Rutte: geloven in complottheorieën is ook gewoon een keuze
DEN HAAG (ANP) - Het is "uiteindelijk ook een keuze" van iemand om in een complottheorie te geloven. Dat zegt premier Mark Rutte in reactie op het nieuws dat ruim een op de vijf Nederlanders bijvoorbeeld gelooft dat een kleine groep mensen in het geheim belangrijke besluiten neemt in de wereldpolitiek. Dat is "veel" zegt Rutte, maar het kabinet speelt volgens hem een bescheiden rol in het tegengaan van de populariteit van complottheorieën. "Ik zou niet weten wat we nog meer moeten doen."
17 procent van de ondervraagde Nederlanders zegt in de European Social Survey het eens te zijn met de stelling dat groepen wetenschappers bewijsmateriaal "verdraaien, verzinnen of verzwijgen" om de bevolking te misleiden. In sommige andere Europese landen ligt het percentage mensen dat gevoelig is voor complottheorieën nog een stuk hoger. Toch zijn er in Nederland ook zorgen over de populariteit van deze theorieën. "De verspreiding en normalisering van dergelijke theorieën kan aanleiding vormen voor het plegen van extremistische en zelfs terroristische handelingen", schrijft de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid in het jongste dreigingsbeeld.
Een complottheorie beschrijft vaak een samenzwering die achter de schermen plaatsvindt. Meestal slaan de theorieën op een geheime elite, die feiten verdraait of verzwijgt om een eigen doel te behalen. Rutte geeft desgevraagd aan dat de coronacrisis mogelijk een aanjager is geweest van complottheorieën. Het is volgens hem relevant om te achterhalen hoe de populariteit is te verklaren.
Samenzwering
Wel vraagt Rutte zich af in hoeverre de cijfers overeenkomen met de realiteit. Hij denkt dat er een verschil zit tussen het antwoord op een vraag over een samenzwering en "wat mensen, zonder dat ze het soms zelf weten, diep van binnen voelen en ervaren". Het is volgens hem "een beetje oppassen" met conclusies naar aanleiding van de cijfers.
Hoewel hij zich zorgen maakt over het geloof van sommigen in deze "onzin", wil Rutte "niet krampachtig gaan smeken van: oh geloof ze niet. Daar voel ik me ook iets te goed voor". Het is ook niet een taak van alleen het kabinet om de theorieën te bestrijden, meent de premier. "Het enige wat je kan doen als overheid is zo duidelijk mogelijk communiceren." Maar in een vrije samenleving is het volgens hem iemands eigen keuze om "daar wel of niet in te geloven", zei Rutte meermaals tijdens zijn persconferentie vrijdag na de ministerraad.
Volgende week reist de premier af naar Davos voor het World Economic Forum, dat centraal staat in een belangrijke complottheorie. Dat maakt het bezoek aan het Zwitserse Davos voor hem niet anders, aldus Rutte.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Buitenlandminister Caspar Veldkamp heeft zijn collega-ministers beloofd hen voortaan "goed te informeren" over zijn beleidsbeslissingen. Dat heeft de NSC-bewindsman gezegd na afloop van de ministerraad. Hij kreeg kritische vragen vanuit het PVV-smaldeel in het kabinet over zijn openlijke kritiek op het optreden van Israël in de Gazastrook.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Asielminister Marjolein Faber wil bezuinigen op het activiteitenbudget voor asielzoekers. Dat zei ze vrijdag na de ministerraad naar aanleiding van het geannuleerde Efteling-uitje voor jonge asielzoekers. "Overal waar ik kan bezuinigen zal ik dat zeker doen", zegt de PVV-bewindsvrouw. Nu moet dus de pot voor activiteiten bij het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) eraan geloven.
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Buitenlandminister Caspar Veldkamp wil nog niet ingaan op Oekraïense beschuldigingen van spionage aan het adres van EU- en NAVO-lidstaat Hongarije. Hij sprak na afloop van de wekelijkse ministerraad van "hele zorgelijke berichten", maar wil eerst laten uitzoeken wat ervan klopt.
5 uur geleden
OSLO (ANP) - Met de militaire parade en het machtsvertoon in Moskou vrijdag probeert Rusland "imperialisme te ontplooien", zegt defensieminister Ruben Brekelmans. Hij is liever bij de top van Noord-Europese landen in Oslo, waar "bondgenoten en vrienden de vrijheid in Europa versterken".
7 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Buitenlandminister Caspar Veldkamp ziet geen koerswijziging in de kritische brief over Israël die hij afgelopen week stuurde aan EU-buitenlandchef Kaja Kallas. Achter de schermen uit hij die kritiek al langer, zei de NSC-bewindsman voor aanvang van de ministerraad, waarin hij op kritische vragen kan rekenen vanuit het PVV-smaldeel in het kabinet.
7 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Asielminister Marjolein Faber vindt het niet kunnen dat een alternatief uitje wordt georganiseerd voor jongeren van een Fries asielzoekerscentrum (azc) nadat een uitstapje naar de Efteling na haar kritiek is afgelast. "Daar zijn de laatste woorden nog niet over gesproken", zegt de PVV-bewindsvrouw voor aanvang van de ministerraad. Faber zegt hierover in gesprek te gaan met het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA).
8 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het plan om de sociale huren twee jaar te bevriezen is voor minister Mona Keijzer van Volkshuisvesting (BBB) een "gegeven". Dat schrijft haar ministerie in een reactie nadat ongeveer tweehonderd woningcorporaties een eerste juridische stap hebben gezet richting een rechtszaak om de huurbevriezing terug te draaien. Wel erkent Keijzer dat het huurplan "grote gevolgen heeft voor de investeringscapaciteit van woningcorporaties".
1 dag geleden