Uiterst rechts aan kop na eerste ronde Franse verkiezingen
PARIJS (ANP/AFP/BLOOMBERG) - Het radicaal-rechtse Rassemblement National (RN) gaat aan kop na de eerste ronde van de Franse parlementsverkiezingen. De partij en haar bondgenoten kregen volgens de officiële uitslagen ongeveer 33 procent van de stemmen, berichten Franse media.
De partij van Marine Le Pen en Jordan Bardella eindigde daarmee boven het blok van linkse partijen, dat zo'n 28 procent van de stemmen kreeg. De Renaissance-partij van president Emmanuel Macron en haar bondgenoten eindigden op de derde plaats, met ongeveer een vijfde van de stemmen.
De uitkomst wordt gezien als een klap voor Macron. Die schreef vervroegd parlementsverkiezingen uit nadat RN de Europese verkiezingen had gewonnen. De toekomstige zetelverdeling in het parlement wordt pas duidelijk nadat op 7 juli ook een tweede verkiezingsronde is gehouden.
Tijdens die tweede ronde moet opnieuw worden gestemd in kiesdistricten waar nog niemand definitief heeft gewonnen. Kandidaten konden in de eerste ronde een zetel bemachtigen door meer dan de helft van de stemmen te krijgen in hun district. Waar dat niet lukte, volgt nog een stemronde met de koplopers.
'Catastrofe'
Als RN dan een meerderheid van de zetels in de Nationale Vergadering in handen krijgt, zou de partij een regering kunnen vormen. President Macron hoeft dan niet af te treden, maar krijgt wel een premier onder zich uit een ander politiek kamp. Die praktijk staat in Frankrijk bekend als 'cohabitation'. Namens het RN zou dan Bardella (28) de minister-president worden.
Tegenstanders van zijn partij maken zich op voor nog een week intens campagnevoeren. De huidige premier Gabriel Attal, die zijn baan dreigt te verliezen, waarschuwde na publicatie van exitpolls dat uiterst-rechts nu voor "de poorten van de macht" staat. Raphaël Glucksmann, uit de linkse alliantie, zei dat "we nog zeven dagen hebben om Frankrijk voor een catastrofe te behoeden".
Linkse partijencoalitie
Partijen hebben nog mogelijkheden om RN dwars te zitten in de tweede ronde. Zo kunnen ze in kiesdistricten eigen kandidaten terugtrekken zodat een andere tegenstander van de partij van Bardella kansrijker is. Macron pleitte in een verklaring voor een "democratische en republikeinse" alliantie.
Toch ligt samenwerking met links voor zijn aanhangers ook gevoelig omdat het uiterst linkse La France Insoumise (LFI) tot de linkse partijencoalitie behoort. Minister van Financiën Bruno Le Maire zei op de radio dat hij kiezers niet gaat oproepen op kandidaten van die partij te stemmen. "La France Insoumise is een gevaar voor het land, RN een gevaar voor de republiek."
Meer uit Buitenland
WARSCHAU (ANP/BLOOMBERG) - Polen wil toetreden tot de G20, een groep van de grootste economieën ter wereld. Dat zei minister van Financiën Andrzej Domański tegen persbureau Bloomberg. "Wij willen de stem van ons deel van Europa zijn."
1 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - Het Amerikaanse ministerie van Justitie benadrukt dat niet alles geloofd moet worden wat over president Donald Trump wordt gezegd in vrijgegeven documentatie over zedendelinquent Jeffrey Epstein. "Sommige van deze documenten bevatten onware en sensationele beweringen over president Trump die vlak voor de verkiezingen van 2020 bij de FBI zijn ingediend", staat in een bericht op X.
3 uur geleden
LONDEN (ANP/AFP) - De Zweedse activiste Greta Thunberg is in Londen opgepakt bij een pro-Palestijnse demonstratie. Ze was gekomen om pro-Palestijnse activisten te steunen die in de gevangenis in hongerstaking zijn gegaan.
3 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - De Amerikaanse regering rolt landelijk een nieuwe aanpak uit om asielaanvragen te kunnen afwijzen. Het uitgangspunt is dat asielzoekers die vervolging vrezen in hun thuisland ook kunnen worden overgebracht naar landen waar ze zelf niet vandaan komen, bericht CBS News. De nieuwszender baseert zich op interne overheidsgegevens.
4 uur geleden
KYIV (ANP) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky zegt dat er samen met de VS verschillende conceptdocumenten zijn opgesteld over het beëindigen van de oorlog met Rusland. Die gaan volgens hem met name over veiligheidsgaranties voor Oekraïne, herstel en over een basiskader voor het beëindigen van de oorlog, schrijft hij op X.
4 uur geleden
JERUZALEM (ANP/AFP) - Het Israëlische leger zal in de Gazastrook aanwezig blijven, stelt minister van Defensie Israel Katz. Hij zei dat er een aantal buitenposten moeten worden opgezet in het noorden van het Palestijnse gebied, ondanks dat in het plan van het staakt-het-vuren staat dat Israël zich volledig zou terugtrekken uit Gaza.
4 uur geleden
SANAA (ANP/AFP) - De Jemenitische regering en de Houthi's hebben bijna 3000 gevangenen geruild, melden beide kanten. Die deal kwam tot stand na onderhandelingen tussen beide partijen in buurland Oman.
5 uur geleden