Ruimtetelescoop James Webb, opvolger Hubble, komt aan op werkplek
HOUSTON (ANP) - De bestemming is bijna bereikt voor de nieuwe ruimtetelescoop James Webb. Ongeveer een maand na zijn lancering, met ongeveer 1,5 miljoen kilometer op de teller, komt hij maandag aan op zijn werkplek. Daar moet hij de komende jaren het heelal in beeld brengen. En als de missie over vele jaren voorbij is, blijft hij waarschijnlijk tot het einde der tijden in die omgeving rond de zon draaien.
Terwijl de nieuwe telescoop maandag door de ruimte zoeft, wil de vluchtleiding op aarde rond 20.00 uur Nederlandse tijd de motoren aanzetten. Daarmee moet de koers van de sonde veranderen. Zo kan hij worden 'geparkeerd' op een stabiele plek in de schaduw van de aarde. Hij verbruikt daar zo min mogelijk energie, heeft vrij zicht op het universum en kan eenvoudig beelden en metingen doorsturen.
De James Webb is de opvolger van de beroemde ruimtetelescoop Hubble. Die stamt uit 1990 en draait dus al bijna 32 jaar in een baan rond de aarde. Zijn einde nadert. Daarom hebben Europa, de Verenigde Staten en Canada de handen ineengeslagen voor de nieuwe sonde. Vanuit Nederland zijn onder meer de Universiteit Leiden en onderzoeksinstituut TNO bij het project betrokken.
Verre sterrenstelsels
De nieuwe ruimtetelescoop is ongeveer zo groot als een tennisbaan. De kern is een 6,5 meter grote spiegel, zes keer zo groot als die van de Hubble. Die spiegel werd twee weken geleden opengeklapt. Hij vangt het licht uit de ruimte op en kaatst dat naar een tweede spiegel, die het licht bundelt en naar de meetinstrumenten aan boord stuurt. De hoofdspiegel bestaat uit achttien zeshoeken die aan elkaar zitten, maar los van elkaar kunnen bewegen om scherp te stellen. De spiegel is gemaakt van beryllium, met daarbovenop een miniem laagje goud van 100 nanometer dik. Dat is duizend keer zo dun als een menselijke haar of een vel papier. Beryllium is licht, sterk en goed bestand tegen extreme kou. Goud zorgt ervoor dat de spiegel beter in staat is infrarood licht te zien.
De James Webb moet onder meer zoeken naar planeten waar misschien leven mogelijk is, verre sterrenstelsels en sporen van de oerknal. Hij kan een miljard jaar verder terug in de tijd kijken dan de Hubble. Doordat de James Webb zo ver weg staat, heeft hij geen last van de warmte van de zon. Op zijn werkplek is de temperatuur 233 graden onder nul. Dat maakt de metingen nauwkeuriger en betrouwbaarder. Het project kost in totaal ongeveer 8 miljard euro.
Aan de slag
Als de James Webb op zijn definitieve bestemming is, kan hij nog niet meteen aan de slag. Een van de meetinstrumenten aan boord moet worden gekoeld tot 266 graden onder nul. Dat duurt ongeveer een maand. Daarna duurt het een paar maanden om te testen of alles goed werkt. In de zomer kan de James Webb waarschijnlijk de eerste metingen verrichten.
Meer uit Buitenland
TEL AVIV/GAZA (ANP/DPA/RTR) - Het Israëlische leger zegt een topfiguur van de Palestijnse beweging Hamas in Gaza te hebben gedood. Hij zou bezig zijn geweest de militaire kracht van de beweging weer op te bouwen. Een zegsman van het leger heeft bevestigd dat het om Raed Saed gaat, een van de planners van de bloedige aanval van Hamas op Israël in oktober 2023.
2 uur geleden
SANTA CRUZ DE TENERIFE (ANP) - De Canarische Eilanden kampen met flink onstuimig weer door storm Emilia. Op onder meer Tenerife, La Palma en Gran Canaria geldt op veel plaatsen code oranje. Plaatselijk komen stevige regen en onweersbuien voor met windstoten tot 90 kilometer per uur aan de kust, meldt Weeronline. In de berggebieden valt sneeuw vanaf 1400 meter.
3 uur geleden
MÜNCHEN (ANP/DPA/AFP) - De Duitse bondskanselier Friedrich Merz heeft op het CDU-partijcongres opnieuw gewaarschuwd voor de Russische dreiging. "Poetin stopt niet", zei Merz zaterdag in München.
3 uur geleden
PRAAG (ANP/RTR) - Tsjechië zal volgens de nieuwe premier Andrej Babiš op geen enkele manier geld uitgeven of garanties geven voor het EU-plan om Oekraïne financieel te steunen. De Europese Commissie moet volgens Babiš andere manieren vinden om Oekraïne bij te staan.
4 uur geleden
MINSK (ANP/RTR) - De VS hebben opnieuw een van de sancties tegen Belarus opgeheven. De stap wordt gezien als een verdere toenadering tussen Washington en Minsk. De speciale Amerikaanse gezant voor Belarus John Coale heeft twee dagen gesprekken gevoerd in Minsk.
4 uur geleden
PHNOM PENH (ANP/AFP) - Cambodja sluit tot nader order alle grenzen met Thailand vanwege de oplopende conflicten met dat land in de grensregio. Dat meldt het Cambodjaanse ministerie van Binnenlandse Zaken.
4 uur geleden
CRÉTEIL (ANP) - In zuidoostelijke voorsteden van Parijs is een kabelbaan in gebruik genomen om bewoners sneller te verplaatsen. Media melden dat de reis per kabelbaan van Villeneuve-Saint-Georges naar het eindpunt van metrolijn 8 in Créteil slechts 18 minuten duurt. Er zijn vijf stopplaatsen. De tocht duurt met een bus zeker 40 minuten.
5 uur geleden