Schaduw verraadt wanneer Vermeer zijn Gezicht op Delft schilderde
DELFT (ANP) - Een groep wetenschappers heeft uitgerekend wanneer Johannes Vermeer een van zijn beroemdste schilderijen heeft gemaakt. Dat deden ze aan de hand van het zonlicht op het kunstwerk. Hun conclusie: Vermeer schilderde zijn Gezicht op Delft waarschijnlijk op 3 of 4 september 1659, rond 8.00 uur 's ochtends.
Onderzoeker Donald Olson van de Texas State University en zijn collega's hebben het schilderij meer dan een jaar bestudeerd. Ze bekeken oude kaarten van Delft, gebruikten Google Earth om de locatie van gebouwen op het schilderij te zoeken en met elkaar te vergelijken en deden veldwerk in Delft zelf. Ook bestudeerden ze het schilderij in het Mauritshuis in Den Haag.
De onderzoekers concluderen dat Vermeer op de bovenverdieping van een herberg aan het Zuideinde moet hebben gestaan. Die plek ligt net ten zuiden van het centrum van Delft. Nu is het een grasveldje omringd door appartementencomplexen. Vermeer keek naar het noorden. Op het schilderij is onder meer de Nieuwe Kerk van Delft te zien. De toren wordt rechtsvoor verlicht door de zon en valt linksachter in de schaduw. Dat betekent dat het licht op het schilderij uit het zuidoosten komt, en dat het dus ochtend is. Dit wordt bevestigd door een klok aan de gevel van een ander gebouw. Die klok geeft aan dat het ongeveer 8.00 uur is.
Vervolgens gebruikten de onderzoekers een speciaal computerprogramma om uit te rekenen wanneer de zon rond 8 uur 's ochtends precies goed stond om die schaduwen op de Nieuwe Kerk te werpen. Er waren twee mogelijkheden: tussen 6 en 8 april en op 3 of 4 september. De bomen op het schilderij hebben veel bladeren, dus april valt volgens de onderzoekers af. Dan blijft september over.
Een andere aanwijzing is het ontbreken van het carillon in de toren van de Nieuwe Kerk op het schilderij. Dat klokkenspel werd tussen april en september 1660 geïnstalleerd, en dus moet Vermeer het schilderij eerder hebben gemaakt.
Olson gebruikt vaker zonlicht, maanlicht, de sterren en de wind om uit te rekenen wanneer schilderijen precies zijn gemaakt. Zo rekende hij uit dat Vincent van Gogh zijn Landschap met korenschelven en opkomende maan moet hebben geschilderd op 13 juli 1889 om 21.08 uur. Het schilderij waarmee het impressionisme ontstond, werd volgens Olson gemaakt op 13 november 1872 om 7.35 uur. Toen maakte de Franse schilder Claude Monet een indruk van de zonsopkomst bij de haven van Le Havre.
Meer uit Entertainment
LONDEN (ANP) - De Britse schrijver Nicholas Evans, beroemd door zijn werk The Horse Whisperer, is op 72-jarige leeftijd aan een hartaanval overleden. De in 1995 gepubliceerde roman werd wereldwijd een enorm succes. Er werden vijftien miljoen exemplaren verkocht van het boek, dat in Nederland werd uitgebracht onder de titel De paardenfluisteraar. Het is in tientallen talen vertaald.
2 jaar geleden
HILVERSUM (ANP) - BNN, dat staat voor Bart's Neverending Network, is maandag 25 jaar geleden opgericht. De publieke omroep werd op 15 augustus 1997 in het leven geroepen door Bart de Graaff, Gerard Timmer, Willem de Bois en Frank Timmer. Na de fusie van BNN en VARA staat de omroep inmiddels al een aantal jaar bekend als BNNVARA.
2 jaar geleden
TEHERAN (ANP/RTR/AFP) - Conservatieve media in Iran prijzen de man die vrijdag de schrijver Salman Rushdie heeft neergestoken. Rushdie kampt sinds 1988 met bedreigingen vanwege zijn boek De duivelsverzen, dat door sommige moslims als godslasterlijk wordt beschouwd.
2 jaar geleden
DEN HAAG (ANP) - Minister Micky Adriaansens (Economische Zaken) komt dit najaar met een voorstel voor een herverdeling van de landelijke FM-frequenties door middel van een veiling. De rechter zette onlangs een streep door het besluit van haar ambtsvoorganger Mona Keijzer om de bestaande vergunningen met drie jaar te verlengen.
2 jaar geleden
LOS ANGELES (ANP) - Olivia Newton-John is maandag op 73-jarige leeftijd overleden. De actrice, met name bekend van haar rol als Sandy in de musical Grease, sliep in het bijzijn van vrienden en familie vredig in op haar ranch in Californië, meldt haar echtgenoot John Easterling op Facebook.
2 jaar geleden
LOS ANGELES (ANP) - De Amerikaanse actrice Anne Heche is in kritieke toestand naar het ziekenhuis gebracht nadat ze met haar auto een woning in reed in Los Angeles. De auto en het huis vlogen in brand en de bestuurder liep ernstige brandwonden op, melden Amerikaanse media. Een anonieme bron bevestigde aan CNN dat het om Heche ging en de LA Times meldt dat de auto op haar naam geregistreerd stond.
2 jaar geleden
HILVERSUM (ANP) - Bijna 1,9 miljoen mensen hebben zondag gekeken naar de finale van het EK tussen de voetbalsters van Engeland en Duitsland. Via NPO 1 zagen zij hoe de Engelsen, gecoacht door de Nederlandse Sarina Wiegman, er met de winst vandoor gingen.
2 jaar geleden