Nieuwe ruimtetelescoop klapt enorme spiegel uit
KOUROU (ANP) - De nieuwe ruimtetelescoop James Webb heeft in de ruimte zijn belangrijkste onderdeel opengevouwen, een metersgrote spiegel die het licht uit het heelal opvangt, meldde de NASA zaterdag. Het was de laatste stap van het eerste deel van de installatie van het observatorium die vlekkeloos verlopen is.
De operatie begint op zijn vroegst om 15.00 uur Nederlandse tijd. In de loop van de avond wordt waarschijnlijk duidelijk of alles goed is gegaan.
De James Webb is de opvolger van de beroemde ruimtetelescoop Hubble. Hij is ontwikkeld en gebouwd door de ruimtevaartorganisaties van Europa (ESA), de Verenigde Staten (NASA) en Canada (CSA). Vanuit Nederland zijn de Universiteit Leiden, onderzoeksinstituut TNO en wetenschappelijk bureau NOVA-OIR bij de ruimtetelescoop betrokken.
Op eerste kerstdag werd de telescoop gelanceerd vanuit Frans-Guyana. Hij bevindt zich inmiddels op ruim een miljoen kilometer afstand van de aarde. Met een snelheid van 420 meter per seconde vliegt hij richting zijn bestemming. Die ligt nog ongeveer 400.000 kilometer verderop. Over ongeveer twee weken komt de ruimtetelescoop daar aan.
De James Webb is ongeveer zo groot als een tennisbaan. Bij zijn vertrek was hij opgevouwen, zodat hij paste in de raket die hem naar de ruimte heeft gebracht. De kern van de ruimtetelescoop is een 6,5 meter grote spiegel, zes keer zo groot als die van de Hubble. Die spiegel vangt het licht uit de ruimte op en kaatst dat naar een tweede spiegel, die het licht bundelt en naar de meetinstrumenten aan boord stuurt. Wetenschappers willen met de James Webb onder meer zoeken naar planeten waar misschien leven mogelijk is, verre sterrenstelsels en sporen van de oerknal. De ruimtetelescoop kan een miljard jaar verder terug in de tijd kijken dan de Hubble.
De spiegel van de James Webb bestaat uit achttien zeshoeken die aan elkaar zitten, maar los van elkaar kunnen bewegen. De spiegel is gemaakt van beryllium, met daarbovenop een miniem laagje goud van 100 nanometer dik. Dat is duizend keer zo dun als een menselijke haar of een vel papier. Beryllium is licht, sterk en goed bestand tegen extreme kou. Goud zorgt ervoor dat de spiegel beter in staat is infrarood licht te zien.
Als de James Webb over een paar weken op zijn werkplek is, kan hij nog niet meteen aan de slag. Eerst moeten alle apparaten aan boord worden gekoeld tot 266 graden onder nul. Dat duurt ongeveer een maand. Daarna duurt het een paar maanden om te testen of alles goed werkt. In de zomer kan de James Webb de eerste metingen verrichten.
Meer uit Buitenland
STRAATSBURG (ANP) - Het Europees Parlement is kritisch op de afzijdigheid van de EU bij een vredesplan voor Oekraïne. Pas nadat de VS met een 28-puntenplan kwamen, schoot Europa weer uit de startblokken. Europa had veel eerder zelf met vredesinitiatieven moeten komen, zo luidde de kritiek van veel politieke groepen in een debat over de recente vredesonderhandelingen. De rol van de EU daarin moet worden versterkt, vindt het parlement.
1 uur geleden
HONGKONG (ANP/RTR/AFP) - Zeker vier mensen zijn om het leven gekomen door een zeer grote brand in meerdere woontorens in Hongkong. Op beelden is te zien dat de vlammen uit het complex slaan. De brandweer weet niet hoeveel personen nog binnen zijn.
1 uur geleden
SEOUL (ANP/RTR) - Een Zuid-Koreaanse speciaal aanklager heeft vijftien jaar cel geëist tegen voormalig premier Han Duck-soo. De politicus wordt medeplichtigheid verweten aan het uitroepen van de militaire noodtoestand door toenmalig president Yoon Suk-yeol.
2 uur geleden
STRAATSBURG (ANP) - Beperkingen opleggen aan de Oekraïense strijdkrachten is onacceptabel, zei voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie woensdag in het Europees Parlement. "Dat zou het land kwetsbaar maken voor toekomstige aanvallen", zei Von der Leyen in een debat over het Amerikaanse 28-puntenplan voor vrede in Oekraïne.
3 uur geleden
BANGKOK (ANP/AFP/RTR) - Aanhoudende watersnood in Thailand heeft tientallen mensen het leven gekost. "De autoriteiten melden dat 33 mensen zijn omgekomen in zeven provincies, door oorzaken zoals plotselinge overstromingen, elektrocutie en verdrinking", aldus een regeringswoordvoerder.
4 uur geleden
MOSKOU (ANP/RTR) - Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken vindt dat Europese politici en media de Amerikaanse inspanningen om een vredesregeling voor Oekraïne te bereiken proberen te ondermijnen.
6 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR/BLOOMBERG) - De Amerikaanse president Donald Trump is teruggekomen op zijn eerdere deadline van donderdag voor Oekraïne om in te stemmen met een door de Verenigde Staten gesteund vredesplan. "De deadline voor mij is wanneer het voorbij is", zei hij.
10 uur geleden