Najaarsnota Provincie Zeeland: extra geld voor erfgoed, mobiliteit, landelijk gebied en innovatie

De najaarsnota is de eerste financiële doorvertaling van ‘Met Zeeland, voor Zeeland!’, het coalitieakkoord van het half juni aangetreden college van Gedeputeerde Staten. En hoewel het ook veel bestaand beleid voortzet, gebeurt dat niet zonder meer. “Ook bij bestaand beleid gaat het om de vraag of we dat beleid nodig, nuttig en rechtvaardig vinden.” Dit college schuwt de kritische blik op het eigen werk dus niet. Daarnaast werden er in het coalitieakkoord nieuwe accenten gelegd: voor de aanpak van stikstof, de invulling van de Zeeuwse ruimte en het werken aan “de kwaliteit van het leven van onze inwoners”. 

Stikstof, natuur en landbouw
De plannen voor het landelijk gebied richten zich op het in samenhang herstellen en versterken van de Zeeuwse natuur, het verbeteren van het Zeeuwse watersysteem en het toewerken naar een volhoudbare landbouw. Voor de uitvoering van die plannen zijn mensen en middelen nodig. Daarom gaat er in 2024 bijna € 1 miljoen naar het opzetten van een uitvoeringsorganisatie. Geld dat de Provincie op termijn overigens terugkrijgt van het Rijk. Voor het uitvoeren van de Agenda Natuurinclusief – een landelijk, breedgedragen initiatief met als doel het versterken van de natuur, ook buiten de natuurgebieden – stelt de Provincie € 300.000 beschikbaar en voor een innovatiefonds voor de landbouw € 100.000 in 2023 en € 300.000 voor volgend jaar.

Milieutaken
De Provincie verleent vergunningen en houdt toezicht op de naleving van milieuwetten op het gebied van onder andere lucht, bodem, geluid en water. De daadwerkelijke uitvoering ervan is belegd bij DCMR (milieudienst Rijnmond) en de Regionale Uitvoeringsdienst Zeeland. Het aantal risicobedrijven in Zeeland neemt de laatste jaren toe. Dat betekent ook dat er een grotere inzet nodig is voor de behandeling van vergunningprocedures en voor toezicht en handhaving bij deze bedrijven. De Provincie trekt daarvoor in 2023 nog € 225.000 uit, in de jaren erna € 1.165.000 per jaar.  

Erfgoed en cultuur
De staat van het Zeeuwse erfgoed blijft wat achter bij het landelijk gemiddelde, zo bleek eerder al uit onderzoek. Eigenaren worden gestimuleerd hun eigen erfgoed zoveel mogelijk in stand te houden, de Provincie onderzoekt hoe zij daarbij kan helpen. Daarnaast maakt de Provincie € 2 miljoen extra vrij voor een kwaliteitsimpuls als het zelf in stand houden onvoldoende mogelijk is.In 2022 stelden Provinciale Staten de Ontwikkelagenda cultuurveld 2022-2024 vast. Die ontwikkelagenda kent drie pijlers: intrinsieke waarde, vernieuwing en verbreding, en basis op orde. Het Rijk helpt bij de transformatie van het cultuurveld en heeft al toegezegd die steun tot 2028 voort te zetten. De Provincie wordt geacht daar ook aan bij te dragen. Daarvoor stelt zij de komende jaren ruim € 4,5 ton per jaar beschikbaar. Van september 2024 tot mei 2025 viert Zeeland 80 jaar bevrijding en vrijheid. Daarvoor wordt in 2023 en 2024 samen € 300.000 uitgetrokken.  

Regiodeal en Zeeland in Stroomversnelling
Eerder dit jaar sloten Rijk en regio een zogenoemde Regiodeal voor het North Sea Port District. Dat houdt in dat het Rijk € 30 miljoen beschikbaar heeft gesteld voor het investeren in een gezonde en aantrekkelijke leefomgeving, het aantrekken van talent en de bereikbaarheid van voorzieningen. De Provincie levert hiervoor cofinanciering en stelt een programmabureau in. Dat vergt de komende jaren een investering van ongeveer € 500.000 per jaar. Het Rijk, de Provincie Zeeland en de Zeeuwse gemeenten hebben in 2017 het initiatief genomen voor een gezamenlijk fonds voor economische structuurversterking: de subsidieregeling Zeeland in Stroomversnelling. De regeling stimuleert innovatie in de sterke economische sectoren in onze provincie. Voor het voortzetten (2024-2027) van die succesvolle regeling trekt de Provincie de komende jaren € 1.175.000  uit.

Mobiliteit op maat
De Provincie Zeeland werkt samen met gemeenten en andere partners toe naar een nieuw publiek mobiliteitssysteem dat vanaf 2025 in heel Zeeland moet functioneren. Om dat mogelijk te maken, zijn er dit en volgend jaar startprojecten op verschillende plaatsen, moet de bestaande Gemeentelijke Vervoerscentrale Zeeland worden doorontwikkeld naar een Mobiliteitscentrale Zeeland en komt er veel aandacht voor de communicatie om de inwoners van alle nieuwe mogelijkheden op de hoogte te stellen. In totaal is daar een investering mee gemoeid die dit jaar nog € 150.000 bedraagt en de komende jaren oploopt van ruim € 1 miljoen in 2024 naar € 1,5 miljoen in de jaren erna. Overigens verwacht de Provincie hiervoor nog een flinke tegemoetkoming van het Rijk. Dat heeft immers meermaals aangegeven de Zeeuwse plannen te zien als belangrijke stappen richting een flexibel, fijnmazig vervoerssysteem in de toekomst, en bovendien heeft aangegeven meer rekening te willen houden met verschillen tussen regio’s.  

Een paar opvallende andere bedragen uit de najaarsnota
Cofinanciering Woningbouwimpuls: € 400.000 (2024)
Implementatie Omgevingswet: € 135.000 (jaarlijks)
Tegemoetkoming faunaschade: € 587.000 (in 2023 + jaarlijks € 572.000)
InnoGo!, fonds voor innovatieve starters of mkb’ers: € 700.000 (jaarlijks)
Vervolgtraject WSF Zero Emissie Schepen: € 50.000 (2023) + € 100.000 (2024)
Cultuurbus˜ € 50.000 (jaarlijks)