Nieuwe ruimtetelescoop klapt enorme spiegel uit
KOUROU (ANP) - De nieuwe ruimtetelescoop James Webb heeft in de ruimte zijn belangrijkste onderdeel opengevouwen, een metersgrote spiegel die het licht uit het heelal opvangt, meldde de NASA zaterdag. Het was de laatste stap van het eerste deel van de installatie van het observatorium die vlekkeloos verlopen is.
De operatie begint op zijn vroegst om 15.00 uur Nederlandse tijd. In de loop van de avond wordt waarschijnlijk duidelijk of alles goed is gegaan.
De James Webb is de opvolger van de beroemde ruimtetelescoop Hubble. Hij is ontwikkeld en gebouwd door de ruimtevaartorganisaties van Europa (ESA), de Verenigde Staten (NASA) en Canada (CSA). Vanuit Nederland zijn de Universiteit Leiden, onderzoeksinstituut TNO en wetenschappelijk bureau NOVA-OIR bij de ruimtetelescoop betrokken.
Op eerste kerstdag werd de telescoop gelanceerd vanuit Frans-Guyana. Hij bevindt zich inmiddels op ruim een miljoen kilometer afstand van de aarde. Met een snelheid van 420 meter per seconde vliegt hij richting zijn bestemming. Die ligt nog ongeveer 400.000 kilometer verderop. Over ongeveer twee weken komt de ruimtetelescoop daar aan.
De James Webb is ongeveer zo groot als een tennisbaan. Bij zijn vertrek was hij opgevouwen, zodat hij paste in de raket die hem naar de ruimte heeft gebracht. De kern van de ruimtetelescoop is een 6,5 meter grote spiegel, zes keer zo groot als die van de Hubble. Die spiegel vangt het licht uit de ruimte op en kaatst dat naar een tweede spiegel, die het licht bundelt en naar de meetinstrumenten aan boord stuurt. Wetenschappers willen met de James Webb onder meer zoeken naar planeten waar misschien leven mogelijk is, verre sterrenstelsels en sporen van de oerknal. De ruimtetelescoop kan een miljard jaar verder terug in de tijd kijken dan de Hubble.
De spiegel van de James Webb bestaat uit achttien zeshoeken die aan elkaar zitten, maar los van elkaar kunnen bewegen. De spiegel is gemaakt van beryllium, met daarbovenop een miniem laagje goud van 100 nanometer dik. Dat is duizend keer zo dun als een menselijke haar of een vel papier. Beryllium is licht, sterk en goed bestand tegen extreme kou. Goud zorgt ervoor dat de spiegel beter in staat is infrarood licht te zien.
Als de James Webb over een paar weken op zijn werkplek is, kan hij nog niet meteen aan de slag. Eerst moeten alle apparaten aan boord worden gekoeld tot 266 graden onder nul. Dat duurt ongeveer een maand. Daarna duurt het een paar maanden om te testen of alles goed werkt. In de zomer kan de James Webb de eerste metingen verrichten.
Meer uit Buitenland
LONDEN (ANP) - De Britse regering heeft extra maatregelen aangekondigd tegen Rusland voor de vergiftigingen in Salisbury in 2018. De Russische militaire inlichtingendienst GROe, die handelde in opdracht van president Vladimir Poetin, was daarvoor verantwoordelijk, zegt de regering naar aanleiding van een onafhankelijk onderzoek. Er zijn extra sancties ingesteld en de Russische ambassadeur is ontboden.
2 uur geleden
BRUSSEL (ANP/RTR) - Ex-buitenlandchef van de EU Federica Mogherini treedt af als rector van het Europacollege in Brugge vanwege een onderzoek naar fraude bij een opleiding van jonge diplomaten. Zij en twee anderen werden eerder deze week aangehouden voor een fraudeonderzoek over de aanbesteding van de opleiding aan het Europacollege.
2 uur geleden
BAGDAD (ANP/RTR/AFP) - Irak zegt een lijst met organisaties die het land ziet als terroristisch te herzien. Eerder op donderdag werd bekend dat in de staatscourant stond dat Bagdad onder meer het Libanese Hezbollah en de Jemenitische Houthi's als zodanig had aangemerkt. Banktegoeden van die door Iran gesteunde organisaties zouden zijn bevroren. De publicatie zou een conceptversie zijn, die al afgelopen maand per abuis werd gepubliceerd.
2 uur geleden
BERLIJN/MOSKOU (ANP/RTR) - Bondskanselier Friedrich Merz heeft een bezoek aan Noorwegen afgezegd en gaat vrijdag dineren met voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen en premier van België Bart De Wever.
2 uur geleden
NEW YORK (ANP) - The New York Times begint een procedure tegen het Pentagon, dat de Amerikaanse grondwet zou schenden met een reeks beperkingen voor journalisten in het defensiedepartement. Dat heeft recent verslaggevers opgedragen een verklaring van ruim twintig pagina's te ondertekenen waarin hun werkzaamheden worden beperkt.
3 uur geleden
LONDEN (ANP) - De Britse en Noorse marine gaan samen een vloot vormen om de toegang tot de Noordzee te bewaken tegen Russische onderzeeboten. De wateren tussen Groenland, IJsland en Schotland zijn cruciaal voor de aanvoer van Amerikaanse versterkingen en er liggen belangrijke verbindingskabels en pijpleidingen.
4 uur geleden
KHERSON (ANP/RTR) - Een warmte- en elektriciteitscentrale in de Oekraïense stad Kherson kan geen energie leveren door Russische aanvallen. Daardoor zitten circa 40.500 mensen zonder verwarming, meldt de lokale overheid.
4 uur geleden