Laatste president Zuid-Afrika onder apartheid De Klerk overleden
KAAPSTAD (ANP) - De laatste president van Zuid-Afrika in de tijd van apartheid, Frederik Willem de Klerk, is op 85-jarige leeftijd overleden. Hij was van 1989 tot mei 1994 president en speelde een cruciale rol bij de overgang van een wit minderheidsregime naar democratische verkiezingen en de regering van het Afrikaans Nationaal Congres van Nelson Mandela. De Klerk was onder hem ook vicepresident. De Klerk is volgens zijn stichting overleden aan kanker.
De Zuid-Afrikaanse president Cyril Ramaphosa heeft gezegd bedroefd kennis te hebben genomen van het overlijden van zijn voorganger. De Klerk speelde een sleutelrol in het proces om het land democratie te geven, aldus Ramaphosa.
De Klerk en Mandela kregen in 1993 de Nobelprijs voor de Vrede voor hun werk voor een relatief vreedzame overgang naar een democratie zonder rassenscheiding. De segregatie van bevolkingsgroepen op basis van ras of raciale kenmerken werd in 1948 in gevoerd in Zuid-Afrika en sneuvelde in 1990 als gevolg van de oppositie van de meerderheid van de bevolking en buitenlandse druk. De Klerk was in de laatste minderheidsregering de drijvende kracht achter de ontmanteling van apartheid. De Afrikaner term apartheid werd in de hele wereld berucht en zelden vertaald.
Vrijlating van Mandela
De Klerk was zoon van een politicus in de Nationale Partij en hij werd parlementslid in 1972. Behalve lid van de Nationale Partij was hij lid van de geheimzinnige Broederbond, een genootschap van invloedrijke Afrikaners. De Klerk werd in 1978 voor het eerst minister onder premier John Vorster. Nadien bekleedde hij tal van ministersfuncties. In februari 1989 kreeg toenmalig president Pieter Willem Botha, een fervent aanhanger van rassenscheiding, een beroerte en De Klerk volgde hem na enige tijd op. Precies een jaar later, in februari 1990, ontpopte hij zich als sloper van het apartheidsbewind door oppositiebewegingen niet langer te verbieden. Hij gelastte de vrijlating van Mandela, toen een van de bekendste politieke gevangenen ter wereld.
Het land kreeg na jarenlange onderhandelingen tussen partijen in april 1994 democratische verkiezingen waar alle Zuid-Afrikanen konden stemmen. Mandela werd president en De Klerk een van de vicepresidenten. Hij was nog enige tijd de oppositieleider in het parlement, maar trok zich in 1997 uit de Zuid-Afrikaanse politiek terug. De politicus die een product was van het apartheidsregime, bleek cruciaal bij de ontmanteling ervan, maar hield later vol dat de minderheidsregeringen waar hij deel van uitmaakte ook veel goede dingen hadden bereikt.
Meer uit Buitenland
WASHINGTON (ANP/RTR) - Amerikaanse autoriteiten hebben ruim 1 miljoen documenten ontdekt die mogelijk te maken hebben met de spraakmakende zaak rond de Amerikaanse zedendelinquent Epstein. Het ministerie van Justitie zegt de documenten zo snel mogelijk te willen vrijgeven, maar gezien de omvang kan dat nog enkele weken duren.
1 uur geleden
RAMALLAH (ANP/RTR) - Veertien landen veroordelen de goedkeuring van negentien nieuwe nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever door Israël, schrijven ze in een verklaring. Het statement komt van Duitsland, België, Canada, Denemarken, Spanje, Frankrijk, Italië, Ierland, IJsland, Japan, Malta, Nederland, Noorwegen en het Verenigd Koninkrijk.
2 uur geleden
KYIV (ANP/BLOOMBERG) - Rusland gebruikt mogelijk Chinese satellietbeelden bij aanvallen op doelen in Oekraïne, aldus de Oekraïense president Volodymyr Zelensky. Volgens hem valt er een verband te leggen tussen Chinese satellietbeelden van Oekraïens grondgebied en Russische aanvallen op energievoorzieningen.
3 uur geleden
PARIJS (ANP) - De Franse president Emmanuel Macron zegt dat hij met NAVO-chef Mark Rutte heeft overlegd over de situatie in Oekraïne. In januari praten Europese leiders verder in Parijs, meldt hij op X.
4 uur geleden
LONDEN (ANP/AFP) - De Britse regering zegt het recht op vrijheid van meningsuiting volledig te verdedigen, maar vindt ook dat er maatregelen nodig zijn tegen de schadelijkste inhoud op het internet. Londen benadrukt dit na het besluit van de Amerikaanse regering om vijf Europese prominenten, onder wie twee Britten, de toegang tot de Verenigde Staten te ontzeggen wegens censuur.
4 uur geleden
BETLEHEM (ANP/AFP) - De Israëlische autoriteiten hebben de Palestijnse vicepresident Hussein al-Sheikh de toegang tot de kerstavondmis in Bethlehem ontzegd, meldt het Palestijnse persbureau Wafa. Zijn konvooi werd tegengehouden voordat het de stad kon binnenrijden.
5 uur geleden
JERUZALEM (ANP) - Het Israëlische parlement is in een eerste stemming akkoord gegaan met het opzetten van een commissie die onderzoek gaat doen naar wat er gebeurde op en voorafgaand aan 7 oktober 2023, de dag dat Hamas Israël aanviel en de Gaza-oorlog begon. Maar die commissie is omstreden, omdat die alleen zal bestaan uit politici. Oppositiepartijen vrezen dat het onderzoek gebruikt zal worden om de echte schuldvraag te verhullen en willen liever een onafhankelijk onderzoek.
6 uur geleden