Nieuwe ruimtetelescoop klapt enorme spiegel uit
KOUROU (ANP) - De nieuwe ruimtetelescoop James Webb heeft in de ruimte zijn belangrijkste onderdeel opengevouwen, een metersgrote spiegel die het licht uit het heelal opvangt, meldde de NASA zaterdag. Het was de laatste stap van het eerste deel van de installatie van het observatorium die vlekkeloos verlopen is.
De operatie begint op zijn vroegst om 15.00 uur Nederlandse tijd. In de loop van de avond wordt waarschijnlijk duidelijk of alles goed is gegaan.
De James Webb is de opvolger van de beroemde ruimtetelescoop Hubble. Hij is ontwikkeld en gebouwd door de ruimtevaartorganisaties van Europa (ESA), de Verenigde Staten (NASA) en Canada (CSA). Vanuit Nederland zijn de Universiteit Leiden, onderzoeksinstituut TNO en wetenschappelijk bureau NOVA-OIR bij de ruimtetelescoop betrokken.
Op eerste kerstdag werd de telescoop gelanceerd vanuit Frans-Guyana. Hij bevindt zich inmiddels op ruim een miljoen kilometer afstand van de aarde. Met een snelheid van 420 meter per seconde vliegt hij richting zijn bestemming. Die ligt nog ongeveer 400.000 kilometer verderop. Over ongeveer twee weken komt de ruimtetelescoop daar aan.
De James Webb is ongeveer zo groot als een tennisbaan. Bij zijn vertrek was hij opgevouwen, zodat hij paste in de raket die hem naar de ruimte heeft gebracht. De kern van de ruimtetelescoop is een 6,5 meter grote spiegel, zes keer zo groot als die van de Hubble. Die spiegel vangt het licht uit de ruimte op en kaatst dat naar een tweede spiegel, die het licht bundelt en naar de meetinstrumenten aan boord stuurt. Wetenschappers willen met de James Webb onder meer zoeken naar planeten waar misschien leven mogelijk is, verre sterrenstelsels en sporen van de oerknal. De ruimtetelescoop kan een miljard jaar verder terug in de tijd kijken dan de Hubble.
De spiegel van de James Webb bestaat uit achttien zeshoeken die aan elkaar zitten, maar los van elkaar kunnen bewegen. De spiegel is gemaakt van beryllium, met daarbovenop een miniem laagje goud van 100 nanometer dik. Dat is duizend keer zo dun als een menselijke haar of een vel papier. Beryllium is licht, sterk en goed bestand tegen extreme kou. Goud zorgt ervoor dat de spiegel beter in staat is infrarood licht te zien.
Als de James Webb over een paar weken op zijn werkplek is, kan hij nog niet meteen aan de slag. Eerst moeten alle apparaten aan boord worden gekoeld tot 266 graden onder nul. Dat duurt ongeveer een maand. Daarna duurt het een paar maanden om te testen of alles goed werkt. In de zomer kan de James Webb de eerste metingen verrichten.
Meer uit Buitenland
KHAN YOUNIS (ANP) - De Palestijnse journalist Mahmoud Wadi is gedood bij een Israëlische droneaanval in de Gazastrook, meldt het Palestijnse persbureau WAFA. Een andere journalist raakte gewond bij dezelfde aanval, die plaatsvond in de zuidelijke stad Khan Younis.
2 uur geleden
KHARTOEM (ANP) - De aanvallen van de paramilitaire Rapid Support Forces (RSF) op een vluchtelingenkamp in Soedan moeten worden onderzocht als oorlogsmisdaden, meldt Amnesty International in een rapport. Afgelopen april voerde de RSF de grootschalige aanval uit op een opvangkamp in de buurt van el-Fasher.
2 uur geleden
MOSKOU (ANP/AFP) - Rusland en de Verenigde Staten hebben geen compromis bereikt over vrede in Oekraïne, en "vrede is niet dichterbij, maar ook niet verder weg". Dat zei Kremlin-functionaris Joeri Oesjakov na afloop van gesprekken die de Russische president Vladimir Poetin in Moskou voerde met de Amerikaanse gezant Steve Witkoff en Jared Kushner, de schoonzoon van president Trump.
3 uur geleden
MOSKOU (ANP/AFP/RTR) - Het overleg tussen de Russische president Vladimir Poetin en de twee onderhandelaars van zijn Amerikaanse ambtgenoot Donald Trump is afgelopen, meldt het Kremlin. De gesprekken met gezant Steve Witkoff en Trumps schoonzoon Jared Kushner hebben bijna vijf uur geduurd.
4 uur geleden
WASHINGTON (ANP/AFP) - De Amerikaanse president Donald Trump heeft tijdens een kabinetsoverleg uitgehaald naar Somalië en de mensen die daar vandaan komen. Hij noemde Somaliërs onder meer "uitschot" ("garbage") en zei dat ze niets toevoegen.
5 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - De Amerikaanse minister van Defensie Pete Hegseth heeft het besluit van admiraal Frank Bradley om een tweede aanval uit te voeren op een Venezolaanse boot "de juiste beslissing" genoemd. Hegseth was zelf niet aanwezig toen het bevel werd gegeven, maar staat daar wel achter.
6 uur geleden
LONDEN (ANP/AFP) - Een ei van de wereldberoemde Russische juwelier Fabergé heeft op een veiling in Londen een recordbedrag van bijna 23 miljoen pond (26 miljoen euro) opgebracht. Het gaat om het Winterei, dat tsaar Nicolaas II in 1913 met Pasen aan zijn moeder Maria Fjodorovna gaf.
7 uur geleden