Wat een strijd om te overleven! Op het spoor van Etty Hillesum
MIDDELBURG - Etty Hillesum, de Nederlands Joodse schrijfster, werd op 15 januari 1914 in Middelburg geboren en groeide op tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dat was in een liberaal Joods gezin. Ze studeerde rechten, literatuur en Slavische talen aan de universiteit van Amsterdam. Ze kreeg vooral bekendheid door haar uitgegeven dagboeken met persoonlijke gedachten en gevoelens over die oorlog. In 1943 werd ze gedeporteerd naar het concentratiekamp Auschwitz, waar ze op haar dertigste vermoord werd.
Met name schreef ze over de gruwelijkheden van de Holocaust onder het Naziregiem. Miljoenen Joden, Roma ( zigeuners), gehandicapten en andere minderheidsgroepen, werden systematisch vervolgd, gedeporteerd en vermoord. Het was de afschuwelijke periode van de massale registratie (jodenster), getto’s, gedwongen arbeid, massale executies (neerschieten, ophanging, vergassing), medische experimenten en de gaskamers met het giftige gas zyklon. Etty schreef in haar dagboeken en Westerborkbrieven over haar innerlijke strijd om te overleven en haar religieuze bewustwording; hoe dan ook wilde ze blijven geloven in de mensheid.
Inspiratie van moed
Daardoor is zij een inspiratie van moed, veerkracht en menselijkheid. Haar biografie bevindt zich in het Joods Historisch Museum. Haar leven wordt gekenmerkt door oorlog en vervolging, maar ook door schoonheid, kunst, hoop, geloof en liefde.In 2017 werd ze uitgeroepen tot de grootste Middelburger aller tijden. In 1941 ontmoette ze de toen 54-jarige uit Duitsland gevluchte ex-bankier Julius Spier (1887) die haar psychotherapeut werd en waarmee een liefdesrelatie ontstond. Etty’s woning bevond zich in de Gabriel Metsustraat; daar schreef ze haar dagboeken over die vreselijke periode. Het pand werd in 2020 aangewezen als een gemeentelijk monument; om die reden mocht het niet gesloopt worden.
Het onderzoekscentrum in Middelburg
Prof. dr. Klaas A.D. Smelik richtte in 2006 binnen de universiteit Gent het Etty Hillesum onderzoekscentrum op. In 2020 verhuisde dit centrum naar Middelburg, naar het statige herenhuis aan Molenwater 77, waar Etty op 15 januari 1914 geboren was; dit onderzoekcentrum werd door burgemeester Bergmann geopend. Het werd een instituut voor educatie, wetenschap, kunst en cultuur. Er bevindt zich daar een permanente tentoonstelling over haar levensverhaal met als kenmerk haar innerlijke groei; haar visie op deze oorlog en het antisemitisme staan centraal en zijn gekoppeld aan de situatie in de Zeeuwse hoofdstad en haar Joodse gemeenschap.
Helder geschreven
Dit rijk geïllustreerde werk van de theoloog, archeoloog en taalkundige dr. A.D. Klaas Smelik is gebaseerd op Etty’s dagboeken over de periode 1941-1943 en geeft op een voortreffelijke en heldere manier een beeld van haar geschriften (die wel in 20 talen vertaald werden en waar al vele internationale congressen aan gewijd zijn), en haar interessante gedachtengoed. Aan de orde komen: haar jeugdproblemen, Joodse wortels, de Joodsche Raad, kamp Westerbork, oorlog en vervolging, leven en dood en een gesprek met God. Doel van deze helder geschreven, voortreffelijke publicatie, aangevuld met relevante citaten uit haar werk, is om een volgende generatie te richten op een betere wereld dan die in die verschrikkelijke periode uit haar eigen leven. Zeer aanbevolen!
Smelik, K. (2023). Op het spoor van Etty Hillesum. Zutphen: Walburg Pers B.V.
Meer uit Middelburg
GRIJPSKERKE - De 29e editie van het jaarlijkse festival Hrieps zit erop. Op het festivalterrein bij Grijpskerke genoten de duizende bezoekers vrijdag en zaterdag van optredens van meer dan 50 artiesten op zeven podia. Na een drukke en gezellige editie 2025 kan de organisatie zich opmaken voor de jubileumeditie voor volgend jaar.
24 minuten geleden
MIDDELBURG - In de Nieuwe Kerk in Middelburg is zaterdag het Verdrag van Middelburg ondertekend. Bij deze slotbijeenkomst van de Internationale Jongeren Vrijheidsconferentie, georganiseerd in het kader van tachtig jaar vrijheid, waren jonge mensen uit de hele wereld aanwezig. Ook onder meer minister van Defensie Ruben Brekelmans en voormalig minister-president Jan Peter Balkenende woonden de bijeenkomst bij.
2 uur geleden
GRIJPSKERKE- Na het verlaten van het festivalterrein in Hrieps zijn in de nacht van zaterdag op zondag meerdere fietsers gewond geraakt. Zij kwamen ongelukkig ten val na het gebruik van alcohol. De politie meldt dat meerdere personen doorverwezen moesten worden naar de huisartsenpost.
4 uur geleden
GRIJPSKERKE - Er is afgelopen nacht een traumahelikopter in Burgh-Haamstede geland. Deze rukte uit vanwege een medische noodsituatie die zich afspeelde in Grijpskerke.
1 dag geleden
MIDDELBURG/DOMBURG - Zondagavond 4 mei zijn er in de gemeenten Middelburg en Veere plechtigheden voor de Dodenherdenking. Vanwege de zondagsrust wordt de herdenking in sommige dorpen, zoals Arnemuiden, zaterdagavond 3 mei gehouden.
1 dag geleden
VLISSINGEN - In het Maritiem Muzeeum Zeeland in Vlissingen mocht burgemeester Bas van den Tillaar donderdag het monumentale wandkleed 'Draden van ons Nederlandse slavernijverleden Zeeland gepresenteerd' onthullen. Acht maanden is er op verschillende locaties in Zeeland door honderden vrijwilligers aan dit kleed, naar ontwerp van Middelburgse kunstenaar Liesbeth Labeur, gewerkt.
1 dag geleden
MELISKERKE - Bij Meliskerke zijn vrijdag aan het einde van de ochtend een auto en bestelbus op elkaar gebotst, waarna de hulpdiensten een persoon uit de sloot moesten halen. In totaal raakten drie personen gewond. De bestelbus belandde in de sloot.
1 dag geleden