Jos Hugense maakt het liefste van niets iets

U hebt een bedrijf in vegetarische producten in Goes. Hoe bent u daarmee begonnen?

“Ik kom uit een slagersfamilie. Mijn vader had een slagerij in Domburg. Mijn broers en ik zijn later een een vleesverwerkingsbedrijf begonnen in Goes. Dat liep goed, maar in 1998 kwam de gekkekoeienziekte. Dat was een enorme klap, maar we zagen dat nog als een bedrijfsrisico. Een paar jaar later kwam er echter een tweede golf en toen kwam de varkenspest er nog eens bovenop. ‘Dat gaan we niet elke twee jaar doen’, zei ik toen. We maakten kort daarna kennis met een techniek voor vegetarische producten. In 2005 hebben we de gok gewaagd en zijn vegetarische producten gaan produceren, eerst nog in onze vleeswarenfabriek. Daar was niet iedereen zo blij mee. Toen er hiernaast een pand vrijkwam, hebben we daar met hulp van een investeerder een complete productielijn ingericht. In 2007 hebben we de vleeswarenfabriek verkocht en ben me toen volledig gaan richten op Meatless. Het was echt pionieren”

Vonden de mensen om u heen de switch naar Meatless niet vreemd?

“De eerste vijf jaar waren best moeilijk. Er waren toen nog nauwelijks vegetarische producten op de markt en de discussie over het consumeren van vlees werd nog niet echt gevoerd. Iedereen vond het maar gek dat ik met plantjes aan de haal ging. Wij zagen het perspectief voor vlees echter slinken en hebben toen deze fundamentele keuze gemaakt. Dat was risicovol, maar het is goed uitgepakt.”

Heeft de coronacrisis invloed op uw bedrijf gehad?

“Een klein beetje. Het is niet te vergelijken met de problemen die andere ondernemers hebben. Voedsel gaat sowieso door. Wij hebben onze fabriek niet dicht moeten doen vanwege besmettingen, maar klanten van ons in bijvoorbeeld Spanje wel. Daar waren ze weken dicht. Dat merk je dan natuurlijk. Het grootste effect zag ik echter in de innovatie. Dat is ontzettend belangrijk in de vegetarische sector. Mensen op research and development-afdelingen kunnen niet thuiswerken, maar moesten dat wel. Daardoor kwamen grote projecten stil te liggen. Alles stond on hold. Pas in juli zijn deze projecten weer op gang gekomen.”

Is het werk ook voor u veranderd?

“Ik stond in maart, toen de crisis losbarstte, op het punt om naar Kuala Lumpur te vliegen. Dat heb ik maar niet meer gedaan. Ik moest diezelfde week ook nog naar London. Dat wilde ik aanvankelijk nog wel doen, maar ging uiteindelijk ook niet meer door. Daarna heb ik maanden nog nauwelijks gereisd. Het was echt een pas op de plaats.”

Blijft dat zo of is straks alles weer bij het oude?

“We zullen meer gaan videobellen. Daarin zijn we inmiddels allemaal geoefend. Niet alles lukt met videocalls, zeker niet in de voedselindustrie. Af en toe moet je zaken proeven. Technische en logistieke zaken kun je echter goed afhandelen door te bellen, al is het soms lastig als je te maken met een slechte verbinding, kinderen die tekeningen willen laten zien en blaffende honden op de achtergrond. Dan werkt het minder.”

U bent 61. Hoe ziet u de toekomst? Denk u al aan opvolging?

“Ik heb nog geen idee. Voorlopig bouwen we rustig door. We groeien elk jaar fors, zo’n vijftien tot twintig procent per jaar.”

Heeft u nog wel dromen op zakelijk gebied?

“We zijn vrij nuchter in Zeeland, noem het maar degelijk. Zolang we blijven groeien zoals we nu doen, ben ik tevreden. We hebben een prachtig bedrijf. Volgend jaar willen de vriescapaciteit verdubbelen en we denken alweer na over een volgende stap. Wat moet je nog meer willen? Ik zie die houding meer in deze omgeving. De ondernemers hier willen geld verdienen en groeien op een verstandige manier.”

Zijn er zaken waar u wakker van kunt liggen?

“Nu niet, maar toen we nog in het vlees zaten wel. Als je met BSE te maken krijgt, terwijl je 40 tot 45 man in dienst hebt, dan zorgt dat voor spanningen. Wij verloren toen tachtig procent van onze omzet. Toen we met Meatless begonnen, heb ik wel eens gedacht: ‘Er moet iets gaan gebeuren, anders komt het niet goed’, maar dat ging vrij snel voorbij. De laatste tien jaar heb ik weinig zorgen gehad. Natuurlijk kijk ik wel met enige zorg naar de economie nu. Ik denk dat er nog het nodige moet komen.”

Wat zijn de minder leuke kanten aan uw werk?

“Als je groeit, moet je meer gaan organiseren, rapporteren en verantwoorden. Daar heb ik vaak minder zin in. Het liefste maak ik van niets iets. Daar krijg ik energie van. Ik vind het ontzettend leuk om nieuwe klanten te bezoeken, snel te schakelen en nieuwe dingen te verzinnen. Het administratieve werk geeft me minder plezier.”

'Ik kom uit een familie waar veel vlees werd gegeten'

Eet u nog wel eens een stukje vlees?

“Ja. Ik ga er wel veel bewuster mee om, maar ik kom uit een slagersfamilie waar veel vlees werd gegeten. Zelf ben ik een liefhebber van vleeswaren. Bij het avondeten hoeft er niet altijd vlees te zijn. Ik eet tegenwoordig ook veel vegetarische producten en vind dat lekker. Ik weet ook wat goed is en wat niet, omdat ik zelf in de business zit. De laatste jaren zijn er grote stappen gezet op het gebied van kwaliteit. De komende jaren gaat dat door. Bij snacks, bijvoorbeeld een loempia, merk je over een paar jaar niet meer dat er geen vlees in zit.”

Met wie zou u zelf aan de keukentafel willen zitten? 

“Paul Fentener van Vlissingen. Ik heb er bewondering voor hoe hij naar de wereld keek als ondernemer. Je kunt ecoloog zijn en tegen alles aan schoppen, maar dat is best makkelijk als je verder geen verantwoordelijkheden hebt. Hij leidde een groot familiebedrijf, maar was ook erg bezig met het klimaat en ideologisch. Dat vind ik knap.”[n]