Nieuwe ruimtetelescoop klapt enorme spiegel uit
KOUROU (ANP) - De nieuwe ruimtetelescoop James Webb heeft in de ruimte zijn belangrijkste onderdeel opengevouwen, een metersgrote spiegel die het licht uit het heelal opvangt, meldde de NASA zaterdag. Het was de laatste stap van het eerste deel van de installatie van het observatorium die vlekkeloos verlopen is.
De operatie begint op zijn vroegst om 15.00 uur Nederlandse tijd. In de loop van de avond wordt waarschijnlijk duidelijk of alles goed is gegaan.
De James Webb is de opvolger van de beroemde ruimtetelescoop Hubble. Hij is ontwikkeld en gebouwd door de ruimtevaartorganisaties van Europa (ESA), de Verenigde Staten (NASA) en Canada (CSA). Vanuit Nederland zijn de Universiteit Leiden, onderzoeksinstituut TNO en wetenschappelijk bureau NOVA-OIR bij de ruimtetelescoop betrokken.
Op eerste kerstdag werd de telescoop gelanceerd vanuit Frans-Guyana. Hij bevindt zich inmiddels op ruim een miljoen kilometer afstand van de aarde. Met een snelheid van 420 meter per seconde vliegt hij richting zijn bestemming. Die ligt nog ongeveer 400.000 kilometer verderop. Over ongeveer twee weken komt de ruimtetelescoop daar aan.
De James Webb is ongeveer zo groot als een tennisbaan. Bij zijn vertrek was hij opgevouwen, zodat hij paste in de raket die hem naar de ruimte heeft gebracht. De kern van de ruimtetelescoop is een 6,5 meter grote spiegel, zes keer zo groot als die van de Hubble. Die spiegel vangt het licht uit de ruimte op en kaatst dat naar een tweede spiegel, die het licht bundelt en naar de meetinstrumenten aan boord stuurt. Wetenschappers willen met de James Webb onder meer zoeken naar planeten waar misschien leven mogelijk is, verre sterrenstelsels en sporen van de oerknal. De ruimtetelescoop kan een miljard jaar verder terug in de tijd kijken dan de Hubble.
De spiegel van de James Webb bestaat uit achttien zeshoeken die aan elkaar zitten, maar los van elkaar kunnen bewegen. De spiegel is gemaakt van beryllium, met daarbovenop een miniem laagje goud van 100 nanometer dik. Dat is duizend keer zo dun als een menselijke haar of een vel papier. Beryllium is licht, sterk en goed bestand tegen extreme kou. Goud zorgt ervoor dat de spiegel beter in staat is infrarood licht te zien.
Als de James Webb over een paar weken op zijn werkplek is, kan hij nog niet meteen aan de slag. Eerst moeten alle apparaten aan boord worden gekoeld tot 266 graden onder nul. Dat duurt ongeveer een maand. Daarna duurt het een paar maanden om te testen of alles goed werkt. In de zomer kan de James Webb de eerste metingen verrichten.
Meer uit Buitenland
WASHINGTON (ANP/AFP/RTR) - De Amerikaanse president Donald Trump heeft vrijdag aangekondigd de voormalige Hondurese president Juan Orlando Hernández gratie te verlenen. Hernández zit in de Verenigde Staten een gevangenisstraf van 45 jaar uit voor drugssmokkel.
1 uur geleden
KYIV (ANP/DPA/RTR/BLOOMBERG) - De rechterhand van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky, Andri Jermak, stapt op, meldt Zelensky. Aanleiding is een groot corruptieschandaal in de energiesector. Eerder op de dag werd bekend dat het kantoor van de machtige stafchef van de president werd doorzocht door het Nationaal Anticorruptieagentschap (NABU) en een anticorruptieaanklager (SAP).
8 uur geleden
GAZA-STAD (ANP/AFP) - De Israëlische krijgsmacht zegt nog eens negen Palestijnse militanten te hebben gedood bij pogingen om een tunnelnetwerk in Zuid-Gaza te ontmantelen. "Tot nu toe zijn meer dan dertig terroristen uitgeschakeld", aldus een verklaring.
10 uur geleden
JAKARTA (ANP/AFP) - Dagen van verwoestende overstromingen in Zuidoost-Azië hebben meer dan driehonderd mensen het leven gekost. Slachtoffers komen onder andere uit Indonesië, Thailand en Maleisië. Autoriteiten zijn druk bezig met reddingswerkzaamheden.
11 uur geleden
HONGKONG (ANP) - De Hongkongse anticorruptiewaakhond ICAC heeft acht mensen opgepakt na de fatale brand in de miljoenenstad. Er wordt onderzoek gedaan naar mogelijke corruptie rond de grote renovatie van de door de brand getroffen woontorens.
11 uur geleden
MOSKOU (ANP) - De Hongaarse premier Viktor Orbán heeft vrijdag in Moskou gezegd dat Rusland een belangrijke energieleverancier voor zijn land zal blijven. Hongarije staat onder druk van de Europese Unie en de Verenigde Staten om zijn afhankelijkheid van de Russische import af te bouwen.
12 uur geleden
PARIJS (ANP/AFP) - Dominique Pelicot, die veroordeeld is voor jarenlang ernstig misbruik van zijn vrouw, is op zoek naar een uitgever. Hij heeft in zijn cel geschreven en wil nu zijn kant van het verhaal naar buiten brengen, zegt zijn advocaat. Die erkent wel dat er onder uitgevers tot nu toe "veel terughoudendheid" is.
13 uur geleden