Standbeeld Hans Lipperhey in kruidentuin Abdij Middelburg
MIDDELBURG – Wie met Hans Lipperhey op de foto wil kan naar de kruidentuin van het Abdij. Daar zit de lenzenslijper op een bankje en test zijn eerste verrekijker. Het bronzen beeld is een eerbetoon aan de ware ontdekker van de telescoop. “Het was niet Zacharias Jansen, en ook niet Galileo Galileï. Het was Hans Lipperhey die de telescoop ontdekte,” zegt Rijk-Jan Koppejan, voorzitter van Volkssterrenwacht Philippus Lansbergen.
DOOR MARIELJA TEN BRUGGENCATE
Wie op de hoogte is van de wereld van de astronomie zag op donderdag 29 juli bekende personen over het Abdijplein lopen. Zo kwam Prof. Dr. Heine Falcke naar Middelburg om het beeld van Hans Lipperhey te onthullen. Falcke is verbonden aan de Radboud Universiteit van Nijmegen en haalde in 2019 de wereldpers vanwege de opmerkelijke foto van een zwart gat. Professor Falcke is net als Lipperhey een prominent persoon in de ontwikkeling van de astronomie. Waar Lipperhey aan het begin van de tijdlijn stond en een wereld zichtbaar maakte die nog niet gekend was, doet Falcke dat in deze tijd. Met de modernste telescopen heeft hij met zijn team een zwart gat in beeld kunnen brengen. “Ik vind het een eer om hier te mogen zijn, want deze sterrenwacht maakt mensen enthousiast voor astronomie en de ontstaansgeschiedenis van het heelal.”
Onduidelijk
Lange tijd was onduidelijk wie de ontdekker van de verrekijker was. Geschiedenisdeskundige Albert van Helden, ook aanwezig bij de onthulling, toonde in 1977 al aan dat het Lipperhey geweest moest zijn. Hij onderzocht oude octrooi aanvragen en ontdekte dat de lenzenslijper uit Middelburg in 1608 met zijn ontdekking naar Prins Maurits ging. Die liet Lipperhey het instrument tonen in bijzijn van prominenten uit heel Europa. Dat was niet zo slim, want daarmee gaf de prins zijn voordeel in de tachtigjarige oorlog weg, maar voor de ontwikkeling van de verrekijker was het geweldig. In de jaren erna werden in heel Europa verrekijkers gemaakt en de astronomie begon aan een evolutie. “Het was een oerknal,” zegt astronoom Falcke, “maar Prins Maurits herkende het niet en Lipperhey kreeg niet de erkenning die hij verdiende.”
Ere wie ere toekomt met #Lipperfie
In 2008 besteedde de Zeeuwse sterrenwacht veel aandacht aan het vierhonderdjarig bestaan van de telescoop, het instrument dat vele ontdekkingen mogelijk maakte. Toen ontstond de wens om een standbeeld voor Lipperhey te realiseren. Door omstandigheden, waaronder de verhuizing van de sterrenwacht, heeft het lange tijd geduurd voordat het plan uitgevoerd kon worden. Met een financiële bijdrage van verschillende partijen en een crowdfundingsactie heeft de sterrenwacht eerder dit jaar de opdracht aan kunstenaar Joop van Nugteren kunnen gegeven. “Aan de hand van een gravure ben ik een ontwerp gaan maken,” vertelt Van Nugteren uit Burgh-Haamstede. “Omdat Lipperhey een ambachtsman was en geen edelman zijn er weinig afbeeldingen van hem gemaakt. Ik heb onderzoek gedaan naar de kleding en de lengte van de mensen in de 17e eeuw.” Wie naast Lipperhey plaats neemt op de bank wil wellicht een selfie maken. Met #Lipperfie kan de erkenning voor de ontdekking wereldkundig gemaakt worden.
Documentaire
Wetenschapsjournalist Diederik Jekel zal ook zijn steentje bijdrage met een documentaire over wetenschappers, die hij in 2022 uit zal brengen. Nieuwsgierig als hij is nam hij plaats naast Lipperhey en sprak hij met de aanwezigen. Falcke: “Het wordt tijd dat de wereld weet dat Lipperhey aan de wieg van de telescoop stond en met de totstandkoming van dit beeld heeft de Volkssterrenwacht Philippus Lansbergen geschiedenis geschreven, zoals het geschreven had moeten worden.”
Meer uit Middelburg
VLISSINGEN – Dat muziek maken gezond voor je is, weten de meeste mensen wel. Toch is er een drempel om op latere leeftijd te beginnen met het leren bespelen van een muziekinstrument. Nieuw Talent Orkest Walcheren laat mensen ervaren hoe het is om samen muziek te maken, ook als je dat nog nooit gedaan hebt.
2 uur geleden
MIDDELBURG - De gemeente Middelburg blijft zich de komende jaren gericht inzetten voor de emancipatie en acceptatie van lhbti+ inwoners. Op vrijdag 29 september ondertekende wethouder Jeroen Louws op een bijeenkomst in Ede hiervoor een intentieverklaring met het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW).Beleid om de emancipatie van lhbti+ personen te versterken blijft hard nodig, vindt minister Dijkgraaf van OCW die verantwoordelijk is voor emancipatiebeleid. Daarom zet hij voor de periode van 2023-2026 de aanpak Regenboogprogramma voort met de zogeheten Regenboogsteden. De gezamenlijke ambitie is om de acceptatie van lhbti+ personen te laten toenemen onder de gehele bevolking.Gezamenlijke ambitieNet als 54 andere Regenboogsteden krijgt gemeente Middelburg een financiële bijdrage van het ministerie van OCW om het lokale lhbti+ emancipatiebeleid te versterken. De gemeenten wisselen onderling uit over aanpak, of trekken samen op met de provincie. Bij de uitvoering van lokaal beleid werken ze samen met lokale en regionale organisaties zoals COC’s, antidiscriminatiebureaus of welzijnsorganisaties. Elke gemeente legt daarbij eigen accenten en zet ook eigen middelen in om lokale doelen te bereiken.Doelen bereikenDe emancipatie en acceptatie van lhbti+ personen in Nederland vertoonde de afgelopen decennia een positieve ontwikkeling. Helaas heeft deze tendens de laatste jaren niet krachtig doorgezet, blijkt uit Nederlands en Europees onderzoek. Zo stagneert het aantal Nederlanders dat positief staat tegenover lhbti+ personen en ligt - bijvoorbeeld - zichtbare intimiteit tussen mensen van gelijk geslacht nog uiterst gevoelig. Volgens OCW is daarbij extra aandacht nodig voor jongeren, ouderen en in kringen waar lhbti+ zijn nog een taboe is. Vooroordelen, discriminatie, intimidatie en geweld tegen lhbti+ personen moeten afnemen. Lhbti+ personen moeten zich meer gesteund voelen, veilig en weerbaar op school, op straat, op het werk, in de zorg en thuis, in de sport en in hun eigen sociale kring, zei minister Dijkgraaf vorig jaar op een Regenboogcongres in Utrecht.
5 uur geleden
MIDDELBURG - Op 21 juli 2023 stelde de Provincie Zeeland een nieuwe subsidieregeling open, de Impuls Jongerencultuur. Het doel van de regeling is jongeren te stimuleren nog meer en vaker deel te nemen aan culturele activiteiten. Gedeputeerde Staten heeft vandaag besloten een eerste twee projecten te subsidiëren.
5 uur geleden
MIDDELBURG - Taalhuis Walcheren organiseert een nieuw project: Bekende taalcoaches. Hierbij worden bekende inwoners van Walcheren met een verkorte cursus klaargestoomd voor hun nieuwe vrijwilligersbaan als taalcoach. Maandag 9 oktober 2023 om 10.30 uur starten de eerste vier coaches in ZB Bibliotheek van Zeeland, Kousteensedijk 7 in Middelburg. Op 13 oktober 2023 om 15.30 uur start er nog een taalcoach. Na de cursus maken de taalcoaches kennis met hun taalmaatjes.
5 uur geleden
MIDDELBURG - Een mooi gebaar: in Speeltuin ’t Zand in Middelburg is vorige week een bankje met een herdenkingsbordje onthuld voor André Mondeel, de grondlegger van Stichting Andre’s Groene Wens. Mede door zijn nalatenschap werd het mogelijk om de speeltuin op te knappen en speeltoestellen te vernieuwen.
5 uur geleden
UTRECHT - Tijdens de finale van het Regio Songfestival op zaterdagavond 4 november 2023 ligt depresentatie in handen van Stefania Liberakakis, Riks Ozinga en Bernadette Keizer.
1 dag geleden
MIDDELBURG - De gemeente Middelburg voert uiterlijk 1 oktober 2024 de zogenoemde JA-JA sticker in. De raad heeft dat besluit op 21 september genomen. D66 Middelburg stelde eerder voor om het principe van de sticker op de brievenbus om te draaien: als je geen sticker op je brievenbus hebt, krijg je wel de Bode, maar geen ongeadresseerd reclamedrukwerk in je bus. Dat krijg je alleen als je daar expliciet om vraagt, door er een ja/ja sticker op te plakken.
1 dag geleden