Nieuwe ruimtetelescoop klapt enorme spiegel uit
KOUROU (ANP) - De nieuwe ruimtetelescoop James Webb heeft in de ruimte zijn belangrijkste onderdeel opengevouwen, een metersgrote spiegel die het licht uit het heelal opvangt, meldde de NASA zaterdag. Het was de laatste stap van het eerste deel van de installatie van het observatorium die vlekkeloos verlopen is.
De operatie begint op zijn vroegst om 15.00 uur Nederlandse tijd. In de loop van de avond wordt waarschijnlijk duidelijk of alles goed is gegaan.
De James Webb is de opvolger van de beroemde ruimtetelescoop Hubble. Hij is ontwikkeld en gebouwd door de ruimtevaartorganisaties van Europa (ESA), de Verenigde Staten (NASA) en Canada (CSA). Vanuit Nederland zijn de Universiteit Leiden, onderzoeksinstituut TNO en wetenschappelijk bureau NOVA-OIR bij de ruimtetelescoop betrokken.
Op eerste kerstdag werd de telescoop gelanceerd vanuit Frans-Guyana. Hij bevindt zich inmiddels op ruim een miljoen kilometer afstand van de aarde. Met een snelheid van 420 meter per seconde vliegt hij richting zijn bestemming. Die ligt nog ongeveer 400.000 kilometer verderop. Over ongeveer twee weken komt de ruimtetelescoop daar aan.
De James Webb is ongeveer zo groot als een tennisbaan. Bij zijn vertrek was hij opgevouwen, zodat hij paste in de raket die hem naar de ruimte heeft gebracht. De kern van de ruimtetelescoop is een 6,5 meter grote spiegel, zes keer zo groot als die van de Hubble. Die spiegel vangt het licht uit de ruimte op en kaatst dat naar een tweede spiegel, die het licht bundelt en naar de meetinstrumenten aan boord stuurt. Wetenschappers willen met de James Webb onder meer zoeken naar planeten waar misschien leven mogelijk is, verre sterrenstelsels en sporen van de oerknal. De ruimtetelescoop kan een miljard jaar verder terug in de tijd kijken dan de Hubble.
De spiegel van de James Webb bestaat uit achttien zeshoeken die aan elkaar zitten, maar los van elkaar kunnen bewegen. De spiegel is gemaakt van beryllium, met daarbovenop een miniem laagje goud van 100 nanometer dik. Dat is duizend keer zo dun als een menselijke haar of een vel papier. Beryllium is licht, sterk en goed bestand tegen extreme kou. Goud zorgt ervoor dat de spiegel beter in staat is infrarood licht te zien.
Als de James Webb over een paar weken op zijn werkplek is, kan hij nog niet meteen aan de slag. Eerst moeten alle apparaten aan boord worden gekoeld tot 266 graden onder nul. Dat duurt ongeveer een maand. Daarna duurt het een paar maanden om te testen of alles goed werkt. In de zomer kan de James Webb de eerste metingen verrichten.
Meer uit Buitenland
NEUSS (ANP/DPA) - Volgens Duitse autoriteiten is een omstreden veiling van holocaustobjecten geannuleerd. De kavels zijn inmiddels verwijderd van de website van het veilinghuis in het West-Duitse Neuss.
5 uur geleden
WASHINGTON (ANP/BLOOMBERG) - De kans groeit dat het Amerikaanse parlement een vrijgave van de zogenoemde Epstein-documenten gaat afdwingen. De dossiers gaan over een spraakmakend misbruikschandaal waarin de Republikeinse president Donald Trump mogelijk een rol speelt. Volgens een Republikeinse parlementariër zullen mogelijk honderd of meer partijgenoten meestemmen met de oppositionele Democraten.
6 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR) - Het Amerikaanse vliegdekschip USS Gerald R. Ford is met een begeleidende vloot aangekomen in de Caribische Zee, meldt het Amerikaanse ministerie van Defensie. De vloot is de Caribische wateren binnengevaren via de Anegada-passage, een waterweg ten oosten van de Britse Maagdeneilanden.
7 uur geleden
CAÏRO (ANP/DPA) - Twee weken na de feestelijke opening van het Groot Egyptische Museum (GEM) in Caïro is besloten de bezoekersstromen te beheersen. Toegangskaarten kunnen alleen nog voor een tijdvak worden geboekt. Vanaf begin december is de ticketverkoop tot nader order alleen nog online mogelijk, meldt het museum.
8 uur geleden
QUITO (ANP/AFP) - De president van Ecuador, Daniel Noboa, zegt op X de leider van 's lands grootste drugskartel te hebben gearresteerd. Het gaat om 'Pipo' Chavarría, die aan het hoofd staat van Los Lobos, aldus Noboa in zijn bericht. Volgens de president veinsde Pipo dat hij dood was en zat hij met een valse identiteit ondergedoken in Europa, vanwaaruit hij het drugskartel runde en opdracht gaf tot moord. Noboa voegt eraan toe dat "Ecuador vandaag wint".
9 uur geleden
MÜNCHEN (ANP/DPA) - Markus Söder, de premier van de Duitse deelstaat Beieren, heeft AfD'ers uitgemaakt voor "hofnarren van Poetin". Tijdens een bijeenkomst voor jonge Duitse conservatieven noemde Söder politici van de radicaalrechtse partij "slijmers, narren aan Poetins hof en dienaars van het Kremlin". De premier vervolgde zijn kritiek door te zeggen dat de AfD deels uit "vreemde mensen" bestaat, van wie sommigen vervolgd worden voor uiteenlopende zaken, zoals extremisme. "We hebben een totaal ander idee van vrijheid."
11 uur geleden
MANILLA (ANP/DPA) - Honderdduizenden mensen hebben deelgenomen aan een protestbijeenkomst in de Filipijnse hoofdstad Manilla om een corruptieschandaal aan de kaak te stellen waarbij bondgenoten van president Ferdinand Marcos zijn betrokken. Volgens de politie waren er naar schatting 550.000 mensen aanwezig. Het was de grootste protestactie tot nu toe tegen het corruptieschandaal dat eerder dit jaar aan het licht kwam.
11 uur geleden