Uiterst rechts aan kop na eerste ronde Franse verkiezingen
PARIJS (ANP/AFP/BLOOMBERG) - Het radicaal-rechtse Rassemblement National (RN) gaat aan kop na de eerste ronde van de Franse parlementsverkiezingen. De partij en haar bondgenoten kregen volgens de officiële uitslagen ongeveer 33 procent van de stemmen, berichten Franse media.
De partij van Marine Le Pen en Jordan Bardella eindigde daarmee boven het blok van linkse partijen, dat zo'n 28 procent van de stemmen kreeg. De Renaissance-partij van president Emmanuel Macron en haar bondgenoten eindigden op de derde plaats, met ongeveer een vijfde van de stemmen.
De uitkomst wordt gezien als een klap voor Macron. Die schreef vervroegd parlementsverkiezingen uit nadat RN de Europese verkiezingen had gewonnen. De toekomstige zetelverdeling in het parlement wordt pas duidelijk nadat op 7 juli ook een tweede verkiezingsronde is gehouden.
Tijdens die tweede ronde moet opnieuw worden gestemd in kiesdistricten waar nog niemand definitief heeft gewonnen. Kandidaten konden in de eerste ronde een zetel bemachtigen door meer dan de helft van de stemmen te krijgen in hun district. Waar dat niet lukte, volgt nog een stemronde met de koplopers.
'Catastrofe'
Als RN dan een meerderheid van de zetels in de Nationale Vergadering in handen krijgt, zou de partij een regering kunnen vormen. President Macron hoeft dan niet af te treden, maar krijgt wel een premier onder zich uit een ander politiek kamp. Die praktijk staat in Frankrijk bekend als 'cohabitation'. Namens het RN zou dan Bardella (28) de minister-president worden.
Tegenstanders van zijn partij maken zich op voor nog een week intens campagnevoeren. De huidige premier Gabriel Attal, die zijn baan dreigt te verliezen, waarschuwde na publicatie van exitpolls dat uiterst-rechts nu voor "de poorten van de macht" staat. Raphaël Glucksmann, uit de linkse alliantie, zei dat "we nog zeven dagen hebben om Frankrijk voor een catastrofe te behoeden".
Linkse partijencoalitie
Partijen hebben nog mogelijkheden om RN dwars te zitten in de tweede ronde. Zo kunnen ze in kiesdistricten eigen kandidaten terugtrekken zodat een andere tegenstander van de partij van Bardella kansrijker is. Macron pleitte in een verklaring voor een "democratische en republikeinse" alliantie.
Toch ligt samenwerking met links voor zijn aanhangers ook gevoelig omdat het uiterst linkse La France Insoumise (LFI) tot de linkse partijencoalitie behoort. Minister van Financiën Bruno Le Maire zei op de radio dat hij kiezers niet gaat oproepen op kandidaten van die partij te stemmen. "La France Insoumise is een gevaar voor het land, RN een gevaar voor de republiek."
Meer uit Buitenland
AUSTIN (ANP) - In het door dodelijke overstromingen getroffen Kerr County (Texas) wordt al jaren gediscussieerd over een mogelijk waarschuwingssysteem voor overstromingen. Dat kwam er niet omdat het te duur werd gevonden, schrijft de krant The New York Times. Rechter Rob Kelly, de hoogste gekozen functionaris in het gebied, legde uit dat belastingbetalers in de county weinig voelden voor hogere uitgaven.
34 minuten geleden
KYIV (ANP/AFP/RTR) - Oekraïne heeft melding gemaakt van zeker vier doden door Russische aanvallen op verschillende plekken in het land. Ook raakten ruim dertig mensen gewond.
1 uur geleden
MORWELL (ANP/RTR) - De Australische Erin Patterson (50) is door een jury in Australië schuldig bevonden aan drievoudige moord en een poging tot moord, na een lunch met giftige paddenstoelen in 2023. Ze serveerde het gerecht beef wellington aan haar 70-jarige ex-schoonouders Don en Gail Patterson. Ook Gails zus Heather (66) en haar man Ian Wilkinson waren aanwezig. Don, Gail en Heather kwamen om het leven, alleen Ian overleefde het etentje.
1 uur geleden
AUSTIN (ANP/RTR) - In de Amerikaanse staat Texas is het dodental door overstromingen opgelopen tot 78. In de regio Kerr County kwamen 68 mensen om het leven, onder wie 28 kinderen, zei politiekorpschef Larry Leitha zondag. Elders in de staat vielen tien doden, liet gouverneur Greg Abbott eerder weten. Hij specificeerde niet om hoeveel kinderen het ging. Er worden nog 41 mensen vermist.
3 uur geleden
JERUZALEM (ANP/RTR) - Het Israëlische leger heeft evacuatiewaarschuwingen afgegeven voor mensen in drie Jemenitische havens. Het leger zegt dat het deze gebieden zal aanvallen vanwege militaire activiteiten die daar plaatsvinden.
9 uur geleden
BEIROET (ANP) - Het Israëlische leger heeft luchtaanvallen uitgevoerd op gebieden in Libanon. Dat melden Libanese media op basis van ooggetuigen en online circulerende beelden. Het Israëlische leger (IDF) heeft de aanvallen bevestigd op X.
9 uur geleden
HOUSTON (ANP/RTR) - Het dodental door de overstromingen in het midden van de Amerikaanse staat Texas is opgelopen tot zeker 67, onder wie 21 kinderen. Veruit de meeste slachtoffers vielen in de regio Kerr County, waar onder meer een zomerkamp voor meisjes werd weggevaagd door een vloedgolf.
13 uur geleden