TNO krijgt geld voor extreem nauwkeurig richtsysteem satelliet
DEN HAAG (ANP) - Europa gaat over ruim tien jaar, als eerste, vanuit de ruimte op zoek naar zwaartekrachtgolven. Om dat te kunnen doen, wil TNO de extreem gevoelige apparaten bouwen die de metingen moeten helpen uitvoeren. De instantie krijgt 1,39 miljoen euro subsidie om de richtsystemen te ontwikkelen. Het geld komt van de Nederlandse ruimtevaartorganisatie, het Netherlands Space Office.
Albert Einstein stelde meer dan een eeuw geleden dat het heelal bestaat uit ruimte en tijd. Die vormden volgens hem één geheel, dat hij ruimtetijd noemde. Deze is de ruggengraat van het heelal. Bij een grote gebeurtenis, bijvoorbeeld als zwarte gaten botsen, ontstaat een schokgolf die het hele heelal doortrekt, als rimpels in een vijver. Pas sinds een paar jaar is het mogelijk om die trillingen te meten. In de Verenigde Staten en Italië zijn gevoelige detectoren gebouwd. Die hebben inmiddels al tientallen golven waargenomen. Het baanbrekende onderzoek werd in 2017 beloond met een Nobelprijs.
Europa wil een stap verder gaan en vanuit de ruimte zelf meten. Daar worden golven 'zichtbaar' die vanaf de aarde niet ontdekt kunnen worden. Daarvoor ontwikkelt Europa het netwerk LISA. De naam is een afkorting van Laser Interferometer Space Antenna, oftewel een ruimte-antenne die lasers gebruikt om verstoringen te meten. LISA moet uit drie satellieten bestaan. Die moeten op 50 miljoen kilometer afstand van de aarde rond de zon draaien, in een driehoek met een tussenafstand van precies 2,5 miljoen kilometer.
Verschoven
Elke satelliet moet constant een laserstraal naar de andere sondes sturen. TNO wil het richtsysteem bouwen dat ervoor zorgt dat de straal exact op de goede plek aankomt na 2,5 miljoen kilometer. Dat is ruim zes keer de afstand van de aarde tot de maan. "Dat is zo precies dat iemand vanuit Groningen een mug op de Euromast in Rotterdam zou kunnen aanwijzen", legt het instituut uit.
Als de straal onderweg dan toch iets is verschoven, weten wetenschappers dat dit komt door een nieuwe zwaartekrachtgolf. Vervolgens kunnen ze uitrekenen waar de golf vandaan komt. Zo kunnen ze beter begrijpen hoe het universum in elkaar zit.
Het is nog niet bekend wanneer de satellieten daadwerkelijk de ruimte in gaan. De voorlopige lanceerdatum is rond 2037.
Meer uit Binnenland
DEN HAAG (ANP) - In de Grote Kerk in Den Haag vierden politici dat het precies tachtig jaar geleden is dat het parlement voor de eerste keer na de Tweede Wereldoorlog weer bijeenkwam. Ook koning Willem-Alexander en prinses Amalia waren donderdagochtend aanwezig bij de Bijzondere Verenigde Vergadering van de Eerste en de Tweede Kamer samen.
1 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - Demissionair minister David van Weel (Buitenlandse Zaken) gaat donderdag in Brussel pleiten voor sancties tegen Soedan. Dat gaat hij doen tijdens de vergadering van de EU-ministers van Buitenlandse Zaken. "Ik denk dat we het er wel over eens zijn dat we in ieder geval de hoofddaders van het gruwelijke geweld in Soedan moeten aanpakken", zei hij voor het begin van de vergadering in Brussel. Het opleggen van sancties tegen hen is "wel het minste wat we kunnen doen", zei Van Weel.
1 uur geleden
GRONINGEN (ANP) - De Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD) heeft eerder deze week vijf mannen opgepakt op verdenking van subsidiefraude rondom aardbevingsschade in Groningen. Ze zouden onterecht ruim driehonderd subsidieaanvragen hebben ingediend en daarmee meer dan 1 miljoen euro hebben ontvangen.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet overweegt een bedenktijd in te voeren voor mensen die grond willen kopen. Dat zou malafide grondspeculatie kunnen tegengaan, schrijft demissionair minister van Ruimtelijke Ordening Mona Keijzer in een brief aan de Tweede Kamer. Keijzer wil ook informatie over dubieuze grondhandel delen op overheidswebsites en sociale media.
2 uur geleden
ROTTERDAM (ANP) - Op het plein bij evenementencentrum Ahoy in Rotterdam demonstreren enkele tientallen leden van verschillende actiegroepen tegen de jaarlijkse wapenbeurs NIDV Exhibition for Defence and Security (NEDS).
2 uur geleden
UTRECHT (ANP) - De strooiwagens van Rijkswaterstaat zijn woensdag en in de nacht van woensdag op donderdag uitgerukt voor de eerste strooiactie van het najaar. Er is gestrooid in het noorden, het oosten en een deel van Limburg. In totaal gaat het donderdagochtend om 735.211 kilo strooizout.
3 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Amsterdam gaat meer geld steken in de preventie van hiv-besmettingen. Dat laat zorgwethouder Alexander Scholtes weten in reactie op een bericht van Stichting hiv monitoring (SHM) van Amsterdam UMC. Daaruit blijkt dat het aantal nieuwe gevallen van hiv niet meer daalt en dat het mogelijk gaat stijgen.
3 uur geleden