Verkeersveiligheid is het resultaat van houding en gedrag

Bij de aanleg van de Nieuwe Sluis in Terneuzen is verkeersveiligheid een belangrijk onderwerp. Zowel voor de honderden medewerkers van aannemerscombinatie Sassevaart als de vele duizenden mensen die dagelijks over de sluizen rijden. Wie vandaag het sluizencomplex passeert, begrijpt direct waarom verkeersveiligheid hier zo’n complex vraagstuk is. Op het bouwterrein zelf staan meters hoge kranen en rijden zandwagens en betonmixers af en aan. De wegen en bruggen over de sluizen worden volop gebruikt door automobilisten, vrachtwagens en bussen, maar ook door voetgangers en fietsers. Potentieel gevaarlijke situaties worden vroegtijdig gesignaleerd en beheerst.Omgevingsmanager Nancy Vinke en Maurits Overweg, Veiligheid & Gezondheid coördinator Uitvoering, zijn beiden betrokken bij de verkeersveiligheid op en rond de sluizen. Ze zijn werkzaam  bij aannemerscombinatie Sassevaart, die bestaat uit BAM, DEME en  Van Laere. Circa vier jaar geleden startten de werkzaamheden voor de bouw van de Nieuwe Sluis. Een infrastructureel huzarenstukje en belangrijk voor de economische activiteit in zowel de Zeeuws-Vlaamse als de Vlaamse regio. “Dagelijks zijn hier honderden mensen aan het werk, buiten bij de sluizen en op kantoor. We hebben collega’s uit alle Europese windrichtingen. Om die reden werken we wat betreft instructies veel met pictogrammen en vertalen we de meest essentiële zaken in maar liefst tien talen”, vertelt Maurits.Slimme keuzesNancy vertelt dat het sluizencomplex al vóór de werkzaamheden een druk en lastig verkeersknooppunt was. Bij de start van de bouw is dat ingewikkelder geworden door de wijzigingen van de wegen. Om die reden worden steeds slimme keuzes gemaakt, zoals het laten plaatsvinden van bijzonder transport  buiten de spits en de vestiging van een betoncentrale op de landtong zuid,  zodat de betonmixers nauwelijks de openbare weg op moeten. Als er colonnes met zandwagens naar het depot in de Nieuw-Neuzenpolder naast het sluizencomplex rijden, wordt dit begeleid door verkeersregelaars.Bewustwording Om voertuigen op het bouwterrein te beperken, wordt gewerkt met twee grote parkeerplaatsen voor alle medewerkers. Zij kunnen vervolgens te voet naar de werkplek. Op de bouwplaats zelf zijn gescheiden looppaden, die worden afgezet met een fysieke afscheiding. Wekelijks ontvangen de medewerkers een update over de veranderingen. “Voor het transport dat er is, geldt de Nederlandse wegenverkeerswet. Daarnaast zorgen wij voor voldoende verlichting en draagt iedereen reflecterende kleding. De maximumsnelheid is 20 km/uur, en daarop wordt streng toegezien.” Maurits vertelt dat de tijdelijke bouwwegen over het algemeen van asfalt zijn. “Dit nodigt vaak uit om hard te rijden. Om die reden besteden we tijdens de toolbox meetings altijd veel aandacht aan bewustwording van de snelheid. Niemand vraagt je hard te rijden. Sterker nog, dat willen we niet. Datzelfde geldt voor het gebruik van mobiele telefoons achter het stuur. Ook daarop hameren we keer op keer.”  Aanvullend: “We hebben inmiddels al tienduizenden kuubs zand en grond verplaatst van a naar b en van b naar a. Dat doen we voornamelijk met lokale aannemers en loonwerkers. Voor de verkeersveiligheid buiten het terrein is ook dat goed. Zij hebben lokaal een naam hoog te houden en kennen ook uit hun privésfeer de situatie ter plaatse.”Met elkaar in gesprek gaanNancy en Maurits vertellen dat ze niet houden van sanctioneren. “We hebben  drie veiligheidscoaches die voortdurend rondlopen, observeren en mensen aanspreken op hun houding en gedrag. Dat is effectief. Door in gesprek te gaan, nodigen we mensen uit om ook met ideeën naar ons te komen. Zo hebben we bijvoorbeeld spiegels opgehangen op verzoek van bestuurders van tractors. Zij gaven aan op een bepaald kruispunt slecht zicht te hebben.” Volgens Maurits is het belangrijk om verkeersmaatregelen niet alleen van achter het  bureau te bedenken, omdat het draagvlak dan klein zal zijn. Mijn advies: “Sta met één poot in de klei, en met één aan je bureau.”Overleg met stakeholdersEen dergelijk groot infrastructureel project kent natuurlijk verschillende fases. Dat betekent dat ook de verkeersmaatregelen per fase verschillen. Nancy: “We stellen een verkeersmaatregelenplan op in nauw overleg met de gemeente, hulpdiensten, wegbeheerders en andere stakeholders. Daarbij is onze insteek steeds om integraal te kijken: het werk moet gedaan worden, maar wel binnen alle eisen op het gebied van verkeersveiligheid. Die samenwerking en open communicatie is een belangrijke succesfactor.”