Rechtbank: Shell moet CO2-uitstoot drastisch verminderen
DEN HAAG (ANP) - Shell moet de CO2-uitstoot die het veroorzaakt drastisch omlaag brengen. De rechtbank in Den Haag heeft dat woensdag bepaald. De uitstoot moet uiterlijk in 2030 per saldo met 45 procent zijn verminderd ten opzichte van het niveau van 2019.
Het vonnis is een wereldwijd unicum. Nooit eerder verplichtte een rechtbank een groot oliebedrijf tot meer actie tegen de uitstoot van broeikasgassen. Die uitstoot draagt bij aan de opwarming van de aarde en daar moet Shell iets tegen doen, vinden de rechters.
De zaak was aangespannen door Milieudefensie, gesteund door ruim 17.000 burgers. Ook andere organisaties, waaronder Greenpeace, Jongeren Milieu Actief en de Waddenvereniging, sloten zich aan als mede-eiser.
Resultaatverplichting
Belangrijk in het vonnis is dat de rechter een onderscheid maakt tussen de uitstoot die Shell als bedrijf zelf veroorzaakt en de uitstoot die voortkomt uit het gebruik van de fossiele brandstoffen die het verkoopt. Als het gaat om de multinational zelf, is de vermindering van 45 procent in 2030 een resultaatverplichting. Waar het gaat om de uitstoot van leveranciers én eindgebruikers, is het een "zwaarwegende inspanningsverplichting".
Shell moet "het hare doen om bij te dragen aan het tegengaan van gevaarlijke klimaatverandering", zei de rechter die de uitspraak deed. Voor de rechtbank staat vast dat de multinational bijdraagt aan de opwarming van de aarde "vanwege de enorme omvang van de CO2-uitstoot waar ze verantwoordelijk voor is". De rechters verwijzen in het vonnis onder meer naar de inzichten van VN-klimaatpanel IPCC. Dat heeft scenario's opgesteld waaraan voldaan moet worden om de uitstoot zodanig snel terug te brengen dat de opwarming van de aarde niet boven de 1,5 graad uitkomt.
Verstrekkende gevolgen
Een ander cruciaal punt in de uitspraak, is dat de rechter het heeft over de netto uitstoot. Dat betekent dat het Shell is toegestaan om compenserende maatregelen te treffen. Shell wil dat bijvoorbeeld doen door bomen te planten die CO2 opnemen, en door CO2 af te vangen en ondergronds op te slaan, zodat het niet de lucht in gaat. Op dat punt had Milieudefensie meer geëist: de organisatie vindt de plannen die Shell hiervoor heeft onrealistisch.
De rechter noemt het duidelijk dat de uitspraak "verstrekkende gevolgen kan hebben", bijvoorbeeld voor de groei van Shell en voor investeringen in fossiele brandstoffen die het nu mogelijk zal moeten nalaten. Het tegengaan van gevaarlijke klimaatverandering rechtvaardigt echter dat soort offers, oordelen de rechters.
Tegen de uitspraak is beroep mogelijk.
Meer uit Binnenland
AMSTERDAM (ANP) - De raadkamer van de rechtbank Amsterdam beslist maandag of de verdachte van de moord op de 17-jarige Lisa maximaal negentig dagen langer blijft vastzitten. Afgelopen maandag besloot de rechter-commissaris al dat de 22-jarige man twee weken langer in voorlopige hechtenis blijft. Dat de verdachte al na een week wordt voorgeleid aan de raadkamer heeft volgens een woordvoerster te maken met bepaalde termijnen waar de rechtbank zich aan moet houden.
8 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De stikstofplannen van de ministeriële commissie zijn niet concreet, effectief of realistisch genoeg om wettelijke doelen te halen. Dat concluderen het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL), Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), Deltares en de universiteit van Wageningen. In een presentatie lieten ze dit weten aan de commissie die een uitweg moet bieden uit de stikstofcrisis.
9 uur geleden
ARNHEM (ANP) - De rechtbank in Arnhem heeft een 42-jarige vrouw veroordeeld tot tbs met voorwaarden omdat ze vorig jaar haar 5-jarige zoon van het balkon op de vijfde verdieping van een flat in Zutphen heeft gegooid. De jongen viel 15 meter naar beneden maar overleefde de val, wel liep hij onder meer een klaplong op. De rechtbank verklaart Adriana P. volledig ontoerekeningsvatbaar.
9 uur geleden
BAARN (ANP) - Politievakbond ACP vraagt zich af hoe een eventuele helmplicht voor kinderen tot 18 jaar die op een elektrische fiets rijden, te handhaven is. "Dat hangt natuurlijk af van hoe groot de prioriteit is om de helmplicht te handhaven en vervolgens of er voldoende capaciteit is bij de politie", zegt een woordvoerder van de organisatie.
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het reeds in de Tweede Kamer aangenomen voorstel om illegaliteit strafbaar te stellen is "onzorgvuldig tot stand gekomen" en "slecht onderbouwd". Dat oordeelt de Nederlandse orde van advocaten (NOvA) nadat een commissie de politieke plannen onderzocht om illegaliteit en hulp aan mensen zonder papieren strafbaar te maken. De maatregelen zijn bovendien inefficiënt: bewijs ontbreekt dat het leidt tot terugkeer naar het land van herkomst en vrijwillig vertrek zal "juist verminderen".
9 uur geleden
DE BILT (ANP) - In het hele land is voor donderdagmiddag code geel afgekondigd voor (onweers)buien met kans op windstoten en hagel, meldt het KNMI. De waarschuwing was in eerste instantie ingesteld van 14.00 tot 18.00 uur voor de provincies Friesland, Groningen, Drenthe, Overijssel, Flevoland, Gelderland, Noord-Holland en op de Waddeneilanden.
9 uur geleden
UTRECHT (ANP) - Animal Rights gaat bezwaar maken tegen het voornemen van de provincie Gelderland om een vergunning af te geven voor het doden van een wolf. Het dier zou deze zomer bijna zestig schapen hebben gedood bij een veehouder in de gemeente Barneveld. Zowel Animal Rights als De Faunabescherming denkt niet dat de provincie een vergunning kan verlenen. De dierenorganisaties stapten eerder tevergeefs naar de rechter om afschot van andere wolven in Gelderland en Utrecht te voorkomen.
10 uur geleden