Waarschuwing voor 'sluipende uitholling' budget lagere overheden
DEN HAAG (ANP) - Gemeenten en provincies moeten steeds meer doen met te weinig geld. Daarvoor waarschuwt de Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) donderdag in een advies aan demissionair minister Hugo de Jonge (Binnenlandse Zaken). De ROB spreekt van "sluipende uitholling van de financiële beleidsruimte".
Wees duidelijk over de rol van gemeenten en provincies, is het advies. "Wat is de rol van decentrale overheden, autonoom of automaat?" Als overheden meer ruimte hebben om eigen beslissingen te nemen, moeten ze ook meer financiële risico's dragen, redeneert de Raad. Maar als ze veel taken van bovenaf krijgen opgelegd, moeten ze daarvoor ook genoeg geld krijgen.
De ROB zag hetzelfde probleem al in 2021, en heeft er toen een belangrijk advies over uitgebracht. Sindsdien is volgens de Raad weinig veranderd. Integendeel, verslechtering dreigt. Het komt regelmatig voor dat de uitgaven voor taken die Den Haag oplegt sneller stijgen dan het geld dat provincies en gemeenten hiervoor krijgen.
Begrotingswetten
De adviseurs stellen voor om de begrotingswetten aan te passen. Die zijn nu vooral gericht op het sluitend krijgen van de Rijksbegroting, terwijl volgens de ROB te weinig rekening wordt gehouden met het huishoudboekje van provincies en gemeenten.
Tot 1997 moest de Financiële-verhoudingswet worden aangepast als de spelregels over de verdeling van geld over decentrale overheden veranderden. Daardoor werd hier ook een politieke discussie over gevoerd in het parlement. De raad stelt voor om deze praktijk weer in ere te herstellen.
Een nieuwe manier om geld te verdelen onder gemeenten en provincies zorgt voor onrust. Vanaf 2027 wordt naar de groei van de economie (bruto binnenlands product) gekeken om te bepalen hoeveel geld gemeenten en provincies krijgen. Hier wordt volgens de Raad over het hoofd gezien dat de kosten voor decentrale overheden niet steevast gelijklopen met de economische groei.
Meer uit Politiek
HILVERSUM (ANP) - VVD, D66 en JA21 kruipen in zeteltal naar elkaar toe in een nieuwe peiling van Ipsos I&O. De drie liberale partijen staan ongeveer op gelijke hoogte, nu de VVD is gezakt naar 14 virtuele zetels (nu 24 in de Kamer). De sociaalliberale D66 stijgt naar 13 zetels (nu 9) en het conservatief-liberale JA21 volgt met 12 zetels. De partij van de huidige eenling Joost Eerdmans blijft flink in de lift met weer 3 zetels erbij sinds begin september.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Partijen vallen CDA-leider Henri Bontenbal aan omdat hij extra belastingen wil heffen bij burgers en bedrijven om de hogere defensie-uitgaven te betalen. Frans Timmermans van GroenLinks-PvdA vreest voor een hogere btw op boodschappen en dat dit mensen met een kleine portemonnee zal raken. Bontenbal vindt het beter om voor de verkiezingen eerlijk te zijn hierover en de kiezer niet daarna te verrassen.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het zal wennen zijn voor NSC. Als lid van de coalitie lag de partij met nu nog negentien zetels veelvuldig onder vuur in de Kamer. Maar woensdag tijdens het debat over de begrotingsplannen voor volgend jaar kon NSC-leider Eddy van Hijum ongestoord zijn verhaal doen. Hij was de eerste fractievoorzitter die helemaal niet werd onderbroken.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - BBB-leider Caroline van der Plas weigerde tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen in te gaan op kritische vragen van oppositiepartijen over Gaza. "Ik ga er geen Gazadebat van maken", reageerde ze toen Rob Jetten vroeg of ze harder stelling wilde nemen tegen de Israëlische premier Benjamin Netanyahu. Daar namen de D66-leider en ook de Partij voor de Dieren, DENK en Volt geen genoegen mee.
3 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Het opheffen van handelsvoordelen die Israël heeft rond het exporteren van onder meer groente en fruit naar Europa, zoals de Europese Commissie voorstelt, zijn geen echte sancties. Hoewel dit na twee jaar "een historische stap vooruit is", is "het weghalen van voordelen of een voorkeursbehandeling geen echte boycot", reageert een woordvoerder van de beweging Boycot, Desinvestering, Sancties (BDS) in Nederland.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Linkse oppositiepartijen stoorden zich tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen aan de in hun ogen te afwachtende houding van VVD-leider Dilan Yeşilgöz over het Israëlische geweld in Gaza. PvdD en Volt riepen de liberale politica op om te spreken van een genocide, nu ook een VN-commissie tot dat oordeel is gekomen. Maar daarin ging ze niet mee. Ze wilde ook niet instemmen met het verzoek om gewonde kinderen uit Gaza naar Nederlandse ziekenhuizen te halen.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het aantal gemeenten in Zuid-Holland dat al te lang te weinig statushouders huisvest, loopt hard op. Zeventien gemeenten hebben al zeker twee jaar te weinig woonruimte geregeld voor asielzoekers met een verblijfsvergunning. De provincie moet eigenlijk ingrijpen, maar ziet daar voorlopig van af. Zuid-Holland wil wel een verbeterplan hebben van deze gemeenten, met daarin een deadline waarop ze hun achterstand hebben weggewerkt.
8 uur geleden