
Nieuwe ruimtetelescoop klapt enorme spiegel uit
KOUROU (ANP) - De nieuwe ruimtetelescoop James Webb heeft in de ruimte zijn belangrijkste onderdeel opengevouwen, een metersgrote spiegel die het licht uit het heelal opvangt, meldde de NASA zaterdag. Het was de laatste stap van het eerste deel van de installatie van het observatorium die vlekkeloos verlopen is.
De operatie begint op zijn vroegst om 15.00 uur Nederlandse tijd. In de loop van de avond wordt waarschijnlijk duidelijk of alles goed is gegaan.
De James Webb is de opvolger van de beroemde ruimtetelescoop Hubble. Hij is ontwikkeld en gebouwd door de ruimtevaartorganisaties van Europa (ESA), de Verenigde Staten (NASA) en Canada (CSA). Vanuit Nederland zijn de Universiteit Leiden, onderzoeksinstituut TNO en wetenschappelijk bureau NOVA-OIR bij de ruimtetelescoop betrokken.
Op eerste kerstdag werd de telescoop gelanceerd vanuit Frans-Guyana. Hij bevindt zich inmiddels op ruim een miljoen kilometer afstand van de aarde. Met een snelheid van 420 meter per seconde vliegt hij richting zijn bestemming. Die ligt nog ongeveer 400.000 kilometer verderop. Over ongeveer twee weken komt de ruimtetelescoop daar aan.
De James Webb is ongeveer zo groot als een tennisbaan. Bij zijn vertrek was hij opgevouwen, zodat hij paste in de raket die hem naar de ruimte heeft gebracht. De kern van de ruimtetelescoop is een 6,5 meter grote spiegel, zes keer zo groot als die van de Hubble. Die spiegel vangt het licht uit de ruimte op en kaatst dat naar een tweede spiegel, die het licht bundelt en naar de meetinstrumenten aan boord stuurt. Wetenschappers willen met de James Webb onder meer zoeken naar planeten waar misschien leven mogelijk is, verre sterrenstelsels en sporen van de oerknal. De ruimtetelescoop kan een miljard jaar verder terug in de tijd kijken dan de Hubble.
De spiegel van de James Webb bestaat uit achttien zeshoeken die aan elkaar zitten, maar los van elkaar kunnen bewegen. De spiegel is gemaakt van beryllium, met daarbovenop een miniem laagje goud van 100 nanometer dik. Dat is duizend keer zo dun als een menselijke haar of een vel papier. Beryllium is licht, sterk en goed bestand tegen extreme kou. Goud zorgt ervoor dat de spiegel beter in staat is infrarood licht te zien.
Als de James Webb over een paar weken op zijn werkplek is, kan hij nog niet meteen aan de slag. Eerst moeten alle apparaten aan boord worden gekoeld tot 266 graden onder nul. Dat duurt ongeveer een maand. Daarna duurt het een paar maanden om te testen of alles goed werkt. In de zomer kan de James Webb de eerste metingen verrichten.
Meer uit Buitenland
PARIJS (ANP/AFP) - Frankrijk heeft een akkoord met Nieuw-Caledonië aangekondigd. Het overzeese gebied blijft Frans, maar wordt wel een staat. "Een staat Nieuw-Caledonië binnen de Republiek: het is een keuze gebaseerd op vertrouwen", schreef de Franse president Emmanuel Macron op X, en prees het "historische" akkoord.
11 uur geledenBARCELONA (ANP/AFP) - In en rondom Barcelona is het leven flink ontregeld door zware regenval. Het treinverkeer in Catalonië werd kortstondig stilgelegd en enkele wegen werden afgesloten, omdat een groot deel van de regio in het noordoosten van Spanje getroffen was door stortregens, aldus autoriteiten.
11 uur geledenWASHINGTON (ANP/RTR) - De Amerikaanse regering is in gesprek met vijf door Republikeinen geleide staten om er nieuwe detentiecentra voor migranten te bouwen. Dat meldt minister van Binnenlandse Veiligheid, Kristi Noem. De nieuwe faciliteiten worden volgens Noem gemodelleerd naar een detentiecentrum in Florida dat bekendstaat als Alligator Alcatraz.
12 uur geledenGAZA-STAD (ANP) - Het tekort aan brandstoffen in de Gazastrook heeft een "kritiek niveau" bereikt. Daarvoor hebben zeven agentschappen van de Verenigde Naties zaterdag gewaarschuwd in een verklaring.
13 uur geledenLONDEN (ANP/RTR/AFP) - De Britse autoriteiten zeggen opnieuw tientallen personen te hebben opgepakt die steun betuigden aan de verboden pro-Palestijnse groep Palestine Action. Dat gebeurde tijdens een demonstratie in de buurt van het parlementsgebouw. Actievoerders hadden borden meegenomen met teksten als 'Ik ben tegen genocide. Ik steun Palestine Action'.
15 uur geledenPARIJS (ANP/AFP/DPA) - De VN-organisatie UNESCO heeft de zogenoemde sprookjeskastelen van de Beierse koning Ludwig II op de werelderfgoedlijst geplaatst. Het gaat om de kastelen Neuschwanstein, Herrenchiemsee en Linderhof, en het koninklijk huis op de Schachenberg in Beieren.
17 uur geledenTEHERAN (ANP/RTR/AFP) - Iran gaat op een andere manier samenwerken met het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA), aldus minister van Buitenlandse Zaken Abbas Araghchi. "Onze samenwerking met het agentschap is niet gestopt, maar zal een nieuwe vorm aannemen", verklaarde de bewindsman tegenover diplomaten. Hij zei dat verzoeken om nucleaire installaties te inspecteren "per geval zullen worden beoordeeld".
18 uur geleden