Laatste president Zuid-Afrika onder apartheid De Klerk overleden
KAAPSTAD (ANP) - De laatste president van Zuid-Afrika in de tijd van apartheid, Frederik Willem de Klerk, is op 85-jarige leeftijd overleden. Hij was van 1989 tot mei 1994 president en speelde een cruciale rol bij de overgang van een wit minderheidsregime naar democratische verkiezingen en de regering van het Afrikaans Nationaal Congres van Nelson Mandela. De Klerk was onder hem ook vicepresident. De Klerk is volgens zijn stichting overleden aan kanker.
De Zuid-Afrikaanse president Cyril Ramaphosa heeft gezegd bedroefd kennis te hebben genomen van het overlijden van zijn voorganger. De Klerk speelde een sleutelrol in het proces om het land democratie te geven, aldus Ramaphosa.
De Klerk en Mandela kregen in 1993 de Nobelprijs voor de Vrede voor hun werk voor een relatief vreedzame overgang naar een democratie zonder rassenscheiding. De segregatie van bevolkingsgroepen op basis van ras of raciale kenmerken werd in 1948 in gevoerd in Zuid-Afrika en sneuvelde in 1990 als gevolg van de oppositie van de meerderheid van de bevolking en buitenlandse druk. De Klerk was in de laatste minderheidsregering de drijvende kracht achter de ontmanteling van apartheid. De Afrikaner term apartheid werd in de hele wereld berucht en zelden vertaald.
Vrijlating van Mandela
De Klerk was zoon van een politicus in de Nationale Partij en hij werd parlementslid in 1972. Behalve lid van de Nationale Partij was hij lid van de geheimzinnige Broederbond, een genootschap van invloedrijke Afrikaners. De Klerk werd in 1978 voor het eerst minister onder premier John Vorster. Nadien bekleedde hij tal van ministersfuncties. In februari 1989 kreeg toenmalig president Pieter Willem Botha, een fervent aanhanger van rassenscheiding, een beroerte en De Klerk volgde hem na enige tijd op. Precies een jaar later, in februari 1990, ontpopte hij zich als sloper van het apartheidsbewind door oppositiebewegingen niet langer te verbieden. Hij gelastte de vrijlating van Mandela, toen een van de bekendste politieke gevangenen ter wereld.
Het land kreeg na jarenlange onderhandelingen tussen partijen in april 1994 democratische verkiezingen waar alle Zuid-Afrikanen konden stemmen. Mandela werd president en De Klerk een van de vicepresidenten. Hij was nog enige tijd de oppositieleider in het parlement, maar trok zich in 1997 uit de Zuid-Afrikaanse politiek terug. De politicus die een product was van het apartheidsregime, bleek cruciaal bij de ontmanteling ervan, maar hield later vol dat de minderheidsregeringen waar hij deel van uitmaakte ook veel goede dingen hadden bereikt.
Meer uit Buitenland
KYIV (ANP) - Oekraïne en Rusland bereiden de hervatting voor van een gevangenenruil die eerder stil was komen te liggen. De Oekraïense voormalige minister van Defensie Rustem Umerov meldt op Telegram dat hij daarover gesprekken heeft gevoerd met bemiddelaars in Turkije en de Verenigde Arabische Emiraten.
3 uur geleden
MOSKOU (ANP/RTR) - De Russische president Vladimir Poetin heeft met de premier van Israël Benjamin Netanyahu gesproken over onder meer het Iraanse nucleaire programma, de toestand in de Gazastrook en over Syrië. Het Kremlin heeft het telefonische gesprek naar buiten gebracht.
9 uur geleden
BELÉM (ANP/DPA/AFP) - In Belém zijn duizenden demonstranten de straat opgegaan om hun zorgen te uiten over klimaatverandering. De Braziliaanse stad is dit jaar gastheer van de COP30, de jaarlijkse klimaattop van de Verenigde Naties. Om die reden zijn duizenden mensen op dit moment in Belém, waar de COP30 de tweede week ingaat. Zo'n tweehonderd landen zijn aanwezig om te bespreken hoe klimaatverandering wereldwijd het best kan worden aangepakt.
15 uur geleden
ALBUFEIRA (ANP) - In de ook bij Nederlanders geliefde kustplaats Albufeira in de Portugese Algarve is minstens een dode gevallen en zijn enkele tientallen mensen gewond geraakt door uiterst slecht weer met rukwinden. De dode is een 85-jarige Britse, meldt de Portugese nieuwssite Publico.
15 uur geleden
DOHA (ANP/RTR/AFP) - Congo en rebellengroep M23 hebben in Doha een conceptovereenkomst getekend voor een staakt-het-vuren in Oost-Congo. Tijdens een ceremonie in de Qatarese hoofdstad tekenden afgevaardigden van beide partijen het document. Qatar werpt zich al geruime tijd op als bemiddelaar in het conflict in Congo.
17 uur geleden
VATICAANSTAD (ANP/RTR) - Het Vaticaan geeft 62 historische objecten terug aan inheemse Canadese volkeren. De Katholieke Kerk noemt de stap een concreet teken van dialoog, respect en broederschap.
17 uur geleden
BOGOTÁ (ANP/AFP) - Door een bombardement in het noordoosten van Colombia zijn zeker negen guerillastrijders omgekomen. Dat meldt persbureau AFP op basis van bronnen binnen het ministerie van Defensie van dat land. Arauca, de regio waar de regering van president Gustavo Petro het bombardement uitvoerde, grenst aan Venezuela en staat bekend om de drugscriminelen die er actief zijn.
19 uur geleden