Laatste president Zuid-Afrika onder apartheid De Klerk overleden
KAAPSTAD (ANP) - De laatste president van Zuid-Afrika in de tijd van apartheid, Frederik Willem de Klerk, is op 85-jarige leeftijd overleden. Hij was van 1989 tot mei 1994 president en speelde een cruciale rol bij de overgang van een wit minderheidsregime naar democratische verkiezingen en de regering van het Afrikaans Nationaal Congres van Nelson Mandela. De Klerk was onder hem ook vicepresident. De Klerk is volgens zijn stichting overleden aan kanker.
De Zuid-Afrikaanse president Cyril Ramaphosa heeft gezegd bedroefd kennis te hebben genomen van het overlijden van zijn voorganger. De Klerk speelde een sleutelrol in het proces om het land democratie te geven, aldus Ramaphosa.
De Klerk en Mandela kregen in 1993 de Nobelprijs voor de Vrede voor hun werk voor een relatief vreedzame overgang naar een democratie zonder rassenscheiding. De segregatie van bevolkingsgroepen op basis van ras of raciale kenmerken werd in 1948 in gevoerd in Zuid-Afrika en sneuvelde in 1990 als gevolg van de oppositie van de meerderheid van de bevolking en buitenlandse druk. De Klerk was in de laatste minderheidsregering de drijvende kracht achter de ontmanteling van apartheid. De Afrikaner term apartheid werd in de hele wereld berucht en zelden vertaald.
Vrijlating van Mandela
De Klerk was zoon van een politicus in de Nationale Partij en hij werd parlementslid in 1972. Behalve lid van de Nationale Partij was hij lid van de geheimzinnige Broederbond, een genootschap van invloedrijke Afrikaners. De Klerk werd in 1978 voor het eerst minister onder premier John Vorster. Nadien bekleedde hij tal van ministersfuncties. In februari 1989 kreeg toenmalig president Pieter Willem Botha, een fervent aanhanger van rassenscheiding, een beroerte en De Klerk volgde hem na enige tijd op. Precies een jaar later, in februari 1990, ontpopte hij zich als sloper van het apartheidsbewind door oppositiebewegingen niet langer te verbieden. Hij gelastte de vrijlating van Mandela, toen een van de bekendste politieke gevangenen ter wereld.
Het land kreeg na jarenlange onderhandelingen tussen partijen in april 1994 democratische verkiezingen waar alle Zuid-Afrikanen konden stemmen. Mandela werd president en De Klerk een van de vicepresidenten. Hij was nog enige tijd de oppositieleider in het parlement, maar trok zich in 1997 uit de Zuid-Afrikaanse politiek terug. De politicus die een product was van het apartheidsregime, bleek cruciaal bij de ontmanteling ervan, maar hield later vol dat de minderheidsregeringen waar hij deel van uitmaakte ook veel goede dingen hadden bereikt.
Meer uit Buitenland
MOSKOU (ANP/AFP) - Als Europese landen oorlog willen, is Rusland daar "klaar" voor, zegt president Vladimir Poetin voorafgaand aan zijn ontmoeting met afgevaardigden van de Verenigde Staten. Poetin herhaalde zijn eerdere beschuldiging dat de VS vrede proberen te stichten in Oekraïne, maar daarin worden gedwarsboomd door Europa.
2 uur geleden
DOHA (ANP/AFP) - Qatar, dat bemiddelt bij de verdere onderhandelingen tussen Hamas en Israël, voert de druk op om beide partijen "snel aan tafel te krijgen" voor de tweede fase van het vredesoverleg. Dat kondigde de woordvoerder van de Qatarese minister van Buitenlandse Zaken, Majed al-Ansari, aan.
3 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - De Amerikaanse pogingen een einde te maken aan de Russische oorlog tegen Oekraïne gaan "op den duur" lukken, verwacht NAVO-topman Mark Rutte. Maar dan moet Rusland wel meedoen, "en dat wordt vandaag getest".
3 uur geleden
KYIV (ANP) - Oekraïense en Amerikaanse vertegenwoordigers hebben het plan dat een einde moet maken aan de oorlog met Rusland "verfijnd", zegt de Oekraïense president Volodymyr Zelensky op X. Functionarissen van beide landen spraken afgelopen week in Florida met elkaar. Het ging onder meer over bescherming tegen Russische aanvallen en "het voorkomen van schendingen van afspraken in het geval van een staakt-het-vuren", meldt Zelensky.
4 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - NAVO-landen trekken de komende dagen extra geld uit voor de inkoop van Amerikaanse wapens voor Oekraïne, verwacht NAVO-topman Mark Rutte. NAVO-lidstaten hebben al veel gedaan, maar "we moeten nog altijd meer doen", zei hij. Rutte is "voorzichtig optimistisch" dat het gaat lukken om de 1 miljard dollar bijeen te sprokkelen die Oekraïne maandelijks zegt nodig te hebben.
4 uur geleden
SHEFFIELD (ANP) - De Britse politie heeft zich bij de Hillsborough-stadionramp in 1989 schuldig gemaakt aan "fundamenteel falen" en laksheid. Dat staat in een nieuw rapport van de politiewaakhond, schrijft Sky News. Het was het grootste onafhankelijke onderzoek naar de ramp, waarbij 97 Liverpool-fans om het leven kwamen.
5 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR) - De veroordeelde Hondurese oud-president Juan Orlando Hernández is vrijgelaten uit een gevangenis in de Verenigde Staten, aldus gegevens van de Amerikaanse gevangenisautoriteiten. De Amerikaanse president Donald Trump heeft hem gratie verleend.
5 uur geleden