Uiterst rechts aan kop na eerste ronde Franse verkiezingen
PARIJS (ANP/AFP/BLOOMBERG) - Het radicaal-rechtse Rassemblement National (RN) gaat aan kop na de eerste ronde van de Franse parlementsverkiezingen. De partij en haar bondgenoten kregen volgens de officiële uitslagen ongeveer 33 procent van de stemmen, berichten Franse media.
De partij van Marine Le Pen en Jordan Bardella eindigde daarmee boven het blok van linkse partijen, dat zo'n 28 procent van de stemmen kreeg. De Renaissance-partij van president Emmanuel Macron en haar bondgenoten eindigden op de derde plaats, met ongeveer een vijfde van de stemmen.
De uitkomst wordt gezien als een klap voor Macron. Die schreef vervroegd parlementsverkiezingen uit nadat RN de Europese verkiezingen had gewonnen. De toekomstige zetelverdeling in het parlement wordt pas duidelijk nadat op 7 juli ook een tweede verkiezingsronde is gehouden.
Tijdens die tweede ronde moet opnieuw worden gestemd in kiesdistricten waar nog niemand definitief heeft gewonnen. Kandidaten konden in de eerste ronde een zetel bemachtigen door meer dan de helft van de stemmen te krijgen in hun district. Waar dat niet lukte, volgt nog een stemronde met de koplopers.
'Catastrofe'
Als RN dan een meerderheid van de zetels in de Nationale Vergadering in handen krijgt, zou de partij een regering kunnen vormen. President Macron hoeft dan niet af te treden, maar krijgt wel een premier onder zich uit een ander politiek kamp. Die praktijk staat in Frankrijk bekend als 'cohabitation'. Namens het RN zou dan Bardella (28) de minister-president worden.
Tegenstanders van zijn partij maken zich op voor nog een week intens campagnevoeren. De huidige premier Gabriel Attal, die zijn baan dreigt te verliezen, waarschuwde na publicatie van exitpolls dat uiterst-rechts nu voor "de poorten van de macht" staat. Raphaël Glucksmann, uit de linkse alliantie, zei dat "we nog zeven dagen hebben om Frankrijk voor een catastrofe te behoeden".
Linkse partijencoalitie
Partijen hebben nog mogelijkheden om RN dwars te zitten in de tweede ronde. Zo kunnen ze in kiesdistricten eigen kandidaten terugtrekken zodat een andere tegenstander van de partij van Bardella kansrijker is. Macron pleitte in een verklaring voor een "democratische en republikeinse" alliantie.
Toch ligt samenwerking met links voor zijn aanhangers ook gevoelig omdat het uiterst linkse La France Insoumise (LFI) tot de linkse partijencoalitie behoort. Minister van Financiën Bruno Le Maire zei op de radio dat hij kiezers niet gaat oproepen op kandidaten van die partij te stemmen. "La France Insoumise is een gevaar voor het land, RN een gevaar voor de republiek."
Meer uit Buitenland
LONDEN (ANP) - Het Verenigd Koninkrijk heeft 600 miljoen pond (ongeveer 680 miljoen euro) toegezegd aan de luchtverdediging van Oekraïne, om het land de winter door te helpen. Het gaat onder andere om geavanceerde systemen die Shahed-drones van Rusland kunnen neerhalen.
2 uur geleden
SÃO PAULO (ANP/AFP) - De Braziliaanse president Luiz Inácio Lula da Silva heeft gezegd dat zijn land zich terugtrekt uit het project om tot een vrijhandelsakkoord met de Europese Unie te komen als het deze maand niet gereedkomt. De voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen zou eind deze week naar Brazilië gaan om het akkoord te tekenen. Frankrijk en Italië hebben verklaard niet achter het vrijhandelsakkoord te staan en hebben aangedrongen op uitstel.
2 uur geleden
BRUSSEL (ANP/BLOOMBERG) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky is donderdag in persoon bij de EU-top in Brussel. Op die top wordt gesproken over het gebruik van Russische tegoeden voor een lening aan Oekraïne.
4 uur geleden
WARSCHAU (ANP) - De Poolse voormalige minister van Defensie Antoni Macierewicz is aangeklaagd voor het openbaar maken van geheime informatie, melden Poolse media als persbureau PAP en de krant Gazeta Wyborcza. De conservatieve politicus was tussen 2018 en 2022 de voorzitter van een commissie die onderzoek deed naar de vliegramp bij Smolensk (Rusland) in 2010. Daarbij kwamen oud-president Lech Kaczynski en 95 anderen om het leven, onder wie veel prominente politici en hoogwaardigheidsbekleders.
7 uur geleden
LONDEN (ANP/BLOOMBERG) - Het Verenigd Koninkrijk gaat de Russische miljardair Roman Abramovitsj dwingen 2,5 miljard pond (zo'n 2,8 miljard euro) over te maken naar humanitaire doelen in Oekraïne, meldt de Britse regering. Het geld komt van de verkoop van voetbalclub Chelsea in 2022. Sindsdien staat het vast op een Britse bankrekening.
7 uur geleden
OSLO (ANP/BLOOMBERG) - De Venezolaanse oppositieleider María Corina Machado heeft Noorwegen verlaten, zegt de Noorse premier Jonas Gahr Støre. Machado kreeg vorige week in Oslo de Nobelprijs voor de Vrede.
7 uur geleden
KYIV (ANP/RTR/AFP/DPA) - Bij Russische aanvallen met zogenoemde glijbommen in de Oekraïense regio Zaporizja zijn zeker 26 mensen gewond geraakt, onder wie een kind. Dat meldt de gouverneur van de zuidelijke regio Ivan Fedorov op Telegram. Bij de aanval in het centrum van de gelijknamige stad zou een huizenblok zijn geraakt, dat volgens AFP-verslaggevers ter plaatse in brand staat.
8 uur geleden