Nieuwe ruimtetelescoop klapt enorme spiegel uit
KOUROU (ANP) - De nieuwe ruimtetelescoop James Webb heeft in de ruimte zijn belangrijkste onderdeel opengevouwen, een metersgrote spiegel die het licht uit het heelal opvangt, meldde de NASA zaterdag. Het was de laatste stap van het eerste deel van de installatie van het observatorium die vlekkeloos verlopen is.
De operatie begint op zijn vroegst om 15.00 uur Nederlandse tijd. In de loop van de avond wordt waarschijnlijk duidelijk of alles goed is gegaan.
De James Webb is de opvolger van de beroemde ruimtetelescoop Hubble. Hij is ontwikkeld en gebouwd door de ruimtevaartorganisaties van Europa (ESA), de Verenigde Staten (NASA) en Canada (CSA). Vanuit Nederland zijn de Universiteit Leiden, onderzoeksinstituut TNO en wetenschappelijk bureau NOVA-OIR bij de ruimtetelescoop betrokken.
Op eerste kerstdag werd de telescoop gelanceerd vanuit Frans-Guyana. Hij bevindt zich inmiddels op ruim een miljoen kilometer afstand van de aarde. Met een snelheid van 420 meter per seconde vliegt hij richting zijn bestemming. Die ligt nog ongeveer 400.000 kilometer verderop. Over ongeveer twee weken komt de ruimtetelescoop daar aan.
De James Webb is ongeveer zo groot als een tennisbaan. Bij zijn vertrek was hij opgevouwen, zodat hij paste in de raket die hem naar de ruimte heeft gebracht. De kern van de ruimtetelescoop is een 6,5 meter grote spiegel, zes keer zo groot als die van de Hubble. Die spiegel vangt het licht uit de ruimte op en kaatst dat naar een tweede spiegel, die het licht bundelt en naar de meetinstrumenten aan boord stuurt. Wetenschappers willen met de James Webb onder meer zoeken naar planeten waar misschien leven mogelijk is, verre sterrenstelsels en sporen van de oerknal. De ruimtetelescoop kan een miljard jaar verder terug in de tijd kijken dan de Hubble.
De spiegel van de James Webb bestaat uit achttien zeshoeken die aan elkaar zitten, maar los van elkaar kunnen bewegen. De spiegel is gemaakt van beryllium, met daarbovenop een miniem laagje goud van 100 nanometer dik. Dat is duizend keer zo dun als een menselijke haar of een vel papier. Beryllium is licht, sterk en goed bestand tegen extreme kou. Goud zorgt ervoor dat de spiegel beter in staat is infrarood licht te zien.
Als de James Webb over een paar weken op zijn werkplek is, kan hij nog niet meteen aan de slag. Eerst moeten alle apparaten aan boord worden gekoeld tot 266 graden onder nul. Dat duurt ongeveer een maand. Daarna duurt het een paar maanden om te testen of alles goed werkt. In de zomer kan de James Webb de eerste metingen verrichten.
Meer uit Buitenland
WASHINGTON (ANP) - De regering van de Amerikaanse president Donald Trump heeft visumsancties opgelegd aan voormalig EU-commissaris Thierry Breton en vier anderen. Volgens de VS probeerden zij Amerikaanse technologiebedrijven te dwingen politieke uitingen op hun platforms te controleren.
3 uur geleden
BRASILIA (ANP/AFP) - De Braziliaanse oud-president Jair Bolsonaro mag deze week tijdelijk zijn cel verlaten. Het hooggerechtshof heeft daar toestemming voor gegeven, zodat hij een operatie kan ondergaan.
6 uur geleden
ANKARA (ANP/RTR) - Het wrak van de privéjet die onder anderen de Libische legerleider Mohammed Ali Ahmed Al-Haddad vervoerde, is gevonden. Dat meldt de Turkse overheid, schrijft persbureau Reuters. Volgens de Turkse minister van Binnenlandse Zaken Ali Yerlikaya werd het wrak gevonden zo'n 2 kilometer buiten het dorp Kesikkavak, in de provincie Ankara. Inmiddels heeft de openbaar aanklager in Ankara onderzoek ingesteld naar de crash, meldt de Turkse minister van Justitie Yilmaz Tunç.
6 uur geleden
WARSCHAU (ANP/BLOOMBERG) - Polen wil toetreden tot de G20, een groep van de grootste economieën ter wereld. Dat zei minister van Financiën Andrzej Domański tegen persbureau Bloomberg. "Wij willen de stem van ons deel van Europa zijn."
12 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - Het Amerikaanse ministerie van Justitie benadrukt dat niet alles geloofd moet worden wat over president Donald Trump wordt gezegd in vrijgegeven documentatie over zedendelinquent Jeffrey Epstein. "Sommige van deze documenten bevatten onware en sensationele beweringen over president Trump die vlak voor de verkiezingen van 2020 bij de FBI zijn ingediend", staat in een bericht op X.
13 uur geleden
LONDEN (ANP/AFP) - De Zweedse activiste Greta Thunberg is in Londen opgepakt bij een pro-Palestijnse demonstratie. Ze was gekomen om pro-Palestijnse activisten te steunen die in de gevangenis in hongerstaking zijn gegaan.
14 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - De Amerikaanse regering rolt landelijk een nieuwe aanpak uit om asielaanvragen te kunnen afwijzen. Het uitgangspunt is dat asielzoekers die vervolging vrezen in hun thuisland ook kunnen worden overgebracht naar landen waar ze zelf niet vandaan komen, bericht CBS News. De nieuwszender baseert zich op interne overheidsgegevens.
14 uur geleden