
Ruimtetelescoop James Webb, opvolger Hubble, komt aan op werkplek
HOUSTON (ANP) - De bestemming is bijna bereikt voor de nieuwe ruimtetelescoop James Webb. Ongeveer een maand na zijn lancering, met ongeveer 1,5 miljoen kilometer op de teller, komt hij maandag aan op zijn werkplek. Daar moet hij de komende jaren het heelal in beeld brengen. En als de missie over vele jaren voorbij is, blijft hij waarschijnlijk tot het einde der tijden in die omgeving rond de zon draaien.
Terwijl de nieuwe telescoop maandag door de ruimte zoeft, wil de vluchtleiding op aarde rond 20.00 uur Nederlandse tijd de motoren aanzetten. Daarmee moet de koers van de sonde veranderen. Zo kan hij worden 'geparkeerd' op een stabiele plek in de schaduw van de aarde. Hij verbruikt daar zo min mogelijk energie, heeft vrij zicht op het universum en kan eenvoudig beelden en metingen doorsturen.
De James Webb is de opvolger van de beroemde ruimtetelescoop Hubble. Die stamt uit 1990 en draait dus al bijna 32 jaar in een baan rond de aarde. Zijn einde nadert. Daarom hebben Europa, de Verenigde Staten en Canada de handen ineengeslagen voor de nieuwe sonde. Vanuit Nederland zijn onder meer de Universiteit Leiden en onderzoeksinstituut TNO bij het project betrokken.
Verre sterrenstelsels
De nieuwe ruimtetelescoop is ongeveer zo groot als een tennisbaan. De kern is een 6,5 meter grote spiegel, zes keer zo groot als die van de Hubble. Die spiegel werd twee weken geleden opengeklapt. Hij vangt het licht uit de ruimte op en kaatst dat naar een tweede spiegel, die het licht bundelt en naar de meetinstrumenten aan boord stuurt. De hoofdspiegel bestaat uit achttien zeshoeken die aan elkaar zitten, maar los van elkaar kunnen bewegen om scherp te stellen. De spiegel is gemaakt van beryllium, met daarbovenop een miniem laagje goud van 100 nanometer dik. Dat is duizend keer zo dun als een menselijke haar of een vel papier. Beryllium is licht, sterk en goed bestand tegen extreme kou. Goud zorgt ervoor dat de spiegel beter in staat is infrarood licht te zien.
De James Webb moet onder meer zoeken naar planeten waar misschien leven mogelijk is, verre sterrenstelsels en sporen van de oerknal. Hij kan een miljard jaar verder terug in de tijd kijken dan de Hubble. Doordat de James Webb zo ver weg staat, heeft hij geen last van de warmte van de zon. Op zijn werkplek is de temperatuur 233 graden onder nul. Dat maakt de metingen nauwkeuriger en betrouwbaarder. Het project kost in totaal ongeveer 8 miljard euro.
Aan de slag
Als de James Webb op zijn definitieve bestemming is, kan hij nog niet meteen aan de slag. Een van de meetinstrumenten aan boord moet worden gekoeld tot 266 graden onder nul. Dat duurt ongeveer een maand. Daarna duurt het een paar maanden om te testen of alles goed werkt. In de zomer kan de James Webb waarschijnlijk de eerste metingen verrichten.
Meer uit Buitenland
WASHINGTON (ANP) - De Amerikaanse president Donald Trump zegt op sociale media dat Israël heeft ingestemd met "de noodzakelijke voorwaarden om een staakt-het-vuren van 60 dagen in Gaza te voltooien. Gedurende deze tijd zullen we met alle partijen samenwerken om de oorlog te beëindigen", aldus Trump.
1 uur geledenFLORENCE (ANP/DPA) - In meerdere Italiaanse steden is de stroom uitgevallen door de extreme hitte. In het centrum van de toeristenstad Florence zaten tal van winkels tijdelijk zonder stroom, meldde het Italiaanse persbureau Ansa. Geldautomaten en roltrappen werkten niet.
8 uur geledenMOSKOU/PARIJS (ANP/AFP/RTR) - De Russische president Vladimir Poetin en zijn Franse ambtgenoot Emmanuel Macron hebben voor het eerst in jaren weer met elkaar gebeld. De laatste keer dat ze met elkaar spraken was in september 2022, ruim een halfjaar nadat Rusland aan een grootschalig offensief in Oekraïne was begonnen.
10 uur geledenMOSKOU (ANP/AFP) - Een Russische rechter heeft de voormalige onderminister van Defensie Timoer Ivanov veroordeeld tot dertien jaar opsluiting in een strafkolonie vanwege corruptie. Het is de zwaarste straf die tot dusver is opgelegd in een serie fraudezaken tegen hoge defensieambtenaren.
10 uur geledenWASHINGTON (ANP/AFP) - De Republikeinse meerderheid in de Senaat van het Amerikaanse parlement heeft na een marathonzitting ingestemd met de belangrijkste uitgavenwet van de Republikeinse president Donald Trump. De Democraten uitten felle kritiek op de bezuinigingen op sociale welzijnsprogramma's en omdat de staatsschuld gigantisch stijgt.
10 uur geledenWERCHTER (ANP) - Het Belgische festival Rock Werchter neemt maatregelen in verband met de verwachte hitte op woensdag. Het muziekfestival begint donderdag, maar de camping gaat al op woensdag open. Ook in België worden temperaturen ruim boven de 30 graden verwacht en daarom verloopt de check-in anders dan voorgaande jaren, laat het festival weten.
12 uur geledenWASHINGTON (ANP/BLOOMBERG) - De Amerikaanse president Donald Trump zinspeelt op de deportatie van Tesla-baas Elon Musk, die in Zuid-Afrika is geboren. Het is de jongste escalatie in het conflict tussen de voormalige bondgenoten.
12 uur geleden