Poëzie en fotografie komen samen in Fototaal

Dit is de tweede editie van het Fototaal-project, op initiatief van Hanneke Stuart (67). "Het project is een groot succes. Ik ben aan het kijken wat de mogelijkheden zijn voor een vervolg."

Stuart is schrijfdocente op het creatieve vlak. Ze geeft workshops en cursussen in onder andere poëzie en levensverhalen. Samen met drie collega’s vormt zij het schrijverscollectief Schrijven & Schrappen, waarmee ze onder andere schrijfwandelingen in West-Brabant organiseert. “Ieder van ons heeft ook eigen schrijfprojecten. Zo organiseer ik naast Fototaal nog parkschrijven en treinschrijven, waarmee ik samen met de cursisten op een andere locatie ga schrijven. In beweging zijn, een andere locatie en dus verandering van perspectief werkt inspirerend.”

Danseresje

Voor het project Fototaal heeft Hanneke contact gezocht met fotoclub FixedFocus, in Bergen op Zoom. Tijdens de eerste ronde van het project, in 2018, kozen de fotografen twee van hun mooiste foto’s uit. De door het lot gekoppelde dichters schreven een gedicht bij een van de foto’s. Ellen van den Doel (72) koos voor een foto van een meisje, dat aan de hand van een volwassenen staat. “Deze foto greep me aan. Voor de spiegel heb ik dezelfde pose aangenomen om te voelen wat zij voelt. Het is een danseresje, denk ik, maar dan zonder ballerina’s. Het was een fijne opdracht om iets te creëren bij een foto.”

Blikseminslag

Ellen is in 1992 begonnen met dichten, tijdens een moeilijke periode in haar leven. “Het was als een blikseminslag. Ik schreef een gedicht neer, het stond als een huis. De woorden bleven stromen.” Ze heeft les gehad van gerenommeerde schrijvers en de Schrijversvakschool gevolgd. In haar gedichten wil ze de wereld betrekken. “Plastic afvalbergen komen regelmatig terug in mijn werk. Ook zoek ik naar een gevoel dat anderen kunnen herkennen. Als ik een gedicht schrijf, blijf ik lang schaven. Een strofe kan ik soms wel op twintig verschillende manieren schrijven, net zo lang totdat het nergens meer rammelt.”

Getijdebeweging

Dat Ellen tijd heeft voor al dat schaven, is verrassend te noemen. In haar drukke bestaan maakt ze tijd voor vrijwilligerswerk bij verschillende organisaties, waaronder Make-a-Wish Nederland. Ze zeilt, gaat wekelijks wandelen met een oudere dame en neemt deel aan het schrijverscollectief Schrijf je los in Middelburg. “Ik heb altijd wel wat te doen, waardoor het dichten me soms overvalt. Het is als een getijdebeweging, die soms meer en soms minder aanwezig is. Daarom is een project als Fototaal zo leuk. Ik ben dan een tijdje intensief met poëzie bezig.”

Diversiteit

Tijdens de tweede ronde van Fototaal, die nu te zien is, schreven de dichters ieder twee gedichten waarvan de fotografen er een kozen om een foto bij te maken. “De gedichten moesten beeldend zijn, zodat de fotografen er iets mee zouden kunnen. Het is verrassend om te zien hoe een ander jouw werk interpreteert. Zo had ik tijdens het schrijven een heel andere boom in gedachten dan de boom die de fotograaf gekozen heeft, toch past het mooi bij elkaar”, vertelt Ellen. De diversiteit tussen de gedichten en foto’s is sprekend voor Fototaal, waarbij verschillende kunstdisciplines samenkomen. “De fotografen van FotoFixed en cursisten van Schrijven & Schrappen zijn zo enthousiast dat ze graag een vervolg willen”, vertelt Hanneke, “en misschien komt er ook een Fototaal met een Zeeuwse fotoclub. Dat zou leuk zijn.”

BIJDRAGE MARIELJA TEN BRUGGENCATE