Wat een strijd om te overleven! Op het spoor van Etty Hillesum
MIDDELBURG - Etty Hillesum, de Nederlands Joodse schrijfster, werd op 15 januari 1914 in Middelburg geboren en groeide op tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dat was in een liberaal Joods gezin. Ze studeerde rechten, literatuur en Slavische talen aan de universiteit van Amsterdam. Ze kreeg vooral bekendheid door haar uitgegeven dagboeken met persoonlijke gedachten en gevoelens over die oorlog. In 1943 werd ze gedeporteerd naar het concentratiekamp Auschwitz, waar ze op haar dertigste vermoord werd.
Met name schreef ze over de gruwelijkheden van de Holocaust onder het Naziregiem. Miljoenen Joden, Roma ( zigeuners), gehandicapten en andere minderheidsgroepen, werden systematisch vervolgd, gedeporteerd en vermoord. Het was de afschuwelijke periode van de massale registratie (jodenster), getto’s, gedwongen arbeid, massale executies (neerschieten, ophanging, vergassing), medische experimenten en de gaskamers met het giftige gas zyklon. Etty schreef in haar dagboeken en Westerborkbrieven over haar innerlijke strijd om te overleven en haar religieuze bewustwording; hoe dan ook wilde ze blijven geloven in de mensheid.
Inspiratie van moed
Daardoor is zij een inspiratie van moed, veerkracht en menselijkheid. Haar biografie bevindt zich in het Joods Historisch Museum. Haar leven wordt gekenmerkt door oorlog en vervolging, maar ook door schoonheid, kunst, hoop, geloof en liefde.In 2017 werd ze uitgeroepen tot de grootste Middelburger aller tijden. In 1941 ontmoette ze de toen 54-jarige uit Duitsland gevluchte ex-bankier Julius Spier (1887) die haar psychotherapeut werd en waarmee een liefdesrelatie ontstond. Etty’s woning bevond zich in de Gabriel Metsustraat; daar schreef ze haar dagboeken over die vreselijke periode. Het pand werd in 2020 aangewezen als een gemeentelijk monument; om die reden mocht het niet gesloopt worden.
Het onderzoekscentrum in Middelburg
Prof. dr. Klaas A.D. Smelik richtte in 2006 binnen de universiteit Gent het Etty Hillesum onderzoekscentrum op. In 2020 verhuisde dit centrum naar Middelburg, naar het statige herenhuis aan Molenwater 77, waar Etty op 15 januari 1914 geboren was; dit onderzoekcentrum werd door burgemeester Bergmann geopend. Het werd een instituut voor educatie, wetenschap, kunst en cultuur. Er bevindt zich daar een permanente tentoonstelling over haar levensverhaal met als kenmerk haar innerlijke groei; haar visie op deze oorlog en het antisemitisme staan centraal en zijn gekoppeld aan de situatie in de Zeeuwse hoofdstad en haar Joodse gemeenschap.
Helder geschreven
Dit rijk geïllustreerde werk van de theoloog, archeoloog en taalkundige dr. A.D. Klaas Smelik is gebaseerd op Etty’s dagboeken over de periode 1941-1943 en geeft op een voortreffelijke en heldere manier een beeld van haar geschriften (die wel in 20 talen vertaald werden en waar al vele internationale congressen aan gewijd zijn), en haar interessante gedachtengoed. Aan de orde komen: haar jeugdproblemen, Joodse wortels, de Joodsche Raad, kamp Westerbork, oorlog en vervolging, leven en dood en een gesprek met God. Doel van deze helder geschreven, voortreffelijke publicatie, aangevuld met relevante citaten uit haar werk, is om een volgende generatie te richten op een betere wereld dan die in die verschrikkelijke periode uit haar eigen leven. Zeer aanbevolen!
Smelik, K. (2023). Op het spoor van Etty Hillesum. Zutphen: Walburg Pers B.V.
Meer uit Middelburg
MIDDELBURG - 'Benut de kansen die Zeeland biedt voor de landelijke opgaven, zoals de versnelling van de energietransitie en een oplossing voor het woningtekort', met deze boodschap reageren de Zeeuwse overheden dinsdag op de troonrede van koning Willem-Alexander en de Miljoenennota die op deze Prinsjesdag is gepresenteerd.
4 uur geleden
MIDDELBURG - Donderdagmorgen (18 september) is het weer tijd voor het maandelijkse koffie-uurtje in de bibliotheek in Middelburg voor mensen met Parkinson en hun naasten.
7 uur geleden
KOUDEKERKE - Bewoners en vertegenwoordigers van woningcorporatie Zeeuwland en de gemeente Veere vierden vorige week woensdag de opening van zestien appartementen en een ontmoetingsruimte aan de Kerkstraat in Koudekerke. Bewoners maakten samen met wethouder De Visser de naam van het gebouw bekend: Residence Coudekerke.
11 uur geleden
MIDDELBURG/DOMBURG - De Provincie Zeeland stopt met het bestrijden van nesten van de Aziatische hoornaar. 'Het budget voor 2025 raakt uitgeput, terwijl het aantal meldingen dit jaar explosief is gestegen', laat Zeeland weten.
12 uur geleden
ZEELAND - Het is vandaag de derde dinsdag van september: Prinsjesdag. In Den Haag leest koning Willem-Alexander de troonrede voor in de in de Koninklijke Schouwburg, traditiegetrouw in aanwezigheid van de Staten-Generaal en genodigden.
15 uur geleden
MIDDELBURG - Op landgoed Ter Hooge in Middelburg, het decor van haar podcast Mina & Mevrouw, gaat Maartje Duin zondag (21 september) om 11.00 uur in gesprek met luisteraars.
1 dag geleden
ARNEMUIDEN - Haar kont - ja, zo heet dat nu eenmaal - stroomlijnen was een gevecht, maar Axel Wijnmaalen en Lukas Zandbergen kregen het zwoegend voor elkaar. De studenten hebben hun doorzettingsvermogen bewezen, want hun idee om als afstudeerproject een hoogaars te bouwen, zette de school op zijn kop. "We moesten haar kleiner maken, want de balken pasten niet door de deuren het lokaal in", vertellen de twee. Dankzij hun vakmanschap en vindingrijkheid - in hun eigen woorden 'koppig' - zijn ze met hun Zeeduivel geslaagd aan het Hout- en Meubileringscollege Rotterdam. Zaterdag ging ze feestelijk te water bij historische scheepswerf Meerman in Arnemuiden.
1 dag geleden