TNO krijgt geld voor extreem nauwkeurig richtsysteem satelliet
DEN HAAG (ANP) - Europa gaat over ruim tien jaar, als eerste, vanuit de ruimte op zoek naar zwaartekrachtgolven. Om dat te kunnen doen, wil TNO de extreem gevoelige apparaten bouwen die de metingen moeten helpen uitvoeren. De instantie krijgt 1,39 miljoen euro subsidie om de richtsystemen te ontwikkelen. Het geld komt van de Nederlandse ruimtevaartorganisatie, het Netherlands Space Office.
Albert Einstein stelde meer dan een eeuw geleden dat het heelal bestaat uit ruimte en tijd. Die vormden volgens hem één geheel, dat hij ruimtetijd noemde. Deze is de ruggengraat van het heelal. Bij een grote gebeurtenis, bijvoorbeeld als zwarte gaten botsen, ontstaat een schokgolf die het hele heelal doortrekt, als rimpels in een vijver. Pas sinds een paar jaar is het mogelijk om die trillingen te meten. In de Verenigde Staten en Italië zijn gevoelige detectoren gebouwd. Die hebben inmiddels al tientallen golven waargenomen. Het baanbrekende onderzoek werd in 2017 beloond met een Nobelprijs.
Europa wil een stap verder gaan en vanuit de ruimte zelf meten. Daar worden golven 'zichtbaar' die vanaf de aarde niet ontdekt kunnen worden. Daarvoor ontwikkelt Europa het netwerk LISA. De naam is een afkorting van Laser Interferometer Space Antenna, oftewel een ruimte-antenne die lasers gebruikt om verstoringen te meten. LISA moet uit drie satellieten bestaan. Die moeten op 50 miljoen kilometer afstand van de aarde rond de zon draaien, in een driehoek met een tussenafstand van precies 2,5 miljoen kilometer.
Verschoven
Elke satelliet moet constant een laserstraal naar de andere sondes sturen. TNO wil het richtsysteem bouwen dat ervoor zorgt dat de straal exact op de goede plek aankomt na 2,5 miljoen kilometer. Dat is ruim zes keer de afstand van de aarde tot de maan. "Dat is zo precies dat iemand vanuit Groningen een mug op de Euromast in Rotterdam zou kunnen aanwijzen", legt het instituut uit.
Als de straal onderweg dan toch iets is verschoven, weten wetenschappers dat dit komt door een nieuwe zwaartekrachtgolf. Vervolgens kunnen ze uitrekenen waar de golf vandaan komt. Zo kunnen ze beter begrijpen hoe het universum in elkaar zit.
Het is nog niet bekend wanneer de satellieten daadwerkelijk de ruimte in gaan. De voorlopige lanceerdatum is rond 2037.
Meer uit Binnenland
DEN HAAG (ANP) - Het demissionaire kabinet volgt de wens van de Tweede Kamer en laat een besluit over de opening van Lelystad Airport voor passagiersvluchten aan zijn opvolger. Op de luchthaven worden wel F-35-gevechtsvliegtuigen gestationeerd. Dat besluit ligt vrijdag voor in de ministerraad, bevestigen Haagse bronnen na een bericht van De Telegraaf.
18 minuten geleden
UTRECHT (ANP) - Op NS-stations is momenteel geen of verkeerde roisinformatie te zien op de borden. Dat komt door een technische storing. Ook komen vertragingen en wijzigingen niet goed door in de NS-reisplanner-app.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De situatie rondom de komst van een asielopvang in Albergen is moeilijk te vergelijken met de huidige gang van zaken. Dat zegt de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) na een oordeel van de Nationale ombudsman. "Dit speelde allemaal voor de komst van de spreidingswet", zegt een woordvoerder van de VNG. "Het benadrukt wel opnieuw dat inwoners gehoord moeten worden."
3 uur geleden
JAKARTA (ANP) - Nederland heeft vier topstukken uit de collectie van de Nederlandse wetenschapper Eugène Dubois teruggegeven aan Indonesië. De overhandiging van een schedelkapje, een dijbeen en een kies van de homo erectus en een schelp met krassen erin vond plaats in Museum Nasional Indonesia in Jakarta. De Nederlandse ambassadeur in Indonesië, Marc Gerritsen, overhandigde de fossielen aan de Indonesische cultuurminister Fadli Zon.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De provincie Zuid-Holland heeft Qbuzz toestemming gegeven om ook volgend jaar nog met dieselbussen te rijden. Tot 1 april mag Qbuzz de diesels blijven gebruiken in het noorden van de provincie, in gemeenten als Alphen aan den Rijn, Gouda en Leiden. Het vervoersbedrijf moet noodgedwongen ruim zestig oude dieselbussen inzetten, omdat er vorig jaar problemen waren met de levering van elektrische bussen.
4 uur geleden
DEN BOSCH (ANP) - De advocaat van Peter Gillis mag van de rechtbank in Den Bosch extra onderzoek verrichten naar foto's die zijn ex-partner Nicol Kremers als bewijs aanvoert van mishandelingen waarvan Gillis wordt verdacht. Het gaat om een aantal digitale bestanden waarvan de verdediging de betrouwbaarheid betwist. De rechter bepaalde dat een tegenonderzoek onder voorwaarden is toegestaan.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De man die volgens Egyptische media is neergestoken in de Egyptische havenstad Hurghada is een 31-jarige Nederlander uit Noord-Holland. Dat bevestigt het Ministerie van Buitenlandse Zaken. De man kwam in de nacht van dinsdag op woensdag om het leven.
5 uur geleden