Windmachines blazen vorst weg bij fruit

Om tijdens de bloeiperiode de boomgaard te kunnen beschermen tegen nachtvorst, beregenen telers de oogst vaak. Dat is voor Vogelaar Fruitcultures niet mogelijk, omdat er in de Stroodorpepolder geen zoet water aanwezig is voor de beregening. “We hebben wel een waterbassin op de huiskavel, maar niet in de Stroodorpepolder”, vertelt Theo Vogelaar van Vogelaar Fruitcultures. “Beregening vergt veel water. Je hebt dertig kuub water per hectare per uur nodig. Als er meerdere nachten aaneen nachtvorst optreedt, heb je snel te weinig water.”

Canada
In de Stroodorpepolder staat sinds 1991 een windmachine. Vogelaar heeft de werking met eigen ogen gezien in Canada. “Ik heb een reis gemaakt naar Brits-Columbia en daar stonden al veel windmachines.” De nog te plaatsen machines komen daar ook vandaan. De eerste machine, uit 1991, kan vier hectare van de ongeveer 35 hectare grote boomgaard van Vogelaar Fruitcultures beschermen, legt Vogelaar uit. De nieuwe beslaan zeven hectare per machine. Zo kan de onderneming de techniek in de hele boomgaard toepassen. “In 2017 hebben we nog behoorlijke schade gehad door de nachtvorst. We hopen in verband met de pilot dat de voorlopig gehuurde machines er voor april staan, want de natuur is steeds vroeger, zeker nu door de zachte winter.”

Vermenging
Tegen matige tot strenge vorst is weinig te doen, maar met de eerste windmolen boekt het bedrijf volgens Vogelaar goede resultaten. De propeller van de windmachine, die wordt aangedreven met een gasmotor, vermengt de koude lucht met de hogere warmere lucht en kan zo de temperatuur tot tweeënhalve graad verhogen. Andersom kan de molen ook verkoeling brengen. “In een warme zomer, zoals vorig jaar, kan er zonnebrand op de vruchten ontstaan.” Dan brengt de molen de temperatuur met luchtcirculatie juist naar beneden.
Een windmachine kost 40.000 tot 45.000 euro, vertelt Vogelaar. “Ze gaan wel lang mee. Aan onze machine uit 1991 mankeert nog niets. We hebben er ook praktisch geen onderhoud aan en de leverancier houdt het een en ander in de gaten.”

Benieuwd
De gemeente Reimerswaal volgt het gebruik van de windmolens op de voet. Wethouder Jaap Sinke kent geen andere ondernemers in de omgeving met windmachines. “De molens bij Vogelaar Fruitcultures zijn voor ons een proef”, vertelt Sinke. De gemeente wil bijvoorbeeld weten of ze effect hebben op de natuur. “Er staan geen huizen in de buurt, want het bedrijf ligt ongeveer een kilometer buiten het dorp.” Maar het natuurgebied van de Oosterschelde ligt wel vlakbij. “Hebben de windmachines invloed op het landschap? Is er last van herrie? We denken dat de effecten meevallen, want de machine is gemiddeld maar 25 tot 30 uur per jaar in bedrijf, al zijn dat wel de nachtelijke uren.”
Omdat de windmachines relatief nieuw zijn, zijn volgens de wethouder ook omliggende gemeenten benieuwd naar de ervaringen. “We verwachten dat er meer verzoeken voor de plaatsing van windmachines volgen in onze gemeente en in andere Bevelandse gemeenten. We gebruiken deze proef om beleid op te stellen voor het gebruik van windmachines.”