Rutte: Nederland erkent dat Indonesië in 1945 onafhankelijk werd
DEN HAAG (ANP) - Nederland erkent "volledig en zonder voorbehoud" dat Indonesië op 17 augustus 1945 onafhankelijk werd, zegt premier Mark Rutte. "Wij zien de proclamatie als hèt historische feit." Hij gaat met de Indonesische president overleggen om te bezien hoe daar samen erkenning en invulling aan kan worden gegeven.
Maar juridisch verandert er niets, laat een woordvoerder van de premier na het debat weten. Nederland blijft juridisch vasthouden aan 1949 toen Nederland na een bloedige oorlog de macht overdroeg. "De soevereiniteit is in 1949 overgedragen. Dat kunnen we niet terugdraaien", zegt de woordvoerder.
Rutte zei in het debat dat Nederland in feite al langer 17 augustus 1945 als onafhankelijkheidsdatum hanteert. Hij wees erop dat bijvoorbeeld de koning al elk jaar op 17 augustus een felicitatietelegram aan Indonesië stuurt. In 2005 aanvaardde het al wel in "politieke en morele zin" dat Indonesië in 1945 onafhankelijk werd.
Debat over onderzoek
De Kamer debatteerde woensdag over het vorig jaar verschenen onafhankelijke onderzoek naar de dekolonisatie van Indonesië (1945-1950). Daaruit bleek dat het Nederlandse leger structureel en wijdverbreid extreem geweld gebruikte in een poging weer de macht te krijgen in zijn kolonie na de Japanse bezetting.
Dat geweld werd getolereerd door de politiek en de legerleiding. De misdaden bleven nagenoeg onbestraft. Premier Rutte maakte direct na het verschijnen van het onderzoek "diepe excuses" aan de Indonesiërs. De Kamer staat grotendeels achter de conclusies van het rapport en de excuses die zijn aangeboden.
Eerherstel
Wel zijn er zorgen bij een aantal partijen dat het beeld is ontstaan dat alle militairen die destijds gediend hebben oorlogsmisdaden hebben gepleegd. Er leven nog zo'n 5000 veteranen. Minister Kajsa Ollongren (Defensie) zei dat er veel waardering voor ze is en dat het overgrote deel niets te verwijten is.
Het kabinet wil niet zoals onder meer GroenLinks, D66, SP en ChristenUnie spreken van oorlogsmisdaden. Volgens Rutte is het pas sinds 1949 mogelijk om van oorlogsmisdaden te spreken bij binnenlandse conflicten. "We blijven het erover oneens, vrees ik", was zijn conclusie.
Een collectief eerherstel voor dienstweigeraars komt er ook niet, hoewel Ollongren erkent dat destijds "hardvochtig" met dienstweigeraars is omgegaan. Mensen die toen dienst weigerden omdat ze wisten van het extreme geweld dat werd toegepast in Indonesië kunnen wel eerherstel krijgen. Verder wil de minister niet gaan.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Voormalig VVD-bewindspersoon Klaas Dijkhoff heeft samen met een aantal anderen een actiegroep opgericht om de democratie in Nederland te versterken. De stichting Voor Ons Nederland (VON) wil naar eigen zeggen de "milde meerderheid" verenigen en tegenwicht bieden aan "populistische en antidemocratische krachten".
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Tweede Kamer is vrijwel verenigd in haar steun voor de verhoging van de NAVO-norm naar 5 procent. Dat bleek dinsdag tijdens een debat. Over hoe het allemaal betaald moet worden, verschillen de partijen sterk van mening.
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het is "verstandig" als tijdens de NAVO-top wordt besloten dat de verhoging van de NAVO-norm in 2032 moet worden gerealiseerd door de lidstaten van het bondgenootschap. Maar voor het demissionaire kabinet is dat jaartal geen halszaak, aldus premier Dick Schoof. "De eenheid van de NAVO is het allerbelangrijkste."
7 uur geleden
TEL AVIV (ANP) - De Israëlische luchtvaartmaatschappijen El Al en Arkia brengen in kaart hoeveel buitenlandse reizigers Israël per vliegtuig zouden willen verlaten. Dat meldt de Nederlandse ambassade in Tel Aviv in een bericht aan Nederlanders in Israël. Het ministerie adviseerde Nederlanders eerder om Israël over land via Jordanië of Egypte te verlaten, waarbij uitreizen via Egypte meer mogelijkheden biedt.
7 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - GroenLinks-PvdA wil zich nog niet vastleggen op een jaartal wanneer de NAVO-norm moet zijn verhoogd naar 5 procent. Er zal uiteindelijk wel een tijdpad worden vastgelegd, maar daarover moet nog worden gediscussieerd, zei GroenLinks-PvdA-leider Frans Timmermans in een debat over de komende NAVO-top.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Met de SP is te praten over extra geld voor cyberveiligheid en verbetering van de inlichtingenpositie, zei partijleider Jimmy Dijk dinsdag in het debat in de Tweede Kamer over de komende NAVO-top. "Dan kunnen we zaken doen." Tijdens de top wordt gesproken over het ophogen van de NAVO-norm naar 5 procent.
11 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - NSC-Kamerlid Diederik Boomsma werpt zichzelf niet op als tegenkandidaat voor het lijsttrekkerschap van zijn partij. Hij legt zich daarmee neer bij de keuze van het partijbestuur voor Eddy van Hijum, demissionair minister van Sociale Zaken. Boomsma schrijft op X: "Was graag NSC lijsttrekker geworden maar niet zonder steun van bestuur/kabinet e.a."
11 uur geleden