KNMI: zonneactiviteit neemt toe, kan apparatuur hevig verstoren
DE BILT (ANP) - De activiteit van de zon neemt toe. Er vinden meer en vaker uitbarstingen plaats op de zon. Deze kunnen bij de aarde verstoringen veroorzaken, die satellieten, radiogolven en het elektriciteitsnetwerk hevig kunnen beïnvloeden. De huidige zonnecyclus lijkt sneller te stijgen dan verwacht, zegt onderzoeker Eelco Doornbos, die zich voor het KNMI bezighoudt met ruimteweer.
Het kan volgens hem betekenen "dat de zonneactiviteit de komende jaren ook hoger uitkomt dan bij de vorige cyclus, die relatief licht was." Zeker de afgelopen maand zagen de onderzoekers veel zogenoemde zonnevlekken, waar de uitbarstingen plaatsvinden. "Nu hadden die nog geen grote gevolgen voor de aarde", zegt Doornbos. Maar de onderzoekers houden er rekening mee dat het ruimteweer in de toekomst voor problemen kan zorgen.
Elke elf jaar begint op de zon een nieuwe zonnecyclus. Van een rustige periode loopt de zonneactiviteit steeds meer op tot een hoogtepunt. Daarna neemt die weer af en elf jaar na het beginpunt zit de zonneactiviteit dan weer op een minimum. Momenteel bevindt de zon zich nog in het begin van de cyclus.
Voorbereiden
Echt extreem ruimteweer is de afgelopen decennia niet voorgekomen. "Hoe goed onze huidige technologie bestand is tegen extreme zonneactiviteit weten we niet precies." 1859 is de literatuur in gegaan als jaar met extreme zonneactiviteit. "Dat analyseren onderzoekers nu nog steeds. Een meetstation in Rome heeft toen bijvoorbeeld hele grote schommelingen gemeten in het magneetveld van de aarde. Dat zou nu voor enorme problemen kunnen zorgen in het elektriciteitsnetwerk", legt Doornbos uit. Op zo'n gebeurtenis willen overheden en bedrijven wereldwijd voorbereid zijn.
In november 2015 raakten radars van de luchtverkeersleiding in onder meer Zweden verstoord door zonneactiviteit. "Het luchtruim is toen meer dan een uur gesloten." In extreme gevallen kan een deel van de radiocommunicatie dagenlang verstoord raken.
Niet gevaarlijk voor gezondheid
Voor mensen op aarde levert het ruimteweer geen gezondheidsproblemen op. "In de meest extreme gevallen worden vliegtuigpassagiers mogelijk blootgesteld aan straling, ongeveer evenveel als tijdens röntgenonderzoeken in het ziekenhuis. Astronauten buiten de atmosfeer moeten oppassen, voor hen is het gevaarlijk", aldus Doornbos. Het KNMI kan nu ook waarschuwingen uitgeven voor extreem ruimteweer, zodat de overheid en vitale sectoren zich kunnen voorbereiden.
Veel zonneactiviteit kan ook voor poollicht in de poolgebieden zorgen. "In 1859, vrijwel tegelijk met de metingen in Rome, zagen mensen het noorderlicht zelfs in het Caribische gebied", vertelt Doornbos.
Meer uit Binnenland
DEN HAAG (ANP) - Bij een explosie en een brand in een flatgebouw aan de Hengelolaan in Den Haag is vrijdagmiddag een dode gevallen, meldt de politie. Ook raakten twaalf personen gewond, drie van hen zijn naar het ziekenhuis gebracht. De anderen zijn ter plekke behandeld.
3 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Concertpodia Paradiso en Melkweg in Amsterdam schrappen de concerten van de Amerikaanse zanger D4vd die op 9 en 10 oktober gepland stonden. De 20-jarige zanger kwam de afgelopen week in opspraak omdat de politie van Los Angeles in een Tesla die op zijn naam stond een dood tienermeisje had aangetroffen. Vanwege de vondst en het onderzoek werden eerder op de dag ook concerten in de VS al afgelast.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - In een flatgebouw aan de Hengelolaan in Den Haag is vrijdagmiddag een explosie geweest. Dat gebeurde kort nadat de brandweer rond 17.00 uur een melding had gekregen over een gaslucht, meldt een woordvoerder van de veiligheidsregio. Meerdere mensen raakten gewond, twee van hen zijn naar het ziekenhuis gebracht.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Nederlanders zijn nog veel minder weerbaar dan bijvoorbeeld Noren en Zweden, stelt NAVO-chef Mark Rutte. Als oorlog uitbreekt moeten burgers op z'n minst weten wat ze moeten doen, waarschuwt hij.
5 uur geleden
ARNHEM (ANP) - Bij het Airborne-monument in Arnhem zijn vrijdagmiddag opnieuw gedenktekens voor John Frost onthuld. Burgemeester Ahmed Marcouch, wethouder Bob Roelofs en Caroline Frost - de dochter van de oorlogsheld - presenteerden op de John Frostbrug twee nieuwe plaquettes, een in het Nederlands en een in het Engels.
5 uur geleden
HAARLEM (ANP) - Twee verdachten die eerder zijn opgepakt voor de onrust in Beverwijk, Heemskerk en Haarlem, worden verdacht van poging tot doodslag en beroving. Het gaat om mannen van 23 en 24 jaar. Een 20-jarige Heemskerker wordt verdacht van bedreiging en bezit van een explosief. Zij zitten alle drie nog vast, bevestigt het Openbaar Ministerie Noord-Holland vrijdagmiddag berichtgeving van RTL Boulevard.
5 uur geleden
UTRECHT (ANP) - Bij het stadion van FC Utrecht verrijzen vier hoge woontorens. Die moeten in de hoeken tussen de vier tribunes worden gebouwd. Dat gebeurt in fases, zodat wedstrijden van de Eredivisionist gewoon door kunnen gaan. De Galgenwaard wordt het eerste stadion in Nederland met woningen erin.
6 uur geleden