Rutte: geloven in complottheorieën is ook gewoon een keuze
DEN HAAG (ANP) - Het is "uiteindelijk ook een keuze" van iemand om in een complottheorie te geloven. Dat zegt premier Mark Rutte in reactie op het nieuws dat ruim een op de vijf Nederlanders bijvoorbeeld gelooft dat een kleine groep mensen in het geheim belangrijke besluiten neemt in de wereldpolitiek. Dat is "veel" zegt Rutte, maar het kabinet speelt volgens hem een bescheiden rol in het tegengaan van de populariteit van complottheorieën. "Ik zou niet weten wat we nog meer moeten doen."
17 procent van de ondervraagde Nederlanders zegt in de European Social Survey het eens te zijn met de stelling dat groepen wetenschappers bewijsmateriaal "verdraaien, verzinnen of verzwijgen" om de bevolking te misleiden. In sommige andere Europese landen ligt het percentage mensen dat gevoelig is voor complottheorieën nog een stuk hoger. Toch zijn er in Nederland ook zorgen over de populariteit van deze theorieën. "De verspreiding en normalisering van dergelijke theorieën kan aanleiding vormen voor het plegen van extremistische en zelfs terroristische handelingen", schrijft de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid in het jongste dreigingsbeeld.
Een complottheorie beschrijft vaak een samenzwering die achter de schermen plaatsvindt. Meestal slaan de theorieën op een geheime elite, die feiten verdraait of verzwijgt om een eigen doel te behalen. Rutte geeft desgevraagd aan dat de coronacrisis mogelijk een aanjager is geweest van complottheorieën. Het is volgens hem relevant om te achterhalen hoe de populariteit is te verklaren.
Samenzwering
Wel vraagt Rutte zich af in hoeverre de cijfers overeenkomen met de realiteit. Hij denkt dat er een verschil zit tussen het antwoord op een vraag over een samenzwering en "wat mensen, zonder dat ze het soms zelf weten, diep van binnen voelen en ervaren". Het is volgens hem "een beetje oppassen" met conclusies naar aanleiding van de cijfers.
Hoewel hij zich zorgen maakt over het geloof van sommigen in deze "onzin", wil Rutte "niet krampachtig gaan smeken van: oh geloof ze niet. Daar voel ik me ook iets te goed voor". Het is ook niet een taak van alleen het kabinet om de theorieën te bestrijden, meent de premier. "Het enige wat je kan doen als overheid is zo duidelijk mogelijk communiceren." Maar in een vrije samenleving is het volgens hem iemands eigen keuze om "daar wel of niet in te geloven", zei Rutte meermaals tijdens zijn persconferentie vrijdag na de ministerraad.
Volgende week reist de premier af naar Davos voor het World Economic Forum, dat centraal staat in een belangrijke complottheorie. Dat maakt het bezoek aan het Zwitserse Davos voor hem niet anders, aldus Rutte.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Het moet mogelijk worden om de 13 regionale publieke zenders te bekijken op NPO Start, vinden GroenLinks-PvdA en CDA. De partijen pleiten ervoor om de Mediawet aan te passen, zodat mensen de regionale zenders live kunnen bekijken op de streamingdienst van de publieke omroep en gemiste programma's kunnen terugkijken.
50 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - De onderhandelaars van D66 en CDA praten maandag onder leiding van informateur Sybrand Buma verder over de formatie. De twee partijen hebben nog ruim een week om samen een document op te stellen dat kan dienen als basis voor de rest van de kabinetsformatie. Op 9 december moet het af zijn, wat volgens de partijen zeker gaat lukken.
15 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Sharon Dijksma verwijt de landelijke politiek "halfhartigheid" in de houding naar het lokale bestuur. De voorzitter van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) reageerde bij Buitenhof op de advertentie in De Limburger waarin lokale bestuurders protesteren tegen intimidatie.
19 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Demissionair minister Frank Rijkaart van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties "houdt overal rekening mee" bij de acties van de Verenigde Staten rond Venezuela. In WNL Op Zondag zei de BBB-bewindsman dat we "niet kunnen denken dat het lekker rustig is voor de eilanden". Hij bedoelt daarmee Aruba, Bonaire en Curaçao die niet ver van Venezuela liggen.
22 uur geleden
APELDOORN (ANP) - De overstap van Eerste Kamerlid Arie Griffioen van BBB naar D66 doet BBB-partijleider Caroline van der Plas pijn. Na afloop van een algemene ledenvergadering in Apeldoorn zei Van der Plas dat ze het moeilijk te begrijpen vindt dat Griffioen overstapt naar D66, een partij die volgens Van der Plas recht tegenover BBB staat.
1 dag geleden
APELDOORN (ANP) - De BBB doet in 29 gemeenten mee aan de gemeenteraadsverkiezingen volgend jaar. De opvallendste gemeente waar de partij meedoet is Amsterdam. In Friesland doen met acht gemeenten de meeste mee.
1 dag geleden
BLOEMENDAAL (ANP) - De SP doet met de nieuwe afdeling Bloemendaal-Heemstede mee aan de gemeenteraadsverkiezingen in Bloemendaal. Voormalig voorzitter van de vakbond FNV Tuur Elzinga is de lijsttrekker voor de partij.
1 dag geleden