Uiterst rechts aan kop na eerste ronde Franse verkiezingen
PARIJS (ANP/AFP/BLOOMBERG) - Het radicaal-rechtse Rassemblement National (RN) gaat aan kop na de eerste ronde van de Franse parlementsverkiezingen. De partij en haar bondgenoten kregen volgens de officiële uitslagen ongeveer 33 procent van de stemmen, berichten Franse media.
De partij van Marine Le Pen en Jordan Bardella eindigde daarmee boven het blok van linkse partijen, dat zo'n 28 procent van de stemmen kreeg. De Renaissance-partij van president Emmanuel Macron en haar bondgenoten eindigden op de derde plaats, met ongeveer een vijfde van de stemmen.
De uitkomst wordt gezien als een klap voor Macron. Die schreef vervroegd parlementsverkiezingen uit nadat RN de Europese verkiezingen had gewonnen. De toekomstige zetelverdeling in het parlement wordt pas duidelijk nadat op 7 juli ook een tweede verkiezingsronde is gehouden.
Tijdens die tweede ronde moet opnieuw worden gestemd in kiesdistricten waar nog niemand definitief heeft gewonnen. Kandidaten konden in de eerste ronde een zetel bemachtigen door meer dan de helft van de stemmen te krijgen in hun district. Waar dat niet lukte, volgt nog een stemronde met de koplopers.
'Catastrofe'
Als RN dan een meerderheid van de zetels in de Nationale Vergadering in handen krijgt, zou de partij een regering kunnen vormen. President Macron hoeft dan niet af te treden, maar krijgt wel een premier onder zich uit een ander politiek kamp. Die praktijk staat in Frankrijk bekend als 'cohabitation'. Namens het RN zou dan Bardella (28) de minister-president worden.
Tegenstanders van zijn partij maken zich op voor nog een week intens campagnevoeren. De huidige premier Gabriel Attal, die zijn baan dreigt te verliezen, waarschuwde na publicatie van exitpolls dat uiterst-rechts nu voor "de poorten van de macht" staat. Raphaël Glucksmann, uit de linkse alliantie, zei dat "we nog zeven dagen hebben om Frankrijk voor een catastrofe te behoeden".
Linkse partijencoalitie
Partijen hebben nog mogelijkheden om RN dwars te zitten in de tweede ronde. Zo kunnen ze in kiesdistricten eigen kandidaten terugtrekken zodat een andere tegenstander van de partij van Bardella kansrijker is. Macron pleitte in een verklaring voor een "democratische en republikeinse" alliantie.
Toch ligt samenwerking met links voor zijn aanhangers ook gevoelig omdat het uiterst linkse La France Insoumise (LFI) tot de linkse partijencoalitie behoort. Minister van Financiën Bruno Le Maire zei op de radio dat hij kiezers niet gaat oproepen op kandidaten van die partij te stemmen. "La France Insoumise is een gevaar voor het land, RN een gevaar voor de republiek."
Meer uit Buitenland
PETSJENIHY (ANP/DPA) - Rusland heeft met een raketaanval een dam in de regio Charkiv geraakt, meldt de burgemeester van het nabijgelegen Petsjenihy. Daardoor is een belangrijke aanvoerroute voor het Oekraïense leger onbegaanbaar geworden.
22 minuten geleden
PARIJS (ANP/AFP/RTR) - Een waterlekkage vorige maand heeft honderden boeken beschadigd op de afdeling Egyptische oudheid van het Louvre in Parijs. Volgens adjunct-directeur Francis Steinbock van het Franse museum gaat het om "boeken die door egyptologen worden geraadpleegd".
1 uur geleden
COTONOU (ANP/RTR/AFP) - Een woordvoerder van de regering in Benin zegt dat veertien mensen zijn opgepakt voor de couppoging, die volgens de autoriteiten is mislukt. Militairen claimden eerder op nationale televisie dat ze de macht in het West-Afrikaanse land hadden overgenomen, maar de regering ontkent dat.
2 uur geleden
JERUZALEM (ANP/AFP) - Volgens de Israëlische premier Benjamin Netanyahu zal de tweede fase van het staakt-het-vuren in de Gazastrook waarschijnlijk "zeer binnenkort" ingaan. Hij zei tijdens een persconferentie met de Duitse bondskanselier Friedrich Merz dat de eerste fase is afgerond, maar dat de tweede fase wel moeilijker zal worden.
4 uur geleden
KALOGI (ANP/AFP) - Bij een droneaanval op de Soedanese stad Kalogi zijn tientallen mensen gedood, melden lokale autoriteiten. De paramilitaire Rapid Support Forces (RSF) of een van hun bondgenoten zouden een ziekenhuis en een crèche hebben geraakt en nog een keer hebben geschoten toen mensen kinderen probeerden te redden uit het gebouw.
6 uur geleden
LONDEN (ANP) - De politie heeft volgens plaatselijke media de toegang tot de Londense luchthaven Heathrow geblokkeerd, nadat er in of bij een terminal melding was dat er een soort gas zou zijn verspreid. Brandweer en politie zijn in grote getale uitgerukt. Volgens de nieuwssite MyLondon zijn ook buslijnen en treinen vanuit Londen tijdelijk stilgelegd.
7 uur geleden
COTONOU (ANP/AFP/RTR) - Militairen in het West-Afrikaanse Benin hebben op de staatstelevisie gezegd dat ze president Patrice Talon hebben afgezet. De 67-jarige zakenman en politicus Talon werd in 2016 tot president gekozen. Hij zou in april volgend jaar afstand doen van de macht. Volgens ministers is de poging tot staatsgreep mislukt.
8 uur geleden