'Grote farmaceut is steeds meer financiële instelling geworden'
AMSTERDAM (ANP) - 's Werelds grootste farmaceutische bedrijven hebben zich sinds de millenniumwisseling steeds meer omgevormd tot investeringsmaatschappijen. Dit heeft als gevolg dat overnames en beloningen voor aandeelhouders ten koste gaan van de ontwikkeling en productie van nieuwe geneesmiddelen. Dat stelt de Nederlandse onderzoeksorganisatie SOMO na bestudering van de jaarrekeningen van de grootste 27 farmaconcerns ter wereld.
De "financialisering" van farmareuzen, zoals SOMO de verschuiving noemt, zou onder andere blijken uit de flink toegenomen kasreserves van de concerns. Waar de onderzochte bedrijven in 2000 nog 83 miljard dollar aan financiële reserves hadden, was dit in 2018 circa 219 miljard dollar. Tegelijkertijd staken de bedrijven zich dieper in de schulden. Ging het aan het begin van deze eeuw nog nog om 20 procent van de omzet, achttien jaar later stond het totaal aan geleend geld gelijk aan 72 procent van de omzet.
Dat extra kapitaal vloeide volgens SOMO slechts in beperkte mate naar onderzoek, ontwikkeling en productie van nieuwe geneesmiddelen. Zo daalden verhoudingsgewijs investeringen in kapitaalgoederen, zoals productielocaties en apparatuur. Veel vaker werd het beschikbare geld gebruikt voor het opkopen van andere bedrijven, met als doel hun patenten in de wacht te slepen. Door vooral winst te willen maken met het uitventen van die eigendomsrechten, gedragen farmareuzen zich volgens SOMO steeds meer als rentenier dan ontwikkelaar van medicijnen.
Zwakheden
Ook het bedrag dat naar aandeelhouders gaat, is explosief gestegen. In de onderzochte periode verviervoudigde het bedrag dat farmareuzen per jaar aan dividend en de inkoop van aandelen besteedden tot 146 miljard dollar in 2018. Deze beloningen bedroegen kort na de millenniumwisseling 88 procent van alle onderzoeks- en ontwikkelingskosten. In 2018 was die verhouding 123 procent.
Volgens SOMO, dat vaker kritisch rapporteert over de farmaceutische industrie, legt de huidige coronacrisis de zwakheden van de sector bloot. Doordat verhoudingsgewijs weinig werd geïnvesteerd in medicijnen, is de wereld nu minder goed voorbereid op de pandemie. Bovendien is de schuldenberg een financieel risico nu de crisis het minder gemakkelijk maakt goedkoop geld te lenen.
Meer uit Financieel
DÜSSELDORF (ANP) - De Duitse wapenfabrikant Rheinmetall stapt in marinescheepsbouw. Het snelgroeiende defensiebedrijf, een van de grootste van Europa, koopt een belangrijke militaire werf in Noord-Duitsland.
15 minuten geleden
BEIJING (ANP/BLOOMBERG) - De Amerikaanse verkoper van chips voor kunstmatige intelligentie Nvidia heeft de Chinese mededingingswetten overtreden. Dat meldt de Chinese markttoezichthouder in een korte verklaring na afronding van een eerste onderzoek naar het bedrijf. In de verklaring van één zin werd geen verdere toelichting gegeven.
23 minuten geleden
UTRECHT (ANP) - Leden van FNV hebben in ruime meerderheid voor het cao-akkoord gestemd dat de vakbond heeft gesloten met de NS. Dat heeft FNV maandag bekendgemaakt. De moeizame onderhandelingen over de nieuwe cao leidden eerder dit jaar tot stakingen op het spoor, met grote gevolgen voor treinreizigers.
47 minuten geleden
MADRID (ANP/RTR/BLOOMBERG) - De Verenigde Staten en China naderen een akkoord over TikTok, volgens de Amerikaanse minister van Financiën Scott Bessent. Maandag hervatten beide landen handelsgesprekken in Madrid. Ook de toekomst van de populaire filmpjesapp staat op de agenda.
1 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De AEX-index op het Damrak is maandag met een kleine winst begonnen. De beurshandel staat deze week in het teken van rentebesluiten van centrale banken in de Verenigde Staten, Canada, Japan en het Verenigd Koninkrijk. Algemeen wordt verwacht dat de Amerikaanse Federal Reserve woensdag de rente voor het eerst dit jaar gaat verlagen, na de recente zwakke cijfers over de arbeidsmarkt in de Verenigde Staten. Ook heeft de Amerikaanse president Donald Trump de druk op de Fed dit jaar flink opgevoerd om de leenkosten te verlagen en de economie te ondersteunen.
2 uur geleden
MELBOURNE (ANP/AFP) - De grote Australische bank ANZ heeft een recordboete gekregen van 240 miljoen Australische dollar (ruim 136 miljoen euro) wegens "wijdverbreid wangedrag". Dat heeft de financiële toezichthouder van het land maandag bekendgemaakt. Het is de hoogste boete die toezichthouder ASIC ooit heeft opgelegd aan een organisatie.
3 uur geleden
CAPELLE AAN DEN IJSSEL (ANP) - De helft van de woningzoekende Nederlanders vindt de woningmarkt het belangrijkste thema bij de komende verkiezingen. Dat komt naar voren uit onderzoek van hypotheekadviesketen De Hypotheker in samenwerking met BNR Nieuwsradio. De woningzoekenden hebben veel zorgen over de stijgende woningprijzen, het tekort aan woningen en de concurrentie op de huizenmarkt. Verder heeft bijna driekwart van de ondervraagden er geen vertrouwen in dat de overheid zal slagen in de ambitie om tot 2030 jaarlijks 100.000 nieuwe huizen te bouwen.
4 uur geleden