RvS door het stof: 'strenge lijn' toeslagen te laat losgelaten
DEN HAAG (ANP) - De afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State had de strenge lijn in kinderopvangtoeslagzaken eerder moeten en kunnen wijzigingen. De hoogste algemene bestuursrechter heeft wel met die lijn geworsteld, maar is te laat van koers gewijzigd, heeft niet doorgepakt en halve maatregelen genomen. Dat schrijft de afdeling zelf in een uiterst kritisch 'reflectierapport'.
In het interne debat bij de bestuursrechter werd rechtseenheid (dat de wet steeds op dezelfde manier wordt uitgelegd) als belangrijker gezien dan de schrijnende gevallen. In minderheid hebben rechters hierover wel aan de bel getrokken, maar naar hen is te weinig geluisterd, concludeert Bart Jan van Ettekoven, voorzitter van de afdeling bestuursrechtspraak.
"Dat verwijten wij onszelf", aldus Van Ettekoven. "Ouders die in de problemen zijn gekomen omdat wij te lang de strenge lijn hebben toegepast, bieden wij onze excuses aan. We hadden betere rechtsbescherming moeten bieden."
1800 hogerberoepszaken
De hoogste bestuursrechter gaf de Belastingdienst steeds gelijk bij de strenge toepassing van de alles-of-nietsregeling bij de kinderopvangtoeslag (als een aanvrager niet kon aantonen recht te hebben op het volledige bedrag aan toeslagen, moest de ouder het hele voorschot terugbetalen). Tot het najaar van 2019 hield de Raad van State deze werkwijze in stand, ondanks signalen dat de wet minder streng kon worden toegepast. Dit principe was een belangrijk onderdeel van de toeslagenaffaire.
De Raad van State behandelde ruim 1800 hogerberoepszaken die met de kinderopvangtoeslag te maken hadden. Daarvan ging ruim de helft (1000) over de alles-of-nietsbenadering.
Leren van fouten
Van Ettekoven zegt dat de afdeling wil leren van de fouten. Bestuursrechters zullen zich kritischer opstellen tegenover overheidsorganisaties. In sommige gevallen hield de Belastingdienst namelijk bewust stukken achter in zaken, waardoor de rechters niet een compleet beeld kregen. "We zijn wel echt wakkergeschud", zegt Van Ettekoven.
In het onderzoek zijn ook tal van onderwerpen opgenomen waarbij de hoogste bestuursrechter ook mogelijk last heeft (gehad) van tunnelvisie of te weinig oog voor de menselijke aspecten van uitspraken. Bestuursrechters zullen bij dit soort zaken "extra alert zijn", aldus Van Ettekoven.
De afdeling besloot eerder dit jaar tot de 'zelfreflectie', nadat een Kamercommissie harde conclusies had getrokken, ook over de rol van de bestuursrechter. "De bestuursrechtspraak heeft zijn belangrijke functie van (rechts)bescherming van individuele burgers veronachtzaamd", oordeelde de commissie in het rapport 'Ongekend onrecht'.
Meer uit Binnenland
WILLEMSTAD (ANP) - Het cruiseschip Norwegian Epic heeft er woensdag voor gekozen om niet af te meren in Curaçao en door te varen naar Barbados. De kapitein zou hebben gezegd dat hij Curaçao mijdt vanwege marineoefeningen in het gebied, zo melden passagiers op sociale media. Hij zou handelen op verzoek van de leiding van cruisemaatschappij NCL.
1 uur geleden
BILTHOVEN (ANP) - Binnen een paar honderd meter van elk huis een speelplek voor kinderen en vanuit elke woning zicht op groen: dit zijn enkele van de 'vuistregels' die het RIVM heeft opgesteld voor de inrichting van de openbare ruimte. Beleidsmakers kunnen de regels gebruiken om de ruimte zo in te richten dat mensen zich prettiger voelen en zich gezonder gaan gedragen.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Nederlandse musea trekken nog altijd minder bezoekers dan voor de coronapandemie. Dat blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). In 2024 werden musea bijna 32 miljoen keer bezocht, ongeveer evenveel als een jaar eerder. Daarmee ligt het aantal bezoeken nog 2 miljoen achter op de cijfers van 2019, het jaar voor corona.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Een wachtwoord of vinger- en gezichtsscan zijn in Nederland de meest gebruikte maatregelen om apparaten te beveiligen. Dat blijkt uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Dat keek ook naar welke groepen het vaakst digitale veiligheidsmaatregelen treffen. Dat blijken mannen en mensen met een hbo- of universitaire opleiding te zijn.
2 uur geleden
UTRECHT (ANP) - De NS heeft dit jaar meer treinen ingezet en mede daardoor meer mensen vervoerd dan vorig jaar, blijkt uit de eindejaarsprognose van de spoorvervoerder. Verder is de kans op een zitplek voor reizigers gelijk gebleven aan 2024 en reden treinen vaker op tijd, maar hadden mensen wel veel last van verstoringen en werkzaamheden.
3 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Bij de pro-Israëlmanifestatie op de Dam zijn woensdagavond vier personen aangehouden, meldt de politie. Ze zijn aangehouden voor het verstoren van de demonstratie en het afsteken van een "rookpot", aldus een woordvoerder. De personen zitten vast.
10 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Choreograaf Hans van Manen is op 93-jarige leeftijd overleden. Dat laat het Nationale Opera & Ballet weten aan het ANP. Van Manen stierf woensdagavond in zijn huis in Amsterdam een natuurlijke dood. De details over de uitvaart worden op een later moment bekendgemaakt.
10 uur geleden