'Grote farmaceut is steeds meer financiële instelling geworden'
AMSTERDAM (ANP) - 's Werelds grootste farmaceutische bedrijven hebben zich sinds de millenniumwisseling steeds meer omgevormd tot investeringsmaatschappijen. Dit heeft als gevolg dat overnames en beloningen voor aandeelhouders ten koste gaan van de ontwikkeling en productie van nieuwe geneesmiddelen. Dat stelt de Nederlandse onderzoeksorganisatie SOMO na bestudering van de jaarrekeningen van de grootste 27 farmaconcerns ter wereld.
De "financialisering" van farmareuzen, zoals SOMO de verschuiving noemt, zou onder andere blijken uit de flink toegenomen kasreserves van de concerns. Waar de onderzochte bedrijven in 2000 nog 83 miljard dollar aan financiële reserves hadden, was dit in 2018 circa 219 miljard dollar. Tegelijkertijd staken de bedrijven zich dieper in de schulden. Ging het aan het begin van deze eeuw nog nog om 20 procent van de omzet, achttien jaar later stond het totaal aan geleend geld gelijk aan 72 procent van de omzet.
Dat extra kapitaal vloeide volgens SOMO slechts in beperkte mate naar onderzoek, ontwikkeling en productie van nieuwe geneesmiddelen. Zo daalden verhoudingsgewijs investeringen in kapitaalgoederen, zoals productielocaties en apparatuur. Veel vaker werd het beschikbare geld gebruikt voor het opkopen van andere bedrijven, met als doel hun patenten in de wacht te slepen. Door vooral winst te willen maken met het uitventen van die eigendomsrechten, gedragen farmareuzen zich volgens SOMO steeds meer als rentenier dan ontwikkelaar van medicijnen.
Zwakheden
Ook het bedrag dat naar aandeelhouders gaat, is explosief gestegen. In de onderzochte periode verviervoudigde het bedrag dat farmareuzen per jaar aan dividend en de inkoop van aandelen besteedden tot 146 miljard dollar in 2018. Deze beloningen bedroegen kort na de millenniumwisseling 88 procent van alle onderzoeks- en ontwikkelingskosten. In 2018 was die verhouding 123 procent.
Volgens SOMO, dat vaker kritisch rapporteert over de farmaceutische industrie, legt de huidige coronacrisis de zwakheden van de sector bloot. Doordat verhoudingsgewijs weinig werd geïnvesteerd in medicijnen, is de wereld nu minder goed voorbereid op de pandemie. Bovendien is de schuldenberg een financieel risico nu de crisis het minder gemakkelijk maakt goedkoop geld te lenen.
Meer uit Financieel
AMERSFOORT (ANP) - Huiseigenaren betalen volgend jaar gemiddeld 3,9 procent hogere gemeentelijke woonlasten, meldt Vereniging Eigen Huis (VEH) op basis van een steekproef onder 106 gemeenten. De aanslag voor onroerendezaakbelasting (OZB), riool- en afvalstoffenheffing komt in 2026 gemiddeld uit op 1001 euro per huishouden en gaat daarmee voor het eerst de grens van 1000 euro over.
1 uur geleden
DETROIT (ANP/RTR) - Het Amerikaanse autoconcern Ford Motor trekt zich grotendeels terug uit de productie van grote elektrische voertuigen. Het bedrijf moet een afschrijving doen van 19,5 miljard dollar (16,7 miljard euro) om de activiteiten te beëindigen, verspreid over meerdere jaren. Ford zet nu sterk in op benzine- en hybrideauto's en verwacht op termijn duizenden mensen aan te nemen.
9 uur geleden
NEW YORK (ANP) - De Amerikaanse aandelenmarkten leverden maandag hun openingswinsten al snel weer in en sloten lager. Technologieaandelen stonden, net als vorige week, onder druk door zorgen over hoge waarderingen in de AI-sector die opnieuw de kop opstaken.
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De ondernemingskamer van het gerechtshof in Amsterdam krijgt naar verwachting woensdag het laatste woord over het ingrijpen bij FNV. De vakbond kreeg eerder tot 17 december de tijd om met een definitief hervormingsplan te komen na de ontstane bestuurscrisis. Ook na een vergadering van het Ledenparlement van FNV over de kwestie maandagavond lijkt er nog geen oplossing.
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - PME, het pensioenfonds voor de metaal- en technologische industrie, heeft een jarenlange samenwerking met de Amerikaanse vermogensbeheerder BlackRock beëindigd. De vermogensbeheerder zou zich niet genoeg inspannen op het gebied van onder meer klimaat en duurzaamheid.
13 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De AEX, de belangrijkste beursindex van Amsterdam, herstelde maandag gedeeltelijk van de verliezen van afgelopen vrijdag. Nieuwkomer The Magnum Ice Cream Company was de sterkste stijger bij de hoofdfondsen en won 6,6 procent. Ook de dataleveranciers Wolters Kluwer en RELX, die dit jaar flink in waarde zijn gedaald, waren gewild. Ze werden respectievelijk 3,4 en 2,3 procent meer waard.
14 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De prijzen voor eieren en kippenvlees in supermarkten zullen de komende jaren waarschijnlijk niet meer zo hard stijgen door de vogelgriep als nu. Dit verwacht econoom pluimveehouderij Nico Bondt van Wageningen University & Research (WUR). Hij denkt dat de vogelgriep wel blijft zorgen voor een krap aanbod.
14 uur geleden