Uiterst rechts aan kop na eerste ronde Franse verkiezingen
PARIJS (ANP/AFP/BLOOMBERG) - Het radicaal-rechtse Rassemblement National (RN) gaat aan kop na de eerste ronde van de Franse parlementsverkiezingen. De partij en haar bondgenoten kregen volgens de officiële uitslagen ongeveer 33 procent van de stemmen, berichten Franse media.
De partij van Marine Le Pen en Jordan Bardella eindigde daarmee boven het blok van linkse partijen, dat zo'n 28 procent van de stemmen kreeg. De Renaissance-partij van president Emmanuel Macron en haar bondgenoten eindigden op de derde plaats, met ongeveer een vijfde van de stemmen.
De uitkomst wordt gezien als een klap voor Macron. Die schreef vervroegd parlementsverkiezingen uit nadat RN de Europese verkiezingen had gewonnen. De toekomstige zetelverdeling in het parlement wordt pas duidelijk nadat op 7 juli ook een tweede verkiezingsronde is gehouden.
Tijdens die tweede ronde moet opnieuw worden gestemd in kiesdistricten waar nog niemand definitief heeft gewonnen. Kandidaten konden in de eerste ronde een zetel bemachtigen door meer dan de helft van de stemmen te krijgen in hun district. Waar dat niet lukte, volgt nog een stemronde met de koplopers.
'Catastrofe'
Als RN dan een meerderheid van de zetels in de Nationale Vergadering in handen krijgt, zou de partij een regering kunnen vormen. President Macron hoeft dan niet af te treden, maar krijgt wel een premier onder zich uit een ander politiek kamp. Die praktijk staat in Frankrijk bekend als 'cohabitation'. Namens het RN zou dan Bardella (28) de minister-president worden.
Tegenstanders van zijn partij maken zich op voor nog een week intens campagnevoeren. De huidige premier Gabriel Attal, die zijn baan dreigt te verliezen, waarschuwde na publicatie van exitpolls dat uiterst-rechts nu voor "de poorten van de macht" staat. Raphaël Glucksmann, uit de linkse alliantie, zei dat "we nog zeven dagen hebben om Frankrijk voor een catastrofe te behoeden".
Linkse partijencoalitie
Partijen hebben nog mogelijkheden om RN dwars te zitten in de tweede ronde. Zo kunnen ze in kiesdistricten eigen kandidaten terugtrekken zodat een andere tegenstander van de partij van Bardella kansrijker is. Macron pleitte in een verklaring voor een "democratische en republikeinse" alliantie.
Toch ligt samenwerking met links voor zijn aanhangers ook gevoelig omdat het uiterst linkse La France Insoumise (LFI) tot de linkse partijencoalitie behoort. Minister van Financiën Bruno Le Maire zei op de radio dat hij kiezers niet gaat oproepen op kandidaten van die partij te stemmen. "La France Insoumise is een gevaar voor het land, RN een gevaar voor de republiek."
Meer uit Buitenland
WASHINGTON (ANP/RTR) - Amerikaanse autoriteiten hebben ruim 1 miljoen documenten ontdekt die mogelijk te maken hebben met de spraakmakende zaak rond de Amerikaanse zedendelinquent Epstein. Het ministerie van Justitie zegt de documenten zo snel mogelijk te willen vrijgeven, maar gezien de omvang kan dat nog enkele weken duren.
1 uur geleden
RAMALLAH (ANP/RTR) - Veertien landen veroordelen de goedkeuring van negentien nieuwe nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever door Israël, schrijven ze in een verklaring. Het statement komt van Duitsland, België, Canada, Denemarken, Spanje, Frankrijk, Italië, Ierland, IJsland, Japan, Malta, Nederland, Noorwegen en het Verenigd Koninkrijk.
2 uur geleden
KYIV (ANP/BLOOMBERG) - Rusland gebruikt mogelijk Chinese satellietbeelden bij aanvallen op doelen in Oekraïne, aldus de Oekraïense president Volodymyr Zelensky. Volgens hem valt er een verband te leggen tussen Chinese satellietbeelden van Oekraïens grondgebied en Russische aanvallen op energievoorzieningen.
3 uur geleden
PARIJS (ANP) - De Franse president Emmanuel Macron zegt dat hij met NAVO-chef Mark Rutte heeft overlegd over de situatie in Oekraïne. In januari praten Europese leiders verder in Parijs, meldt hij op X.
4 uur geleden
LONDEN (ANP/AFP) - De Britse regering zegt het recht op vrijheid van meningsuiting volledig te verdedigen, maar vindt ook dat er maatregelen nodig zijn tegen de schadelijkste inhoud op het internet. Londen benadrukt dit na het besluit van de Amerikaanse regering om vijf Europese prominenten, onder wie twee Britten, de toegang tot de Verenigde Staten te ontzeggen wegens censuur.
4 uur geleden
BETLEHEM (ANP/AFP) - De Israëlische autoriteiten hebben de Palestijnse vicepresident Hussein al-Sheikh de toegang tot de kerstavondmis in Bethlehem ontzegd, meldt het Palestijnse persbureau Wafa. Zijn konvooi werd tegengehouden voordat het de stad kon binnenrijden.
5 uur geleden
JERUZALEM (ANP) - Het Israëlische parlement is in een eerste stemming akkoord gegaan met het opzetten van een commissie die onderzoek gaat doen naar wat er gebeurde op en voorafgaand aan 7 oktober 2023, de dag dat Hamas Israël aanviel en de Gaza-oorlog begon. Maar die commissie is omstreden, omdat die alleen zal bestaan uit politici. Oppositiepartijen vrezen dat het onderzoek gebruikt zal worden om de echte schuldvraag te verhullen en willen liever een onafhankelijk onderzoek.
6 uur geleden