JIT: Poetin actieve rol in conflict rondom neerhalen MH17
DEN HAAG (ANP) - De Russische president Vladimir Poetin had een grote rol in het leveren van wapentuig naar Oost-Oekraïne, wat leidde tot het neerhalen van vlucht MH17 met een Buk-raket in 2014. Het burgervliegtuig vloog boven het conflictgebied waarin pro-Russische separatisten streden met het Oekraïense leger. MH17 werd neergehaald op 17 juli 2014.
"Er zijn sterke aanwijzingen dat in Rusland door de president is beslist over de verstrekking van de Buk-TELAR aan de separatisten", aldus het Joint Investigation Team (JIT) woensdag tijdens een persconferentie over de huidige stand van het onderzoek.
Er is concrete informatie dat het verzoek van de separatisten aan de president is voorgelegd, en dat hier positief op is beslist. "In opgenomen telefoongesprekken vertellen Russische overheidsmedewerkers dat de beslissing tot militaire ondersteuning bij de president ligt. Het besluit wordt zelfs een week uitgesteld "omdat er maar één is die een beslissing neemt (…), de persoon die op dat moment op een top in Frankrijk is". President Poetin is op dat moment, op 5 en 6 juni 2014, bij de herdenking van D-Day in Frankrijk", aldus het JIT na onderzoek. Er zijn ook onderschepte telefoongesprekken waarin volgens het JIT Poetin te horen is, die wijzen op zijn actieve bemoeienis.
Sterke aanwijzingen
"Korte tijd later worden de zware luchtverdedigingssystemen geleverd, waaronder de Buk die later MH17 neerschiet." Het is het JIT echter onbekend of in het verzoek uitdrukkelijk over een Buk-systeem wordt gesproken, "daarom spreken we van sterke aanwijzingen. De hoge lat van volledig en sluitend bewijs wordt niet gehaald."
De president kan niet vervolgd worden, meldt het JIT. Voor de president geldt immuniteit als staatshoofd. Ook kan niet worden bewezen wie de bemanningsleden waren van de raketinstallatie. "Het vergaarde bewijs is niet concreet genoeg om in de rechtszaal tot veroordelingen te leiden, meent het Openbaar Ministerie. "Daarom worden op dit moment geen nieuwe rechtszaken gestart."
Levenslange celstraffen
November vorig jaar veroordeelde de rechtbank Den Haag rebellenleider Igor Girkin, zijn rechterhand Sergej Doebinski en garnizoenscommandant Leonid Chartsjenko tot levenslange celstraffen voor hun rol in het neerhalen van MH17. Ze werden als verdachten aangemerkt na jarenlang onderzoek door het JIT. De vierde verdachte, Oleg Poelatov is vrijgesproken. De rechtbank overwoog dat het neerhalen van de vlucht een vergissing was van de pro-Russische separatisten - de daders hadden vermoedelijk niet de bedoeling een passagiersvliegtuig neer te halen, maar een militair vliegtuig.
Onlangs werd al bekend dat het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) zich gaat buigen over de rol van Rusland bij het neerhalen van de vlucht. Dit na klachten van Nederland en individuele nabestaanden.
Nabestaanden
Op 17 juli 2014 stortte het toestel van Malaysia Airlines, vertrokken van Schiphol en onderweg naar de Maleisische hoofdstad Kuala Lumpur, neer in Oost-Oekraïne. Het vliegtuig was uit de lucht geschoten. Alle 298 inzittenden kwamen om het leven, onder hen bijna tweehonderd Nederlanders.
Voorafgaand aan de persconferentie woensdagochtend, zijn de nabestaanden van de vliegramp ingelicht over de bevindingen.
Meer uit Binnenland
DEN BOSCH (ANP) - In de rechtbank in Den Bosch is de strafzaak over het dodelijke ongeluk met een Stint in het Brabantse Oss begonnen. "De vraag wat er werkelijk is gebeurd heeft de afgelopen jaren onze levens beheerst", zeiden Stint-ondernemers Edwin Renzen en Peter Noorlander bij aanvang van de zitting. "Het is voor ons, net als voor iedereen in deze zaak, een vreselijk drama. Ook wij zijn ouder en beseffen als geen ander wat dit ongeluk teweeg heeft gebracht."
11 minuten geleden
TER APEL (ANP) - In het aanmeldcentrum in Ter Apel verblijven voor het eerst in bijna een maand meer dan 2100 asielzoekers. Daarmee wordt voor de vierde dag op rij de limiet van 2000 mensen overschreden.
25 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - Het aantal aardgasvrije woningen neemt toe. Blokverwarming en cv-ketels worden steeds vaker vervangen door stadsverwarming en warmtepompen, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). In 2024 was 11,2 procent van de woningen aardgasvrij. Twee jaar eerder was dat nog 8,7 procent.
44 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - De menswaardigheid in de opvang voor Oekraïense vluchtelingen is in gevaar, waarschuwen de Ombudsman en de Kinderombudsman. Ze slaan alarm over de leefomstandigheden van Oekraïners in Nederland in brieven aan alle gemeenten en woonminister Mona Keijzer. De ombudsmannen roepen hen "met klem" op de situatie voor Oekraïners te verbeteren.
4 uur geleden
DEN BOSCH (ANP) - Nabestaanden en slachtoffers van het dodelijke ongeluk met een Stint in het Brabantse Oss hopen dat de strafzaak hen duidelijkheid en gerechtigheid biedt. "Ze hopen dat er iemand ter verantwoording wordt geroepen", zegt een woordvoerder van Namens de Familie, de organisatie die de drie gezinnen en de bestuurster van de elektrische bolderkar bijstaat. "Ze willen weten hoe het heeft kunnen gebeuren." Dinsdag begint het strafproces in de rechtbank in Den Bosch.
4 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - Bohemian Rhapsody van Queen heeft ook dit jaar de meeste stemmen gekregen voor de NPO Radio 2 Top 2000. De klassieker, die dit jaar precies vijftig jaar bestaat, staat voor de 22e keer bovenaan, is maandag bekendgemaakt in het Top 2000 Café in Beeld & Geluid in Hilversum. Piano Man van Billy Joel is in de 27e editie van de populaire eindejaarslijst de nummer 2 en plek 3 wordt bezet door Hotel California van Eagles.
16 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Filmregisseur Frans Weisz is op 87-jarige leeftijd overleden. Dat bevestigt producent Matthijs van Heijningen, die zijn laatste film produceerde en goed bevriend met hem was, aan het ANP na berichtgeving hierover van NRC. Weisz leed aan de ziekte van Alzheimer.
20 uur geleden