Rutte: geloven in complottheorieën is ook gewoon een keuze
DEN HAAG (ANP) - Het is "uiteindelijk ook een keuze" van iemand om in een complottheorie te geloven. Dat zegt premier Mark Rutte in reactie op het nieuws dat ruim een op de vijf Nederlanders bijvoorbeeld gelooft dat een kleine groep mensen in het geheim belangrijke besluiten neemt in de wereldpolitiek. Dat is "veel" zegt Rutte, maar het kabinet speelt volgens hem een bescheiden rol in het tegengaan van de populariteit van complottheorieën. "Ik zou niet weten wat we nog meer moeten doen."
17 procent van de ondervraagde Nederlanders zegt in de European Social Survey het eens te zijn met de stelling dat groepen wetenschappers bewijsmateriaal "verdraaien, verzinnen of verzwijgen" om de bevolking te misleiden. In sommige andere Europese landen ligt het percentage mensen dat gevoelig is voor complottheorieën nog een stuk hoger. Toch zijn er in Nederland ook zorgen over de populariteit van deze theorieën. "De verspreiding en normalisering van dergelijke theorieën kan aanleiding vormen voor het plegen van extremistische en zelfs terroristische handelingen", schrijft de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid in het jongste dreigingsbeeld.
Een complottheorie beschrijft vaak een samenzwering die achter de schermen plaatsvindt. Meestal slaan de theorieën op een geheime elite, die feiten verdraait of verzwijgt om een eigen doel te behalen. Rutte geeft desgevraagd aan dat de coronacrisis mogelijk een aanjager is geweest van complottheorieën. Het is volgens hem relevant om te achterhalen hoe de populariteit is te verklaren.
Samenzwering
Wel vraagt Rutte zich af in hoeverre de cijfers overeenkomen met de realiteit. Hij denkt dat er een verschil zit tussen het antwoord op een vraag over een samenzwering en "wat mensen, zonder dat ze het soms zelf weten, diep van binnen voelen en ervaren". Het is volgens hem "een beetje oppassen" met conclusies naar aanleiding van de cijfers.
Hoewel hij zich zorgen maakt over het geloof van sommigen in deze "onzin", wil Rutte "niet krampachtig gaan smeken van: oh geloof ze niet. Daar voel ik me ook iets te goed voor". Het is ook niet een taak van alleen het kabinet om de theorieën te bestrijden, meent de premier. "Het enige wat je kan doen als overheid is zo duidelijk mogelijk communiceren." Maar in een vrije samenleving is het volgens hem iemands eigen keuze om "daar wel of niet in te geloven", zei Rutte meermaals tijdens zijn persconferentie vrijdag na de ministerraad.
Volgende week reist de premier af naar Davos voor het World Economic Forum, dat centraal staat in een belangrijke complottheorie. Dat maakt het bezoek aan het Zwitserse Davos voor hem niet anders, aldus Rutte.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Tweede Kamerleden moeten amendementen laten nakijken op de gevolgen en de uitvoerbaarheid, stelt de Raad van State in een advies. Nu worden de voorstellen voor een wetswijziging vaak snel gemaakt en ingediend tijdens debatten, wat volgens de raad ten koste kan gaan van de kwaliteit.
19 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - "De grootsheid van paus Franciscus schuilde in zijn eenvoud en medemenselijkheid", schrijft minister-president Dick Schoof op X na de uitvaart van de paus. "Die levensinstelling was ook vandaag bij zijn uitvaart duidelijk te zien en te horen."
3 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet trekt geen geld uit om de stijging van de prijskaartjes bij de NS volgend jaar te dempen. Dat heeft ov-staatssecretaris Chris Jansen gemeld aan de Tweede Kamer. Mogelijk worden ritten op rustige trajecten geschrapt.
3 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Landbouwminister Femke Wiersma trekt 2,2 miljard euro uit voor een startpakket aan stikstofmaatregelen. Het kabinet begint met een regionale aanpak rondom natuurgebieden de Veluwe en De Peel.
4 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Minister Ruben Brekelmans (Defensie, VVD) verwacht niet snel een vredesdeal tussen Oekraïne en Rusland waar de VS op aandringen. "Ik voorzie niet op heel korte termijn een uitkomst", zei hij vrijdag. President Donald Trump dreigt zich terug te trekken uit de onderhandelingen als er niet snel een akkoord komt.
4 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Nicolien van Vroonhoven ziet zichzelf wel lijsttrekker worden van NSC bij de eerstvolgende verkiezingen voor de Tweede Kamer. Dat heeft de opvolger van Pieter Omtzigt als fractievoorzitter en politiek leider van de regeringspartij gezegd in het televisieprogramma Bar Laat.
5 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Het geld dat asielzoekers onterecht hebben gekregen van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) voor taxiritten moet worden teruggevorderd als het aan asielminister Marjolein Faber (PVV) ligt. Maar ze wil eerst uitzoeken of en hoe dat mogelijk is en probeert de Tweede Kamer daarover voor de zomer te informeren, liet de bewindsvrouw weten tijdens een debat.
5 dagen geleden