Luctor et Detector: zooi of zilver, deel 1
POPPENDAMME - Soms denk ik aan de tijd dat ik van mijn hobby metaaldetectie nog niet mijn beroep had gemaakt, en ik op een mooie nieuwjaarsdag 2017 met mijn metaaldetector naar een voormalig Ambacht op weg ben. In vroeger tijden was een Ambacht het ambtsgebied van een Schout. Dat was toen de benaming voor het plaatselijk bestuur van een gebied. Ik bereid me voor zonder een Oud en Nieuw-kater, maar heerlijk in de frisse buitenlucht het jaar te starten.
DOOR JOHAN ELZINGA
Dat wat er nu bijligt als een doorsnee weiland in Zeeland, was van origine een buitenhuis van de abt (de geestelijke heer) van Middelburg. In 1982 werden in deze omgeving nog de restanten van het 16e-eeuwse ‘Huis en Hoff te Poppendamme’ gevonden. Deze zijn op oude kaarten van Hattinga en Visscher Roman nog terug te vinden, waar ze genoemd worden als ‘Zuyt Ambacht’.
Duit
Met goede hoop op wat oude vondsten van zo’n 250 jaar geleden zet ik de metaaldetector aan en begin mijn met mijn eerste baan op het weiland. Iets minder dan 15 minuten later ligt er een perfect leesbare Zeelandia-duit in mijn hand, weer even later gevolgd door een halve vingerhoed. Dat begint veelbelovend. Een deel van het weiland bevatte alleen zooi zoals stukjes lood, blik en ijzer. Dat waren zeker niet de historische vondsten die ik in mijn gedachten allemaal al had gevonden.
Afval- of vondstentas?
Ik besluit om wat meer systematisch te werk te gaan en loop terug naar mijn startpunt. Ik pak Poppendamme als mijn richtpunt en loop mijn baan vanuit de hoek van het veld. Tot mijn verbazing vind ik in die eerste banen mooie voorwerpen zoals diverse knopen, enkele duiten en mooie gespen. Halverwege de derde baan krijg ik een knettergoed signaal van mijn trouwe metaaldetector. Ik ben direct alert en graaf hoopvol het voorwerp op. Een op het oog verfrommeld stuk metaal ligt in mijn hand dat ik aanvankelijk als afval in de afvaltas wil steken, maar bij nader inzien toch maar in de vondstentas steek. Noem het gerust een voorgevoel.
Een uur later stop ik ermee. Bij de auto scheid ik al het troep van de onderzoekswaardige metalen. De troepjes gaan in een houten bak achterin de kofferbak van de auto. Ik constateer ter plekke dat die binnenkort eens moet worden geleegd.
Na jaren zoeken weet ik dat ik niet enthousiast op vondsten moet gaan vegen en borstelen want zo zijn er in het verleden wel eens flinterdunne zilveren munten kapot gegaan. Nee, eerst de fles met water pakken, om er zand en klei mee af te spoelen. Dan een zachte borstel licht over de vondst laten gaan. Zo pak ik ook dat verfrommelde stuk metaal en spoel het af.
Lakstempel
Ik zie tot mijn schrik een mooie glimmende ovale onderkant verschijnen waarop twee prachtige sierletters staan. In mijn hoofd hoor ik mezelf zeggen dat ik gevonden heb wat ik al jaren hoop te vinden. In mijn hand ligt een prachtig versierde zilveren lakstempel, ook wel zegelstempel genaamd.
In de volgende editie van de Bode geeft deze lakstempel zijn geheim aan mij prijs en leest u het einde van dit avontuur.
Johan Elzinga,
Luctor et Detector
Meer uit Middelburg
MIDDELBURG - Op zondag 19 oktober vindt de doorlopende performance Echoes of the Abyss door kunstenaar Lakisha Apostel plaats. Het is onderdeel van het internationale nomadische programma Repetition is a Form of Changing. Het project vindt plaats in en om het Kanaal door Walcheren en bij de Vleeshal in Middelburg.
6 uur geleden
MIDDELBURG - Blijft het Etty Hillesum Huis in Middelburg bestaan? De vrijwilligersorganisatie achter dit museum zet alles op alles om het geboortehuis van Hillesum - in 2017 verkoos het publiek deze Joodse dagboekschrijfster als 'grootste Middelburger aller tijden' - open te houden als Holocaust-informatiecentrum. "Etty is een voorbeeld van medemenselijk blijven ongeacht de situatie", zegt historica Lotte Bergen van het Etty Hillesum Huis. "Ze inspireert ons in hoe je haat bestrijdt; eerst in jezelf en dan in de buitenwereld. Dat is nu essentiëler dan ooit."
10 uur geleden
MIDDELBURG - Tot in de late uurtjes vrijdagochtend hebben muziekliefhebbers genoten van de Popronde in de Middelburgse binnenstad. 28 acts uit het hele land speelden op 19 locaties, zoals in winkels en cafés, maar ook in de Lange Jan en De Spot. Grote Geelstaart uit Kapelle vertegenwoordigde Zeeland.
13 uur geleden
MIDDELBURG/DOMBURG - Steeds meer Nederlanders maken zich zorgen over noodsituaties, zoals stroomstoringen of extreem weer. Zes op de tien vinden dat de kans daarop is toegenomen, blijkt uit onderzoek van de Rijksoverheid. Ook in de gemeenten Middelburg en Veere roept de overheid inwoners op om na te denken over hoe ze 72 uur kunnen overbruggen zonder stroom, water of internet.
15 uur geleden
DOMBURG - In tegenstelling tot eerdere zorgen over 'ravijnjaar' 2026 kan de gemeente Veere een positief financieel plaatje presenteren voor volgend jaar. Dat blijkt uit de donderdag gepresenteerde programmabegroting 2026.
1 dag geleden
ARNEMUIDEN - De politie heeft twee jongens van 16 en 17 jaar uit de gemeente Middelburg aangehouden op verdenking van betrokkenheid bij een straatroof in Arnemuiden. Op maandagavond 29 september kreeg de politie een melding dat een vrouw tijdens het uitlaten van haar hond onder dreiging met een mes was beroofd in de Kamillestraat.
1 dag geleden
VEERE - In Veere is de plaatsing van de beelden '7 Vrouwen en Heren van Veere' in volle gang. De niet-alledaagse operatie voor het stadhuis van Veere verloopt goed, vertelt Priscilla de Jager van de gemeente Veere donderdag.
1 dag geleden