'Grote farmaceut is steeds meer financiële instelling geworden'
AMSTERDAM (ANP) - 's Werelds grootste farmaceutische bedrijven hebben zich sinds de millenniumwisseling steeds meer omgevormd tot investeringsmaatschappijen. Dit heeft als gevolg dat overnames en beloningen voor aandeelhouders ten koste gaan van de ontwikkeling en productie van nieuwe geneesmiddelen. Dat stelt de Nederlandse onderzoeksorganisatie SOMO na bestudering van de jaarrekeningen van de grootste 27 farmaconcerns ter wereld.
De "financialisering" van farmareuzen, zoals SOMO de verschuiving noemt, zou onder andere blijken uit de flink toegenomen kasreserves van de concerns. Waar de onderzochte bedrijven in 2000 nog 83 miljard dollar aan financiële reserves hadden, was dit in 2018 circa 219 miljard dollar. Tegelijkertijd staken de bedrijven zich dieper in de schulden. Ging het aan het begin van deze eeuw nog nog om 20 procent van de omzet, achttien jaar later stond het totaal aan geleend geld gelijk aan 72 procent van de omzet.
Dat extra kapitaal vloeide volgens SOMO slechts in beperkte mate naar onderzoek, ontwikkeling en productie van nieuwe geneesmiddelen. Zo daalden verhoudingsgewijs investeringen in kapitaalgoederen, zoals productielocaties en apparatuur. Veel vaker werd het beschikbare geld gebruikt voor het opkopen van andere bedrijven, met als doel hun patenten in de wacht te slepen. Door vooral winst te willen maken met het uitventen van die eigendomsrechten, gedragen farmareuzen zich volgens SOMO steeds meer als rentenier dan ontwikkelaar van medicijnen.
Zwakheden
Ook het bedrag dat naar aandeelhouders gaat, is explosief gestegen. In de onderzochte periode verviervoudigde het bedrag dat farmareuzen per jaar aan dividend en de inkoop van aandelen besteedden tot 146 miljard dollar in 2018. Deze beloningen bedroegen kort na de millenniumwisseling 88 procent van alle onderzoeks- en ontwikkelingskosten. In 2018 was die verhouding 123 procent.
Volgens SOMO, dat vaker kritisch rapporteert over de farmaceutische industrie, legt de huidige coronacrisis de zwakheden van de sector bloot. Doordat verhoudingsgewijs weinig werd geïnvesteerd in medicijnen, is de wereld nu minder goed voorbereid op de pandemie. Bovendien is de schuldenberg een financieel risico nu de crisis het minder gemakkelijk maakt goedkoop geld te lenen.
Meer uit Financieel
PARIJS (ANP/BLOOMBERG) - Airbus heeft vrijdag gewaarschuwd dat een groot aantal vliegtuigen van het type A320 een onmiddellijke softwarefix nodig kunnen hebben na een recent incident met een vliegtuig van het Amerikaanse JetBlue Airways. Dat toestel had te maken met plotseling hoogteverlies omdat de besturing verstoord zou zijn geraakt door "intense zonnestraling".
9 uur geleden
BERLIJN (ANP/DPA) - Ongeveer 3000 werknemers van distributiecentra van Amazon in Duitsland hebben vrijdag tijdens Black Friday het werk neergelegd in een loonconflict met vakbond Verdi. De staking trof grote distributiecentra van Amazon in onder meer Dortmund, Graben, Koblenz en Bad Hersfeld.
10 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De AEX-index op de aandelenbeurs in Amsterdam is vrijdag op de laatste handelsdag van november met kleine winst gesloten. Over de gehele maand leed de hoofdgraadmeter op het Damrak wel verlies.
11 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Nederlanders hebben in de week voor Black Friday meer aankopen gedaan dan in de week voor het koopjesfestijn vorig jaar. Dit komt naar voren uit cijfers die iDEAL rond Black Friday en Cyber Monday dagelijks publiceert.
11 uur geleden
BEIJING (ANP/RTR) - De Chinese eigenaar van Nexperia heeft de Nederlandse tak van de chipmaker vrijdag beschuldigd van samenzwering om een niet-Chinese toeleveringsketen op te zetten. Ook beweerde eigenaar Wingtech dat Nexperia Nederland het moederbedrijf permanent van zijn controle wil ontdoen.
11 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Vakbond FNV heeft tot 17 december om met een definitief hervormingsplan te komen. Als de groepen die nu tegenover elkaar staan binnen de grootste vakbond van Nederland er dan nog niet uit zijn, grijpt de ondernemingskamer van het gerechtshof in Amsterdam in. Dat heeft de rechter vrijdag gezegd na een urenlange en rumoerige zitting over het oplossen van de bestuurscrisis binnen de bond.
12 uur geleden
NEW YORK (ANP) - De aandelenbeurzen in New York zijn vrijdag hoger geopend. Beleggers namen weinig risico op de laatste handelsdag van een turbulente beursmaand. November werd gekenmerkt door twijfel over de hoge waarderingen van de AI-bedrijven en onzekerheid over een verdere renteverlaging door de Federal Reserve. Wall Street bleef donderdag dicht voor Thanksgiving Day en is op Black Friday slechts een halve dag geopend. De New Yorkse beurzen sluiten op deze voor retailers belangrijke koopjesdag om 19.00 uur Nederlandse tijd.
14 uur geleden