Rubriek Goes Gezien: Zwart Sluisje?
Dit is ‘m dan: het Zwart Sluisje waar 96,5 procent van de Goesenaren nog nooit van gehoord heeft. Gelegen aan de parallelweg van de ’s-Heer Hendrikskinderendijk, net buiten de bebouwde kom. Het speelde een poosje verstoppertje, maar een maand geleden is het ontdaan van braam en klimop. Nu kunnen we het er ’s over hebben. En naar kijken.
Deze versie van het Zwart Sluisje staat er sinds 1961/1962, toen de toenmalige Rijksweg werd verbreed. Zijn voorganger, een gemetselde sluis uit de negentiende eeuw, stond waar nu de middenberm van de weg is. De koker werd vierkant en verlengd tot ruim zestig meter. Overtollig water stroomt hier vanzelf van noord naar zuid onder de weg door; daar is de metalen constructie bovenop het beton niet voor nodig. Die was er ooit voor om al zwengelend een houten schot in de koker te laten zakken, zodat bij wateroverlast aan de zuidkant dat water niet via de koker de Goese Polder invloeit. Deze zogeheten waterkerende functie is in de jaren ’90 voor het laatst toegepast, zo begreep ik van de provincie, die de koker onder de weg beheert. Die koker heeft nu alleen nog een functie bij het waterbeheer door het waterschap. Het Zwart Sluisje voert namelijk nog steeds overtollig water uit de woonwijk Goese Polder plus aangrenzend landbouwgebied af, richting gemaal Dekker bij Kattendijke, om daar de Oosterschelde ingepompt te worden.
Eeuwen geleden stond de sluis bekend onder de mysterieuze naam Broer Doens Heule, waarvan we alleen het laatste woord kunnen plaatsen: heule is Zeeuws voor duiker, een pijp door een dijk of onder een weg. Een voorloper van deze heule voerde al in de Middeleeuwen water af vanuit de altijd natte Goessche Polder, toen nog geen woonwijk, maar een echte polder uit de dertiende eeuw.
De toekomst van dit ‘kunstwerk’, dat dus geen waterkerende functie meer heeft – alleen de betonnen koker zou voor de waterafvoer voldoende zijn – is onduidelijk. Verwijderen? Er kleeft wel historie aan, ook al is de precieze plek en de uitvoering vele malen veranderd. En het is een interessant ding om te zien. Maar is het cultureel/industrieel erfgoed? En welke consequenties heeft die term en wie betaalt dat? Snoeien, schoonmaken, smeren, bordje erbij. Tsja. En verven! Want het Zwart Sluisje is niet zwart! Het standaardgroen van de metalen constructie bladdert tevoorschijn. Het is bij plaatsing in 1962 volgens mij zwart geverfd, omdat het ding nu eenmaal sinds mensenheugenis Zwart Sluisje heet...
Tekst en foto: Arend van der Wel
Meer uit Beveland
Het mysterie rond de Goese klok 'nummer 9' heeft de afgelopen weken de gemoederen flink beziggehouden in zowel Goes als Drenthe. De klok, die in 1930 werd gegoten en ooit deel uitmaakte van een groot carillon van zevenenveertig klokken in de Grote kerk in Goes, dook ineens op in het Drentse Hijken. Daar hangt hij nu al twee weken te pronken in een klokkenstoel. Hoe de klok daar precies terecht is gekomen, blijkt toch nét iets anders te zijn dan tot nog toe werd aangenomen.
2 uur geleden
GOES - De gemeente Goes staat op de zesde plek op de ranglijst van Economische Toplocaties. Dit blijkt uit het onlangs verschenen onderzoeksrapport van Bureau Louter. Vorig jaar stond Goes op plek negen. "Al jaren staat Goes stevig in de top 10, en daar zijn we erg trots op", aldus wethouder Joost de Goffau.
16 uur geleden
WOLPHAARTSDIJK - In de polder bij Wolphaartsdijk is maandagmorgen een auto aangetroffen in een sloot. De bestuurder was niet meer aanwezig.
17 uur geleden
GOES - Montessorischool De Basis in Goes heeft op donderdag 3 juli een cheque van 3957 euro overhandigd aan de Zeeuwse Wens Ambulance. Het bedrag was opgehaald met een sponsorloop en een legeflessenactie.
19 uur geleden
GOES - Provinciale Staten (PS) van de provincie Zeeland hebben de Energievisie Zeeland vastgesteld. Deze visie gaat over het energiesysteem van de toekomst en welke keuzes er de komende jaren gemaakt moeten worden om te kunnen overstappen op duurzame energievormen.
19 uur geleden
GOES - Van 22 tot en met 25 juli 2025 wordt voor de 36e keer de internationale Zeeuwse Fietsvierdaagse georganiseerd met tochten van 25, 40 of 60 km door Noord- en Zuid Beveland. De route van 25 km is ook geschikt voor scootmobielen. Start en finish zijn dit jaar bij Buurthuis De Pit in Goes.
21 uur geleden
HEINKENSZAND - Glaskunstenaar Bart Rentmeester exposeert de hel maand met zijn glaskunstwerken in het gemeentehuis van Borsele in Heinkenszand. Rentmeester, geboren in 1984, heeft een glasatelier in Lewedorp. Hij is gespecialiseerd in glasblazen en glas-in-lood.
1 dag geleden