Na 175 dagen zijn rechtse partijen het eens over nieuw kabinet
DEN HAAG (ANP) - Precies 175 dagen na de Tweede Kamerverkiezingen hebben PVV, VVD, NSC en BBB een akkoord bereikt over een nieuw kabinet. Tot op het laatste moment is het spannend of de partijen er uitkomen. Het akkoord is pas definitief als de vier fracties het eens zijn met het onderhandelaarsakkoord. Twee verkenners en vier informateurs in drie informatierondes waren nodig om dit resultaat te bereiken.
De eerste verkenner, PVV-senator Gom van Strien, geeft zijn opdracht op 27 november al terug voordat hij aan zijn opdracht is begonnen. Dat doet hij daags na beschuldigingen van fraude. PvdA'er Ronald Plasterk neemt het van hem over. Op 11 december concludeert hij dat een rechts kabinet van PVV, VVD, NSC en BBB mogelijk is. Na het Kamerdebat over dit eindverslag wordt Plasterk aangewezen als informateur om de mogelijkheden van zo'n kabinet te onderzoeken.
Het nieuwe jaar begint voor de vier partijleiders en hun secondanten op het landgoed De Zwaluwenberg in Hilversum. Onder leiding van Plasterk zouden goede gesprekken zijn gevoerd, maar inhoudelijk houden de partijen hun kaken op elkaar.
Een groot probleem
Niet lang daarna gaat het rommelen. Dat begint zo'n beetje na de aankondiging van de VVD-fractie in de Eerste Kamer voor de omstreden spreidingswet te gaan stemmen, terwijl de Tweede Kamerfractie eerder tegen was. Daarop zegt PVV-leider Geert Wilders dat "we een groot probleem hebben". Het lijkt met een sisser af te lopen. Er volgen vinnige tweets van vooral Wilders, waarop VVD-leider Dilan Yesilgöz op een VVD-congres naar hem uithaalt. De onderhandelingen gaan echter door.
Begin februari klapt de boel. Volkomen onverwacht wil Omtzigt niet verder praten. Het zet bij de onderhandelende partijen kwaad bloed, vooral omdat het nieuws via de media naar buiten komt, terwijl de onderhandelende partijen en de informateur van niets weten. Na een fel Kamerdebat, waar vooral Omtzigt het zwaar te verduren krijgt, wordt Kim Putters als nieuwe informateur aangewezen. Hij moet bedenken wat voor soort kabinet kan worden gevormd.
Programkabinet
Putters stelt in zijn eindverslag medio maart een 'programkabinet' voor op basis van een akkoord op hoofdlijnen. De nieuwe informateurs Elbert Dijkgraaf en Richard van Zwol krijgen tot 15 mei de tijd om de mogelijkheden te onderzoeken van zo'n kabinet met PVV, VVD, NSC en BBB.
De twee informateurs spreken lang met de afzonderlijke partijleiders. De echte onderhandelingen beginnen eigenlijk pas op maandag 6 mei. Dan spreken Dijkgraaf en Van Zwol over een "cruciale week" waarin knopen moeten worden doorgehakt. Die cruciale week wordt bijna twee weken. Er wordt steeds langer onderhandeld en de partijen komen voor het eerst ook op zaterdag bij elkaar. De deadline komt snel naderbij.
Marathonoverleg
Als de partijleiders dinsdagnacht rond 01.00 uur na een marathonoverleg naar buiten komen, tonen zij zich optimistisch. Woensdag zouden alleen nog de puntjes op de i worden gezet. Dat blijkt iets te optimistisch. Langer dan gepland zitten de partijen bij elkaar. De precieze reden is onbekend, maar VVD en NSC wijzen daarbij naar elkaar.
Een zogeheten 'programkabinet' moet het akkoord later gaan invullen en uitvoeren. Het zal nog een aantal weken duren voordat een nieuwe ministersploeg op het bordes staat.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Het gaat niet lukken om per 1 januari 2026 een soepelere stikstofgrens te regelen, zei demissionair landbouwminister Femke Wiersma (BBB) na afloop van de ministerraad. Haar partij wilde graag de waarde verhogen vanaf wanneer een stikstofvergunning nodig is, maar de plannen hiervoor moeten nog verder worden uitgewerkt. Wiersma hoopt dit "zo snel mogelijk" te kunnen doen, maar kan nog niet zeggen wanneer het wel kan.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Luchthaven Schiphol mag nog twee jaar door zonder natuurvergunning. Dat heeft de ministerraad vrijdag besloten. In juni vernietigde de rechtbank in Den Haag de natuurvergunning van de nationale luchthaven, omdat deze niet zorgvuldig was voorbereid en gemotiveerd.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Landbouwminister Femke Wiersma (BBB) geeft gehoor aan een motie van de Tweede Kamer, die haar oproept voorlopig geen regels te versoepelen voor het uitrijden van mest. Wiersma zei dat vrijdag na afloop van de ministerraad.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Demissionair staatssecretaris Koen Becking (voortgezet onderwijs) wil een voldoende voor het vak Nederlands niet verplicht stellen om een middelbare schooldiploma te kunnen halen. De VVD-bewindsman schrijft in een brief aan de Tweede Kamer dat die verplichting ten koste kan gaan van de bredere taalontwikkeling van leerlingen.
11 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Landbouwminister Femke Wiersma wil voorafgaand aan de ministerraad nog niet zeggen wat ze gaat doen met een Kamermotie die haar vraagt verregaande mestplannen te pauzeren. Wel benadrukt zij dat de Kamer "het hoogste orgaan" is in Nederland. "Die kan moties aannemen, en dat is ook gebeurd. Wij gaan in het kabinet kijken hoe we daarmee omgaan."
12 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Niet het Rijk maar vervoersbedrijf Qbuzz moet beveiliging regelen voor de pendelbus die tussen het azc van Ter Apel en het station van Emmen rijdt, vindt asielminister Mona Keijzer (BBB). Op die buslijn is veel overlast door asielzoekers die geen buskaartje willen betalen, waarna de gemeente besloot die gratis te maken zolang er geen veiligheidsmaatregelen komen.
13 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - D66-leider Rob Jetten is door WNL-programma Goedemorgen Nederland uitgeroepen tot politicus van het jaar. Hij leidde de sociaalliberalen naar een winst van zeventien zetels bij de verkiezingen en werd daarmee voor het eerst de grootste partij in de Tweede Kamer. Jetten kan de eerste premier van D66 worden.
14 uur geleden