Taliban vormen regering en hopen land weer op gang te krijgen

Prijzen van veel basisproducten zijn in twee weken meer dan 50 procent gestegen, zoals die van bakolie, tarwe en rijst. Door de ineenstorting van de pro-westerse regering van president Ghani hebben veel Afghanen helemaal geen inkomsten meer. Volgens Pakistaanse autoriteiten zijn al 3 miljoen Afghanen naar Pakistan gevlucht. Er dreigt vooral in steden grote hongersnood.

De Taliban hebben eerder aangekondigd dat ze pas na het vertrek van de laatste Amerikanen een regering zouden vormen en die zou dan nu vorm moeten krijgen. Volgens waarnemers dwingt de economische ineenstorting de nieuwe machthebbers haast te maken en betrekkingen met het buitenland te zoeken om de economie op de rails te zetten.

Buitenlandse steun

Vorig jaar bestond 40 procent van de officiële inkomsten van het land uit buitenlandse steun en giften. Tegoeden van de regering zijn nu in de VS bevroren en bij het IMF kunnen de Taliban niet terecht. Bij de VN lopen sancties tegen de Taliban. Het is onduidelijk hoe de nieuwe machthebbers bijvoorbeeld de lonen van ambtenaren gaan betalen. De Taliban-terreur zelf werd vooral gefinancierd met criminele activiteiten zoals drugscriminaliteit, afpersing, smokkel en door giften van sponsors in de Golf en in Pakistan.

Taliban-woordvoerder Zabihullah Mujahid heeft gezegd dat de Taliban goede politieke en economische betrekkingen wil met de rest van de wereld. Die moeten zijn gebaseerd op eerlijkheid en wederzijdse erkenning. De Taliban praten al lange tijd met onder meer China, Iran, Rusland en de VS. Ze noemen dat een werkrelatie, maar niemand heeft hen officieel erkend.

De Taliban zijn soennitische extremisten die nu de indruk willen wekken geen schrikbewind te voeren zoals ze dat in de jaren 1996-2001 deden. Ze hebben afgezanten gestuurd naar een grote sjiïtische minderheid, de Hazara, die opnieuw vervolging vreest. Ze zijn ook in gesprek met de pro-westerse ex-president Karzai en praten met bewapende tegenstanders in de Vallei van Panjshir. De Taliban zijn ook bang voor nieuwe twisten onderling of met bevolkingsgroepen als het regeren zonder financiële middelen daartoe, straks een te zware opgave blijkt.