Ruimtetelescoop James Webb, opvolger Hubble, komt aan op werkplek
HOUSTON (ANP) - De bestemming is bijna bereikt voor de nieuwe ruimtetelescoop James Webb. Ongeveer een maand na zijn lancering, met ongeveer 1,5 miljoen kilometer op de teller, komt hij maandag aan op zijn werkplek. Daar moet hij de komende jaren het heelal in beeld brengen. En als de missie over vele jaren voorbij is, blijft hij waarschijnlijk tot het einde der tijden in die omgeving rond de zon draaien.
Terwijl de nieuwe telescoop maandag door de ruimte zoeft, wil de vluchtleiding op aarde rond 20.00 uur Nederlandse tijd de motoren aanzetten. Daarmee moet de koers van de sonde veranderen. Zo kan hij worden 'geparkeerd' op een stabiele plek in de schaduw van de aarde. Hij verbruikt daar zo min mogelijk energie, heeft vrij zicht op het universum en kan eenvoudig beelden en metingen doorsturen.
De James Webb is de opvolger van de beroemde ruimtetelescoop Hubble. Die stamt uit 1990 en draait dus al bijna 32 jaar in een baan rond de aarde. Zijn einde nadert. Daarom hebben Europa, de Verenigde Staten en Canada de handen ineengeslagen voor de nieuwe sonde. Vanuit Nederland zijn onder meer de Universiteit Leiden en onderzoeksinstituut TNO bij het project betrokken.
Verre sterrenstelsels
De nieuwe ruimtetelescoop is ongeveer zo groot als een tennisbaan. De kern is een 6,5 meter grote spiegel, zes keer zo groot als die van de Hubble. Die spiegel werd twee weken geleden opengeklapt. Hij vangt het licht uit de ruimte op en kaatst dat naar een tweede spiegel, die het licht bundelt en naar de meetinstrumenten aan boord stuurt. De hoofdspiegel bestaat uit achttien zeshoeken die aan elkaar zitten, maar los van elkaar kunnen bewegen om scherp te stellen. De spiegel is gemaakt van beryllium, met daarbovenop een miniem laagje goud van 100 nanometer dik. Dat is duizend keer zo dun als een menselijke haar of een vel papier. Beryllium is licht, sterk en goed bestand tegen extreme kou. Goud zorgt ervoor dat de spiegel beter in staat is infrarood licht te zien.
De James Webb moet onder meer zoeken naar planeten waar misschien leven mogelijk is, verre sterrenstelsels en sporen van de oerknal. Hij kan een miljard jaar verder terug in de tijd kijken dan de Hubble. Doordat de James Webb zo ver weg staat, heeft hij geen last van de warmte van de zon. Op zijn werkplek is de temperatuur 233 graden onder nul. Dat maakt de metingen nauwkeuriger en betrouwbaarder. Het project kost in totaal ongeveer 8 miljard euro.
Aan de slag
Als de James Webb op zijn definitieve bestemming is, kan hij nog niet meteen aan de slag. Een van de meetinstrumenten aan boord moet worden gekoeld tot 266 graden onder nul. Dat duurt ongeveer een maand. Daarna duurt het een paar maanden om te testen of alles goed werkt. In de zomer kan de James Webb waarschijnlijk de eerste metingen verrichten.
Meer uit Buitenland
ERFURT (ANP/DPA) - Een man die zijn vrouw in brand stak in een Duitse tram, heeft daarvoor een levenslange gevangenisstraf opgelegd gekregen. De rechter vergeleek de poging tot femicide met een "openbare executie".
36 minuten geleden
JAKARTA (ANP/RTR) - Het dodental na de overstromingen en aardverschuivingen op het Indonesische eiland Sumatra blijft oplopen. De lokale autoriteiten zeggen dat zeker 61 mensen om het leven zijn gekomen.
1 uur geleden
VARCES (ANP) - Ook Frankrijk grijpt terug op een vorm van militaire dienst. Naar het voorbeeld van landen als Nederland en Duitsland voert Frankrijk een vrijwillig dienjaar voor jongeren in. De "nationale dienst" gaat komende zomer van start, heeft president Emmanuel Macron bekendgemaakt. Naar een dienstplicht, die in de jaren 90 werd afgeschaft, keert Frankrijk volgens hem niet terug.
1 uur geleden
ANKARA (ANP/RTR/AFP) - Paus Leo is aangekomen in Turkije als onderdeel van zijn eerste buitenlandse reis. Hij is in Ankara en reist later nog door naar Istanbul en Libanon.
1 uur geleden
DHAKA (ANP/AFP/RTR) - Ex-premier van Bangladesh Sheikh Hasina is veroordeeld tot 21 jaar cel voor corruptie. Ze kreeg eerder deze maand de doodstraf opgelegd voor misdaden tegen de menselijkheid, maar zit nog in India en negeert bevelen om terug te keren naar Bangladesh.
2 uur geleden
BEIJING (ANP/RTR) - China waarschuwt dat Japan een "pijnlijke prijs" moet betalen als het een grens overschrijdt wat Taiwan betreft. De landen hebben hun grootste diplomatieke conflict in jaren, sinds de Japanse premier Sanae Takaichi suggereerde dat een Chinese aanval op Taiwan een militaire reactie van Japan kan uitlokken.
3 uur geleden
HONGKONG (ANP/AFP) - De brand in acht woontorens in Hongkong heeft aan zeker 55 mensen het leven gekost, zegt de brandweer. In vier blokken is het vuur inmiddels gedoofd, in drie andere is de brand onder controle. De achtste toren werd niet door de brand getroffen.
5 uur geleden