'Grote farmaceut is steeds meer financiële instelling geworden'
AMSTERDAM (ANP) - 's Werelds grootste farmaceutische bedrijven hebben zich sinds de millenniumwisseling steeds meer omgevormd tot investeringsmaatschappijen. Dit heeft als gevolg dat overnames en beloningen voor aandeelhouders ten koste gaan van de ontwikkeling en productie van nieuwe geneesmiddelen. Dat stelt de Nederlandse onderzoeksorganisatie SOMO na bestudering van de jaarrekeningen van de grootste 27 farmaconcerns ter wereld.
De "financialisering" van farmareuzen, zoals SOMO de verschuiving noemt, zou onder andere blijken uit de flink toegenomen kasreserves van de concerns. Waar de onderzochte bedrijven in 2000 nog 83 miljard dollar aan financiële reserves hadden, was dit in 2018 circa 219 miljard dollar. Tegelijkertijd staken de bedrijven zich dieper in de schulden. Ging het aan het begin van deze eeuw nog nog om 20 procent van de omzet, achttien jaar later stond het totaal aan geleend geld gelijk aan 72 procent van de omzet.
Dat extra kapitaal vloeide volgens SOMO slechts in beperkte mate naar onderzoek, ontwikkeling en productie van nieuwe geneesmiddelen. Zo daalden verhoudingsgewijs investeringen in kapitaalgoederen, zoals productielocaties en apparatuur. Veel vaker werd het beschikbare geld gebruikt voor het opkopen van andere bedrijven, met als doel hun patenten in de wacht te slepen. Door vooral winst te willen maken met het uitventen van die eigendomsrechten, gedragen farmareuzen zich volgens SOMO steeds meer als rentenier dan ontwikkelaar van medicijnen.
Zwakheden
Ook het bedrag dat naar aandeelhouders gaat, is explosief gestegen. In de onderzochte periode verviervoudigde het bedrag dat farmareuzen per jaar aan dividend en de inkoop van aandelen besteedden tot 146 miljard dollar in 2018. Deze beloningen bedroegen kort na de millenniumwisseling 88 procent van alle onderzoeks- en ontwikkelingskosten. In 2018 was die verhouding 123 procent.
Volgens SOMO, dat vaker kritisch rapporteert over de farmaceutische industrie, legt de huidige coronacrisis de zwakheden van de sector bloot. Doordat verhoudingsgewijs weinig werd geïnvesteerd in medicijnen, is de wereld nu minder goed voorbereid op de pandemie. Bovendien is de schuldenberg een financieel risico nu de crisis het minder gemakkelijk maakt goedkoop geld te lenen.
Meer uit Financieel
AMSTERDAM (ANP/BLOOMBERG) - De van oorsprong Italiaanse investeerder Exor heeft een bod afgewezen op zijn meerderheidsbelang in Juventus. Het in El Salvador gevestigde cryptobedrijf Tether Holdings wilde de Italiaanse voetbalclub overnemen van het investeringsbedrijf van de zakenfamilie Agnelli.
5 uur geledenWASHINGTON (ANP/BLOOMBERG/RTR) - De Amerikaanse luchtmacht heeft de geschatte leveringsdatum voor de eerste van twee nieuwe Air Force One-vliegtuigen met een jaar uitgesteld tot medio 2028. Daarmee wordt het voor vliegtuigbouwer Boeing nog lastiger om te voldoen aan de eis van president Donald Trump, die voor het aflopen van zijn termijn in het nieuwe toestel wil vliegen.
9 uur geledenBRUSSEL (ANP) - De EU-ministers die verantwoordelijk zijn voor visserij hebben een akkoord gesloten over de visquota voor volgend jaar. In de deal is afgesproken hoeveel vissers in EU-lidstaten mogen vangen in Europese zeeën, zoals de Noordzee, de Atlantische Oceaan en de Zwarte Zee.
11 uur geledenWASHINGTON (ANP) - Donald Trump zegt dat hij neigt naar voormalig Fed-bestuurder Kevin Warsh of economisch adviseur van het Witte Huis Kevin Hassett als volgende voorzitter van de Federal Reserve. Dat schrijft zakenkrant The Wall Street Journal na een interview met de Amerikaanse president. Trump zei ook dat de volgende baas van de Amerikaanse centrale bank met hem zou moeten overleggen over de rentetarieven.
12 uur geledenNEW YORK (ANP) - De aandelenbeurzen in New York zijn vrijdag met verliezen gesloten. Chipproducent Broadcom ging flink onderuit na kwartaalcijfers die slecht werden ontvangen door beleggers op Wall Street. Softwareconcern Oracle stond eveneens bij de verliezers na de koersval een dag eerder door tegenvallende resultaten.
23 uur geledenDEN HAAG (ANP) - De bekende zakenman John Fentener van Vlissingen is donderdag op 86-jarige leeftijd overleden. Dat meldt zijn investeringsmaatschappij BORON, die een condoleancepagina heeft geopend.
1 dag geledenAMSTERDAM (ANP) - De AEX-index op de aandelenbeurs in Amsterdam is vrijdag met rode cijfers het weekend ingegaan. De chipfondsen stonden bij de grootste dalers in de hoofdindex op het Damrak na tegenvallende cijfers van het Amerikaanse softwareconcern Oracle en chipproducent Broadcom.
1 dag geleden