Rutte: geloven in complottheorieën is ook gewoon een keuze
DEN HAAG (ANP) - Het is "uiteindelijk ook een keuze" van iemand om in een complottheorie te geloven. Dat zegt premier Mark Rutte in reactie op het nieuws dat ruim een op de vijf Nederlanders bijvoorbeeld gelooft dat een kleine groep mensen in het geheim belangrijke besluiten neemt in de wereldpolitiek. Dat is "veel" zegt Rutte, maar het kabinet speelt volgens hem een bescheiden rol in het tegengaan van de populariteit van complottheorieën. "Ik zou niet weten wat we nog meer moeten doen."
17 procent van de ondervraagde Nederlanders zegt in de European Social Survey het eens te zijn met de stelling dat groepen wetenschappers bewijsmateriaal "verdraaien, verzinnen of verzwijgen" om de bevolking te misleiden. In sommige andere Europese landen ligt het percentage mensen dat gevoelig is voor complottheorieën nog een stuk hoger. Toch zijn er in Nederland ook zorgen over de populariteit van deze theorieën. "De verspreiding en normalisering van dergelijke theorieën kan aanleiding vormen voor het plegen van extremistische en zelfs terroristische handelingen", schrijft de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid in het jongste dreigingsbeeld.
Een complottheorie beschrijft vaak een samenzwering die achter de schermen plaatsvindt. Meestal slaan de theorieën op een geheime elite, die feiten verdraait of verzwijgt om een eigen doel te behalen. Rutte geeft desgevraagd aan dat de coronacrisis mogelijk een aanjager is geweest van complottheorieën. Het is volgens hem relevant om te achterhalen hoe de populariteit is te verklaren.
Samenzwering
Wel vraagt Rutte zich af in hoeverre de cijfers overeenkomen met de realiteit. Hij denkt dat er een verschil zit tussen het antwoord op een vraag over een samenzwering en "wat mensen, zonder dat ze het soms zelf weten, diep van binnen voelen en ervaren". Het is volgens hem "een beetje oppassen" met conclusies naar aanleiding van de cijfers.
Hoewel hij zich zorgen maakt over het geloof van sommigen in deze "onzin", wil Rutte "niet krampachtig gaan smeken van: oh geloof ze niet. Daar voel ik me ook iets te goed voor". Het is ook niet een taak van alleen het kabinet om de theorieën te bestrijden, meent de premier. "Het enige wat je kan doen als overheid is zo duidelijk mogelijk communiceren." Maar in een vrije samenleving is het volgens hem iemands eigen keuze om "daar wel of niet in te geloven", zei Rutte meermaals tijdens zijn persconferentie vrijdag na de ministerraad.
Volgende week reist de premier af naar Davos voor het World Economic Forum, dat centraal staat in een belangrijke complottheorie. Dat maakt het bezoek aan het Zwitserse Davos voor hem niet anders, aldus Rutte.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Bij de formatiegesprekken van D66 en CDA met een lange reeks betrokkenen en deskundigen draait het om uitvoerbaarheid, zei informateur Sybrand Buma na afloop van de gesprekken op maandagavond. "De vertaling van verschillende verkiezingsprogramma's naar een uitvoeringsprogramma, dat moet je echt doen met mensen van buiten."
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - D66-leider Rob Jetten heeft maandagavond de Thorbeckeprijs voor politieke welsprekendheid gewonnen. De andere genomineerden waren JA21-Kamerlid Ingrid Coenradie en SP-leider Jimmy Dijk.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Henri Bontenbal (CDA) verwacht niet dat partijen "alles gaan neersabelen" wat CDA en D66 op papier zetten. De lijsttrekker vertelde maandagavond voorafgaand aan een afspraak met D66-leider Rob Jetten dat de twee partijen zich constructief opstellen en verwachten dat andere partijen dit ook doen. "Iedereen wil een mooi Nederland en vooruit met een kabinet."
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - CDA en D66 moeten de komende weken knopen doorhakken over financiële en economische thema's. Dat vertelde partijleider Rob Jetten (D66) nadat hij samen met CDA-leider Henri Bontenbal en informateur Sybrand Buma (CDA) maandag meerdere gesprekken had gevoerd met experts op dit gebied. Wel benadrukte hij dat zijn partij samen met het CDA 44 zetels heeft in de Tweede Kamer en daarom geen "dichtgerekende plaat" op tafel gaat leggen. Dat moet gebeuren in het definitieve regeerakkoord, waar dan "hopelijk" ook andere partijen bij betrokken zijn.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Een nieuw kabinet heeft ongeacht de samenstelling maatschappelijk draagvlak nodig, zei Kim Putters maandag nadat hij was aangeschoven bij D66, CDA en informateur Sybrand Buma. De voorzitter van de SER (Sociaal-Economische Raad) heeft de onderhandelende partijen geadviseerd niet alleen plannen te maken, maar ook te zorgen dat bedrijven, werknemers, zelfstandigen en maatschappelijke organisaties deze kunnen uitvoeren.
7 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Partijleiders Rob Jetten van D66 en Henri Bontenbal van het CDA willen meer mogelijkheden vinden om te investeren. De huidige begrotingsregels zitten dat vaak in de weg, zei Bontenbal maandag voorafgaand aan een dag gesprekken met financiële en economische experts. Wat Jetten wil horen van die experts: "hoe zouden we anders kunnen kijken naar de rol van de overheid als aanjager van die economische ontwikkeling?"
12 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De helft van de Nederlanders vindt dat de overheid gemeenten mag verplichten asielzoekers op te vangen om de hulpverlening eerlijk te verdelen. Dat blijkt uit een analyse van het ANP van een stelling over de spreidingswet van Kieskompas. Ongeveer 41 procent is het er niet mee eens.
16 uur geleden