'Grote farmaceut is steeds meer financiële instelling geworden'
AMSTERDAM (ANP) - 's Werelds grootste farmaceutische bedrijven hebben zich sinds de millenniumwisseling steeds meer omgevormd tot investeringsmaatschappijen. Dit heeft als gevolg dat overnames en beloningen voor aandeelhouders ten koste gaan van de ontwikkeling en productie van nieuwe geneesmiddelen. Dat stelt de Nederlandse onderzoeksorganisatie SOMO na bestudering van de jaarrekeningen van de grootste 27 farmaconcerns ter wereld.
De "financialisering" van farmareuzen, zoals SOMO de verschuiving noemt, zou onder andere blijken uit de flink toegenomen kasreserves van de concerns. Waar de onderzochte bedrijven in 2000 nog 83 miljard dollar aan financiële reserves hadden, was dit in 2018 circa 219 miljard dollar. Tegelijkertijd staken de bedrijven zich dieper in de schulden. Ging het aan het begin van deze eeuw nog nog om 20 procent van de omzet, achttien jaar later stond het totaal aan geleend geld gelijk aan 72 procent van de omzet.
Dat extra kapitaal vloeide volgens SOMO slechts in beperkte mate naar onderzoek, ontwikkeling en productie van nieuwe geneesmiddelen. Zo daalden verhoudingsgewijs investeringen in kapitaalgoederen, zoals productielocaties en apparatuur. Veel vaker werd het beschikbare geld gebruikt voor het opkopen van andere bedrijven, met als doel hun patenten in de wacht te slepen. Door vooral winst te willen maken met het uitventen van die eigendomsrechten, gedragen farmareuzen zich volgens SOMO steeds meer als rentenier dan ontwikkelaar van medicijnen.
Zwakheden
Ook het bedrag dat naar aandeelhouders gaat, is explosief gestegen. In de onderzochte periode verviervoudigde het bedrag dat farmareuzen per jaar aan dividend en de inkoop van aandelen besteedden tot 146 miljard dollar in 2018. Deze beloningen bedroegen kort na de millenniumwisseling 88 procent van alle onderzoeks- en ontwikkelingskosten. In 2018 was die verhouding 123 procent.
Volgens SOMO, dat vaker kritisch rapporteert over de farmaceutische industrie, legt de huidige coronacrisis de zwakheden van de sector bloot. Doordat verhoudingsgewijs weinig werd geïnvesteerd in medicijnen, is de wereld nu minder goed voorbereid op de pandemie. Bovendien is de schuldenberg een financieel risico nu de crisis het minder gemakkelijk maakt goedkoop geld te lenen.
Meer uit Financieel
NEW YORK (ANP) - Bank of America en Morgan Stanley zijn woensdag hoger geëindigd op de aandelenbeurzen in New York. De Amerikaanse banken openden de boeken, waaruit hogere winsten naar voren kwamen, onder meer dankzij goede resultaten met zakenbankieren.
1 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR) - De Amerikaanse luchtvaartbranche dringt aan op het beëindigen van de overheidssluiting in de Verenigde Staten. Topman Chris Sununu van Airlines for America wijst daarbij op de toenemende druk op luchtverkeersleiders, die door de zogeheten shutdown zonder loon moeten werken.
1 uur geleden
BERLIJN (ANP) - Ryanair schrapt het komende winterseizoen 24 routes van en naar Duitsland en schroeft de capaciteit terug met 800.000 vliegtuigstoelen. Dat heeft de Ierse budgetmaatschappij woensdag bekendgemaakt. Als reden noemt Ryanair het falen van de Duitse regering om de vliegbelasting te verlagen.
4 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - ASML is woensdag tussen de koplopers in de AEX-index op de aandelenbeurs in Amsterdam geëindigd. De chipmachinefabrikant uit Veldhoven presenteerde zijn kwartaalresultaten, die in de smaak vielen bij beleggers. Het aandeel noteerde aan het einde van de handelsdag 3,1 procent hoger.
5 uur geleden
BARCELONA (ANP) - Mango waarschuwt klanten voor een datalek. Een van de externe marketingdiensten van de modeketen heeft zonder toestemming toegang gehad tot bepaalde klantgegevens. Het gaat om voornamen, postcodes, e-mailadressen en telefoonnummers. Mango benadrukt dat inlog-, bank- en paspoortgegevens niet zijn gelekt.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Pensioenfonds PME gaat 40 miljoen euro investeren in Europese start- en scaleups die zich richten op defensie- en veiligheidstoepassingen. Het metalektrofonds streeft daarmee naar een goed rendement en wil een bijdrage leveren aan de versterking van de defensie-industrie.
6 uur geleden
CUPERTINO (ANP) - Apple heeft woensdag een nieuwe iPad Pro en MacBook Pro onthuld. De tablet en laptop zijn uitgerust met de nieuwe M5-chip van het techconcern. De chip heeft een snellere verwerkingssnelheid dan voorganger M4. Daardoor kunnen de apparaten taken op het gebied van kunstmatige intelligentie (AI) volgens Apple sneller uitvoeren.
7 uur geleden