Rutte: geloven in complottheorieën is ook gewoon een keuze
DEN HAAG (ANP) - Het is "uiteindelijk ook een keuze" van iemand om in een complottheorie te geloven. Dat zegt premier Mark Rutte in reactie op het nieuws dat ruim een op de vijf Nederlanders bijvoorbeeld gelooft dat een kleine groep mensen in het geheim belangrijke besluiten neemt in de wereldpolitiek. Dat is "veel" zegt Rutte, maar het kabinet speelt volgens hem een bescheiden rol in het tegengaan van de populariteit van complottheorieën. "Ik zou niet weten wat we nog meer moeten doen."
17 procent van de ondervraagde Nederlanders zegt in de European Social Survey het eens te zijn met de stelling dat groepen wetenschappers bewijsmateriaal "verdraaien, verzinnen of verzwijgen" om de bevolking te misleiden. In sommige andere Europese landen ligt het percentage mensen dat gevoelig is voor complottheorieën nog een stuk hoger. Toch zijn er in Nederland ook zorgen over de populariteit van deze theorieën. "De verspreiding en normalisering van dergelijke theorieën kan aanleiding vormen voor het plegen van extremistische en zelfs terroristische handelingen", schrijft de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid in het jongste dreigingsbeeld.
Een complottheorie beschrijft vaak een samenzwering die achter de schermen plaatsvindt. Meestal slaan de theorieën op een geheime elite, die feiten verdraait of verzwijgt om een eigen doel te behalen. Rutte geeft desgevraagd aan dat de coronacrisis mogelijk een aanjager is geweest van complottheorieën. Het is volgens hem relevant om te achterhalen hoe de populariteit is te verklaren.
Samenzwering
Wel vraagt Rutte zich af in hoeverre de cijfers overeenkomen met de realiteit. Hij denkt dat er een verschil zit tussen het antwoord op een vraag over een samenzwering en "wat mensen, zonder dat ze het soms zelf weten, diep van binnen voelen en ervaren". Het is volgens hem "een beetje oppassen" met conclusies naar aanleiding van de cijfers.
Hoewel hij zich zorgen maakt over het geloof van sommigen in deze "onzin", wil Rutte "niet krampachtig gaan smeken van: oh geloof ze niet. Daar voel ik me ook iets te goed voor". Het is ook niet een taak van alleen het kabinet om de theorieën te bestrijden, meent de premier. "Het enige wat je kan doen als overheid is zo duidelijk mogelijk communiceren." Maar in een vrije samenleving is het volgens hem iemands eigen keuze om "daar wel of niet in te geloven", zei Rutte meermaals tijdens zijn persconferentie vrijdag na de ministerraad.
Volgende week reist de premier af naar Davos voor het World Economic Forum, dat centraal staat in een belangrijke complottheorie. Dat maakt het bezoek aan het Zwitserse Davos voor hem niet anders, aldus Rutte.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Het aantal gemeenten in Zuid-Holland dat al te lang te weinig statushouders huisvest, loopt hard op. Zeventien gemeenten hebben al zeker twee jaar te weinig woonruimte geregeld voor asielzoekers met een verblijfsvergunning. De provincie moet eigenlijk ingrijpen, maar ziet daar voorlopig van af. Zuid-Holland wil wel een verbeterplan hebben van deze gemeenten, met daarin een deadline waarop ze hun achterstand hebben weggewerkt.
19 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - Verschillende partijen vinden dat VVD-leider Dilan Yeşilgöz in de Algemene Politieke Beschouwingen te weinig zelfreflectie toonde, onder meer over de afgelopen vijftien jaar aan regeringsdeelname van haar partij. GroenLinks-PvdA en Partij voor de Dieren vinden dat de VVD zelf verantwoordelijk is voor verschillende crises die Yeşilgöz zegt te willen oplossen, zoals de stikstofcrisis.
49 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - De Zuid-Hollandse politiek heeft een debat over de mogelijke komst van tientallen windturbines in het Groene Hart uitgesteld. De Provinciale Staten zouden woensdag het onderzoek bespreken dat het college heeft laten doen naar geschikte locaties voor windturbines. Het onderwerp is echter opnieuw doorgeschoven, omdat een meerderheid van de Staten onder meer wil wachten op een juridische beoordeling van de gevolgde procedure.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Vijf partijen die meer dan tien zetels minder hebben dan de PVV zijn vaker bij plenaire debatten aanwezig geweest het afgelopen parlementaire jaar. Dat blijkt uit cijfers van het Centraal Informatiepunt van de Tweede Kamer. Partijleider Geert Wilders werd woensdag tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen door Laurens Dassen van Volt verweten dat PVV-Kamerleden "nooit aanwezig zijn bij belangrijke debatten".
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De BBB-fractie in Zuid-Holland heeft Aad Straathof voorgedragen als nieuwe gedeputeerde, na het vertrek van Frank Rijkaart die minister van Binnenlandse Zaken is geworden. De 61-jarige Straathof, voormalig melkveehouder, zit nu in het dagelijks bestuur van het Hoogheemraadschap van Rijnland. Het is de bedoeling dat hij volgende week tot gedeputeerde wordt benoemd in de vergadering van Provinciale Staten.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - PVV-leider Geert Wilders stelt zijn "persoonlijke obsessies" boven het landsbelang. Dat verwijt kreeg Wilders van GroenLinks-PvdA-voorman Frans Timmermans woensdag bij de Algemene Politieke Beschouwingen, het debat over de miljoenennota.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Voor ouderen die niet meer zelfstandig thuis kunnen of willen wonen, maar nog te goed zijn voor verblijf in een verpleeghuis, kan een nieuwe woonvorm komen. Het demissionaire kabinet koerst op moderne verzorgingshuizen waarin ouderen zelfstandig, maar wel beschut en veilig kunnen wonen, meldt staatssecretaris Nicki Pouw-Verweij (Volksgezondheid, BBB) woensdag in een brief aan de Tweede Kamer. Geld dat daarvoor gereserveerd is, blijkt volgens haar voldoende om de plannen uit te kunnen voeren.
7 uur geleden