'Grote farmaceut is steeds meer financiële instelling geworden'
AMSTERDAM (ANP) - 's Werelds grootste farmaceutische bedrijven hebben zich sinds de millenniumwisseling steeds meer omgevormd tot investeringsmaatschappijen. Dit heeft als gevolg dat overnames en beloningen voor aandeelhouders ten koste gaan van de ontwikkeling en productie van nieuwe geneesmiddelen. Dat stelt de Nederlandse onderzoeksorganisatie SOMO na bestudering van de jaarrekeningen van de grootste 27 farmaconcerns ter wereld.
De "financialisering" van farmareuzen, zoals SOMO de verschuiving noemt, zou onder andere blijken uit de flink toegenomen kasreserves van de concerns. Waar de onderzochte bedrijven in 2000 nog 83 miljard dollar aan financiële reserves hadden, was dit in 2018 circa 219 miljard dollar. Tegelijkertijd staken de bedrijven zich dieper in de schulden. Ging het aan het begin van deze eeuw nog nog om 20 procent van de omzet, achttien jaar later stond het totaal aan geleend geld gelijk aan 72 procent van de omzet.
Dat extra kapitaal vloeide volgens SOMO slechts in beperkte mate naar onderzoek, ontwikkeling en productie van nieuwe geneesmiddelen. Zo daalden verhoudingsgewijs investeringen in kapitaalgoederen, zoals productielocaties en apparatuur. Veel vaker werd het beschikbare geld gebruikt voor het opkopen van andere bedrijven, met als doel hun patenten in de wacht te slepen. Door vooral winst te willen maken met het uitventen van die eigendomsrechten, gedragen farmareuzen zich volgens SOMO steeds meer als rentenier dan ontwikkelaar van medicijnen.
Zwakheden
Ook het bedrag dat naar aandeelhouders gaat, is explosief gestegen. In de onderzochte periode verviervoudigde het bedrag dat farmareuzen per jaar aan dividend en de inkoop van aandelen besteedden tot 146 miljard dollar in 2018. Deze beloningen bedroegen kort na de millenniumwisseling 88 procent van alle onderzoeks- en ontwikkelingskosten. In 2018 was die verhouding 123 procent.
Volgens SOMO, dat vaker kritisch rapporteert over de farmaceutische industrie, legt de huidige coronacrisis de zwakheden van de sector bloot. Doordat verhoudingsgewijs weinig werd geïnvesteerd in medicijnen, is de wereld nu minder goed voorbereid op de pandemie. Bovendien is de schuldenberg een financieel risico nu de crisis het minder gemakkelijk maakt goedkoop geld te lenen.
Meer uit Financieel
AMSTERDAM (ANP) - De AEX-index op de aandelenbeurs in Amsterdam is vrijdag met rode cijfers het weekend ingegaan. De chipfondsen stonden bij de grootste dalers in de hoofdindex op het Damrak na tegenvallende cijfers van het Amerikaanse softwareconcern Oracle en chipproducent Broadcom.
2 uur geleden
SCHIPHOL (ANP) - Luchtvaartmaatschappij Transavia heeft dit jaar voor het eerst in haar 60-jarige bestaan 10 miljoen passagiers aan boord verwelkomd. Het bedrijf spreekt van een "bijzondere mijlpaal" en een "mooie afsluiting" van het jubileumjaar voor vertrekkend topman Marcel de Nooijer. Hij neemt eind dit jaar afscheid bij Transavia.
2 uur geleden
UTRECHT (ANP) - Voormalig minister en staatssecretaris Mark Harbers wordt de nieuwe voorzitter van de raad van commissarissen van spoorbeheerder ProRail. Hij neemt per 2 juli volgend jaar de functie over van Hans Alders, die dan na twaalf jaar zijn maximale zittingstermijn heeft bereikt.
3 uur geleden
NEW YORK (ANP) - Broadcom stond vrijdag bij de dalers op de aandelenbeurzen in New York. De chipfabrikant boekte afgelopen kwartaal een recordomzet en zag de winst bijna verdubbelen. Ook gaf het bedrijf een sterke verwachting af voor het huidige kwartaal, waarin de verkoopopbrengst van de AI-chips van Broadcom zal verdubbelen. Wel waarschuwde het bedrijf voor lagere winstmarges op AI-chips. Het aandeel verloor daarop ruim 7 procent.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - LTO-voorzitter Ger Koopmans "schrikt niet" van de uitspraken die Peter Wennink doet over de veehouderij in zijn rapport over toekomstige welvaart. "Scherpe woorden dragen goede antwoorden. Met onze 'bouwsteen stikstof' hebben wij het perfecte antwoord op zijn oproep", zegt de voorman van de boerenorganisatie tegen het ANP. Wennink schrijft in zijn rapport dat de landbouw, en dan vooral de veehouderij, voor het grootste deel van de stikstofneerslag in natuurgebieden zorgt.
5 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - Het wordt duurder om pakketjes van buiten de EU te kopen. Op elk pakketje dat bij onder meer Chinese webshops wordt gekocht, moeten consumenten vanaf juli 3 euro aan invoertarief betalen. Dat hebben de EU-ministers van Financiën vrijdag besloten. Nu hoeven consumenten pas invoerrechten te betalen als het gaat om een pakket van minimaal 150 euro.
7 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Peter Wennink zegt dat veel politieke partijen zijn waarschuwingen over de toekomstige welvaart van Nederland serieus nemen. De voormalige topman van chipmachinemaker ASML stelde in een rapport dat de komende tien jaar minstens 150 miljard euro extra moet worden geïnvesteerd om productiever te worden en de economische groei op peil te houden. Daarvoor zijn snelle ingrepen en moeilijke keuzes nodig, schreef Wennink.
7 uur geleden