Werken Góth terug naar Veere

“De kunstwerken komen uit Veere. Mijn ouders kwamen regelmatig bij de kunstenaar Sarika Góth en in die tijd hebben ze werk van haar en haar vader gekocht. De Brabantse boer was het lievelingsschilderij van mijn vader, het heeft meer dan vijfendertig jaar bij hem in de kamer gehangen. Na zijn dood, kreeg ik het, maar het verdient een betere plek dan bij mij in de kast en daarom schenk ik het jullie.” Jochen Baumann heeft Sarika ook gekend en weet nog dat hij als kind in het huis kwam aan de Markt van Veere waar Sarika woonde. ‘Het was een charmante en fascinerende persoonlijkheid. Ik begrijp wel dat mijn ouders er graag heen gingen.” Hij vindt dat de werken uit de collectie van zijn ouders in Museum Veere thuishoren. Zijn ouders waren echte badgasten die sinds de jaren zeventig elk jaar minstens een maand naar Domburg gingen naar hetzelfde huisje aan de Duinweg om daar de zomer door te brengen. “De zeelucht was goed voor ons en wij hadden het er naar ons zin.”

Kunstenaarsfamilie Góth
De schenking bestaat uit drie werken van de familie Góth. Twee schilderijen gemaakt door Maurice Góth (1873-1944) en een bloemstilleven gemaakt door dochter Sarika Góth (1900-1992). Voor Museum Veere een belangrijke aanvulling op werken van de andere Veeristen die zich in de collectie van het museum bevinden.De familie, bestaande uit Maurice, Ada (1877-1950) en hun dochter Sarika, woonde vanaf 1929 in het huis de Goutsbloeme op de Markt in Veere. Maurice is afkomstig uit Hongarije, Ada uit Wenen. Ze leren kennen op de schilderschool van Simon Hollósy in München. Een jaar later trouwt het stel en nog een jaar later wordt in Wenen Sarika geboren. Tijdens het drukke gezinsleven schildert Ada minder. Maurice en later Sarika des te meer. Het gezin leidt aanvankelijk een wat nomadisch leven, met overal in Europa en in 1913 ook in New York, exposities. De carrière van Maurice start aarzelend, maar vanaf 1904 gaat het goed en de familie Góth maakt vele inspirerende reizen.

Ter plekke
Zowel Ada als Sarika figureren vaak als model voor de werken van Maurice die het liefst ter plekke buiten schilderde, en plein-air. In de zomer van 1910 brengt Maurice Góth een bezoek aan Nederland. Hij werkt in Amsterdam en in het Brabantse schildersdorp Heeze. In Heeze is in 1910 het boereninterieur met Brabantse boer geschilderd. Góth raakt vooral geïntrigeerd door Europese kustplaatsen. Zo is Douarnenez in Bretage een van zijn lievelingsplekken. Toen de reis van Góth en zijn vrouw naar New York in 1913 een teleurstelling werd omdat het leven daar voor hen te snel en te druk was, ging het echtpaar via Frankrijk naar De Panne, waar ook dochter Sarika zich bij hen voegde. De oorlog die in Augustus 1914 uitbrak, verstoorde het hervonden geluk van de familie wreed. Om aan internering te ontkomen, vluchtte het gezin naar Middelburg in Nederland. Daar ontmoette Góth Jan Toorop die hen adviseerde naar Domburg te gaan. En zo gebeurde. Góth deed in 1915 mee aan de zomertentoonstelling in Domburg en ontmoette vele andere kunstenaars. Na de eerste Wereldoorlog bleef de familie nog een tijdlang in Domburg wonen. Sarika ging naar de kunstacademie in Den Haag.

De familie Góth verhuist naar Veere
In 1929 verhuisde het gezin naar Veere naar het zestiende-eeuwse pand De Goutsbloeme. Veere bleek voor Maurice een inspirerende stad. Tijdens de tweede wereldoorlog, in 1943, werd De Goutsbloeme gevorderd door de bezetter en werd een Duits betaalkantoor. De familie vond korte tijd onderdak bij de kunstenaar Philip ten Klooster, maar verhuisde later naar Amsterdam, waar Sarika inmiddels een woonruimte had. Maurice overlijdt in 1944 aan een hartkwaal. In 1948 keert Ada terug naar Veere, waar ze, steeds vaker met Sarika op bezoek, in 1950 overlijdt. Sarika gaat daarna permanent in Veere wonen en zal er tot haar dood in 1992 blijven.

Bloemstillevens
Alle drie de leden van de familie Góth schilderden bloemstillevens. Twee van de werken, die nu deel vormen van de Veerse collectie, zijn stillevens. Eén van Maurice en één van Sarika. Het spreekt vanzelf dat Museum Veere erg blij is met de nieuw verkregen olieverfschilderijen.

Verder lezen: Joost Bakker, Veere daar moest je geweest zijn, 2019. Het boek is in Museum Veere verkrijgbaar.