Na 175 dagen zijn rechtse partijen het eens over nieuw kabinet
DEN HAAG (ANP) - Precies 175 dagen na de Tweede Kamerverkiezingen hebben PVV, VVD, NSC en BBB een akkoord bereikt over een nieuw kabinet. Tot op het laatste moment is het spannend of de partijen er uitkomen. Het akkoord is pas definitief als de vier fracties het eens zijn met het onderhandelaarsakkoord. Twee verkenners en vier informateurs in drie informatierondes waren nodig om dit resultaat te bereiken.
De eerste verkenner, PVV-senator Gom van Strien, geeft zijn opdracht op 27 november al terug voordat hij aan zijn opdracht is begonnen. Dat doet hij daags na beschuldigingen van fraude. PvdA'er Ronald Plasterk neemt het van hem over. Op 11 december concludeert hij dat een rechts kabinet van PVV, VVD, NSC en BBB mogelijk is. Na het Kamerdebat over dit eindverslag wordt Plasterk aangewezen als informateur om de mogelijkheden van zo'n kabinet te onderzoeken.
Het nieuwe jaar begint voor de vier partijleiders en hun secondanten op het landgoed De Zwaluwenberg in Hilversum. Onder leiding van Plasterk zouden goede gesprekken zijn gevoerd, maar inhoudelijk houden de partijen hun kaken op elkaar.
Een groot probleem
Niet lang daarna gaat het rommelen. Dat begint zo'n beetje na de aankondiging van de VVD-fractie in de Eerste Kamer voor de omstreden spreidingswet te gaan stemmen, terwijl de Tweede Kamerfractie eerder tegen was. Daarop zegt PVV-leider Geert Wilders dat "we een groot probleem hebben". Het lijkt met een sisser af te lopen. Er volgen vinnige tweets van vooral Wilders, waarop VVD-leider Dilan Yesilgöz op een VVD-congres naar hem uithaalt. De onderhandelingen gaan echter door.
Begin februari klapt de boel. Volkomen onverwacht wil Omtzigt niet verder praten. Het zet bij de onderhandelende partijen kwaad bloed, vooral omdat het nieuws via de media naar buiten komt, terwijl de onderhandelende partijen en de informateur van niets weten. Na een fel Kamerdebat, waar vooral Omtzigt het zwaar te verduren krijgt, wordt Kim Putters als nieuwe informateur aangewezen. Hij moet bedenken wat voor soort kabinet kan worden gevormd.
Programkabinet
Putters stelt in zijn eindverslag medio maart een 'programkabinet' voor op basis van een akkoord op hoofdlijnen. De nieuwe informateurs Elbert Dijkgraaf en Richard van Zwol krijgen tot 15 mei de tijd om de mogelijkheden te onderzoeken van zo'n kabinet met PVV, VVD, NSC en BBB.
De twee informateurs spreken lang met de afzonderlijke partijleiders. De echte onderhandelingen beginnen eigenlijk pas op maandag 6 mei. Dan spreken Dijkgraaf en Van Zwol over een "cruciale week" waarin knopen moeten worden doorgehakt. Die cruciale week wordt bijna twee weken. Er wordt steeds langer onderhandeld en de partijen komen voor het eerst ook op zaterdag bij elkaar. De deadline komt snel naderbij.
Marathonoverleg
Als de partijleiders dinsdagnacht rond 01.00 uur na een marathonoverleg naar buiten komen, tonen zij zich optimistisch. Woensdag zouden alleen nog de puntjes op de i worden gezet. Dat blijkt iets te optimistisch. Langer dan gepland zitten de partijen bij elkaar. De precieze reden is onbekend, maar VVD en NSC wijzen daarbij naar elkaar.
Een zogeheten 'programkabinet' moet het akkoord later gaan invullen en uitvoeren. Het zal nog een aantal weken duren voordat een nieuwe ministersploeg op het bordes staat.
Meer uit Politiek
HILVERSUM (ANP) - Hoe groot de PVV van Geert Wilders ook wordt, hij komt niet in een kabinet, zei VVD-leider Dilan Yeşilgöz tijdens het verkiezingsdebat van SBS6. CDA-leider Henri Bontenbal vindt dat de politiek zich het afgelopen jaar met de PVV in het kabinet heeft laten "gijzelen door de heer Wilders. Die bladzijde moeten wij nu omslaan met een stabiel kabinet dat gaat leveren".
1 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - Geert Wilders heeft uitgehaald naar partijen die het basispakket willen "bevriezen", wat onder andere de VVD en D66 hadden doorgegeven aan het Centraal Planbureau (CPB). De PVV-leider noemde het donderdagavond tijdens het verkiezingsdebat van SBS6 "ongelooflijk" dat er "überhaupt wordt nagedacht om dat op slot te zetten". Volgens hem worden de bezuinigingen gebruikt om "bommen en granaten" te kopen.
2 uur geleden
TILBURG (ANP) - Oud-staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Fleur Gräper (D66) is voorgedragen als nieuwe burgemeester van Tilburg. Gräper was in 2024 staatssecretaris in het demissionaire kabinet-Rutte IV. Daarvoor was zij onder meer partijvoorzitter van D66 en namens die partij lid van de Gedeputeerde Staten van Groningen.
2 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - Minder regels en procedures in de huizenbouw. Dat is een van de weinige zaken in het SBS6-debat waarover de lijsttrekkers van PVV, GroenLinks-PvdA, CDA en VVD het wel eens zijn. De aanpak van de woningnood is voor veel kiezers het belangrijkste thema voor deze verkiezingen.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - PVV-leider Geert Wilders is "de grootste gratis-bierbrouwer van Nederland", zei Frans Timmermans (GroenLinks-PvdA) tegen hem in het SBS6-verkiezingsdebat. Net als twee jaar geleden kwamen de twee in aanvaring over het eigen risico. Timmermans wees erop dat de PVV het verkiezingsprogramma niet heeft laten doorrekenen, waardoor niet duidelijk is hoe Wilders zijn plannen wil betalen. "U komt met sprookjes."
2 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - Henri Bontenbal (CDA) en Dilan Yeşilgöz verwijten PVV-leider Geert Wilders dat zijn migratieminister Marjolein Faber te weinig heeft gedaan om de problemen op asiel aan te pakken. Wilders zei donderdag tijdens het verkiezingsdebat van SBS6 dat de problemen juist komen door de drie andere partijen "die al vijftig jaar aan de macht zijn".
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Frans Timmermans van GroenLinks-PvdA en Geert Wilders van de PVV hebben een harde aanvaring gehad over voorrang voor statushouders op sociale huurwoningen in het verkiezingsdebat van SBS6. Timmermans noemde het "beschaving" dat gemeenten vluchtelingen met een verblijfsvergunning voorrang mogen geven. Wilders noemde het "waanzin".
3 uur geleden