'Grote farmaceut is steeds meer financiële instelling geworden'
AMSTERDAM (ANP) - 's Werelds grootste farmaceutische bedrijven hebben zich sinds de millenniumwisseling steeds meer omgevormd tot investeringsmaatschappijen. Dit heeft als gevolg dat overnames en beloningen voor aandeelhouders ten koste gaan van de ontwikkeling en productie van nieuwe geneesmiddelen. Dat stelt de Nederlandse onderzoeksorganisatie SOMO na bestudering van de jaarrekeningen van de grootste 27 farmaconcerns ter wereld.
De "financialisering" van farmareuzen, zoals SOMO de verschuiving noemt, zou onder andere blijken uit de flink toegenomen kasreserves van de concerns. Waar de onderzochte bedrijven in 2000 nog 83 miljard dollar aan financiële reserves hadden, was dit in 2018 circa 219 miljard dollar. Tegelijkertijd staken de bedrijven zich dieper in de schulden. Ging het aan het begin van deze eeuw nog nog om 20 procent van de omzet, achttien jaar later stond het totaal aan geleend geld gelijk aan 72 procent van de omzet.
Dat extra kapitaal vloeide volgens SOMO slechts in beperkte mate naar onderzoek, ontwikkeling en productie van nieuwe geneesmiddelen. Zo daalden verhoudingsgewijs investeringen in kapitaalgoederen, zoals productielocaties en apparatuur. Veel vaker werd het beschikbare geld gebruikt voor het opkopen van andere bedrijven, met als doel hun patenten in de wacht te slepen. Door vooral winst te willen maken met het uitventen van die eigendomsrechten, gedragen farmareuzen zich volgens SOMO steeds meer als rentenier dan ontwikkelaar van medicijnen.
Zwakheden
Ook het bedrag dat naar aandeelhouders gaat, is explosief gestegen. In de onderzochte periode verviervoudigde het bedrag dat farmareuzen per jaar aan dividend en de inkoop van aandelen besteedden tot 146 miljard dollar in 2018. Deze beloningen bedroegen kort na de millenniumwisseling 88 procent van alle onderzoeks- en ontwikkelingskosten. In 2018 was die verhouding 123 procent.
Volgens SOMO, dat vaker kritisch rapporteert over de farmaceutische industrie, legt de huidige coronacrisis de zwakheden van de sector bloot. Doordat verhoudingsgewijs weinig werd geïnvesteerd in medicijnen, is de wereld nu minder goed voorbereid op de pandemie. Bovendien is de schuldenberg een financieel risico nu de crisis het minder gemakkelijk maakt goedkoop geld te lenen.
Meer uit Financieel
LONDEN (ANP/BLOOMBERG) - De koperprijs is dinsdag voor het eerst gestegen tot boven de 12.000 dollar per ton. De prijs van koper stijgt de laatste maanden, onder meer vanwege zorgen over de aanvoer van het belangrijke metaal.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Boerenorganisatie Agractie spreekt van een flinke domper voor boeren in Nederland, nu ze geen nieuwe uitzondering op de Europese mestregels krijgen. "Het is de omgekeerde wereld dat er minder gezonde dierlijke mest mag worden aangewend op grasland, terwijl er wel meer kunstmest mag worden gebruikt om de bodem te voeden", stelt de organisatie.
3 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Novo Nordisk was dinsdag een grote winnaar op de aandelenbeurs in Kopenhagen. De Verenigde Staten gaven de Deense farmaceut goedkeuring voor het op de markt brengen van een pilversie van zijn populaire obesitasinjectie Wegovy. Het bedrijf wil in januari al beginnen met de verkoop in de VS.
4 uur geleden
WASHINGTON (ANP/BLOOMBERG) - De Verenigde Staten dreigen in de loop van 2027 een importheffing op chips uit China op te leggen. Dit meldt het Amerikaanse handelsagentschap USTR na onderzoek naar het beleid van China voor zijn chipindustrie.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De onduidelijkheid voor Nederlandse boeren en tuinders "is compleet", nu ze niet hoeven te rekenen op een nieuwe uitzondering op de Europese mestregels. Zo reageert land- en tuinbouworganisatie LTO Nederland op het door Brussel afgewezen verzoek.
6 uur geleden
CAIRO (ANP/RTR) - Twee schepen van de grote Franse containervervoerder CMA CGM zijn weer door het Suezkanaal gevaren, meldt de autoriteit van het kanaal dinsdag. CMA CGM liet twee jaar geleden weten de belangrijke vaarroute voorlopig te mijden uit angst voor aanvallen van Houthi-rebellen.
6 uur geleden
NEW YORK (ANP) - De aandelenbeurzen in New York zijn dinsdag gemengd geopend. De aandacht van beleggers op Wall Street ging onder meer uit naar cijfers over de groei van de Amerikaanse economie in het derde kwartaal. Dat cijfer kwam nu pas naar buiten door de wekenlange shutdown van de federale overheid, waardoor publicaties van macro-economische gegevens flinke vertraging opliepen.
6 uur geleden