Borsele heeft geen geld voor nieuwe plannen

Dat blijkt uit de Kadernota voor 2022-2025. “Dat wil niet zeggen dat er geen licht aan de tunnel gloort”, vertelt wethouder financiën Arno Witkam dinsdag. Hij doelt daarmee op het geld van het Rijk voor de gemeenten om de tekorten op de sociale taken te compenseren. Het Rijk trekt hiervoor 1,3 miljard euro uit in 2022. In november hoopt Borsele te weten welk bedrag ze krijgt en wanneer. 

De komende tijd moet ook duidelijk worden of de gemeente voordeel heeft van de herverdeling van het gemeentefonds - Borsele verwacht van wel - en op welke voorzieningen ze gaat bezuinigen. Hiervoor loopt het kerntakenonderzoek.

Het meerjarenbeeld dat Borsele in de kadernota schetst, toont voor de komende jaren negatieve cijfers. “Wel zien we de tekorten slinken en geeft 2025 een positief beeld, een positief saldo van 447.500 euro”, vertelt Witkam.

Huishoudelijke hulp

De voornaamste oorzaak voor de forse tekorten, is de hogere bijdrage aan het Samenwerkingsverband Welzijnszorg Oosterschelderegio (SWVO), legt de wethouder uit. Het SWVO voert voor onder meer de gemeente Borsele de taken uit op het gebied van bijvoorbeeld zorg en gezondheid, voorzieningen uit de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning) en de jeugdzorg. “Door het toenemende beroep op de huishoudelijk hulp stijgen de kosten daarvan aanzienlijk”, licht zorgwethouder Marga van de Plasse toe. “In de gemeente Borsele is het percentage ouderen hoog”, geeft zij een verklaring voor de relatief hoge kosten. Doordat ouderen langer thuis moeten blijven wonen, is het aantal inwoners dat huishoudelijke hulp aanvraagt de afgelopen twee jaar sterk toegenomen. 

“Verder is de stijging te verklaren door de invoering van het abonnementstarief voor Wmo”, aldus Van de Plasse. Dit abonnementstarief is ingesteld, zodat mensen niet langer voor verschillende soorten zorg apart eigen bijdrages hoeven te betalen. Met de invoering van het abonnementstarief betalen inwoners voor de meeste Wmo-zorg maximaal 19 euro per maand. “Door deze abonnementstechniek loopt de verhouding van baten en lasten uit de hand.” 

Om de tekorten aan te pakken bespreekt de gemeenteraad volgende maand maatregelen om de zorgvoorziening voor de inwoners te versoberen. Ook lopen er onderzoeken voor meer samenwerking tussen de bij de zorg betrokken partijen, zoals het SMWO. Landelijk wordt er gekeken naar het veranderen van het abonnementstarief. “Het mag nooit gaan over het vangnet voor mensen die het kwetsbaarst zijn”, benadrukt Van de Plasse. Inwoners met meer mogelijkheden moeten waarschijnlijk wel meer zelf, of met behulp van familie en vrienden, regelen.

Bezuinigen

Borsele wil de financiën op orde krijgen tegen een ‘aanvaardbare’ lastendruk voor de inwoners, aldus Witkam. “In deze kadernota houden we rekening met een stijging van de onroerendezaakbelasting (ozb) met twee procent vanaf 2024. Als de herijking van het gemeentefonds positief uitpakt, kunnen we de belastingverhoging heroverwegen.”

Verder werkt de gemeente (structurele) bezuinigingen uit naar aanleiding van het kerntakenonderzoek. Welke taken moet en kan de gemeente blijven doen en wat mag dat kosten? De komende tijd presenteert het college van burgemeester en wethouders hiervoor concrete voorstellen aan de gemeenteraad. Zij bepaalt waarop en hoeveel de gemeente gaat bezuinigen.