Uiterst rechts aan kop na eerste ronde Franse verkiezingen
PARIJS (ANP/AFP/BLOOMBERG) - Het radicaal-rechtse Rassemblement National (RN) gaat aan kop na de eerste ronde van de Franse parlementsverkiezingen. De partij en haar bondgenoten kregen volgens de officiële uitslagen ongeveer 33 procent van de stemmen, berichten Franse media.
De partij van Marine Le Pen en Jordan Bardella eindigde daarmee boven het blok van linkse partijen, dat zo'n 28 procent van de stemmen kreeg. De Renaissance-partij van president Emmanuel Macron en haar bondgenoten eindigden op de derde plaats, met ongeveer een vijfde van de stemmen.
De uitkomst wordt gezien als een klap voor Macron. Die schreef vervroegd parlementsverkiezingen uit nadat RN de Europese verkiezingen had gewonnen. De toekomstige zetelverdeling in het parlement wordt pas duidelijk nadat op 7 juli ook een tweede verkiezingsronde is gehouden.
Tijdens die tweede ronde moet opnieuw worden gestemd in kiesdistricten waar nog niemand definitief heeft gewonnen. Kandidaten konden in de eerste ronde een zetel bemachtigen door meer dan de helft van de stemmen te krijgen in hun district. Waar dat niet lukte, volgt nog een stemronde met de koplopers.
'Catastrofe'
Als RN dan een meerderheid van de zetels in de Nationale Vergadering in handen krijgt, zou de partij een regering kunnen vormen. President Macron hoeft dan niet af te treden, maar krijgt wel een premier onder zich uit een ander politiek kamp. Die praktijk staat in Frankrijk bekend als 'cohabitation'. Namens het RN zou dan Bardella (28) de minister-president worden.
Tegenstanders van zijn partij maken zich op voor nog een week intens campagnevoeren. De huidige premier Gabriel Attal, die zijn baan dreigt te verliezen, waarschuwde na publicatie van exitpolls dat uiterst-rechts nu voor "de poorten van de macht" staat. Raphaël Glucksmann, uit de linkse alliantie, zei dat "we nog zeven dagen hebben om Frankrijk voor een catastrofe te behoeden".
Linkse partijencoalitie
Partijen hebben nog mogelijkheden om RN dwars te zitten in de tweede ronde. Zo kunnen ze in kiesdistricten eigen kandidaten terugtrekken zodat een andere tegenstander van de partij van Bardella kansrijker is. Macron pleitte in een verklaring voor een "democratische en republikeinse" alliantie.
Toch ligt samenwerking met links voor zijn aanhangers ook gevoelig omdat het uiterst linkse La France Insoumise (LFI) tot de linkse partijencoalitie behoort. Minister van Financiën Bruno Le Maire zei op de radio dat hij kiezers niet gaat oproepen op kandidaten van die partij te stemmen. "La France Insoumise is een gevaar voor het land, RN een gevaar voor de republiek."
Meer uit Buitenland
NEW YORK (ANP) - De Canadees-Amerikaanse toparchitect Frank Gehry is op 96-jarige leeftijd overleden, meldt The New York Times. Hij ontwierp onder meer het Guggenheim-museum in het Noord-Spaanse Bilbao. Volgens de krant was hij een van de grootste Amerikaanse architecten.
50 minuten geleden
BRASILIA (ANP/RTR) - De Braziliaanse oud-president Jair Bolsonaro heeft voor de verkiezingen van volgend jaar zijn steun uitgesproken voor zijn oudste zoon Flávio Bolsonaro als presidentskandidaat. Dat heeft het hoofd van hun Liberale Partij bekendgemaakt.
1 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - Europarlementariërs zien de manier waarop de Verenigde Staten de EU heeft afgeschilderd in hun laatste veiligheidsstrategie als een aanval op de Europese waarden en manier van leven. In een Nationale Veiligheidsstrategie stelt de regering-Trump dat het verzet in Europa tegen de gevestigde orde moet worden aangewakkerd en dat radicaal-rechtse bewegingen moeten worden gesteund.
3 uur geleden
DUBLIN (ANP/AFP) - De Ierse politie onderzoekt een incident met onbekende drones rond de aankomst van het vliegtuig met de Oekraïense president Zelensky in de Ierse hoofdstad Dublin. Regeringsleider Micheál Martin heeft gezegd dat hij is geïnformeerd over drone-activiteiten op de avond van de landing. Later deze maand buigt de Nationale Veiligheidsraad zich over de kwestie, meldt de Ierse omroep RTE.
4 uur geleden
LONDEN (ANP) - De Soedanese stad el-Fasher is volgens waarnemers 'een enorme plaats delict' met hopen opgestapelde lijken in straten en massagraven. De Rapid Support Forces (RSF) die de stad zes weken geleden innamen, proberen bewijs voor hun massamoorden te vernietigen, meldt de Britse krant The Guardian.
7 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - België doet volgend jaar mee aan het Eurovisie Songfestival. Dat heeft de Franstalige omroep RTBF vrijdag besloten. Wie de Belgische kandidaat wordt, is nog niet bekend.
7 uur geleden
BRUSSEL/WASHINGTON (ANP/RTR) - De Verenigde Staten willen dat Europa in 2027 al grotendeels zichzelf verdedigt, zeggen ingewijden tegen persbureau Reuters. Dat is veel sneller dan waarop Europese NAVO-landen mikken.
7 uur geleden