Rubriek Arend van der Wel: Eerst was er de sluis, toen het huis
We zijn deze keer buiten de Goese binnenstad. Zelfs – maar nét – buiten de bebouwde kom, tussen Goes en ’s-Heer Hendrikskinderen, aan de parallelweg van de ’s-Heer Hendrikskinderendijk. Daar staat het Zwart Sluisje, een waterhuishoudkundig ‘kunstwerk’, dat er voor zorgt dat overtollig regenwater wordt afgevoerd. Die sluis is op het moment van schrijven nog overwoekerd door klimop en braam, en daardoor onzichtbaar. Binnenkort wordt er gesnoeid en is het fraaie Zwart Sluisje weer voluit te zien.De voorganger van dit sluisje is de naamgever van de rietbedekte villa ernaast. Oplettende, vooral dieren bezittende lezers zullen op de foto de praktijk van dierenarts Karelse herkennen. Karelse is nu ‘begin tachtig’ en stopte zo’n drie jaar geleden met werken, na een periode van geleidelijke afbouw. Niet alleen de villa is naar het Zwart Sluisje genoemd, ook de boot van Karelse draagt die naam. Mocht u die boot op de Zeeuwse baren tegenkomen, dan bent u nu in staat om de raadselachtige naam thuis te brengen.
Het huis van de gepensioneerde dierenarts is in 1938 gebouwd in opdracht van de eigenaar van het bekende bouwbedrijf Pilaar. In het rechtermuurtje van de oprit zien we de authentieke steen, die de naam van de villa laat zien. Wat de steen verder afbeeldt, is door slijtage moeilijk te herkennen, vermoedelijk iets met bouwen en pilaren. De familie Pilaar-Schrijver vertrok in 1951. De villa wordt als Rijksmonument beschreven als ‘late Engelse landhuisstijl met expressionistische invloeden’.
Uit annonces in couranten uit de jaren ’40 blijkt dat in de villa geregeld ‘terstond’ een ‘flink dienstmeisje’ of ‘flink dagmeisje’ nodig was, dat ‘hoog loon’ zou verdienen. Die flinke meisjes konden zich melden bij mevrouw Pilaar op het adres ‘Zwart Sluisje te Goes’. Die adressering volstond kennelijk. Ook in redactionele krantenberichten over een verkeersongeluk of een in de kraag gevatte crimineel was als plaatsaanduiding ‘nabij het Zwart Sluisje’ genoeg. Kom daar nu ’s om! Uit een onlangs gehouden klein, maar representatief en betrouwbaar onderzoek onder inwoners van Goes en enige omstreken blijkt dat 96,5 procent van de respondenten geen enkele notie heeft van het begrip Zwart Sluisje. Als verzachtende omstandigheid voor deze bedroevende collectieve onwetendheid kan worden aangevoerd dat de voorganger van de huidige sluis, pal langs de toenmalige Rijksweg, toen goed zichtbaar was en meer opviel.
Eerst was er de sluis, toen het huis. Maar in ‘Goes Gezien’ doen we het net andersom. Over een maand nemen we de sluis onder de loep. Speciaal voor die 96,5 procent.
Tekst en foto: Arend van der Wel
Meer uit Beveland
GOES - Op woensdag 5 november wordt het nieuwe Integraal Kindcentrum (IKC) De Wingerd officieel geopend aan de Hilleweg 3 in Goes. Wethouder Stan Meulblok verricht om 11.45 uur de openingshandeling. Het kindcentrum is een samenwerking tussen basisschool De Wingerd en kinderopvangorganisatie Gloed, en biedt opvang en onderwijs aan kinderen van 0 tot 13 jaar.
9 uur geleden
GOES - Heb jij het al gehoord? Op zaterdag 22 november komt Sinterklaas weer aan in Goes! De goedheiligman meert rond 13.00 uur aan in de stadshaven, waar hij op de historische kade feestelijk wordt verwelkomd door de Kinderburgemeester. Daarna trekt de Sint samen met zijn vrolijke Pieten, muziek en héél veel pepernoten door de binnenstad.
13 uur geleden
"Op het moment dat alles onzeker is, geef ik mensen duidelijkheid; dat is wat ze het meest nodig hebben." Fabian Franse (46) uit Kloetinge werkt sinds 2007 als Salvagecoördinator in Zuidwest-Nederland. Wanneer de brandweer uitrukt naar een brand, begint voor bewoners of ondernemers vaak een lange nasleep. Nog vóór de verzekeraar arriveert, biedt Franse als Salvagecoördinator eerste hulp en helpt hij gedupeerden hun situatie weer op orde te krijgen.
18 uur geleden
GOES - In de nacht van maandag op dinsdag is er brand uitgebroken bij muziekwinkel Bax in Goes. De brand ontstond rond 00.15 uur in een heftruck binnen het pand aan de Olympiastraat.
20 uur geleden
GOES - Op 31 oktober 2025 ontving burgemeester Cees van den Bos in 't Sas de vernieuwde wandelgids van het Oosterscheldepad.
23 uur geleden
NOORD-BEVELAND - De strijd om het kinderburgemeesterschap van Noord-Beveland is dit jaar spannender dan ooit. Waar in andere jaren zes of zeven kinderen meededen, zijn er dit keer twee kanshebbers: Livia Straub (11) uit Colijnsplaat en Benjamin Besems (11) uit Kamperland. Wie van hen de nieuwe kinderburgemeester wordt, blijft nog even geheim tot 17 november.
1 dag geleden
GOES - Na zeven jaar afwezigheid keert de ijsbaan deze winter terug naar het hart van Goes. Op 5 december opent op de Grote Markt een schaatsbaan met écht ijs, met water dat ter plekke bevroren wordt. Een project waar citymarketeer in Goes, Sofyan Azzagari, de schouders onder gezet heeft.
1 dag geleden