Ruimtetelescoop James Webb, opvolger Hubble, komt aan op werkplek
HOUSTON (ANP) - De bestemming is bijna bereikt voor de nieuwe ruimtetelescoop James Webb. Ongeveer een maand na zijn lancering, met ongeveer 1,5 miljoen kilometer op de teller, komt hij maandag aan op zijn werkplek. Daar moet hij de komende jaren het heelal in beeld brengen. En als de missie over vele jaren voorbij is, blijft hij waarschijnlijk tot het einde der tijden in die omgeving rond de zon draaien.
Terwijl de nieuwe telescoop maandag door de ruimte zoeft, wil de vluchtleiding op aarde rond 20.00 uur Nederlandse tijd de motoren aanzetten. Daarmee moet de koers van de sonde veranderen. Zo kan hij worden 'geparkeerd' op een stabiele plek in de schaduw van de aarde. Hij verbruikt daar zo min mogelijk energie, heeft vrij zicht op het universum en kan eenvoudig beelden en metingen doorsturen.
De James Webb is de opvolger van de beroemde ruimtetelescoop Hubble. Die stamt uit 1990 en draait dus al bijna 32 jaar in een baan rond de aarde. Zijn einde nadert. Daarom hebben Europa, de Verenigde Staten en Canada de handen ineengeslagen voor de nieuwe sonde. Vanuit Nederland zijn onder meer de Universiteit Leiden en onderzoeksinstituut TNO bij het project betrokken.
Verre sterrenstelsels
De nieuwe ruimtetelescoop is ongeveer zo groot als een tennisbaan. De kern is een 6,5 meter grote spiegel, zes keer zo groot als die van de Hubble. Die spiegel werd twee weken geleden opengeklapt. Hij vangt het licht uit de ruimte op en kaatst dat naar een tweede spiegel, die het licht bundelt en naar de meetinstrumenten aan boord stuurt. De hoofdspiegel bestaat uit achttien zeshoeken die aan elkaar zitten, maar los van elkaar kunnen bewegen om scherp te stellen. De spiegel is gemaakt van beryllium, met daarbovenop een miniem laagje goud van 100 nanometer dik. Dat is duizend keer zo dun als een menselijke haar of een vel papier. Beryllium is licht, sterk en goed bestand tegen extreme kou. Goud zorgt ervoor dat de spiegel beter in staat is infrarood licht te zien.
De James Webb moet onder meer zoeken naar planeten waar misschien leven mogelijk is, verre sterrenstelsels en sporen van de oerknal. Hij kan een miljard jaar verder terug in de tijd kijken dan de Hubble. Doordat de James Webb zo ver weg staat, heeft hij geen last van de warmte van de zon. Op zijn werkplek is de temperatuur 233 graden onder nul. Dat maakt de metingen nauwkeuriger en betrouwbaarder. Het project kost in totaal ongeveer 8 miljard euro.
Aan de slag
Als de James Webb op zijn definitieve bestemming is, kan hij nog niet meteen aan de slag. Een van de meetinstrumenten aan boord moet worden gekoeld tot 266 graden onder nul. Dat duurt ongeveer een maand. Daarna duurt het een paar maanden om te testen of alles goed werkt. In de zomer kan de James Webb waarschijnlijk de eerste metingen verrichten.
Meer uit Buitenland
JERUZALEM (ANP) - De Israëlische premier Benjamin Netanyahu heeft een gratieverzoek ingediend bij president Isaac Herzog. Dat melden Israëlische media als The Times of Israel en Haaretz op basis van het kantoor van Herzog.
1 uur geleden
HONGKONG (ANP) - De autoriteiten in Hongkong hebben opnieuw lichamen aangetroffen in de wolkenkrabbers die afgelopen week zijn verwoest door een brand. Het dodental staat daarmee op 146, maar zal waarschijnlijk verder stijgen.
2 uur geleden
GAZA-STAD (ANP/AFP) - De Israëlische krijgsmacht meldt dat het vier personen heeft gedood die tunnels verlieten in het zuiden van de Gazastrook. Zij worden omschreven als terroristen. Nieuwssite Times of Israel bericht dat mogelijk een hooggeplaatste Hamas-commandant onder de doden is.
2 uur geleden
COLOMBO (ANP/AFP/RTR) - Het dodental door ernstig noodweer in Sri Lanka is opgelopen tot 193. Ook worden nog 228 personen vermist, melden de autoriteiten in de eilandstaat.
4 uur geleden
HONGKONG (ANP/RTR/AFP) - Een dodelijke brand in meerdere wolkenkrabbers leidt in Hongkong tot nieuwe spanningen. De autoriteiten waarschuwen dat wordt ingegrepen als "anti-Chinese" krachten het incident aangrijpen om voor onrust te zorgen. Een student die zich inzette voor een onafhankelijk onderzoek, is volgens lokale media al opgepakt op verdenking van opruiing.
5 uur geleden
KYIV (ANP/AFP) - Bij een Russische droneaanval in de omgeving van de Oekraïense hoofdstad Kyiv is in de nacht van zaterdag op zondag één persoon om het leven gekomen en zijn elf anderen gewond geraakt. Dat hebben de plaatselijke autoriteiten bekendgemaakt.
6 uur geleden
STOCKTON (ANP/RTR) - Bij een schietpartij tijdens een familiebijeenkomst in de Noord-Californische stad Stockton zijn zaterdagavond vier mensen om het leven gekomen en raakten tien anderen gewond. Dat heeft de politie bekendgemaakt.
6 uur geleden