RvS door het stof: 'strenge lijn' toeslagen te laat losgelaten
DEN HAAG (ANP) - De afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State had de strenge lijn in kinderopvangtoeslagzaken eerder moeten en kunnen wijzigingen. De hoogste algemene bestuursrechter heeft wel met die lijn geworsteld, maar is te laat van koers gewijzigd, heeft niet doorgepakt en halve maatregelen genomen. Dat schrijft de afdeling zelf in een uiterst kritisch 'reflectierapport'.
In het interne debat bij de bestuursrechter werd rechtseenheid (dat de wet steeds op dezelfde manier wordt uitgelegd) als belangrijker gezien dan de schrijnende gevallen. In minderheid hebben rechters hierover wel aan de bel getrokken, maar naar hen is te weinig geluisterd, concludeert Bart Jan van Ettekoven, voorzitter van de afdeling bestuursrechtspraak.
"Dat verwijten wij onszelf", aldus Van Ettekoven. "Ouders die in de problemen zijn gekomen omdat wij te lang de strenge lijn hebben toegepast, bieden wij onze excuses aan. We hadden betere rechtsbescherming moeten bieden."
1800 hogerberoepszaken
De hoogste bestuursrechter gaf de Belastingdienst steeds gelijk bij de strenge toepassing van de alles-of-nietsregeling bij de kinderopvangtoeslag (als een aanvrager niet kon aantonen recht te hebben op het volledige bedrag aan toeslagen, moest de ouder het hele voorschot terugbetalen). Tot het najaar van 2019 hield de Raad van State deze werkwijze in stand, ondanks signalen dat de wet minder streng kon worden toegepast. Dit principe was een belangrijk onderdeel van de toeslagenaffaire.
De Raad van State behandelde ruim 1800 hogerberoepszaken die met de kinderopvangtoeslag te maken hadden. Daarvan ging ruim de helft (1000) over de alles-of-nietsbenadering.
Leren van fouten
Van Ettekoven zegt dat de afdeling wil leren van de fouten. Bestuursrechters zullen zich kritischer opstellen tegenover overheidsorganisaties. In sommige gevallen hield de Belastingdienst namelijk bewust stukken achter in zaken, waardoor de rechters niet een compleet beeld kregen. "We zijn wel echt wakkergeschud", zegt Van Ettekoven.
In het onderzoek zijn ook tal van onderwerpen opgenomen waarbij de hoogste bestuursrechter ook mogelijk last heeft (gehad) van tunnelvisie of te weinig oog voor de menselijke aspecten van uitspraken. Bestuursrechters zullen bij dit soort zaken "extra alert zijn", aldus Van Ettekoven.
De afdeling besloot eerder dit jaar tot de 'zelfreflectie', nadat een Kamercommissie harde conclusies had getrokken, ook over de rol van de bestuursrechter. "De bestuursrechtspraak heeft zijn belangrijke functie van (rechts)bescherming van individuele burgers veronachtzaamd", oordeelde de commissie in het rapport 'Ongekend onrecht'.
Meer uit Binnenland
DROGEHAM (ANP) - In het Friese dorp Drogeham is vogelgriep aangetroffen in een legkippenbedrijf, een week nadat dit werd vastgesteld bij een andere firma op nog geen kilometer afstand. Het ministerie van Landbouw meldt dat circa 117.000 kippen worden geruimd door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) om verdere verspreiding te voorkomen.
7 uur geleden
ROTTERDAM (ANP) - Een onderzoekstak van K9, het samenwerkingsverband van Nederlandse moskeekoepels, heeft een zogeheten zwartboek gepubliceerd over "het toenemende geweld tegen moskeeën in Nederland". Volgens K9 is het aantal incidenten tussen 2015 en 2025 bijna verdubbeld vergeleken met de tien jaar ervoor: 369 tegenover 192.
9 uur geleden
DEN BURG (ANP) - Het wordt waterkoud tijdens de landelijke intocht van Sinterklaas op Texel. Ook staat er een vlagerige windkracht 6 vanuit het oosten, meldt Buienradar. De weersite spreekt van een kille sinterklaasintocht. "De gevoelstemperatuur ligt rond een graad of 3, dus lekkere warme kleding is hier geen overbodige luxe."
10 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De afweging om in eerste instantie het jaarlijkse concert waarmee het joodse feest Chanoeka wordt gevierd in het Concertgebouw te annuleren, was aan het Concertgebouw. Maar het is "niet fair" en "niet terecht" dat het Concertgebouw antisemitisme is verweten. Dat zei burgemeester Femke Halsema van Amsterdam vrijdag tegen de Amsterdamse zender AT5.
11 uur geleden
BELÉM (ANP) - Nederland en Brazilië willen nauwer met elkaar gaan samenwerken in de energietransitie. De twee landen hebben op de klimaattop in Belém een intentieverklaring ondertekend waarin ze afspreken hun samenwerking te "versterken en te ontwikkelen". Het draait om thema's als waterstof, windenergie op zee, biobrandstoffen, het afvangen van CO2 en het produceren van duurzamere brandstoffen voor de lucht- en scheepvaart.
12 uur geleden
ZEERIJP (ANP) - Bij zijn bezoek aan het gebied in Groningen dat in de nacht van donderdag op vrijdag is getroffen door een aardbeving, verzekerde D66-leider Rob Jetten dat het weer openen van de gaskraan "absoluut niet aan de orde" en "onbespreekbaar" is. Een van zijn mogelijke coalitiepartners, namelijk JA21, pleit hier juist wel voor.
13 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Het is betreurenswaardig maar niet heel verrassend dat de regering heeft besloten ook de komende tijd geen F-35-onderdelen aan Israël te leveren, vindt het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI). "Helaas gaat men wel voorbij aan het punt dat de F-35 een belangrijke rol speelt in de verdediging van Israël", zegt directeur Naomi Mestrum.
13 uur geleden