Nieuwe ruimtetelescoop klapt enorme spiegel uit
KOUROU (ANP) - De nieuwe ruimtetelescoop James Webb heeft in de ruimte zijn belangrijkste onderdeel opengevouwen, een metersgrote spiegel die het licht uit het heelal opvangt, meldde de NASA zaterdag. Het was de laatste stap van het eerste deel van de installatie van het observatorium die vlekkeloos verlopen is.
De operatie begint op zijn vroegst om 15.00 uur Nederlandse tijd. In de loop van de avond wordt waarschijnlijk duidelijk of alles goed is gegaan.
De James Webb is de opvolger van de beroemde ruimtetelescoop Hubble. Hij is ontwikkeld en gebouwd door de ruimtevaartorganisaties van Europa (ESA), de Verenigde Staten (NASA) en Canada (CSA). Vanuit Nederland zijn de Universiteit Leiden, onderzoeksinstituut TNO en wetenschappelijk bureau NOVA-OIR bij de ruimtetelescoop betrokken.
Op eerste kerstdag werd de telescoop gelanceerd vanuit Frans-Guyana. Hij bevindt zich inmiddels op ruim een miljoen kilometer afstand van de aarde. Met een snelheid van 420 meter per seconde vliegt hij richting zijn bestemming. Die ligt nog ongeveer 400.000 kilometer verderop. Over ongeveer twee weken komt de ruimtetelescoop daar aan.
De James Webb is ongeveer zo groot als een tennisbaan. Bij zijn vertrek was hij opgevouwen, zodat hij paste in de raket die hem naar de ruimte heeft gebracht. De kern van de ruimtetelescoop is een 6,5 meter grote spiegel, zes keer zo groot als die van de Hubble. Die spiegel vangt het licht uit de ruimte op en kaatst dat naar een tweede spiegel, die het licht bundelt en naar de meetinstrumenten aan boord stuurt. Wetenschappers willen met de James Webb onder meer zoeken naar planeten waar misschien leven mogelijk is, verre sterrenstelsels en sporen van de oerknal. De ruimtetelescoop kan een miljard jaar verder terug in de tijd kijken dan de Hubble.
De spiegel van de James Webb bestaat uit achttien zeshoeken die aan elkaar zitten, maar los van elkaar kunnen bewegen. De spiegel is gemaakt van beryllium, met daarbovenop een miniem laagje goud van 100 nanometer dik. Dat is duizend keer zo dun als een menselijke haar of een vel papier. Beryllium is licht, sterk en goed bestand tegen extreme kou. Goud zorgt ervoor dat de spiegel beter in staat is infrarood licht te zien.
Als de James Webb over een paar weken op zijn werkplek is, kan hij nog niet meteen aan de slag. Eerst moeten alle apparaten aan boord worden gekoeld tot 266 graden onder nul. Dat duurt ongeveer een maand. Daarna duurt het een paar maanden om te testen of alles goed werkt. In de zomer kan de James Webb de eerste metingen verrichten.
Meer uit Buitenland
MOSKOU (ANP/RTR) - De Russische president Vladimir Poetin ontvangt dinsdagmiddag de Amerikaanse topfunctionaris Steve Witkoff. Het Kremlin heeft bevestigd dat de twee elkaar zullen ontmoeten in Moskou.
33 minuten geleden
HONGKONG (ANP/AFP/RTR) - In het onderzoek naar de dodelijke brand in een appartementencomplex in Hongkong zijn inmiddels dertien arrestaties verricht. Dat meldt politiechef Chan Tung. Onderzocht wordt of de arrestanten dood door schuld kan worden verweten. Bij de brand, die zeven woontorens besloeg, kwamen zeker 151 mensen om het leven. Meer dan veertig mensen worden nog vermist.
40 minuten geleden
BRUSSEL (ANP) - Het kan een "cruciale week" worden voor de diplomatie voor vrede in Oekraïne, zei EU-buitenlandchef Kaja Kallas bij aankomst in Brussel. De onderhandelingen in de VS waren zondag "moeizaam, maar productief", zei ze. De EU-ministers van Defensie spreken maandag onder andere over meer steun aan Oekraïne.
1 uur geleden
TBILISI (ANP) - Georgië heeft vorig jaar een chemisch wapen uit de Eerste Wereldoorlog gebruikt tegen antiregeringsbetogers. Dat meldt de BBC op basis van eigen onderzoek. Het zou gaan om een middel dat Frankrijk camite noemde en gebruikte tegen Duitsland.
1 uur geleden
SEOUL (ANP/AFP) - Het Zuid-Koreaanse OM klaagt de burgemeester van Seoul aan op verdenking van het meermaals financieren van opiniepeilingen. Oh Se-hoon zou in aanloop naar de tussentijdse verkiezingen van 2021 via een tussenpersoon omgerekend ruim 19.000 euro hebben neergelegd voor de peilingen. Volgens staatspersbureau Yonhap zocht Oh naarstig naar een peiling die liet zien dat hij voor zou staan op zijn rivaal Na Kyung-won.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Oeganda is het zwaarst getroffen door de bezuinigingen op de bestrijding van hiv en aids door de regering van de Amerikaanse president Donald Trump. Dat meldt het Aidsfonds op basis van voorlopige analyses. Door het stopzetten van Amerikaanse hulp via USAID en PEPFAR, het Amerikaanse programma tegen hiv en aids, is het aantal hiv-besmettingen onder pasgeboren baby's sterk toegenomen.
4 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - De Amerikaanse president Donald Trump heeft zondag gezegd dat de stop op asielbesluiten in de Verenigde Staten "nog lange tijd" zal duren. De maatregel werd ingevoerd nadat vorige week bij het Witte Huis twee reservisten van de National Guard waren neergeschoten en een van hen om het leven kwam. De verdachte is een Afghaanse statushouder.
6 uur geleden