Leer op Contacta van de Olympische lessen van Ireen Wüst

Ireen Wüst heeft nogal wat records op haar naam staan, zoals ‘s werelds eerste sporter die individueel goud won op vijf opeenvolgende Olympische Spelen. Op haar negentiende behaalde ze goud op de 3000 meter en werd daarmee de jongste Nederlandse Olympisch kampioene op de Winterspelen ooit. Met zes gouden, vijf zilveren en twee bronzen medailles is ze de beste Nederlander op de Olympische Spelen ooit en werd de eerste schaatsster die dertien Olympische medailles in de wacht wist te slepen. “Ik ben dus op vijf Olympische Spelen succesvol geweest”, introduceert Wüst zichzelf lachend na de vraag wat het Contacta-publiek kan verwachten. “Van elke editie heb ik een andere les geleerd. Daarover ga ik vertellen.” De Brabantse, die inmiddels al jaren in Friesland woont, verzekert dat ook ‘gewone stervelingen’ kunnen leren van haar lessen. “Iedereen kan ze toepassen in het dagelijks leven.” Het gaat dan bijvoorbeeld over leren ‘nee’ te zeggen en grenzen te stellen en de kracht uit jezelf halen. Voor dit verhaal kan Wüst talloze persoonlijke ervaringen delen, want ze heeft alles meegemaakt als topsporter: als underdog winnen, winnen terwijl je al aan de top staat, niet winnen terwijl iedereen het verwacht, depressief zijn, een eigen team oprichten en omgaan met het grootste verlies: het overlijden van haar beste maatje, schaatscollega Paulien van Deutekom. 

Al die ervaringen zet Wüst nu in om anderen te begeleiden en motiveren. Soms als spreker en daarnaast wekelijks in haar werk voor sportkoepel NOC*NSF en bij het topsportcentrum Topsport Noord. Ze is expert topsportleefstijl en mentor voor jong talent. Wüst begeleidt niet alleen schaatsers, maar bijvoorbeeld ook turners en judoërs. “Ik geef trainingen en workshops, maar heb ook één-op-ééngesprekken met sporters. Mijn werk is heel veelzijdig en heel leuk.”

Bij NOC*NSF richt ze zich als expert prestatiegedrag en mentale gezondheid op trainingen ontwikkelen voor jonge sporters. Thema’s zijn daarbij presteren onder druk en integriteit. “Ik help sporters zich weerbaarder te maken en zich uit te spreken bij grensoverschrijdend gedrag. Als bijvoorbeeld een sporter het niet prettig vindt dat de coach staat te schreeuwen, dan is het belangrijk om daarover in gesprek te gaan, want de coach doet dat misschien met de beste bedoelingen.”

Wüsts leven is nu totaal anders dan toen ze nog topsporter was. Ze schaatst niet meer - op de ijsbaan is het topsportuur voor de nieuwe lichting topsporters en voor de publieksuren gaat ze net iets te hard - en waar ze tot twee jaar geleden twintig jaar lang 24/7 topsporter was, gaat ze nu aan het einde van haar werkdag naar huis. “Ik ben helemaal niet bang geweest dat mijn leven na het schaatsen niet leuk zou zijn. Het helpt dat ik twee jaar langer ben doorgegaan dan aanvankelijk de bedoeling was. Die jaren heb ik bewust als laatste meegemaakt. Als topsporter leefde ik onder een vergrootglas en moest altijd presteren. Toen ik stopte, lukte het me prima om een paar maanden niets te doen. Ik vind het leuk om mezelf te herontdekken en nu andere sporters te begeleiden. En ik heb voor het eerst in twintig jaar kerst kunnen vieren met mijn familie.”

Als expert topsportleefstijl kan Wüst zich helemaal vinden in ‘Voorsprong door vitaliteit’, het thema van Contacta. “Vroeger trainde ik dertien keer per week, nu sport ik vier of vijf keer. Na een lange werkdag ben ik ook wel eens moe en geneigd om op de bank te gaan liggen, maar juist dan moet je gaan sporten, want daar krijg je zóveel energie van. Als je je lijf goed onderhoudt, heeft dat ook invloed op je psychische welzijn, voel je je lekkerder in je vel.” Ook wat dat betreft spreekt de Olympisch kampioene uit ervaring. “Ik voel me heel gelukkig, ja”, lacht ze.