RvS door het stof: 'strenge lijn' toeslagen te laat losgelaten
DEN HAAG (ANP) - De afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State had de strenge lijn in kinderopvangtoeslagzaken eerder moeten en kunnen wijzigingen. De hoogste algemene bestuursrechter heeft wel met die lijn geworsteld, maar is te laat van koers gewijzigd, heeft niet doorgepakt en halve maatregelen genomen. Dat schrijft de afdeling zelf in een uiterst kritisch 'reflectierapport'.
In het interne debat bij de bestuursrechter werd rechtseenheid (dat de wet steeds op dezelfde manier wordt uitgelegd) als belangrijker gezien dan de schrijnende gevallen. In minderheid hebben rechters hierover wel aan de bel getrokken, maar naar hen is te weinig geluisterd, concludeert Bart Jan van Ettekoven, voorzitter van de afdeling bestuursrechtspraak.
"Dat verwijten wij onszelf", aldus Van Ettekoven. "Ouders die in de problemen zijn gekomen omdat wij te lang de strenge lijn hebben toegepast, bieden wij onze excuses aan. We hadden betere rechtsbescherming moeten bieden."
1800 hogerberoepszaken
De hoogste bestuursrechter gaf de Belastingdienst steeds gelijk bij de strenge toepassing van de alles-of-nietsregeling bij de kinderopvangtoeslag (als een aanvrager niet kon aantonen recht te hebben op het volledige bedrag aan toeslagen, moest de ouder het hele voorschot terugbetalen). Tot het najaar van 2019 hield de Raad van State deze werkwijze in stand, ondanks signalen dat de wet minder streng kon worden toegepast. Dit principe was een belangrijk onderdeel van de toeslagenaffaire.
De Raad van State behandelde ruim 1800 hogerberoepszaken die met de kinderopvangtoeslag te maken hadden. Daarvan ging ruim de helft (1000) over de alles-of-nietsbenadering.
Leren van fouten
Van Ettekoven zegt dat de afdeling wil leren van de fouten. Bestuursrechters zullen zich kritischer opstellen tegenover overheidsorganisaties. In sommige gevallen hield de Belastingdienst namelijk bewust stukken achter in zaken, waardoor de rechters niet een compleet beeld kregen. "We zijn wel echt wakkergeschud", zegt Van Ettekoven.
In het onderzoek zijn ook tal van onderwerpen opgenomen waarbij de hoogste bestuursrechter ook mogelijk last heeft (gehad) van tunnelvisie of te weinig oog voor de menselijke aspecten van uitspraken. Bestuursrechters zullen bij dit soort zaken "extra alert zijn", aldus Van Ettekoven.
De afdeling besloot eerder dit jaar tot de 'zelfreflectie', nadat een Kamercommissie harde conclusies had getrokken, ook over de rol van de bestuursrechter. "De bestuursrechtspraak heeft zijn belangrijke functie van (rechts)bescherming van individuele burgers veronachtzaamd", oordeelde de commissie in het rapport 'Ongekend onrecht'.
Meer uit Binnenland
AMSTERDAM (ANP) - Neuropsycholoog Erik Scherder van de Vrije Universiteit in Amsterdam gaat aangifte doen van deepfakevideo's waarin hij het gebruik van bepaalde medicijnen zou aanraden. Dat laat de hoogleraar donderdag weten aan het ANP. Scherder reageert op een uitzending van Pointer Checkt over dit onderwerp, die zondag op YouTube verschijnt.
3 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - Journalist en media-ondernemer Derk Sauer heeft donderdagavond postuum de oeuvreprijs Mercur d'Or/LOF-Prijs voor Magazines gekregen bij de uitreiking van de Mercurs, de vakprijzen in de magazinebranche. De uitreiking vond plaats in Studio21 in Hilversum.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het gaat iets beter met de mentale gezondheid van mbo-studenten, staat in een rapport over de (mentale) gezondheid en het middelengebruik van studenten in het middelbaar beroepsonderwijs van het Trimbos-instituut en de MBO Raad. Donderdag publiceerden onderzoekers ook al zo'n monitor over studenten in het hbo en wo. Volgens de onderzoekers is aandacht nodig voor mentale veerkracht, gezonde gewoonten en sociale steun.
9 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - In het gelekte Amerikaanse vredesplan voor Oekraïne staan "een hoop punten" die voor president Volodymyr Zelensky "ontzettend moeilijk te accepteren" zijn, zei demissionair minister David van Weel (Buitenlandse Zaken, VVD) donderdag na overleg met zijn EU-collega's. Zij hebben ook met de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken gesproken.
9 uur geleden
ZEERIJP (ANP) - Het aantal schademeldingen bij het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) na de aardbeving bij Zeerijp is donderdag opgelopen naar 3004, meldt de organisatie. Daarmee is het aantal met bijna vijfhonderd toegenomen sinds woensdag, toen er 2517 meldingen waren.
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De provincie Zuid-Holland heeft in de gemeente Lansingerland een gebied aangewezen waar windturbines kunnen komen. Het gaat om de locatie Kruisweg-Oost langs de A12. Dat gebied krijgt van de provincie de voorkeur boven Bleizo-West, een braakliggend terrein iets verderop langs de snelweg waar Lansingerland en buurgemeente Zoetermeer graag 4000 tot 6000 woningen willen bouwen.
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - In Zeeland is vogelgriep vastgesteld bij een hobbypluimveehouder, meldt het ministerie van Landbouw donderdag. In Terhole (gemeente Hulst) worden 87 vogels gedood om verdere verspreiding van het virus te voorkomen.
9 uur geleden