Nieuwe ruimtetelescoop klapt enorme spiegel uit
KOUROU (ANP) - De nieuwe ruimtetelescoop James Webb heeft in de ruimte zijn belangrijkste onderdeel opengevouwen, een metersgrote spiegel die het licht uit het heelal opvangt, meldde de NASA zaterdag. Het was de laatste stap van het eerste deel van de installatie van het observatorium die vlekkeloos verlopen is.
De operatie begint op zijn vroegst om 15.00 uur Nederlandse tijd. In de loop van de avond wordt waarschijnlijk duidelijk of alles goed is gegaan.
De James Webb is de opvolger van de beroemde ruimtetelescoop Hubble. Hij is ontwikkeld en gebouwd door de ruimtevaartorganisaties van Europa (ESA), de Verenigde Staten (NASA) en Canada (CSA). Vanuit Nederland zijn de Universiteit Leiden, onderzoeksinstituut TNO en wetenschappelijk bureau NOVA-OIR bij de ruimtetelescoop betrokken.
Op eerste kerstdag werd de telescoop gelanceerd vanuit Frans-Guyana. Hij bevindt zich inmiddels op ruim een miljoen kilometer afstand van de aarde. Met een snelheid van 420 meter per seconde vliegt hij richting zijn bestemming. Die ligt nog ongeveer 400.000 kilometer verderop. Over ongeveer twee weken komt de ruimtetelescoop daar aan.
De James Webb is ongeveer zo groot als een tennisbaan. Bij zijn vertrek was hij opgevouwen, zodat hij paste in de raket die hem naar de ruimte heeft gebracht. De kern van de ruimtetelescoop is een 6,5 meter grote spiegel, zes keer zo groot als die van de Hubble. Die spiegel vangt het licht uit de ruimte op en kaatst dat naar een tweede spiegel, die het licht bundelt en naar de meetinstrumenten aan boord stuurt. Wetenschappers willen met de James Webb onder meer zoeken naar planeten waar misschien leven mogelijk is, verre sterrenstelsels en sporen van de oerknal. De ruimtetelescoop kan een miljard jaar verder terug in de tijd kijken dan de Hubble.
De spiegel van de James Webb bestaat uit achttien zeshoeken die aan elkaar zitten, maar los van elkaar kunnen bewegen. De spiegel is gemaakt van beryllium, met daarbovenop een miniem laagje goud van 100 nanometer dik. Dat is duizend keer zo dun als een menselijke haar of een vel papier. Beryllium is licht, sterk en goed bestand tegen extreme kou. Goud zorgt ervoor dat de spiegel beter in staat is infrarood licht te zien.
Als de James Webb over een paar weken op zijn werkplek is, kan hij nog niet meteen aan de slag. Eerst moeten alle apparaten aan boord worden gekoeld tot 266 graden onder nul. Dat duurt ongeveer een maand. Daarna duurt het een paar maanden om te testen of alles goed werkt. In de zomer kan de James Webb de eerste metingen verrichten.
Meer uit Buitenland
GENÈVE (ANP) - De European Broadcasting Union (EBU) heeft een reeks wijzigingen aangebracht in de stemprocedures rond het Eurovisie Songfestival. Omroepen en artiesten mogen niet meer actief deelnemen of bijdragen aan promotiecampagnes die de stemuitslag zouden kunnen beïnvloeden. Het aantal maximale stemmen per persoon wordt verlaagd van twintig naar tien en jury's keren na drie jaar terug in de halve finale, is vrijdag aangekondigd.
6 minuten geleden
BELÉM (ANP) - Gastland van de klimaattop Brazilië heeft vrijdagochtend vroeg een bijgewerkte versie van een slotverklaring gepubliceerd. Daarin staat niets over het afbouwen van fossiele brandstoffen. Zeker tachtig landen pleitten op de top voor een 'routekaart' om daar concrete actie in te ondernemen, maar er zijn ook landen die dat totaal niet zien zitten.
29 minuten geleden
BANGKOK (ANP) - Miss Mexico Fatima Bosch is vrijdag in Thailand bekroond tot Miss Universe. Volgens de BBC was de Thaise Praveenar Singh op voorhand de favoriet, de deelnemer van het thuisland eindigde uiteindelijk op de tweede plek. De rest van de top 5 bestond uit Venezuela, de Filipijnen en Ivoorkust.
44 minuten geleden
NEW YORK (ANP) - Tijdens een veiling van veilinghuis Sotheby's is een schilderij van Vincent van Gogh verkocht voor 62,7 miljoen dollar (ruim 54 miljoen euro). Het gaat om een werk uit 1887, genaamd 'Piles de romans parisiens et roses dans une verre'.
2 uur geleden
LONDEN (ANP) - De extreme en langdurige droogte in Iran zou zich niet hebben voorgedaan zonder klimaatverandering door fossiele brandstoffen. Dat is de stellige overtuiging van een groep klimaatwetenschappers die de ongekende droogte in Iran en buurlanden heeft onderzocht.
3 uur geleden
DHAKA (ANP/RTR/AFP) - Een aardbeving met een kracht van 5.7 heeft Bangladesh getroffen, meldt het Duitse Onderzoekscentrum voor Geowetenschappen (GFZ).
3 uur geleden
WASHINGTON (ANP/AFP) - De inzet van duizenden troepen van de Nationale Garde door president Donald Trump in Washington DC is onwettig, oordeelde een federale rechter donderdag. Rechter Jia Cobb beval een einde te maken aan de inzet, maar schortte haar bevel 21 dagen op om de regering de tijd te geven in beroep te gaan.
10 uur geleden