Rubriek Goes Gezien: Zwart Sluisje?
Dit is ‘m dan: het Zwart Sluisje waar 96,5 procent van de Goesenaren nog nooit van gehoord heeft. Gelegen aan de parallelweg van de ’s-Heer Hendrikskinderendijk, net buiten de bebouwde kom. Het speelde een poosje verstoppertje, maar een maand geleden is het ontdaan van braam en klimop. Nu kunnen we het er ’s over hebben. En naar kijken.
Deze versie van het Zwart Sluisje staat er sinds 1961/1962, toen de toenmalige Rijksweg werd verbreed. Zijn voorganger, een gemetselde sluis uit de negentiende eeuw, stond waar nu de middenberm van de weg is. De koker werd vierkant en verlengd tot ruim zestig meter. Overtollig water stroomt hier vanzelf van noord naar zuid onder de weg door; daar is de metalen constructie bovenop het beton niet voor nodig. Die was er ooit voor om al zwengelend een houten schot in de koker te laten zakken, zodat bij wateroverlast aan de zuidkant dat water niet via de koker de Goese Polder invloeit. Deze zogeheten waterkerende functie is in de jaren ’90 voor het laatst toegepast, zo begreep ik van de provincie, die de koker onder de weg beheert. Die koker heeft nu alleen nog een functie bij het waterbeheer door het waterschap. Het Zwart Sluisje voert namelijk nog steeds overtollig water uit de woonwijk Goese Polder plus aangrenzend landbouwgebied af, richting gemaal Dekker bij Kattendijke, om daar de Oosterschelde ingepompt te worden.
Eeuwen geleden stond de sluis bekend onder de mysterieuze naam Broer Doens Heule, waarvan we alleen het laatste woord kunnen plaatsen: heule is Zeeuws voor duiker, een pijp door een dijk of onder een weg. Een voorloper van deze heule voerde al in de Middeleeuwen water af vanuit de altijd natte Goessche Polder, toen nog geen woonwijk, maar een echte polder uit de dertiende eeuw.
De toekomst van dit ‘kunstwerk’, dat dus geen waterkerende functie meer heeft – alleen de betonnen koker zou voor de waterafvoer voldoende zijn – is onduidelijk. Verwijderen? Er kleeft wel historie aan, ook al is de precieze plek en de uitvoering vele malen veranderd. En het is een interessant ding om te zien. Maar is het cultureel/industrieel erfgoed? En welke consequenties heeft die term en wie betaalt dat? Snoeien, schoonmaken, smeren, bordje erbij. Tsja. En verven! Want het Zwart Sluisje is niet zwart! Het standaardgroen van de metalen constructie bladdert tevoorschijn. Het is bij plaatsing in 1962 volgens mij zwart geverfd, omdat het ding nu eenmaal sinds mensenheugenis Zwart Sluisje heet...
Tekst en foto: Arend van der Wel
Meer uit Beveland
NISSE - Al sinds 1998 kent het historische dorp Nisse een zomerfestival middenin het dorp. De opzet is door de jaren heen veranderd van een klein dorpsfeest in een driedaags festival met een variëteit aan artiesten, kunstenaars, lekker eten en drinken, lifestyle en vintage markt, rock & roll en oldtimers, dat door een groot publiek bezocht word. De locatie is het hele dorpsplein en rondom de oude Middeleeuwse kerk waar genoten kan worden van het goed gemixte aanbod van artiesten en alle leuke extra activiteiten daaromheen.
7 uur geleden
KAMPERLAND - De wereldkampioenschappen Yngling worden vanaf vandaag tot en met 25 juli gehouden op de Oosterschelde vanaf Roompot Marina in Kamperland. Een Yngling is een kielboot. Op de Oosterschelde komen de beste Yngling-zeilers van over de hele wereld samen. De Yngling is internationaal gezien een zeer geschikte boot voor jonge zeilers met potentie. Er wordt op hoog niveau gezeild en de boot leent zich uitstekend voor veel trim en tactiek aan boord.
9 uur geleden
GOES - Het gebied rondom het station in Goes wordt vernieuwd. Er komen meer en betere fietsparkeerplaatsen en er is meer ruimte voor groen. Ook krijgen deelauto's en deelfietsen straks een plekje. Eerder aangekondigde appartementen komen er niet.
14 uur geleden
GOES - De binnenstad van Goes krijgt voor het einde van het jaar een groene impuls. De gemeente wil op korte termijn 63 grote bomen in verplaatsbare bakken plaatsen op verschillende strategische locaties. Dit tijdelijke project moet zorgen voor meer beleving en vergroening in afwachting van definitieve herinrichtingen van de openbare ruimte.Volgens wethouder Joosst de Goffau van Goes maakt het plan deel uit van de zogeheten kwaliteitsagenda. "We willen de binnenstad aantrekkelijker maken, maar structurele aanpassingen kosten tijd. Met deze bakken kunnen we nu al sfeer toevoegen én experimenteren met de indeling." Er is een krediet van €325.000 aangevraagd voor de aanschaf en het onderhoud van de bomen en bakken. De begroting is gebaseerd op een kostenraming van ongeveer €5.000 per boom en bak. De verwachting is dat er bij verdere uitwerking van het plan misschien kostenbesparingen mogelijk zijn.Locaties zoals de Oostwal, waar eerder veel bomen zijn weggehaald, en de Lange Vorststraat zijn voorgesteld als eerste standplaatsen. "Rond de Oostwal verlangen bewoners al langere tijd naar nieuw groen," zei de wethouder. "Deze oplossing maakt dat nu snel mogelijk." Ook wordt de versteende Lange Vorststraat als zeer geschikt gezien voor vergroening zonder dat er meteen grote graafwerkzaamheden nodig zijn.Wat deze 'bomen in bakken' bijzonder maakt, is hun flexibiliteit. Ze kunnen eenvoudig verplaatst worden voor evenementen of om werkzaamheden tijdelijk af te schermen. Ook zijn ze inzetbaar op plekken met leegstand om zo de uitstraling van een straat of plein te verbeteren.Samen met het Ondernemers organisatie Goes (OOG) wordt momenteel gewerkt aan een definitieve locatiekaart. Ondernemers zijn positief, maar willen voorkomen dat bomen voor etalages worden geplaatst. "Het is belangrijk dat er goed wordt gekeken naar de ruimtelijke context," aldus De Goffau.De exacte boomsoorten moeten nog worden bepaald, afhankelijk van beschikbaarheid en geschiktheid voor plaatsing in bakken. De bomen moeten bij voorkeur vandalismebestendig zijn en zo min mogelijk onderhoud vergen. Er wordt ook onderzocht of de bakken voorzien kunnen worden van accuverlichting, voor extra sfeer in de avonduren.De bomen in bakken vormen dus een tussenoplossing, maar kunnen op termijn ook een blijvende rol spelen op wisselende locaties in de stad.
14 uur geleden
BORSELE - Op maandag 14 juli is de gerestaureerde stalen draaideur teruggeplaatst in de monumentale coupure bij de Zwaaksedijk. Daarmee is een bijzonder stukje erfgoed in ere hersteld. De coupure dateert uit 1927 en maakte ooit deel uit van de spoorlijn tussen Goes en Borssele. Het is een van de weinige overgebleven spoorcoupures in een binnendijk op Zuid-Beveland.
1 dag geleden
GOES - De Bibliotheek Oosterschelde is dringend op zoek naar nieuwe taalvrijwilligers voor haar vestigingen in Goes en 's-Gravenpolder. Via het Taalhuis helpen vrijwilligers volwassenen die moeite hebben met lezen, schrijven of spreken van de Nederlandse taal. Dit kan gaan om nieuwkomers, maar ook om Nederlandstaligen die laaggeletterd zijn.
1 dag geleden
COLIJNSPLAAT - De bouwcombinatie BAM Infra Nederland en SPIE Nederland is geselecteerd om volgend najaar het beweegbare deel van de Zeelandbrug, de basculebrug, te renoveren en de Zeelandbrug van nieuw asfalt te voorzien. Dat laat de provincie Zeeland woensdag weten. De aanbesteding voor deze klus leverde niet meteen een inschrijver op.
2 dagen geleden