'Grote farmaceut is steeds meer financiële instelling geworden'
AMSTERDAM (ANP) - 's Werelds grootste farmaceutische bedrijven hebben zich sinds de millenniumwisseling steeds meer omgevormd tot investeringsmaatschappijen. Dit heeft als gevolg dat overnames en beloningen voor aandeelhouders ten koste gaan van de ontwikkeling en productie van nieuwe geneesmiddelen. Dat stelt de Nederlandse onderzoeksorganisatie SOMO na bestudering van de jaarrekeningen van de grootste 27 farmaconcerns ter wereld.
De "financialisering" van farmareuzen, zoals SOMO de verschuiving noemt, zou onder andere blijken uit de flink toegenomen kasreserves van de concerns. Waar de onderzochte bedrijven in 2000 nog 83 miljard dollar aan financiële reserves hadden, was dit in 2018 circa 219 miljard dollar. Tegelijkertijd staken de bedrijven zich dieper in de schulden. Ging het aan het begin van deze eeuw nog nog om 20 procent van de omzet, achttien jaar later stond het totaal aan geleend geld gelijk aan 72 procent van de omzet.
Dat extra kapitaal vloeide volgens SOMO slechts in beperkte mate naar onderzoek, ontwikkeling en productie van nieuwe geneesmiddelen. Zo daalden verhoudingsgewijs investeringen in kapitaalgoederen, zoals productielocaties en apparatuur. Veel vaker werd het beschikbare geld gebruikt voor het opkopen van andere bedrijven, met als doel hun patenten in de wacht te slepen. Door vooral winst te willen maken met het uitventen van die eigendomsrechten, gedragen farmareuzen zich volgens SOMO steeds meer als rentenier dan ontwikkelaar van medicijnen.
Zwakheden
Ook het bedrag dat naar aandeelhouders gaat, is explosief gestegen. In de onderzochte periode verviervoudigde het bedrag dat farmareuzen per jaar aan dividend en de inkoop van aandelen besteedden tot 146 miljard dollar in 2018. Deze beloningen bedroegen kort na de millenniumwisseling 88 procent van alle onderzoeks- en ontwikkelingskosten. In 2018 was die verhouding 123 procent.
Volgens SOMO, dat vaker kritisch rapporteert over de farmaceutische industrie, legt de huidige coronacrisis de zwakheden van de sector bloot. Doordat verhoudingsgewijs weinig werd geïnvesteerd in medicijnen, is de wereld nu minder goed voorbereid op de pandemie. Bovendien is de schuldenberg een financieel risico nu de crisis het minder gemakkelijk maakt goedkoop geld te lenen.
Meer uit Financieel
DEN HAAG (ANP) - PME, het pensioenfonds voor de metaal- en technologische industrie, verhoogt de pensioenen vanaf 1 januari met 2,8 procent. Daardoor krijgen ongeveer 170.000 gepensioneerden vanaf begin volgend jaar een hoger bedrag op hun bankrekening.
30 minuten geleden
BERLIJN (ANP/BLOOMBERG) - Duitsland bereidt zich voor op een mogelijke verkoop van het genationaliseerde energieconcern Uniper, dat ook in Nederland elektriciteitscentrales heeft. Dit zou een van de grootste privatiseringen van Duitsland ooit kunnen worden, nu de regering in Berlijn afstapt van het idee om het nutsbedrijf te fuseren met de door de staat gesteunde gasreus SEFE. Dat meldde persbureau Bloomberg op basis van ingewijden.
1 uur geleden
NEW YORK (ANP) - Het sentiment onder beleggers op Wall Street heeft donderdag in de loop van de handelsdag een ommezwaai gemaakt. De resultaten van het Amerikaanse chipconcern Nvidia zorgden aanvankelijk voor opluchting bij beleggers. Maar Wall Street sloot uiteindelijk met verliezen, mede ingegeven door twijfels over de vraag of de Federal Reserve de rente in december zal verlagen.
1 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - De Amerikaanse senator Ron Wyden roept op tot een onderzoek naar de relatie tussen JPMorgan Chase en de overleden zedendelinquent Jeffrey Epstein. De grote bank zou opzettelijk meer dan 1 miljard dollar aan verdachte transacties van Epstein niet hebben aangekaart. Dat schrijft The New York Times, met verwijzing naar een rapport dat Wyden heeft opgesteld op basis van recent vrijgegeven rechtbankstukken.
2 uur geleden
AMERSFOORT (ANP) - Energieleveranciers moeten de terugleververgoeding en terugleverkosten vanaf 2027 snel bekendmaken. Met die oproep is de Vereniging Eigen Huis (VEH) donderdag gekomen. De belangenorganisatie voor huizenbezitters heeft negen energiebedrijven per brief gevraagd een positieve vergoeding te garanderen om te voorkomen dat zonnepaneeleigenaren moeten betalen voor hun teruggeleverde stroom.
3 uur geleden
BERLIJN (ANP/RTR) - Duitsland is van plan zijn financiering voor de Europese ruimtevaartorganisatie ESA aanzienlijk te verhogen. Onderzoeksminister Dorothee Bär zal naar verwachting tot 5 miljard euro toezeggen tijdens de ESA-conferentie in Bremen volgende week.
4 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De Europese beurzen zijn donderdag met winsten gesloten. In de middaghandel werden de plussen echter kleiner, na nieuwe cijfers van de Amerikaanse overheid over de arbeidsmarkt. Het vanwege de shutdown uitgestelde banenrapport over september bevatte volgens economen van ING gemengde signalen. Daardoor blijft het lastig goed in te schatten wat de Fed volgende maand met de Amerikaanse rente doet.
4 uur geleden