Het Oberufer kerstspel ook te zien in Domburg

DOOR MARIELJA TEN BRUGGENCATE

Regisseur Jan Leijnse kent het kerstspel door en door. Toen zijn kinderen 28 jaar geleden op de Vrije School zaten, meldde hij zich aan om mee te spelen in het kerstspel. Sindsdien heeft hij meerdere rollen gespeeld en is het spel gaan regisseren. Sinds 2012 wordt het Oberufer kerstspel onafhankelijk van de Vrije School opgevoerd. Leijnse heeft de regie behouden en samen met zijn vrouw Monique zet hij zich ieder jaar in om het Oberufer kerstspel tot een succes te maken. 

Zonder kerstspel geen kerst
Het Oberufer kerstspel werd in de zestiende eeuw gespeeld voor en door boeren uit de omgeving van het Bodenmeer in Duitsland. De bewoners trokken in de zeventiende eeuw richting Hongarije en streken neer in Oberufer. Daar behielden ze de cultuur van hun geboortestreek en brachten om de paar jaar het kerstspel ten tonele. Taalkundige Karl Schröer (1825-1900) was gefascineerd door de wijze waarop de Oberufers het kerstverhaal presenteerden. Hij schreef alles op en deelde zijn werk met Rudolf Steiner (1861-1925), die het op zijn beurt opnam in het jaarprogramma van de Vrije School. “Het kerstverhaal kennen we allemaal, maar de manier waarop het in het Oberufer kerstspel verteld wordt is heel anders dan ik gewend was,” vertelt Monique Leijnse. Ze heeft een Christelijke opvoeding gehad, maar was niet bekend met de symboliek die in dit mysteriespel opgenomen is. “Het spel zit vol symbolen. Zo hangen er in de kerstboom verschillende goudkleurige tekens en 33 rozen: 30 rode en 3 witte. Die staan allemaal voor een levensjaar van Jezus. De drie witte symboliseren zijn jaren na de doop in de Jordaan.” Ook de manier van bewegen en de tekst bevat symboliek en mystiek. Het is niet nodig om alles te begrijpen, de voordracht spreekt voor zich.

Vier locaties
De tekst is vertaald door Sanne Bruinier (1875-1951). Het klinkt als oudhollands, maar dat is het niet. “Voor de spelers is het moeilijk om de tekst uit het hoofd te leren. Daarom beginnen we al in oktober en studeren we samen. Het is belangrijk om te weten wat je zegt of zingt,” vertelt Monique. Ze is al weken bezig met de voorbereidingen. De flyers, rekwisieten en onderdelen van de kostuums liggen in de woonkamer. “Kerst is voor ons pas compleet als er een kerstspel gespeeld wordt. Het is zo mooi om bij te dragen aan deze traditie.” Het Oberufer kerstspel wordt dit jaar opgevoerd voor de bewoners van Scheldehof, in het AZC, bij de Christengemeenschap en in wijkcentrum Schuttershof in Domburg. “De eerste drie locaties zijn al bijna vol, maar in Domburg heb ik nog genoeg plaats voor belangstellenden. We spelen daar op zondag 24 december om 10.30 uur en de toegang is gratis. Ik hoop dat veel mensen komen kijken, zodat we het kerstspel samen kunnen beleven.”