TNO krijgt geld voor extreem nauwkeurig richtsysteem satelliet
DEN HAAG (ANP) - Europa gaat over ruim tien jaar, als eerste, vanuit de ruimte op zoek naar zwaartekrachtgolven. Om dat te kunnen doen, wil TNO de extreem gevoelige apparaten bouwen die de metingen moeten helpen uitvoeren. De instantie krijgt 1,39 miljoen euro subsidie om de richtsystemen te ontwikkelen. Het geld komt van de Nederlandse ruimtevaartorganisatie, het Netherlands Space Office.
Albert Einstein stelde meer dan een eeuw geleden dat het heelal bestaat uit ruimte en tijd. Die vormden volgens hem één geheel, dat hij ruimtetijd noemde. Deze is de ruggengraat van het heelal. Bij een grote gebeurtenis, bijvoorbeeld als zwarte gaten botsen, ontstaat een schokgolf die het hele heelal doortrekt, als rimpels in een vijver. Pas sinds een paar jaar is het mogelijk om die trillingen te meten. In de Verenigde Staten en Italië zijn gevoelige detectoren gebouwd. Die hebben inmiddels al tientallen golven waargenomen. Het baanbrekende onderzoek werd in 2017 beloond met een Nobelprijs.
Europa wil een stap verder gaan en vanuit de ruimte zelf meten. Daar worden golven 'zichtbaar' die vanaf de aarde niet ontdekt kunnen worden. Daarvoor ontwikkelt Europa het netwerk LISA. De naam is een afkorting van Laser Interferometer Space Antenna, oftewel een ruimte-antenne die lasers gebruikt om verstoringen te meten. LISA moet uit drie satellieten bestaan. Die moeten op 50 miljoen kilometer afstand van de aarde rond de zon draaien, in een driehoek met een tussenafstand van precies 2,5 miljoen kilometer.
Verschoven
Elke satelliet moet constant een laserstraal naar de andere sondes sturen. TNO wil het richtsysteem bouwen dat ervoor zorgt dat de straal exact op de goede plek aankomt na 2,5 miljoen kilometer. Dat is ruim zes keer de afstand van de aarde tot de maan. "Dat is zo precies dat iemand vanuit Groningen een mug op de Euromast in Rotterdam zou kunnen aanwijzen", legt het instituut uit.
Als de straal onderweg dan toch iets is verschoven, weten wetenschappers dat dit komt door een nieuwe zwaartekrachtgolf. Vervolgens kunnen ze uitrekenen waar de golf vandaan komt. Zo kunnen ze beter begrijpen hoe het universum in elkaar zit.
Het is nog niet bekend wanneer de satellieten daadwerkelijk de ruimte in gaan. De voorlopige lanceerdatum is rond 2037.
Meer uit Binnenland
HILVERSUM (ANP) - Renze Klamer stopt als presentator van het programma RTL Tonight. Dat maakte de zender vrijdag bekend. Volgens RTL gaat het om een gezamenlijke beslissing.
1 uur geleden
ZEERIJP (ANP) - Het aantal schademeldingen bij het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) na de aardbeving bij Zeerijp is opgelopen naar 3346, meldt de organisatie vrijdag. Deze update over het aantal schademeldingen is de laatste in een reeks. De aardbeving met een kracht van 3.4 vond vorige week plaats in de nacht van donderdag op vrijdag.
4 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - De passagiers die in een trein zaten die vrijdagmiddag bij Hilversum werd stilgezet vanwege "een verdachte situatie", hebben het voertuig inmiddels verlaten. Dat meldt de politie. Er zijn drie mensen aangehouden.
4 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - Er is een "verdachte situatie" in een trein op het traject Amersfoort-Amsterdam, meldt de politie. De trein staat momenteel stil voor station Hilversum, in de buurt van station Hilversum Sportpark, aldus een NS-woordvoerder. De politie meldt dat het treinverkeer in beide richtingen gestremd is.
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het kabinetsplan om de NPO meer tijd te laten inruimen voor reclame, moet jaarlijks ongeveer 12 miljoen euro opleveren. De ministerraad is vrijdag akkoord gegaan met dit plan van demissionair minister Gouke Moes (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, BBB), waar media donderdag al over berichtten.
7 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Volkszanger René Karst is op 59-jarige leeftijd overleden. Dat heeft zijn management via Instagram bekendgemaakt. Karst scoorde grote hits met nummers als Atje Voor De Sfeer en Liever Te Dik In De Kist.
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Nederland is gebaat bij een "gretig" kabinet dat voortvarend aan de slag wil met klimaatbeleid. Met die boodschap is voorzitter Kees Vendrik van het Nationaal Klimaat Platform aangeschoven bij informateur Sybrand Buma en de onderhandelaars over een nieuw kabinet namens D66 en CDA.
9 uur geleden