TNO krijgt geld voor extreem nauwkeurig richtsysteem satelliet
DEN HAAG (ANP) - Europa gaat over ruim tien jaar, als eerste, vanuit de ruimte op zoek naar zwaartekrachtgolven. Om dat te kunnen doen, wil TNO de extreem gevoelige apparaten bouwen die de metingen moeten helpen uitvoeren. De instantie krijgt 1,39 miljoen euro subsidie om de richtsystemen te ontwikkelen. Het geld komt van de Nederlandse ruimtevaartorganisatie, het Netherlands Space Office.
Albert Einstein stelde meer dan een eeuw geleden dat het heelal bestaat uit ruimte en tijd. Die vormden volgens hem één geheel, dat hij ruimtetijd noemde. Deze is de ruggengraat van het heelal. Bij een grote gebeurtenis, bijvoorbeeld als zwarte gaten botsen, ontstaat een schokgolf die het hele heelal doortrekt, als rimpels in een vijver. Pas sinds een paar jaar is het mogelijk om die trillingen te meten. In de Verenigde Staten en Italië zijn gevoelige detectoren gebouwd. Die hebben inmiddels al tientallen golven waargenomen. Het baanbrekende onderzoek werd in 2017 beloond met een Nobelprijs.
Europa wil een stap verder gaan en vanuit de ruimte zelf meten. Daar worden golven 'zichtbaar' die vanaf de aarde niet ontdekt kunnen worden. Daarvoor ontwikkelt Europa het netwerk LISA. De naam is een afkorting van Laser Interferometer Space Antenna, oftewel een ruimte-antenne die lasers gebruikt om verstoringen te meten. LISA moet uit drie satellieten bestaan. Die moeten op 50 miljoen kilometer afstand van de aarde rond de zon draaien, in een driehoek met een tussenafstand van precies 2,5 miljoen kilometer.
Verschoven
Elke satelliet moet constant een laserstraal naar de andere sondes sturen. TNO wil het richtsysteem bouwen dat ervoor zorgt dat de straal exact op de goede plek aankomt na 2,5 miljoen kilometer. Dat is ruim zes keer de afstand van de aarde tot de maan. "Dat is zo precies dat iemand vanuit Groningen een mug op de Euromast in Rotterdam zou kunnen aanwijzen", legt het instituut uit.
Als de straal onderweg dan toch iets is verschoven, weten wetenschappers dat dit komt door een nieuwe zwaartekrachtgolf. Vervolgens kunnen ze uitrekenen waar de golf vandaan komt. Zo kunnen ze beter begrijpen hoe het universum in elkaar zit.
Het is nog niet bekend wanneer de satellieten daadwerkelijk de ruimte in gaan. De voorlopige lanceerdatum is rond 2037.
Meer uit Binnenland
DEN BOSCH (ANP) - De opbrengst van 3FM Serious Request is met nog een dag te gaan al bijna recordhoog. Na vijf dagen hebben dj's Barend van Deelen, Sophie Hijlkema en Mart Meijer in het Glazen Huis in Den Bosch 12.288.653 euro voor Spieren voor Spieren opgehaald, is dinsdag op NPO 3FM bekendgemaakt.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Explosieven Opruimingsdienst Defensie (EOD) heeft dit jaar 3438 explosieven onschadelijk gemaakt, veel meer dan de 2455 van het jaar ervoor. In de meeste gevallen ging het om bommen en granaten uit de Tweede Wereldoorlog die niet ontploft waren.
6 uur geleden
NUNSPEET (ANP) - De 56-jarige bestuurster die maandagavond met haar auto inreed op een groep mensen in Nunspeet, was niet onder invloed van drugs of alcohol. Dat meldt de politie dinsdagmiddag.
6 uur geleden
UTRECHT (ANP) - De Domtoren in Utrecht heeft afgelopen zondag de 100.000e bezoeker van dit jaar verwelkomd en daarmee is het record uit 2017 verbroken: in dat jaar beklommen 92.000 mensen de toren. Dat meldt Utrecht Marketing, die de Domtoren exploiteert.
7 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Nederlandse boeren hoeven niet te rekenen op een nieuwe uitzondering op de Europese mestregels. Demissionair landbouwminister Femke Wiersma had daartoe een verzoek ingediend bij Eurocommissaris Jessika Roswall (Milieu), maar dat is afgewezen. Dat meldt de BBB-bewindsvrouw aan de Tweede Kamer. "Ik vind dit besluit van de Europese Commissie zeer teleurstellend", schrijft zij.
8 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Zowel op maandag als op dinsdag zijn er vernielingen geweest bij de Britse ambassade in Den Haag, meldt de politie. Maandag rond 06.00 uur is een steen door een ruit aan de Lange Voorhout gegooid en is graffiti op het gebouw gespoten. Daarvoor is een 38-jarige man uit Den Haag aangehouden. Dinsdag zijn de deur en gevel met rode vloeistof beklad.
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De vier grote steden hebben sinds maandagavond extra opvangplekken voor dak- en thuislozen geopend, omdat de temperatuur de komende dagen flink daalt. In de nachten gaat het vriezen en overdag ligt de gevoelstemperatuur rond het vriespunt.
10 uur geleden