Uiterst rechts aan kop na eerste ronde Franse verkiezingen
PARIJS (ANP/AFP/BLOOMBERG) - Het radicaal-rechtse Rassemblement National (RN) gaat aan kop na de eerste ronde van de Franse parlementsverkiezingen. De partij en haar bondgenoten kregen volgens de officiële uitslagen ongeveer 33 procent van de stemmen, berichten Franse media.
De partij van Marine Le Pen en Jordan Bardella eindigde daarmee boven het blok van linkse partijen, dat zo'n 28 procent van de stemmen kreeg. De Renaissance-partij van president Emmanuel Macron en haar bondgenoten eindigden op de derde plaats, met ongeveer een vijfde van de stemmen.
De uitkomst wordt gezien als een klap voor Macron. Die schreef vervroegd parlementsverkiezingen uit nadat RN de Europese verkiezingen had gewonnen. De toekomstige zetelverdeling in het parlement wordt pas duidelijk nadat op 7 juli ook een tweede verkiezingsronde is gehouden.
Tijdens die tweede ronde moet opnieuw worden gestemd in kiesdistricten waar nog niemand definitief heeft gewonnen. Kandidaten konden in de eerste ronde een zetel bemachtigen door meer dan de helft van de stemmen te krijgen in hun district. Waar dat niet lukte, volgt nog een stemronde met de koplopers.
'Catastrofe'
Als RN dan een meerderheid van de zetels in de Nationale Vergadering in handen krijgt, zou de partij een regering kunnen vormen. President Macron hoeft dan niet af te treden, maar krijgt wel een premier onder zich uit een ander politiek kamp. Die praktijk staat in Frankrijk bekend als 'cohabitation'. Namens het RN zou dan Bardella (28) de minister-president worden.
Tegenstanders van zijn partij maken zich op voor nog een week intens campagnevoeren. De huidige premier Gabriel Attal, die zijn baan dreigt te verliezen, waarschuwde na publicatie van exitpolls dat uiterst-rechts nu voor "de poorten van de macht" staat. Raphaël Glucksmann, uit de linkse alliantie, zei dat "we nog zeven dagen hebben om Frankrijk voor een catastrofe te behoeden".
Linkse partijencoalitie
Partijen hebben nog mogelijkheden om RN dwars te zitten in de tweede ronde. Zo kunnen ze in kiesdistricten eigen kandidaten terugtrekken zodat een andere tegenstander van de partij van Bardella kansrijker is. Macron pleitte in een verklaring voor een "democratische en republikeinse" alliantie.
Toch ligt samenwerking met links voor zijn aanhangers ook gevoelig omdat het uiterst linkse La France Insoumise (LFI) tot de linkse partijencoalitie behoort. Minister van Financiën Bruno Le Maire zei op de radio dat hij kiezers niet gaat oproepen op kandidaten van die partij te stemmen. "La France Insoumise is een gevaar voor het land, RN een gevaar voor de republiek."
Meer uit Buitenland
WASHINGTON (ANP/RTR/AFP) - De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio is mogelijk zaterdag bij een deel van het overleg tussen de VS en Oekraïne. De tweedaagse gesprekken over het stoppen van de oorlog tussen Oekraïne en Rusland vinden plaats in Miami.
36 minuten geleden
PARIJS (ANP/AFP) - De Franse regering waarschuwt boeren tijdens de feestdagen geen wegen te blokkeren. Er zijn ruim een week geleden boerenprotesten met wegblokkades uitgebroken, vooral in het zuiden, naar aanleiding van het in opdracht van de autoriteiten slachten van runderen naar aanleiding van een besmettelijke veeziekte. Volgens de veehouders reageert de overheid overdreven wreed op de plaatselijke uitbraak van de knobbelziekte of nodulaire dermatose.
1 uur geleden
MOSKOU (ANP/RTR) - Als Oekraïne verkiezingen houdt, zou Rusland mogelijk geen aanvallen op het land uitvoeren. Oekraïners die in Rusland of door Rusland beheerste gebieden wonen, zouden ook in Oekraïense verkiezingen moeten kunnen stemmen. President Vladimir Poetin heeft dit in zijn jaarlijkse persconferentie gezegd.
4 uur geleden
TAIPEI (ANP/RTR) - Bij een steekaanval in de Taiwanese hoofdstad Taipei zijn zeker drie doden gevallen, vijf mensen raakten gewond. Volgens premier Cho Jung-tai liet een man rookbommen afgaan bij het centrale treinstation van de stad, waarna hij naar een nabijgelegen metrostation in een druk winkelgebied rende. Onderweg viel hij mensen aan.
4 uur geleden
NEW YORK/LONDEN (ANP/RTR) - Volgens internationale waarnemers is er momenteel geen hongersnood meer in de Gazastrook. Dit komt door de verbetering van de aanvoer van goederen sinds het bestand tussen Israël en Hamas dat 10 oktober inging. Maar de toestand blijft nog steeds kritiek. Bij hervatting van de vijandelijkheden kan het risico op hongersnood half april weer terug zijn.
6 uur geleden
GENÈVE (ANP) - In de Gazastrook zijn in de afgelopen anderhalf jaar meer dan duizend mensen overleden die in afwachting waren van een medische evacuatie, meldt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) op X. Topman Tedros Adhanom Ghebreyesus roept meer landen op om "hun deuren te openen voor de patiënten uit Gaza".
6 uur geleden
KYIV (ANP/RTR) - Oekraïne heeft voor het eerst een schip van de Russische schaduwvloot aangevallen op de Middellandse Zee, meldt een bron van de Oekraïense veiligheidsdienst SBOe. Het vaartuig zou flinke schade hebben opgelopen, maar leeg zijn geweest op het moment van de droneaanval.
7 uur geleden