Rutte: geloven in complottheorieën is ook gewoon een keuze
DEN HAAG (ANP) - Het is "uiteindelijk ook een keuze" van iemand om in een complottheorie te geloven. Dat zegt premier Mark Rutte in reactie op het nieuws dat ruim een op de vijf Nederlanders bijvoorbeeld gelooft dat een kleine groep mensen in het geheim belangrijke besluiten neemt in de wereldpolitiek. Dat is "veel" zegt Rutte, maar het kabinet speelt volgens hem een bescheiden rol in het tegengaan van de populariteit van complottheorieën. "Ik zou niet weten wat we nog meer moeten doen."
17 procent van de ondervraagde Nederlanders zegt in de European Social Survey het eens te zijn met de stelling dat groepen wetenschappers bewijsmateriaal "verdraaien, verzinnen of verzwijgen" om de bevolking te misleiden. In sommige andere Europese landen ligt het percentage mensen dat gevoelig is voor complottheorieën nog een stuk hoger. Toch zijn er in Nederland ook zorgen over de populariteit van deze theorieën. "De verspreiding en normalisering van dergelijke theorieën kan aanleiding vormen voor het plegen van extremistische en zelfs terroristische handelingen", schrijft de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid in het jongste dreigingsbeeld.
Een complottheorie beschrijft vaak een samenzwering die achter de schermen plaatsvindt. Meestal slaan de theorieën op een geheime elite, die feiten verdraait of verzwijgt om een eigen doel te behalen. Rutte geeft desgevraagd aan dat de coronacrisis mogelijk een aanjager is geweest van complottheorieën. Het is volgens hem relevant om te achterhalen hoe de populariteit is te verklaren.
Samenzwering
Wel vraagt Rutte zich af in hoeverre de cijfers overeenkomen met de realiteit. Hij denkt dat er een verschil zit tussen het antwoord op een vraag over een samenzwering en "wat mensen, zonder dat ze het soms zelf weten, diep van binnen voelen en ervaren". Het is volgens hem "een beetje oppassen" met conclusies naar aanleiding van de cijfers.
Hoewel hij zich zorgen maakt over het geloof van sommigen in deze "onzin", wil Rutte "niet krampachtig gaan smeken van: oh geloof ze niet. Daar voel ik me ook iets te goed voor". Het is ook niet een taak van alleen het kabinet om de theorieën te bestrijden, meent de premier. "Het enige wat je kan doen als overheid is zo duidelijk mogelijk communiceren." Maar in een vrije samenleving is het volgens hem iemands eigen keuze om "daar wel of niet in te geloven", zei Rutte meermaals tijdens zijn persconferentie vrijdag na de ministerraad.
Volgende week reist de premier af naar Davos voor het World Economic Forum, dat centraal staat in een belangrijke complottheorie. Dat maakt het bezoek aan het Zwitserse Davos voor hem niet anders, aldus Rutte.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Tom van der Lee (GroenLinks-PvdA) wordt geen voorzitter van de Tweede Kamer. Hij moest het in de tweede ronde afleggen tegen Thom van Campen (VVD) en Martin Bosma (PVV).
3 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - De onderhandelende partijen D66 en CDA spreken woensdag met experts over stikstof, landbouw en natuur. Rob Jetten (D66), Henri Bontenbal (CDA), hun secondanten en informateur Sybrand Buma (CDA) praten eerst met twee landbouworganisaties en het Interprovinciaal Overleg (IPO), daarna met twee natuurorganisaties en als derde met specialisten van het Planbureau voor de Leefomgeving en de universiteiten van Utrecht en Wageningen. De dag wordt afgesloten met een gesprek met een afvaardiging van het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De term 'omvolking' is geen verboden woord in de Tweede Kamer. Dat zei zittend Kamervoorzitter Martin Bosma (PVV) in zijn speech voorafgaand aan de verkiezing voor een nieuwe Tweede Kamervoorzitter. Hij reageerde daarmee op een opmerking van Kamerlid Ralf Dekker (FVD), die zei teleurgesteld te zijn omdat Bosma als Kamervoorzitter woorden als remigratie en omvolking zou hebben verboden.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De partijen die betrokken zijn bij de Rotterdamse haven hebben in een brief aan informateur Sybrand Buma gepleit voor tien maatregelen die een nieuw kabinet zou moeten nemen om de haven "toekomstbestendig, concurrerend en duurzaam" te houden. De provincie Zuid-Holland, gemeente Rotterdam, het Havenbedrijf Rotterdam, ondernemersvereniging Deltalinqs en Economic Board Zuid-Holland roepen de formerende politieke partijen (D66 en CDA) onder meer op te zorgen voor "langjarig stabiel beleid".
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Tweede Kamerdebatten moeten niet eindeloos duren, maar voor de behandeling van wetgeving is soms echt meer tijd nodig. "Het antwoord op iedere gestelde vraag kan relevant zijn." Dat heeft aspirant-voorzitter Tom van der Lee (GroenLinks-PvdA) gezegd tijdens zijn 'sollicitatiegesprek' met de Kamer.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - VVD'er Thom van Campen belooft als hij wordt verkozen tot Kamervoorzitter om ook de "zachte geluiden" de ruimte te geven. Hij wil erop letten dat niet alleen wordt geluisterd naar uitgesproken Kamerleden, maar ook naar mensen "die nog zoekende zijn", zei de politicus dinsdagmiddag. Hij wil een voorzitter worden die "positiviteit uitstraalt".
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Saai, stabiel, voorspelbaar en ervaren, dat zijn de kwaliteiten waarmee zittend Tweede Kamervoorzitter Martin Bosma (PVV) Kamerleden wil overhalen om op hem te stemmen. Hij wil nog een periode door als voorzitter, en wijst op de ervaringen die hij in die functie heeft opgedaan. Andere partijen vinden juist zijn partijkleur en eerdere uitspraken reden om te kiezen voor een andere voorzitter.
3 uur geleden