Ombudsman: mensenrechten van burgers op terrorismelijst in geding
DEN HAAG (ANP) - De overheid heeft te weinig aandacht voor de mensenrechten van burgers die op de terrorisme- en extremismelijst staan. Dat concludeert Nationale ombudsman Reinier van Zutphen in zijn onderzoek naar de omgang van de overheid met de gegevens van mensen met een zogenoemde cter-registratie. Die afkorting staat voor contraterrorisme, extremisme en radicalisering. "Juist omdat overheidsorganisaties niet volledig transparant kunnen zijn vanwege de nationale veiligheid, moeten toezicht en rechtsbescherming goed zijn georganiseerd. Dat is nu niet het geval."
Mensen kunnen een cter-registratie krijgen als zij in beeld komen bij een onderzoek naar terrorisme. Maar burgers weten dat vaak niet, en soms komen ze onterecht op een terrorismelijst te staan. De ombudsman startte een onderzoek na een tiental meldingen van mensen die vermoedden dat ze op zo'n lijst stonden omdat ze in het dagelijks leven tegen problemen waren aangelopen. Zij werden bijvoorbeeld op vakantie tegengehouden bij de grens van hun land van bestemming of werden in het buitenland aangehouden.
De overheid verwacht dat burgers blind moeten kunnen vertrouwen op het veiligheidssysteem, maar stelt daar te weinig tegenover, meent de ombudsman. Hij noemt het cter-systeem een 'black box': complex en ondoorzichtig. "Burgers weten niet dát ze in beeld zijn en met welke instanties en landen informatie over hen wordt gedeeld. Hierdoor komt hun recht op privacy onder druk te staan."
Aantallen onbekend
Verder constateert de ombudsman dat er een risico bestaat dat in het cter-proces "te veel nadruk ligt op het veiligheidsdenken", waardoor de rechten van burgers ondersneeuwen. Ook is er onvoldoende toezicht op de uitvoering van het cter-proces en hebben burgers in de praktijk weinig mogelijkheden om beslissingen over hun dossier in te zien en te controleren. Inzageverzoeken bieden weinig duidelijkheid, net als juridische aanvechtingen bij de rechter. Burgers kunnen in beroep bij de Autoriteit Persoonsgegevens (AP), maar die weg is hen vaak onbekend.
Hoeveel mensen problemen ondervinden door een cter-registratie weet de ombudsman niet. Media berichtten eerder over tientallen Nederlanders die problemen ondervonden op buitenlandse luchthavens, maar de partijen die de ombudsman sprak "denken dat de werkelijke omvang groter is dan nu zichtbaar is".
Verbetering
De ombudsman eist verbetering en doet daarom een beroep op het ministerie van Justitie en Veiligheid om de tekortkomingen aan te pakken.
Meer uit Binnenland
BELÉM (ANP) - Klimaatbeleid moet veel meer dan nu gaan over de gezondheid van mensen. Met die boodschap is de Nederlandse arts en onderzoeker Evelyn Brakema naar de klimaattop in Brazilië gereisd. "Ik kan in mijn spreekkamer veel doen voor mensen, maar het allerbelangrijkste dat je kunt doen voor de volksgezondheid is ambitieus klimaatbeleid maken", zegt Brakema, die naast haar werk voorzitter is van de Groene Zorg Alliantie.
2 uur geleden
BREDA (ANP) - Nederland moet nu al kijken welke randvoorwaarden nodig zijn om grote waterbeschermingsprogramma's zoals de Deltawerken in de komende jaren uit te voeren. Die boodschap gaf Deltacommissaris Co Verdaas op het jaarlijkse Deltacongres in Breda. Volgens Verdaas moeten grote keuzes worden gemaakt over het waterbeheer, maar is het ook noodzakelijk dat daarvoor genoeg menskracht is en dat de wetgeving daarop aansluit.
2 uur geleden
HAARLEM (ANP) - Na een explosie aan de Archimedeskade in Haarlem heeft de politie een minderjarige verdachte aangehouden. Een politiewoordvoerder wil in verband met de privacy van de verdachte niets delen over de woonplaats, leeftijd of het geslacht, alleen dat het om een tiener gaat.
2 uur geleden
HOUTEN (ANP) - Het aantal zachte dagen in Nederland, waarop de temperatuur 15 graden of hoger is, is dit jaar opgelopen tot 207. Daarmee is een nieuw record gevestigd, meldt Weeronline. Het vorige record stond op 206 dagen en werd gehaald in 2022 en 2014. De meetreeks loopt sinds 1901.
3 uur geleden
DRIEBERGEN (ANP) - Drie schadelijke programma's waarmee cybercriminelen inbraken en gegevens stalen, zijn deze week uit de lucht gehaald. Volgens de politie "is het hele businessmodel van veel cybercriminelen tegelijkertijd verstoord".
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Pas vanaf 2030 krijgen vrouwen met zeer dicht borstweefsel niet alleen een röntgenfoto voor de screening van borstkanker, maar ook een MRI-scan. In het Aanvullend Zorg- en Welzijnsakkoord (AZWA) was al afgesproken dat hier geld voor komt, maar volgens demissionair staatssecretaris Judith Tielen (Volksgezondheid) duurt het "nog enkele jaren voordat noodzakelijke stappen en goede voorbereiding afgerond zijn".
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De gasopslagen in Nederland zaten begin deze maand minder vol dan volgens Europese afspraken zou moeten. Dat meldt demissionair klimaat- en energieminister Sophie Hermans aan de Tweede Kamer. De VVD-bewindsvrouw ziet geen reden tot zorg. De aanvoer van gas is al langere tijd stabiel, net als de prijzen, schrijft zij.
3 uur geleden