BBB in senaat: 'in principe' voor invoering correctief referendum
DEN HAAG (ANP) - In de Eerste Kamer lijkt zich een meerderheid af te tekenen voor de invoering van een bindend correctief referendum, zo bleek dinsdag tijdens een debat erover. De BBB, met zestien zetels de grootste partij in de senaat, zei "in principe" voorstander te zijn, aldus fractievoorzitter Ilona Lagas.
Het wetsvoorstel van de SP kreeg eerder dit jaar al een meerderheid in de Tweede Kamer. Ook in de senaat is er veel steun van partijen, zowel van links als rechts. Zo willen GroenLinks-PvdA (veertien zetels) en Partij voor de Dieren (drie zetels) dat het referendum er komt. Maar ook de PVV (vier zetels), JA21 (drie zetels) en FVD (twee zetels) zijn ervoor. Ook van D66 (vijf zetels) is er steun.
Indien de Eerste Kamer ermee instemt, betekent dit nog niet dat het referendum er komt. Omdat het een grondwetswijziging betreft, is er nog een tweede stemmingsronde nodig en die behoeft dan een twee derde meerderheid in zowel de Tweede als Eerste Kamer. Tussentijds moet er wel eerst een nieuwe Tweede Kamer zijn aangetreden. Dat gebeurt al snel, door de vervroegde verkiezingen op 22 november. Voor de Eerste Kamer is er niet eerst wisseling nodig.
Oordeel vellen
In een bindend correctief referendum kunnen Nederlanders een oordeel vellen over een wet die de Tweede en Eerst Kamer hebben aangenomen, maar nog niet is ingevoerd. Vier keer eerder sneuvelden wetsvoorstellen tot een bindend correctief referendum, de laatste in juli vorig jaar. Tussen 1996 en 2017 sneuvelden er al drie.
Voorstanders van zo'n referendum geloven dat het burgers meer zeggenschap geeft en het vertrouwen in de politiek vergroot. Tegenstanders vinden dat de representatieve democratie nu goed genoeg geregeld is via reguliere verkiezingen en volksvertegenwoordigers.
Drempels
Áls er dan al een bindend referendum zou komen, zijn partijen het ook niet eens over zogenoemde 'opkomst- of uitkomstdrempels'. Ofwel de vraag: bij welke opkomst of uitslag kan een beslissing herroepen worden? In de Tweede Kamer stelden VVD en ChristenUnie eerder voor: een meerderheid (de helft plus een) op basis van de opkomst bij de laatste Tweede Kamerverkiezingen. De uitkomstdrempel zou daarmee uitkomen op 39,36 procent. Maar dat voorstel werd verworpen in de Tweede Kamer.
Nu wil de SP het zo regelen dat het referendum eerst wordt aangenomen en dat de drempelkwestie later via een zogeheten uitvoeringswet wordt geregeld. De BBB-fractievoorzitter zei dat haar uiteindelijke keuze "mede is ingegeven op alles wat we hier horen", maar kon zich wel vinden in de SP-gedachtegang. In een beeldspraak zei Lagas dat de invoering dan een kavel is en de drempelkwestie "het huis dat we daarop kunnen bouwen".
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Informateur Sybrand van Haersma Buma (CDA), tevens burgemeester van Leeuwarden, is na drie weken niet meer beschikbaar als informateur. "Een wethouder appte mij vandaag al dat hij mijn werkkamer had ingepikt", grapte hij op een persconferentie donderdag.
7 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Informateur Hans Wijers (D66) betreurt dat hij onlangs negatieve uitspraken deed over de VVD en partijleider Dilan Yeşilgöz. Hij noemde haar onder meer "een leugenaar" en zei dat hij had gehoopt op een grotere afstraffing van de VVD bij de verkiezingen. "Dat had ik niet moeten doen, dat is ongepast taalgebruik", zei hij donderdagavond tijdens zijn eerste persconferentie als informateur.
7 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Tweede Kamer heeft ingestemd met de benoeming van Sybrand van Haersma Buma (CDA) en Hans Wijers (D66) tot informateurs. De twee zijn voorgedragen door partijleiders Rob Jetten (D66) en Henri Bontenbal (CDA) om de volgende stap te zetten in het formatieproces voor een nieuw kabinet.
12 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Verkenner Wouter Koolmees ziet "een groot risico" voor de persoonlijke verhoudingen als vier partijen zouden gaan praten over een mogelijke coalitie. Dat zegt hij in het debat over de verkiezingsuitslag. Hij verwacht dat de formatie dan juist alleen maar langer zou duren. "Daarom leek het mij niet verstandig om daarmee te beginnen."
13 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - D66-verkenner Wouter Koolmees heeft "rechtse partijen buitenspel gezet" in de formatie, door te adviseren dat D66 en het CDA eerst alleen met elkaar verder gaan praten. Dat vindt JA21-leider Joost Eerdmans. Hij vraagt zich hardop af of de rechtse kiezer zich serieus genomen voelt door deze keuze van Koolmees.
15 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - CDA-leider Henri Bontenbal waakt ervoor de komende weken te veel onderwerpen op de agenda van de kabinetsformatie te zetten. Hij wil de lijst "behapbaar houden", zei hij tijdens een Kamerdebat over de uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen van twee weken geleden.
16 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Dilan Yesilgöz verbaast zich over de tussenstap waarin in eerste instantie alleen D66 en het CDA met elkaar onderhandelen over een coalitieakkoord. De VVD-leider vertelde tijdens het debat over de verkiezingsuitslag dat dit als oplossing wordt gezien wanneer "twee partijen moeten samenwerken maar inhoudelijk ver uit elkaar liggen", iets waar volgens de lijsttrekker momenteel "geen sprake van" is.
16 uur geleden