EU-buitenlandchef: we moeten met Taliban praten
BRUSSEL (ANP) - Voor de Europese Unie zit er niets anders op dan met de Taliban te gaan praten. Ze hebben nu eenmaal de oorlog in Afghanistan gewonnen, zegt EU-buitenlandchef Josep Borrell. Maar dat is nog niet hetzelfde als het erkennen van de Taliban als het gezag.
De EU-vertegenwoordiger in Afghanistan heeft al contacten met de Taliban, zegt minister Sigrid Kaag van Buitenlandse Zaken na spoedoverleg met haar Europese collega's. "Nederland zelf niet." Ze vindt ook niet dat Nederland dat contact al moet zoeken, want de Taliban zijn niet via verkiezingen maar met geweld aan de macht gekomen. Kaags verwachtingen van hen zijn dan ook "heel laaggespannen". Maar de EU-landen "moeten wel met zijn allen nadenken" over de betrekkingen, en snel ook. "Dus wordt vervolgd."
Om wat gedaan te krijgen, bijvoorbeeld dat de Taliban doorgang verlenen bij een controlepost, zijn Nederland en andere Europese landen afhankelijk van de contacten van de Verenigde Staten. "Daar leunen we nu heel sterk op." De Amerikanen hebben het politieke en militaire overwicht en onderhandelen al lange tijd met de Taliban.
Ontwikkelingshulp
Ook Borrell heeft zijn twijfels over de sussende woorden van de nieuwe heersers in Afghanistan. Die presenteren zich minder bruut dan voorheen. Ze verzekeren de laatste dagen dat medewerkers van westerse landen niets te vrezen hebben en dat ze zelfs vrouwenrechten zullen eerbiedigen, mits die stroken met de sharia (islamitische wetten). Maar volgens de hoogste diplomaat van de EU "zien ze er hetzelfde uit, alleen spreken ze beter Engels".
De Europese ontwikkelingshulp die naar Afghanistan vloeide is dan ook stopgezet. Aan "samenwerking met een toekomstige Afghaanse regering" zijn voorwaarden verbonden, waarschuwt Borrell. Die moet onder meer de fundamentele rechten waarborgen van alle Afghanen, vrouwen en minderheden inbegrepen.
Invloed
Maar de humanitaire hulp gaat wel door. Sterker nog, die moet misschien wel worden opgevoerd, denkt Borrell. Als straks bijvoorbeeld vrouwen niet meer op het land mogen werken, kan er in grotere delen van Afghanistan honger uitbreken.
Zulke hulp kan ook gebruikt worden om invloed uit te oefenen op de Taliban, oppert Kaag. Ook grote buren als Rusland en China zullen zich met de Taliban gaan bemoeien en die mogelijk wat kunnen bijsturen. Maar ze wil niet speculeren over mogelijkheden om onder de nieuwe machthebbers nog wat voor elkaar te krijgen in het land.
Snelle val
Ook de EU-landen zijn medeverantwoordelijk voor de snelle val van Afghanistan, vindt Borrell. "We moeten erkennen dat er fouten zijn gemaakt" en er moeten "lessen worden getrokken". Hij is het niet eens met de Amerikaanse president Joe Biden, die stelt dat het doel van de westerse invasie in Afghanistan nooit het stichten van een stabiele democratie was. Volgens Borrell was dat wel degelijk ook het oogmerk, maar is dat ondanks enorme investeringen niet gelukt.
De machtsgreep van de Taliban zal grote gevolgen hebben voor de krachtsverhoudingen in de wereld, denkt Borrell. Sinds de inlijving van de Krim door Rusland heeft hij geen gebeurtenis gezien met een grotere impact.
Meer uit Buitenland
JERUZALEM (ANP/DPA) - De Israëlische oppositieleider Yair Lapid is tegen een volledige bezetting van de Gazastrook, waar premier Benjamin Netanyahu volgens Israëlische media op aanstuurt. Lapid schrijft op X dat die operatie alleen maar de gijzelaars in gevaar zou brengen.
4 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR) - De Amerikaanse regering heeft officieel een einde gemaakt aan de 'vijfdingenmail', een programma dat door Elon Musk was ingesteld. Hij had in zijn tijd als overheidsadviseur bedacht dat alle ambtenaren iedere week een mail moesten sturen met vijf dingen die ze in de afgelopen week hadden bereikt. Volgens Musk zouden werknemers die dat niet konden, ontslagen moeten worden.
4 uur geleden
JERUZALEM (ANP) - De Israëlische premier Benjamin Netanyahu heeft drie uur lang overlegd met legerleider Eyal Zamir, melden Israëlische media als The Times of Israel en The Jerusalem Post op basis van anonieme bronnen. Zamir zou tegen een totale bezetting van de Gazastrook zijn, maar hij heeft Netanyahu kennelijk nog niet op andere gedachten kunnen brengen.
5 uur geleden
BIRMINGHAM (ANP) - Heavymetalzanger Ozzy Osbourne is overleden aan een hartaanval. Het hartinfarct vond plaats buiten het ziekenhuis, meldt The New York Times op basis van de overlijdensakte van Osbourne. Die dag zou volgens de krant een traumahelikopter naar het huis van de zanger zijn gevlogen.
5 uur geleden
DHAKA (ANP/AFP) - De interim-leider van Bangladesh, Muhammad Yunus, zegt dat in februari 2026 parlementsverkiezingen worden gehouden. Het worden de eerste sinds de premier vorig jaar na massademonstraties werd verdreven.
8 uur geleden
BOEKAREST (ANP/BLOOMBERG) - De omstreden Roemeense oud-president Ion Iliescu is op 95-jarige leeftijd overleden, meldt de regering. Hij speelde een belangrijke rol bij de val van het communistische regime in 1989, maar dat werd later overschaduwd doordat hij werd aangeklaagd voor misdaden tegen de menselijkheid tijdens die revolutie.
8 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - Een onderzoekscommissie van het Huis van Afgevaardigden heeft voormalig president Bill Clinton en oud-minister van Buitenlandse Zaken Hillary Clinton gedagvaard in een onderzoek naar Jeffrey Epstein. Zij zijn opgeroepen een verklaring over de "gruwelijke misdaden" van de zedendelinquent af te leggen.
8 uur geleden