Ruimtetelescoop James Webb, opvolger Hubble, komt aan op werkplek
HOUSTON (ANP) - De bestemming is bijna bereikt voor de nieuwe ruimtetelescoop James Webb. Ongeveer een maand na zijn lancering, met ongeveer 1,5 miljoen kilometer op de teller, komt hij maandag aan op zijn werkplek. Daar moet hij de komende jaren het heelal in beeld brengen. En als de missie over vele jaren voorbij is, blijft hij waarschijnlijk tot het einde der tijden in die omgeving rond de zon draaien.
Terwijl de nieuwe telescoop maandag door de ruimte zoeft, wil de vluchtleiding op aarde rond 20.00 uur Nederlandse tijd de motoren aanzetten. Daarmee moet de koers van de sonde veranderen. Zo kan hij worden 'geparkeerd' op een stabiele plek in de schaduw van de aarde. Hij verbruikt daar zo min mogelijk energie, heeft vrij zicht op het universum en kan eenvoudig beelden en metingen doorsturen.
De James Webb is de opvolger van de beroemde ruimtetelescoop Hubble. Die stamt uit 1990 en draait dus al bijna 32 jaar in een baan rond de aarde. Zijn einde nadert. Daarom hebben Europa, de Verenigde Staten en Canada de handen ineengeslagen voor de nieuwe sonde. Vanuit Nederland zijn onder meer de Universiteit Leiden en onderzoeksinstituut TNO bij het project betrokken.
Verre sterrenstelsels
De nieuwe ruimtetelescoop is ongeveer zo groot als een tennisbaan. De kern is een 6,5 meter grote spiegel, zes keer zo groot als die van de Hubble. Die spiegel werd twee weken geleden opengeklapt. Hij vangt het licht uit de ruimte op en kaatst dat naar een tweede spiegel, die het licht bundelt en naar de meetinstrumenten aan boord stuurt. De hoofdspiegel bestaat uit achttien zeshoeken die aan elkaar zitten, maar los van elkaar kunnen bewegen om scherp te stellen. De spiegel is gemaakt van beryllium, met daarbovenop een miniem laagje goud van 100 nanometer dik. Dat is duizend keer zo dun als een menselijke haar of een vel papier. Beryllium is licht, sterk en goed bestand tegen extreme kou. Goud zorgt ervoor dat de spiegel beter in staat is infrarood licht te zien.
De James Webb moet onder meer zoeken naar planeten waar misschien leven mogelijk is, verre sterrenstelsels en sporen van de oerknal. Hij kan een miljard jaar verder terug in de tijd kijken dan de Hubble. Doordat de James Webb zo ver weg staat, heeft hij geen last van de warmte van de zon. Op zijn werkplek is de temperatuur 233 graden onder nul. Dat maakt de metingen nauwkeuriger en betrouwbaarder. Het project kost in totaal ongeveer 8 miljard euro.
Aan de slag
Als de James Webb op zijn definitieve bestemming is, kan hij nog niet meteen aan de slag. Een van de meetinstrumenten aan boord moet worden gekoeld tot 266 graden onder nul. Dat duurt ongeveer een maand. Daarna duurt het een paar maanden om te testen of alles goed werkt. In de zomer kan de James Webb waarschijnlijk de eerste metingen verrichten.
Meer uit Buitenland
GAZA-STAD (ANP/AFP) - In de Gazastrook worden opnieuw doden gemeld na Israëlische aanvallen. Het Nasser-ziekenhuis in Khan Younis laat weten dat vier personen zijn omgekomen, de burgerbescherming spreekt over drie slachtoffers.
47 minuten geleden
MANILLA (ANP/AFP) - Een Chinese vrouw die een illegaal onlinegokcentrum leidde en burgemeester was op de Filipijnen is tot een levenslange gevangenisstraf veroordeeld vanwege mensenhandel. Dat heeft een regionale rechtbank in Manilla bekendgemaakt.
1 uur geleden
BRUSSEL (ANP/RTR) - Hongarije vindt dat de Europese Unie geen geld meer aan de Oekraïense regering moet geven na berichten over corruptie in dat land. De anticorruptiediensten onderzoeken de verduistering van mogelijk 100 miljoen dollar in de energiesector.
1 uur geleden
BERLIJN (ANP) - Duitsland moet in de toekomst het commando over de NAVO-verdediging van Europa van de Verenigde Staten overnemen, vindt de Amerikaanse NAVO-ambassadeur. Dat gaat volgens hem wel nog een tijd duren.
1 uur geleden
PARIJS (ANP/RTR) - Delen van de Franse hoofdstad Parijs zijn donderdagochtend getroffen door een stroomstoring.
2 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - EU-buitenlandchef Kaja Kallas mist concessies van Rusland in het vredesplan van de VS en Rusland. In dat plan, waarover de Financial Times en nieuwssite Axios berichten, zou onder meer staan dat Oekraïne grondgebied moet opgeven en zijn leger moet halveren. "In deze oorlog is er één agressor en één slachtoffer, maar we hebben geen enkele concessie van Russische zijde gezien", zei Kallas voor de vergadering van EU-ministers van Buitenlandse Zaken in Brussel.
2 uur geleden
KYIV (ANP) - In de Oekraïense stad Ternopil worden nog 22 personen vermist na een Russische aanval van een dag eerder. Het dodental staat inmiddels op 26, meldt de Oekraïense president Volodymyr Zelensky.
2 uur geleden