Kunstwerk ‘Enlighten me’ brengt traditie en technologie samen

De presentatie van ‘Enlighten Me’ is een hoogtepunt na ruim drie jaar onderzoek en ontwerpen. “Ik ben na lang zoeken naar een partij die kon wat ik zocht met mijn draadjes, lapjes en schaartjes naar Wemeldinge gegaan en zo hebben techneuten en naaldkunstenaar elkaar gevonden”, vertelt Minke van de Zande. “We zijn tot een ruil gekomen. Ik heb voor hen een afbeelding gemaakt en zij gaan nu hun best doen om mij 3D-geprint water te leveren, organisch vormgegeven waterdruppels en druppels die ook echt spatten.” Om een tipje van de sluier over haar kunstwerk op te lichten, verklapt Van de Zande dat het wordt aangelicht door Luximprint. “Daarnaast betekent ‘Enlighten me’ zoiets als ‘vertel me jouw verhaal’. En daarvan zijn er over dit project veel te vertellen. In het kunstwerk komt het symbool uit de dierenwereld terug dat dit representeert.”

Japanse prenten

De in 1974 in Utrecht geboren Van de Zande is al jaren creatief bezig naast haar fulltime baan als ambtenaar. In haar jeugd heeft ze gehandwerkt en toen haar zoon haar enkele jaren geleden vroeg een applicatie op zijn badjas te naaien, herontdekte ze deze hobby. “Ik hou van friemelen en prutsen. Maar tekenen kan ik niet, dus ik zocht naar plaatjes om na te maken.” Speurend op internet raakte ze onder de indruk van Japanse prenten. “Die zijn gemaakt met een eeuwenoude houtdruktechniek. Best ingewikkeld, maar dat vond ik er juist leuk aan.” Ze wilde meer weten over deze traditie en dook daarvoor zelfs museumarchieven in. “Het depot van het Rijksmuseum in Amsterdam is gewoon toegankelijk. Leuk hè? Daar vond ik alleen niets, maar in het Museum Volkenkunde in Leiden wel. De conservator vertelde me dat de prenten er door verkleuring en vervaging niet meer uitzagen, zoals ze oorspronkelijk zijn gemaakt. Dat prikkelde me om erachter te komen hoe ze er dan wel hadden uitgezien.” Ze werkte daarvoor samen met de conservator en deed internetonderzoek en dat mondde uit in haar eerste expositie ‘Surimono in silk’. Van de Zande vertaalde ‘vergeten’ Japanse prints van circa 1830 naar zijde en borduurtechnieken. “Ik mocht zeven borduurschermen van zeventig bij zeventig centimeter groot exposeren in museum de Kantfabriek in Horst. Toen daar veel mensen op af kwamen, wist ik niet wat me overkwam. Vonden ze mijn werk goed of juist niet?” Gelukkig bleek het dat eerste te zijn. Van de Zandes naaldkunst en weef- en borduurtechnieken zijn inmiddels ook de grens over gegaan.

Nieuwe dimensie

Voor ‘Surimono in silk’ wilde ze een brug slaan tussen de oude traditie van kantmaken en de moderne tijd en dat doet ze met ‘Enlighten me’ ook. Traditionele naaldkant, borduurtechnieken, Smyrna knooptechniek, zoals gebruikt om tapijten te knopen, en de nieuwe kunstvorm printoptical art worden vermengd. “Textiel en borduurwerken zijn altijd met elkaar verbonden door draad. Ik wilde voor mijn waterproject iets maken wat los van elkaar staat.” Via onder meer een glasblazer, grimeur en epoxydeskundige kwam ze uit bij een brillenprintbedrijf in België. “Zij verwezen me naar John en Marco van Luximprint.” En zo ontstond hun samenwerking. “Het beschikbaar komen van de basistechnologie van Luximprint, het neerzetten en laten vloeien van druppeltjes optisch helder materiaal, biedt nieuwe mogelijkheden voor kunstenaars”, aldus John Gerrits, technisch directeur van Luximprint. “Een artiest kan nu spelen met kunst- en daglicht en zo een nieuwe dimensie toevoegen aan een werk.” Luximprint heeft het printoptical art-platform opgericht, dat later dit jaar officieel gelanceerd wordt. “Naast Van de Zande hebben zich inmiddels de eerste ‘printoptical artists’ aangesloten vanuit Nederland en daarbuiten.”
Na de presentatie in Wemeldinge reist ‘Enlighten me’ naar museum de Kantfabriek in Horst, waar het nog in 2022 te bezichtigen is.

Meer informatie

De onthulling van het kunstwerk op vrijdag 15 juli is toegankelijk voor kunstenaars en andere geïnteresseerden. Mail voor aanmelding naar [email protected] of kijk voor meer informatie op www.printoptical.art.