Uiterst rechts aan kop na eerste ronde Franse verkiezingen
PARIJS (ANP/AFP/BLOOMBERG) - Het radicaal-rechtse Rassemblement National (RN) gaat aan kop na de eerste ronde van de Franse parlementsverkiezingen. De partij en haar bondgenoten kregen volgens de officiële uitslagen ongeveer 33 procent van de stemmen, berichten Franse media.
De partij van Marine Le Pen en Jordan Bardella eindigde daarmee boven het blok van linkse partijen, dat zo'n 28 procent van de stemmen kreeg. De Renaissance-partij van president Emmanuel Macron en haar bondgenoten eindigden op de derde plaats, met ongeveer een vijfde van de stemmen.
De uitkomst wordt gezien als een klap voor Macron. Die schreef vervroegd parlementsverkiezingen uit nadat RN de Europese verkiezingen had gewonnen. De toekomstige zetelverdeling in het parlement wordt pas duidelijk nadat op 7 juli ook een tweede verkiezingsronde is gehouden.
Tijdens die tweede ronde moet opnieuw worden gestemd in kiesdistricten waar nog niemand definitief heeft gewonnen. Kandidaten konden in de eerste ronde een zetel bemachtigen door meer dan de helft van de stemmen te krijgen in hun district. Waar dat niet lukte, volgt nog een stemronde met de koplopers.
'Catastrofe'
Als RN dan een meerderheid van de zetels in de Nationale Vergadering in handen krijgt, zou de partij een regering kunnen vormen. President Macron hoeft dan niet af te treden, maar krijgt wel een premier onder zich uit een ander politiek kamp. Die praktijk staat in Frankrijk bekend als 'cohabitation'. Namens het RN zou dan Bardella (28) de minister-president worden.
Tegenstanders van zijn partij maken zich op voor nog een week intens campagnevoeren. De huidige premier Gabriel Attal, die zijn baan dreigt te verliezen, waarschuwde na publicatie van exitpolls dat uiterst-rechts nu voor "de poorten van de macht" staat. Raphaël Glucksmann, uit de linkse alliantie, zei dat "we nog zeven dagen hebben om Frankrijk voor een catastrofe te behoeden".
Linkse partijencoalitie
Partijen hebben nog mogelijkheden om RN dwars te zitten in de tweede ronde. Zo kunnen ze in kiesdistricten eigen kandidaten terugtrekken zodat een andere tegenstander van de partij van Bardella kansrijker is. Macron pleitte in een verklaring voor een "democratische en republikeinse" alliantie.
Toch ligt samenwerking met links voor zijn aanhangers ook gevoelig omdat het uiterst linkse La France Insoumise (LFI) tot de linkse partijencoalitie behoort. Minister van Financiën Bruno Le Maire zei op de radio dat hij kiezers niet gaat oproepen op kandidaten van die partij te stemmen. "La France Insoumise is een gevaar voor het land, RN een gevaar voor de republiek."
Meer uit Buitenland
DOHA (ANP/AFP/RTR/DPA) - De onderhandelingen over het lot van de Gazastrook zijn volgens de premier van Qatar, Mohammed bin Abdulrahman al-Thani, in een kritieke fase beland. Hij dringt aan op een volledige terugtrekking van Israëlische troepen uit de Gazastrook. "De wapenstilstand is niet compleet" als Israël de strook niet verlaat.
1 uur geleden
BANDA ATJEH (ANP/AFP) - Het dodental door het noodweer op het Indonesische eiland Sumatra is opgelopen tot boven de 900. Er worden nog steeds honderden mensen vermist.
3 uur geleden
SPIN BOLDAK (ANP/AFP) - Door een Pakistaanse aanval aan de grens in het zuidoosten van het land zijn volgens de Afghaanse autoriteiten zeker vier burgers en een lid van de Taliban om het leven gekomen. De landen beschuldigen elkaar ervan verantwoordelijk te zijn voor de botsing tussen troepen aan de grens bij Spin Boldak. Pakistan meldt drie gewonden. Volgens bewoners duurden de schietpartijen twee uur.
4 uur geleden
BERLIJN (ANP) - De Duitse bondskanselier Friedrich Merz heeft vlak voor een bezoek aan Jordanië en Israël president Mahmoud Abbas van de Palestijnse Autoriteit gebeld. Merz beklemtoonde daarbij volgens zijn woordvoerder dat Berlijn achter het vredesplan van president Donald Trump staat en dat hij verwelkomt dat de Palestijnse Autoriteit eraan meewerkt.
4 uur geleden
ATTERIDGEVILLE (ANP) - Bij een nachtelijke schietpartij bij het Zuid-Afrikaanse Pretoria zijn zeker elf mensen gedood. Veertien mensen zijn gewond naar een ziekenhuis gebracht, melden Zuid-Afrikaanse media. De politie weet nog niets over de toedracht. Onder de doden zijn een kind van 3 jaar en twee tieners van 12 en 16.
6 uur geleden
SYDNEY (ANP/RTR) - Autoriteiten hebben duizenden bewoners van een streek circa 40 kilometer ten noorden van Sydney opgeroepen te evacueren als gevolg van een grote bosbrand. Die woedt in een dichtbevolkte streek bij de plaats Woy Woy. De Australische premier Anthony Albanese heeft opgeroepen "goed op elkaar te letten en de instructies van de autoriteiten op te volgen".
7 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - De Duitse regeringsleider Friedrich Merz erkent de Belgische bezorgdheid over de inzet van bevroren Russisch geld voor Oekraïne. Alle landen moeten hetzelfde risico dragen, zei de bondskanselier na overleg met de Belgische premier Bart De Wever en Europese Commissievoorzitter Ursula von der Leyen.
17 uur geleden