Nieuwe ruimtetelescoop klapt enorme spiegel uit
KOUROU (ANP) - De nieuwe ruimtetelescoop James Webb heeft in de ruimte zijn belangrijkste onderdeel opengevouwen, een metersgrote spiegel die het licht uit het heelal opvangt, meldde de NASA zaterdag. Het was de laatste stap van het eerste deel van de installatie van het observatorium die vlekkeloos verlopen is.
De operatie begint op zijn vroegst om 15.00 uur Nederlandse tijd. In de loop van de avond wordt waarschijnlijk duidelijk of alles goed is gegaan.
De James Webb is de opvolger van de beroemde ruimtetelescoop Hubble. Hij is ontwikkeld en gebouwd door de ruimtevaartorganisaties van Europa (ESA), de Verenigde Staten (NASA) en Canada (CSA). Vanuit Nederland zijn de Universiteit Leiden, onderzoeksinstituut TNO en wetenschappelijk bureau NOVA-OIR bij de ruimtetelescoop betrokken.
Op eerste kerstdag werd de telescoop gelanceerd vanuit Frans-Guyana. Hij bevindt zich inmiddels op ruim een miljoen kilometer afstand van de aarde. Met een snelheid van 420 meter per seconde vliegt hij richting zijn bestemming. Die ligt nog ongeveer 400.000 kilometer verderop. Over ongeveer twee weken komt de ruimtetelescoop daar aan.
De James Webb is ongeveer zo groot als een tennisbaan. Bij zijn vertrek was hij opgevouwen, zodat hij paste in de raket die hem naar de ruimte heeft gebracht. De kern van de ruimtetelescoop is een 6,5 meter grote spiegel, zes keer zo groot als die van de Hubble. Die spiegel vangt het licht uit de ruimte op en kaatst dat naar een tweede spiegel, die het licht bundelt en naar de meetinstrumenten aan boord stuurt. Wetenschappers willen met de James Webb onder meer zoeken naar planeten waar misschien leven mogelijk is, verre sterrenstelsels en sporen van de oerknal. De ruimtetelescoop kan een miljard jaar verder terug in de tijd kijken dan de Hubble.
De spiegel van de James Webb bestaat uit achttien zeshoeken die aan elkaar zitten, maar los van elkaar kunnen bewegen. De spiegel is gemaakt van beryllium, met daarbovenop een miniem laagje goud van 100 nanometer dik. Dat is duizend keer zo dun als een menselijke haar of een vel papier. Beryllium is licht, sterk en goed bestand tegen extreme kou. Goud zorgt ervoor dat de spiegel beter in staat is infrarood licht te zien.
Als de James Webb over een paar weken op zijn werkplek is, kan hij nog niet meteen aan de slag. Eerst moeten alle apparaten aan boord worden gekoeld tot 266 graden onder nul. Dat duurt ongeveer een maand. Daarna duurt het een paar maanden om te testen of alles goed werkt. In de zomer kan de James Webb de eerste metingen verrichten.
Meer uit Buitenland
DOHA (ANP/AFP/RTR/DPA) - De onderhandelingen over het lot van de Gazastrook zijn volgens de premier van Qatar, Mohammed bin Abdulrahman al-Thani, in een kritieke fase beland. Hij dringt aan op een volledige terugtrekking van Israëlische troepen uit de Gazastrook. "De wapenstilstand is niet compleet" als Israël de strook niet verlaat.
10 minuten geleden
BANDA ATJEH (ANP/AFP) - Het dodental door het noodweer op het Indonesische eiland Sumatra is opgelopen tot boven de 900. Er worden nog steeds honderden mensen vermist.
1 uur geleden
SPIN BOLDAK (ANP/AFP) - Door een Pakistaanse aanval aan de grens in het zuidoosten van het land zijn volgens de Afghaanse autoriteiten zeker vier burgers en een lid van de Taliban om het leven gekomen. De landen beschuldigen elkaar ervan verantwoordelijk te zijn voor de botsing tussen troepen aan de grens bij Spin Boldak. Pakistan meldt drie gewonden. Volgens bewoners duurden de schietpartijen twee uur.
2 uur geleden
BERLIJN (ANP) - De Duitse bondskanselier Friedrich Merz heeft vlak voor een bezoek aan Jordanië en Israël president Mahmoud Abbas van de Palestijnse Autoriteit gebeld. Merz beklemtoonde daarbij volgens zijn woordvoerder dat Berlijn achter het vredesplan van president Donald Trump staat en dat hij verwelkomt dat de Palestijnse Autoriteit eraan meewerkt.
3 uur geleden
ATTERIDGEVILLE (ANP) - Bij een nachtelijke schietpartij bij het Zuid-Afrikaanse Pretoria zijn zeker elf mensen gedood. Veertien mensen zijn gewond naar een ziekenhuis gebracht, melden Zuid-Afrikaanse media. De politie weet nog niets over de toedracht. Onder de doden zijn een kind van 3 jaar en twee tieners van 12 en 16.
4 uur geleden
SYDNEY (ANP/RTR) - Autoriteiten hebben duizenden bewoners van een streek circa 40 kilometer ten noorden van Sydney opgeroepen te evacueren als gevolg van een grote bosbrand. Die woedt in een dichtbevolkte streek bij de plaats Woy Woy. De Australische premier Anthony Albanese heeft opgeroepen "goed op elkaar te letten en de instructies van de autoriteiten op te volgen".
6 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - De Duitse regeringsleider Friedrich Merz erkent de Belgische bezorgdheid over de inzet van bevroren Russisch geld voor Oekraïne. Alle landen moeten hetzelfde risico dragen, zei de bondskanselier na overleg met de Belgische premier Bart De Wever en Europese Commissievoorzitter Ursula von der Leyen.
16 uur geleden