut te verdedigen".
16 uur geleden
BERLIJN (ANP/DPA/RTR) - De aanstaande importheffingen van 30 procent van de Amerikaanse president Donald Trump op EU-import zullen schadelijk zijn voor zowel Europa als de Verenigde Staten. Dat zei de Duitse minister van Economische Zaken, Katherina Reiche, in een eerste reactie op de aankondiging. Ze riep op tot een pragmatische oplossing voor de escalerende handelsoorlog.
16 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - De onlangs aangenomen uitgavenwet van president Donald Trump, bekend als 'one big beautiful bill', omvat forse verhogingen van de visumkosten voor niet-immigranten die volgend jaar ingaan. Dat is net het jaar dat de Verenigde Staten buitenlandse supporters hopen te lokken voor het WK voetbal in eigen land, schrijft zakenblad Forbes.
17 uur geleden
BRUSSEL (ANP/RTR) - De Europese Unie "blijft standvastig, verenigd en klaar om haar belangen te beschermen", zei António Costa, voorzitter van de Europese Raad, in een reactie op de aankondiging van de Amerikaanse president Donald Trump om de EU per 1 augustus een invoertarief van 30 procent op te leggen.
18 uur geleden
MEXICO-STAD (ANP/AFP) - Mexico heeft geplande Amerikaanse importheffingen veroordeeld. Het land zou vooraf al zijn geïnformeerd over het plan om op 1 augustus heffingen van 30 procent op te leggen. "We gaven aan de onderhandelingstafel al aan dat het een oneerlijke deal was en dat we het er niet mee eens waren", melden Mexicaanse ministeries in een gezamenlijke verklaring.
18 uur geleden
ROTTERDAM (ANP) - Vooral de verladende partijen in de Rotterdamse haven zullen de gevolgen van importheffingen vanuit de VS merken. Dat zei een woordvoerster van de haven na de aankondiging van de Amerikaanse president Donald Trump om op producten uit de Europese Unie importheffingen van 30 procent in te voeren.
19 uur geleden