RvS door het stof: 'strenge lijn' toeslagen te laat losgelaten
DEN HAAG (ANP) - De afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State had de strenge lijn in kinderopvangtoeslagzaken eerder moeten en kunnen wijzigingen. De hoogste algemene bestuursrechter heeft wel met die lijn geworsteld, maar is te laat van koers gewijzigd, heeft niet doorgepakt en halve maatregelen genomen. Dat schrijft de afdeling zelf in een uiterst kritisch 'reflectierapport'.
In het interne debat bij de bestuursrechter werd rechtseenheid (dat de wet steeds op dezelfde manier wordt uitgelegd) als belangrijker gezien dan de schrijnende gevallen. In minderheid hebben rechters hierover wel aan de bel getrokken, maar naar hen is te weinig geluisterd, concludeert Bart Jan van Ettekoven, voorzitter van de afdeling bestuursrechtspraak.
"Dat verwijten wij onszelf", aldus Van Ettekoven. "Ouders die in de problemen zijn gekomen omdat wij te lang de strenge lijn hebben toegepast, bieden wij onze excuses aan. We hadden betere rechtsbescherming moeten bieden."
1800 hogerberoepszaken
De hoogste bestuursrechter gaf de Belastingdienst steeds gelijk bij de strenge toepassing van de alles-of-nietsregeling bij de kinderopvangtoeslag (als een aanvrager niet kon aantonen recht te hebben op het volledige bedrag aan toeslagen, moest de ouder het hele voorschot terugbetalen). Tot het najaar van 2019 hield de Raad van State deze werkwijze in stand, ondanks signalen dat de wet minder streng kon worden toegepast. Dit principe was een belangrijk onderdeel van de toeslagenaffaire.
De Raad van State behandelde ruim 1800 hogerberoepszaken die met de kinderopvangtoeslag te maken hadden. Daarvan ging ruim de helft (1000) over de alles-of-nietsbenadering.
Leren van fouten
Van Ettekoven zegt dat de afdeling wil leren van de fouten. Bestuursrechters zullen zich kritischer opstellen tegenover overheidsorganisaties. In sommige gevallen hield de Belastingdienst namelijk bewust stukken achter in zaken, waardoor de rechters niet een compleet beeld kregen. "We zijn wel echt wakkergeschud", zegt Van Ettekoven.
In het onderzoek zijn ook tal van onderwerpen opgenomen waarbij de hoogste bestuursrechter ook mogelijk last heeft (gehad) van tunnelvisie of te weinig oog voor de menselijke aspecten van uitspraken. Bestuursrechters zullen bij dit soort zaken "extra alert zijn", aldus Van Ettekoven.
De afdeling besloot eerder dit jaar tot de 'zelfreflectie', nadat een Kamercommissie harde conclusies had getrokken, ook over de rol van de bestuursrechter. "De bestuursrechtspraak heeft zijn belangrijke functie van (rechts)bescherming van individuele burgers veronachtzaamd", oordeelde de commissie in het rapport 'Ongekend onrecht'.
Meer uit Binnenland
NEDERHORST DEN BERG (ANP) - Het populaire muzikale duo Suzan & Freek heeft een kindje gekregen. Het jongetje kwam zondag ter wereld, maakte het koppel woensdag bekend.
22 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - Mensen mogen demonstreren tegen abortus, maar burgemeesters mogen bepalen dat dit niet direct bij de ingang van een kliniek gebeurt. Een protestvak moet wel "binnen zicht- en gehoorafstand" van een kliniek zijn. De Raad van State heeft dat woensdag bepaald.
25 minuten geleden
AMSTERDAM (ANP) - De taskforce culturele en creatieve sector, een samenwerking van ruim honderd branche-, beroeps- en belangenorganisaties, maakt zich zorgen over het verdwijnen van veel culturele programmering bij de publieke omroep. De sector wordt hierdoor hard geraakt, waarschuwt de taskforce in een brief aan de Tweede Kamer.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Een ruime meerderheid van de jongeren in Nederland maakt zich zorgen over geld, waardoor ze ook zorgen hebben over de toekomst en zich gestrest voelen en onzeker zijn. Dat staat in een onderzoek van State of Youth NL, een initiatief van KidsRights.
3 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De leefomstandigheden en het welzijn van de zeeleeuwen in dierentuin Artis zijn niet verbeterd. Dat blijkt volgens de Amsterdamse afdeling van de Partij voor de Dieren uit nieuwe beelden. De Partij voor de Dieren heeft daarom een formeel handhavingsverzoek gedaan bij het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur.
9 uur geleden
TERNEUZEN (ANP) - Erik van Merrienboer vertrekt definitief als burgemeester van Terneuzen. De provincie gaat op zoek naar een waarnemer. Dat heeft de commissaris van de Koning in Zeeland, Hugo de Jonge, dinsdagavond laat gezegd na een besloten vergadering van de gemeenteraad van Terneuzen.
10 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De politie zoekt twee vermoedelijk Nederlandse mannen die mogelijk meer weten over de omstandigheden rond de dood van een 11-jarig meisje in België. Dat gebeurde op 9 januari 2023. Een woning aan de Nieuwdreef in Antwerpen werd toen onder vuur genomen. De kogels gingen door de garage, waar zich een keuken bevond waar het gezin aan het eten was. Het meisje kwam om, haar vader (58) en zussen van 13 en 18 jaar raakten lichtgewond.
13 uur geleden