Groenland kiest parlement, onafhankelijkheid belangrijk thema
NUUK (ANP/AFP/RTR) - In Groenland zijn de parlementsverkiezingen begonnen. Het belangrijkste thema is onafhankelijkheid. De vraag is daarbij niet of, maar wanneer Groenland zich van Denemarken moet afscheiden. De stembusgang komt te midden van Amerikaanse pogingen om het eiland bij de Verenigde Staten te voegen.
Veel van de 57.000 inwoners willen volgens peilingen geen Denen of Amerikanen zijn, maar simpelweg Groenlanders. Denemarken koloniseerde Groenland driehonderd jaar geleden en voegde het in 1953 toe aan het Koninkrijk Denemarken. Het eiland kreeg in 1979 een eigen parlement. De 31 zetels van de zogenoemde Inatsisartut worden nu opnieuw verdeeld. Er kan tot 23.00 uur worden gestemd, de uitslag wordt in de nacht verwacht.
Bijna alle partijen zijn voor onafhankelijkheid. Sommige partijen pleiten voor een "versnelde procedure", terwijl anderen de tijd willen nemen. Ook zijn er verschillende meningen over de mogelijke gevolgen voor de levensstandaard. De Groenlandse economie is sterk afhankelijk van de visindustrie en Deense subsidies. Denemarken steekt elk jaar honderden miljoenen in het semi-autonome gebied.
Onafhankelijkheidsprocedure
Groenland kan sinds 2009, toen het meer autonomie kreeg, een onafhankelijkheidsprocedure beginnen. Denemarken en Groenland moeten dan tot een overeenkomst komen, die goedgekeurd moet worden door de parlementen in zowel Nuuk als Kopenhagen en in een Groenlands referendum. De grootste oppositiepartij Naleraq wil dat het proces meteen begint. De twee huidige coalitiepartijen, waaronder de linkse Inuit Ataqatigiit van premier Múte Egede, vinden dat Groenland eerst economisch onafhankelijk moet worden.
Mocht de Deense hulp wegvallen, dan kan Groenland een samenwerking met de Verenigde Staten overwegen. Dat land zou financiële steun en bescherming kunnen bieden in ruil voor een grotere militaire aanwezigheid op Groenland, aldus Naleraq. De Amerikanen hebben er nu al een militaire basis. De Amerikaanse president Donald Trump wil het strategisch gelegen en grondstofrijke eiland om veiligheidsredenen "op de een of andere manier" innemen, maar erkende onlangs ook het zelfbeschikkingsrecht van de Groenlanders.
Meer uit Buitenland
WARSCHAU (ANP/BLOOMBERG) - Polen wil toetreden tot de G20, een groep van de grootste economieën ter wereld. Dat zei minister van Financiën Andrzej Domański tegen persbureau Bloomberg. "Wij willen de stem van ons deel van Europa zijn."
1 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - Het Amerikaanse ministerie van Justitie benadrukt dat niet alles geloofd moet worden wat over president Donald Trump wordt gezegd in vrijgegeven documentatie over zedendelinquent Jeffrey Epstein. "Sommige van deze documenten bevatten onware en sensationele beweringen over president Trump die vlak voor de verkiezingen van 2020 bij de FBI zijn ingediend", staat in een bericht op X.
2 uur geleden
LONDEN (ANP/AFP) - De Zweedse activiste Greta Thunberg is in Londen opgepakt bij een pro-Palestijnse demonstratie. Ze was gekomen om pro-Palestijnse activisten te steunen die in de gevangenis in hongerstaking zijn gegaan.
2 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - De Amerikaanse regering rolt landelijk een nieuwe aanpak uit om asielaanvragen te kunnen afwijzen. Het uitgangspunt is dat asielzoekers die vervolging vrezen in hun thuisland ook kunnen worden overgebracht naar landen waar ze zelf niet vandaan komen, bericht CBS News. De nieuwszender baseert zich op interne overheidsgegevens.
3 uur geleden
KYIV (ANP) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky zegt dat er samen met de VS verschillende conceptdocumenten zijn opgesteld over het beëindigen van de oorlog met Rusland. Die gaan volgens hem met name over veiligheidsgaranties voor Oekraïne, herstel en over een basiskader voor het beëindigen van de oorlog, schrijft hij op X.
3 uur geleden
JERUZALEM (ANP/AFP) - Het Israëlische leger zal in de Gazastrook aanwezig blijven, stelt minister van Defensie Israel Katz. Hij zei dat er een aantal buitenposten moeten worden opgezet in het noorden van het Palestijnse gebied, ondanks dat in het plan van het staakt-het-vuren staat dat Israël zich volledig zou terugtrekken uit Gaza.
3 uur geleden
SANAA (ANP/AFP) - De Jemenitische regering en de Houthi's hebben bijna 3000 gevangenen geruild, melden beide kanten. Die deal kwam tot stand na onderhandelingen tussen beide partijen in buurland Oman.
4 uur geleden