TNO krijgt geld voor extreem nauwkeurig richtsysteem satelliet
DEN HAAG (ANP) - Europa gaat over ruim tien jaar, als eerste, vanuit de ruimte op zoek naar zwaartekrachtgolven. Om dat te kunnen doen, wil TNO de extreem gevoelige apparaten bouwen die de metingen moeten helpen uitvoeren. De instantie krijgt 1,39 miljoen euro subsidie om de richtsystemen te ontwikkelen. Het geld komt van de Nederlandse ruimtevaartorganisatie, het Netherlands Space Office.
Albert Einstein stelde meer dan een eeuw geleden dat het heelal bestaat uit ruimte en tijd. Die vormden volgens hem één geheel, dat hij ruimtetijd noemde. Deze is de ruggengraat van het heelal. Bij een grote gebeurtenis, bijvoorbeeld als zwarte gaten botsen, ontstaat een schokgolf die het hele heelal doortrekt, als rimpels in een vijver. Pas sinds een paar jaar is het mogelijk om die trillingen te meten. In de Verenigde Staten en Italië zijn gevoelige detectoren gebouwd. Die hebben inmiddels al tientallen golven waargenomen. Het baanbrekende onderzoek werd in 2017 beloond met een Nobelprijs.
Europa wil een stap verder gaan en vanuit de ruimte zelf meten. Daar worden golven 'zichtbaar' die vanaf de aarde niet ontdekt kunnen worden. Daarvoor ontwikkelt Europa het netwerk LISA. De naam is een afkorting van Laser Interferometer Space Antenna, oftewel een ruimte-antenne die lasers gebruikt om verstoringen te meten. LISA moet uit drie satellieten bestaan. Die moeten op 50 miljoen kilometer afstand van de aarde rond de zon draaien, in een driehoek met een tussenafstand van precies 2,5 miljoen kilometer.
Verschoven
Elke satelliet moet constant een laserstraal naar de andere sondes sturen. TNO wil het richtsysteem bouwen dat ervoor zorgt dat de straal exact op de goede plek aankomt na 2,5 miljoen kilometer. Dat is ruim zes keer de afstand van de aarde tot de maan. "Dat is zo precies dat iemand vanuit Groningen een mug op de Euromast in Rotterdam zou kunnen aanwijzen", legt het instituut uit.
Als de straal onderweg dan toch iets is verschoven, weten wetenschappers dat dit komt door een nieuwe zwaartekrachtgolf. Vervolgens kunnen ze uitrekenen waar de golf vandaan komt. Zo kunnen ze beter begrijpen hoe het universum in elkaar zit.
Het is nog niet bekend wanneer de satellieten daadwerkelijk de ruimte in gaan. De voorlopige lanceerdatum is rond 2037.
Meer uit Binnenland
DE BILT (ANP) - Ook in Overijssel is code geel van kracht wegens mist, meldt het KNMI. De waarschuwing in de provincie geldt tot 11.00 uur.
46 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - De politie heeft dit jaar tot en met de maand oktober al 502 verdachten aangehouden die zich voordeden als politieagent om zo waardevolle spullen afhandig te maken van slachtoffers. Dat zijn er fors meer dan in het hele jaar 2023, toen er 127 nepagenten werden aangehouden. Vorig jaar ging het in totaal om 357 arrestaties. De politie bevestigt woensdag berichtgeving hierover door NU.nl.
49 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - Op drie bedrijven in het Overijsselse Bornerbroek, en Tienray en Helden in Limburg, is vogelgriep gevonden. Dat laat de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit woensdagochtend weten.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Bijna 8 procent van de huurwoningen van woningcorporaties die in 2023 vrijkwamen, ging dat jaar naar statushouders, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Dat is ongeveer een procentpunt meer dan het jaar daarvoor, toen zo'n 7 procent van de corporatiewoningen naar mensen met een verblijfsstatus ging. In de jaren daarvoor schommelde dit percentage tussen de 4 en 7.
2 uur geleden
DE BILT (ANP) - Het KNMI waarschuwt voor dichte mist in het noorden van het land. Het weerinstituut heeft code geel afgegeven voor de provincies Friesland, Groningen en Drenthe.
5 uur geleden
PARAMARIBO (ANP) - Suriname en Nederland willen nauwer gaan samenwerken op het gebied van onderwijs. Dat zei demissionair premier Dick Schoof dinsdag in Paramaribo, waar hij aanwezig was bij de viering van vijftig jaar onafhankelijkheid.
8 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Xander van der Wulp, hoofdredacteur van NOS Sport, laat weten dat door de bezuinigingen bij de publieke omroep sportrechten op het spel staan. Dat zei Van der Wulp aan tafel bij Pauw & de Wit.
8 uur geleden