'Grote farmaceut is steeds meer financiële instelling geworden'
AMSTERDAM (ANP) - 's Werelds grootste farmaceutische bedrijven hebben zich sinds de millenniumwisseling steeds meer omgevormd tot investeringsmaatschappijen. Dit heeft als gevolg dat overnames en beloningen voor aandeelhouders ten koste gaan van de ontwikkeling en productie van nieuwe geneesmiddelen. Dat stelt de Nederlandse onderzoeksorganisatie SOMO na bestudering van de jaarrekeningen van de grootste 27 farmaconcerns ter wereld.
De "financialisering" van farmareuzen, zoals SOMO de verschuiving noemt, zou onder andere blijken uit de flink toegenomen kasreserves van de concerns. Waar de onderzochte bedrijven in 2000 nog 83 miljard dollar aan financiële reserves hadden, was dit in 2018 circa 219 miljard dollar. Tegelijkertijd staken de bedrijven zich dieper in de schulden. Ging het aan het begin van deze eeuw nog nog om 20 procent van de omzet, achttien jaar later stond het totaal aan geleend geld gelijk aan 72 procent van de omzet.
Dat extra kapitaal vloeide volgens SOMO slechts in beperkte mate naar onderzoek, ontwikkeling en productie van nieuwe geneesmiddelen. Zo daalden verhoudingsgewijs investeringen in kapitaalgoederen, zoals productielocaties en apparatuur. Veel vaker werd het beschikbare geld gebruikt voor het opkopen van andere bedrijven, met als doel hun patenten in de wacht te slepen. Door vooral winst te willen maken met het uitventen van die eigendomsrechten, gedragen farmareuzen zich volgens SOMO steeds meer als rentenier dan ontwikkelaar van medicijnen.
Zwakheden
Ook het bedrag dat naar aandeelhouders gaat, is explosief gestegen. In de onderzochte periode verviervoudigde het bedrag dat farmareuzen per jaar aan dividend en de inkoop van aandelen besteedden tot 146 miljard dollar in 2018. Deze beloningen bedroegen kort na de millenniumwisseling 88 procent van alle onderzoeks- en ontwikkelingskosten. In 2018 was die verhouding 123 procent.
Volgens SOMO, dat vaker kritisch rapporteert over de farmaceutische industrie, legt de huidige coronacrisis de zwakheden van de sector bloot. Doordat verhoudingsgewijs weinig werd geïnvesteerd in medicijnen, is de wereld nu minder goed voorbereid op de pandemie. Bovendien is de schuldenberg een financieel risico nu de crisis het minder gemakkelijk maakt goedkoop geld te lenen.
Meer uit Financieel
DEN HAAG (ANP) - Voor de aanleg van het landelijk waterstofnetwerk, dat vanaf 2030 de grote industriële regio's in Nederland met elkaar moet verbinden, zijn miljarden euro's extra nodig. Volgens de Algemene Rekenkamer zijn de verwachte opstartverliezen meer dan drie keer zo hoog als het beschikbare subsidiebedrag van 750 miljoen euro.
47 minuten geleden
AMSTERDAM (ANP) - Pensioenuitvoerder APG gaat tot 2030 ruim duizend voltijdsbanen schrappen, waarvan het grootste deel in Nederland. Het bedrijf doet dat om "sneller, efficiënter en slagvaardiger" te worden en wil inspelen op grote veranderingen in de pensioensector.
1 uur geleden
REDMOND (ANP/RTR) - Het Amerikaanse technologieconcern Microsoft gaat 17,5 miljard dollar (15 miljard euro) investeren in kunstmatige intelligentie in India. Volgens topman Satya Nadella gaat het om de grootste investering van het bedrijf ooit in Azië. Microsoft wil onder meer investeren in de infrastructuur voor AI in het snelgroeiende land.
1 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Unilever herstelde dinsdag op het Damrak met een koerswinst van 3,4 procent. Het levensmiddelenconcern zakte een dag eerder 6,7 procent na de beursgang van de afgesplitste ijsjestak The Magnum Ice Cream Company (TMICC) in Amsterdam. Het aandeel Magnum verloor dinsdag ruim 3 procent op 12,57 euro. Zakenbank JPMorgan gaf Magnum een neutraal advies en een koersdoel van 14 euro per aandeel. De openingskoers van het Magnum-aandeel was maandag 12,20 euro.
1 uur geleden
BRUSSEL (ANP/BELGA) - De Vlaamse toezichthouder op de media waarschuwt in een dinsdag verschenen rapport voor de grote concentratie van uitgevers en zenders in de Belgische mediasector. Vijf mediagroepen, waaronder het ook in Nederland actieve DPG Media, Mediahuis en Roularta, hebben 80 tot 100 procent van de Vlaamse mediamarkt in handen.
3 uur geleden
NEW YORK (ANP) - Nvidia behoorde dinsdag tot de dalers op de aandelenbeurzen in New York. De Amerikaanse regering heeft het chipconcern toestemming gegeven om zijn H200-chips voor kunstmatige intelligentie naar China te exporteren. Volgens president Donald Trump ontvangt de Amerikaanse regering in ruil daarvoor 25 procent van de verkoopopbrengst. Het aandeel Nvidia zakte 0,6 procent.
3 uur geleden
TORONTO (ANP) - Het Canadese cannabisbedrijf Cronos koopt de grootste Nederlandse wietteler die meedoet aan het wietexperiment, Canadelaar. Het beursgenoteerde Cronos heeft minstens 57,5 miljoen euro over voor het bedrijf uit Voorne aan Zee en dat bedrag kan nog oplopen.
4 uur geleden