Nieuwe ruimtetelescoop klapt enorme spiegel uit
KOUROU (ANP) - De nieuwe ruimtetelescoop James Webb heeft in de ruimte zijn belangrijkste onderdeel opengevouwen, een metersgrote spiegel die het licht uit het heelal opvangt, meldde de NASA zaterdag. Het was de laatste stap van het eerste deel van de installatie van het observatorium die vlekkeloos verlopen is.
De operatie begint op zijn vroegst om 15.00 uur Nederlandse tijd. In de loop van de avond wordt waarschijnlijk duidelijk of alles goed is gegaan.
De James Webb is de opvolger van de beroemde ruimtetelescoop Hubble. Hij is ontwikkeld en gebouwd door de ruimtevaartorganisaties van Europa (ESA), de Verenigde Staten (NASA) en Canada (CSA). Vanuit Nederland zijn de Universiteit Leiden, onderzoeksinstituut TNO en wetenschappelijk bureau NOVA-OIR bij de ruimtetelescoop betrokken.
Op eerste kerstdag werd de telescoop gelanceerd vanuit Frans-Guyana. Hij bevindt zich inmiddels op ruim een miljoen kilometer afstand van de aarde. Met een snelheid van 420 meter per seconde vliegt hij richting zijn bestemming. Die ligt nog ongeveer 400.000 kilometer verderop. Over ongeveer twee weken komt de ruimtetelescoop daar aan.
De James Webb is ongeveer zo groot als een tennisbaan. Bij zijn vertrek was hij opgevouwen, zodat hij paste in de raket die hem naar de ruimte heeft gebracht. De kern van de ruimtetelescoop is een 6,5 meter grote spiegel, zes keer zo groot als die van de Hubble. Die spiegel vangt het licht uit de ruimte op en kaatst dat naar een tweede spiegel, die het licht bundelt en naar de meetinstrumenten aan boord stuurt. Wetenschappers willen met de James Webb onder meer zoeken naar planeten waar misschien leven mogelijk is, verre sterrenstelsels en sporen van de oerknal. De ruimtetelescoop kan een miljard jaar verder terug in de tijd kijken dan de Hubble.
De spiegel van de James Webb bestaat uit achttien zeshoeken die aan elkaar zitten, maar los van elkaar kunnen bewegen. De spiegel is gemaakt van beryllium, met daarbovenop een miniem laagje goud van 100 nanometer dik. Dat is duizend keer zo dun als een menselijke haar of een vel papier. Beryllium is licht, sterk en goed bestand tegen extreme kou. Goud zorgt ervoor dat de spiegel beter in staat is infrarood licht te zien.
Als de James Webb over een paar weken op zijn werkplek is, kan hij nog niet meteen aan de slag. Eerst moeten alle apparaten aan boord worden gekoeld tot 266 graden onder nul. Dat duurt ongeveer een maand. Daarna duurt het een paar maanden om te testen of alles goed werkt. In de zomer kan de James Webb de eerste metingen verrichten.
Meer uit Buitenland
LONDEN (ANP) - De Soedanese stad el-Fasher is volgens waarnemers 'een enorme plaats delict' met hopen opgestapelde lijken in straten en massagraven. De Rapid Support Forces (RSF) die de stad zes weken geleden innamen, proberen bewijs voor hun massamoorden te vernietigen, meldt de Britse krant The Guardian.
11 minuten geleden
BRUSSEL (ANP) - België doet volgend jaar mee aan het Eurovisie Songfestival. Dat heeft de Franstalige omroep RTBF vrijdag besloten. Wie de Belgische kandidaat wordt, is nog niet bekend.
32 minuten geleden
BRUSSEL/WASHINGTON (ANP/RTR) - De Verenigde Staten willen dat Europa in 2027 al grotendeels zichzelf verdedigt, zeggen ingewijden tegen persbureau Reuters. Dat is veel sneller dan waarop Europese NAVO-landen mikken.
1 uur geleden
BRUSSEL (ANP/BELGA) - Politieke partijen in België hebben de Franstalige omroep RTBF opgeroepen tot een boycot van het Eurovisie Songfestival. Ecolo, PS en PTB-PVDA vinden dat België zich moet terugtrekken. In België wordt het festival om en om door de Vlaamse VRT en RTBF uitgezonden en in 2026 is RTBF aan de beurt. De Franstalige omroep heeft laten weten in de komende dagen een standpunt in te nemen.
1 uur geleden
BERLIJN (ANP/AFP) - De Bondsdag heeft met een nipte meerderheid een wet aangenomen die de dienstplicht weer invoert, zij het op vrijwillige basis. Van de 596 uitgebrachte stemmen waren er 323 voor.
1 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - De Verenigde Staten willen de komende jaren het verzet tegen de gevestigde orde in Europa aanwakkeren. De Europese Unie en zittende regeringen zetten de Europese beschaving op het spel, staat in de uitgangspunten voor het Amerikaanse buitenlandbeleid van de regering-Trump. Die ziet tevreden dat "patriottische partijen", doelend op radicaal-rechts, in opmars zijn.
2 uur geleden
MOSKOU (ANP/RTR) - Poetin-adviseur Joeri Oesjakov zegt dat Rusland en de Verenigde Staten vooruitgang hebben geboekt bij onderhandelingen over een einde aan de oorlog in Oekraïne eerder deze week in Moskou. Rusland wil graag verder praten met de Amerikaanse onderhandelaars, zegt hij.
4 uur geleden