TNO krijgt geld voor extreem nauwkeurig richtsysteem satelliet
DEN HAAG (ANP) - Europa gaat over ruim tien jaar, als eerste, vanuit de ruimte op zoek naar zwaartekrachtgolven. Om dat te kunnen doen, wil TNO de extreem gevoelige apparaten bouwen die de metingen moeten helpen uitvoeren. De instantie krijgt 1,39 miljoen euro subsidie om de richtsystemen te ontwikkelen. Het geld komt van de Nederlandse ruimtevaartorganisatie, het Netherlands Space Office.
Albert Einstein stelde meer dan een eeuw geleden dat het heelal bestaat uit ruimte en tijd. Die vormden volgens hem één geheel, dat hij ruimtetijd noemde. Deze is de ruggengraat van het heelal. Bij een grote gebeurtenis, bijvoorbeeld als zwarte gaten botsen, ontstaat een schokgolf die het hele heelal doortrekt, als rimpels in een vijver. Pas sinds een paar jaar is het mogelijk om die trillingen te meten. In de Verenigde Staten en Italië zijn gevoelige detectoren gebouwd. Die hebben inmiddels al tientallen golven waargenomen. Het baanbrekende onderzoek werd in 2017 beloond met een Nobelprijs.
Europa wil een stap verder gaan en vanuit de ruimte zelf meten. Daar worden golven 'zichtbaar' die vanaf de aarde niet ontdekt kunnen worden. Daarvoor ontwikkelt Europa het netwerk LISA. De naam is een afkorting van Laser Interferometer Space Antenna, oftewel een ruimte-antenne die lasers gebruikt om verstoringen te meten. LISA moet uit drie satellieten bestaan. Die moeten op 50 miljoen kilometer afstand van de aarde rond de zon draaien, in een driehoek met een tussenafstand van precies 2,5 miljoen kilometer.
Verschoven
Elke satelliet moet constant een laserstraal naar de andere sondes sturen. TNO wil het richtsysteem bouwen dat ervoor zorgt dat de straal exact op de goede plek aankomt na 2,5 miljoen kilometer. Dat is ruim zes keer de afstand van de aarde tot de maan. "Dat is zo precies dat iemand vanuit Groningen een mug op de Euromast in Rotterdam zou kunnen aanwijzen", legt het instituut uit.
Als de straal onderweg dan toch iets is verschoven, weten wetenschappers dat dit komt door een nieuwe zwaartekrachtgolf. Vervolgens kunnen ze uitrekenen waar de golf vandaan komt. Zo kunnen ze beter begrijpen hoe het universum in elkaar zit.
Het is nog niet bekend wanneer de satellieten daadwerkelijk de ruimte in gaan. De voorlopige lanceerdatum is rond 2037.
Meer uit Binnenland
HILVERSUM (ANP) - Oud-premier Jan Peter Balkenende en voormalig minister voor Vreemdelingenbeleid en Integratie Rita Verdonk wisten niet dat toenmalig VVD-voorzitter Bas Eenhoorn en partijleider Gerrit Zalm al jaren eerder op de hoogte waren van onwaarheden in de asielaanvraag van Ayaan Hirsi Ali. Dat blijkt uit het NTR-premiersportret 'De storm van Balkenende', een tweedelige documentaireserie die de NTR op 27 en 28 december uitzendt.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Demissionair minister Mona Keijzer (Asiel en Migratie, BBB) heeft vrijdagmorgen busbedrijf Qbuzz ten onrechte aangewezen als verantwoordelijke voor de pendelbus van en naar het Groningse Ter Apel. Dat laat het ministerie van Asiel en Migratie weten na vragen van het ANP.
7 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De speciale pendelbus die rijdt tussen station Emmen en het asielzoekerscentrum in Ter Apel is niet meer gratis. Dat schrijft demissionair minister Mona Keijzer (Asiel, BBB) vrijdag aan de Tweede Kamer. De kaartjesverkoop was gestopt vanwege overlast door wanbetalers.
8 uur geleden
DEN BOSCH (ANP) - De teller van 3FM Serious Request staat na een dag actievoeren op 4.306.428 euro. Dat is vrijdagavond bekendgemaakt op NPO 3FM. Niet eerder werd er op de eerste dag van de actie zoveel geld opgehaald.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het COA heeft van het ministerie van Asiel en Migratie (A&M) de opdracht gekregen om nareizigers naar een hotel te brengen in de gemeente waar ze uiteindelijk ook een huis moeten krijgen. Demissionair minister Mona Keijzer heeft gemeenten dat via een brief laten weten, het ANP zag die brief in. Het doel is dat er zo plek vrijkomt in asielzoekerscentra en mensen eerder kunnen beginnen met het opbouwen van een leven in de gemeente waar ze uiteindelijk een huis moeten krijgen.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Werkgevers die verzuimen de regels tegen schijnzelfstandigheid na te komen, krijgen ook in 2026 nog geen boete. Wel wil het kabinet dat volgend jaar boetes worden opgelegd aan werkgevers en werkenden die opzettelijk de zzp-wetgeving overtreden.
11 uur geleden
AMERSFOORT (ANP) - Qbuzz verwijst vrijdag naar een eerder statement waarin staat dat het vervoersbedrijf niet de opdrachtgever en uitvoerder is van de pendeldienst tussen het azc van Ter Apel en station Emmen. Dat terwijl demissionair asielminister Mona Keijzer (BBB) vrijdagochtend zei dat Qbuzz de beveiliging moet regelen voor de pendelbus.
11 uur geleden