Ruimtetelescoop James Webb, opvolger Hubble, komt aan op werkplek
HOUSTON (ANP) - De bestemming is bijna bereikt voor de nieuwe ruimtetelescoop James Webb. Ongeveer een maand na zijn lancering, met ongeveer 1,5 miljoen kilometer op de teller, komt hij maandag aan op zijn werkplek. Daar moet hij de komende jaren het heelal in beeld brengen. En als de missie over vele jaren voorbij is, blijft hij waarschijnlijk tot het einde der tijden in die omgeving rond de zon draaien.
Terwijl de nieuwe telescoop maandag door de ruimte zoeft, wil de vluchtleiding op aarde rond 20.00 uur Nederlandse tijd de motoren aanzetten. Daarmee moet de koers van de sonde veranderen. Zo kan hij worden 'geparkeerd' op een stabiele plek in de schaduw van de aarde. Hij verbruikt daar zo min mogelijk energie, heeft vrij zicht op het universum en kan eenvoudig beelden en metingen doorsturen.
De James Webb is de opvolger van de beroemde ruimtetelescoop Hubble. Die stamt uit 1990 en draait dus al bijna 32 jaar in een baan rond de aarde. Zijn einde nadert. Daarom hebben Europa, de Verenigde Staten en Canada de handen ineengeslagen voor de nieuwe sonde. Vanuit Nederland zijn onder meer de Universiteit Leiden en onderzoeksinstituut TNO bij het project betrokken.
Verre sterrenstelsels
De nieuwe ruimtetelescoop is ongeveer zo groot als een tennisbaan. De kern is een 6,5 meter grote spiegel, zes keer zo groot als die van de Hubble. Die spiegel werd twee weken geleden opengeklapt. Hij vangt het licht uit de ruimte op en kaatst dat naar een tweede spiegel, die het licht bundelt en naar de meetinstrumenten aan boord stuurt. De hoofdspiegel bestaat uit achttien zeshoeken die aan elkaar zitten, maar los van elkaar kunnen bewegen om scherp te stellen. De spiegel is gemaakt van beryllium, met daarbovenop een miniem laagje goud van 100 nanometer dik. Dat is duizend keer zo dun als een menselijke haar of een vel papier. Beryllium is licht, sterk en goed bestand tegen extreme kou. Goud zorgt ervoor dat de spiegel beter in staat is infrarood licht te zien.
De James Webb moet onder meer zoeken naar planeten waar misschien leven mogelijk is, verre sterrenstelsels en sporen van de oerknal. Hij kan een miljard jaar verder terug in de tijd kijken dan de Hubble. Doordat de James Webb zo ver weg staat, heeft hij geen last van de warmte van de zon. Op zijn werkplek is de temperatuur 233 graden onder nul. Dat maakt de metingen nauwkeuriger en betrouwbaarder. Het project kost in totaal ongeveer 8 miljard euro.
Aan de slag
Als de James Webb op zijn definitieve bestemming is, kan hij nog niet meteen aan de slag. Een van de meetinstrumenten aan boord moet worden gekoeld tot 266 graden onder nul. Dat duurt ongeveer een maand. Daarna duurt het een paar maanden om te testen of alles goed werkt. In de zomer kan de James Webb waarschijnlijk de eerste metingen verrichten.
Meer uit Buitenland
HACHINOHE (ANP/AFP) - Het noorden van Japan is opgeschrikt door een aardbeving met een kracht van 6.7, meldt het Japanse meteorologische agentschap. Er was een tsunamiwaarschuwing van kracht, maar die werd later ingetrokken.
1 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR) - De Verenigde Staten bereiden zich voor om de komende weken meer olietankers in beslag te nemen voor de kust van Venezuela. Dat meldt persbureau Reuters op basis van zes bronnen. Een vermindering of stopzetting van de Venezolaanse olie-export zou de financiën van het Zuid-Amerikaanse land onder druk zetten. Olie is de belangrijkste bron van inkomsten voor de regering van president Nicolás Maduro.
1 uur geleden
BANGKOK (ANP/AFP) - De Thaise premier Anutin Charnvirakul, die pas drie maanden in functie is, heeft het parlement ontbonden. Dit blijkt uit een koninklijk decreet, dat de weg vrijmaakt voor algemene verkiezingen.
1 uur geleden
BALTIMORE (ANP/RTR) - Kilmar Abrego Garcia is weer op vrije voeten, nadat een rechter in de Amerikaanse staat Maryland eerder op donderdag zijn vrijlating had bevolen. De in El Salvador geboren man zat vast in afwachting van een mogelijke tweede uitzetting. Zijn eerdere, onterechte uitzetting werd het middelpunt van een rel rondom het deportatiebeleid van de regering-Trump.
8 uur geleden
WASHINGTON (ANP/DPA) - Drie maanden na de dodelijke aanval op de uiterst rechtse activist en Trump-aanhanger Charlie Kirk is de verdachte Tyler Robinson voor het eerst persoonlijk voor de rechter verschenen. Ook de vader, moeder en broer van Robinson waren aanwezig in de rechtbank in Provo in de Amerikaanse staat Utah.
10 uur geleden
CARACAS (ANP/RTR) - Het Venezolaanse parlement heeft unaniem ingestemd met het intrekken van een wet, waardoor het land zich kan terugtrekken uit het Internationaal Strafhof. De wet bekrachtigde het Statuut van Rome, waarmee het strafhof werd opgericht. Door die wet in te trekken hoeft het land de rechtsbevoegdheid van het hof niet meer te erkennen.
11 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR/AFP) - Volgens een zegsvrouw is de Amerikaanse president Donald Trump extreem gefrustreerd over de Oekraïense en Russische regering, omdat het deze strijdende partijen niet lukt tot een bestand te komen. Inmiddels is Trump op de hoogte van de Oekraïense reactie op de Amerikaanse vredesvoorstellen, aldus de woordvoerster.
11 uur geleden