Forse toename aanbod woningen en kamers via Airbnb in Zeeland

De toeristische verhuur van woningen en kamers via platformen als Airbnb heeft de laatste jaren overal een aanzienlijke positie verworven. Dit heeft veel gevolgen, binnen de toeristische sector, maar ook sociaal-economisch in woonkernen en gebieden. Om de omvang van dit fenomeen in Zeeland beter in beeld te brengen heeft HZ Kenniscentrum Kusttoerisme onderzoek laten doen door de Expertpool Toeristische Verhuur Woonruimte, een samenwerkingsverband van Universiteit van Utrecht en adviesbureau Sweco. Het onderzoek is gefinancierd door Provincie Zeeland.

Groei tijdens coronajaren
Het aanbod van woningen en kamers via de platformen Airbnb en Vrbo is in Zeeland tussen 2019 en 2021 toegenomen met 31,5% naar ruim 5.600 woningen en kamers. In dezelfde periode is het aantal gereserveerde overnachtingen eveneens gegroeid, maar minder snel dan de toename van het aanbod. Het aantal gereserveerde overnachtingen nam met 23% toe, van 485.900 in 2019 tot 598.400 in 2021. De stijging van het aantal accommodaties en gereserveerde nachten na 2019 is opvallend, aangezien de jaren 2020 en 2021 getekend zijn door de coronapandemie. Internationaal toerisme naar Nederland is in deze jaren op landelijke schaal juist sterk afgenomen Toch bleef in Zeeland de vraag naar en het aanbod van accommodaties via platformen als Airbnb in deze periode stijgen.

Regionale verschillen
Het aanbod op Airbnb en Vrbo bevindt zich met name in gemeenten en kernen met een sterke toeristische sector, zoals langs de Noordzeekust. Er zijn grote verschillen tussen gemeenten. In de gemeente Veere nam het aanbod in de periode 2019-2021 met 58% toe naar bijna 1.500 accommodaties. Ook op Schouwen-Duiveland en Noord-Beveland was sprake van groei met meer dan 20%. In de gemeente Sluis bleef het aanbod daarentegen stabiel. De echte uitschieter bevindt zich verrassend in de gemeente Tholen waar het aanbod met maar liefst 175% toe nam, van 156 in 2019 naar 429 in 2021.

Intensief gebruik
In 2021 werden Zeeuwse accommodaties op Airbnb of Vrbo gemiddeld 106 nachten verhuurd, via deze platformen of andere kanalen. Er zitten echter sterke verschillen in de verhuuractiviteit van de 5.628 accommodaties. Ruim 18% van de Zeeuwse accommodaties was in 2021 meer dan 180 nachten gereserveerd en nog eens 21,5% tussen de 120 en 180 nachten. Dit zijn hoge percentages, zeker omdat de toeristische vraag in Zeeland sterk seizoensgebonden is. Daarentegen wordt een derde van de accommodaties minder dan 60 nachten gereserveerd.

Airbnb als extra verkoopkanaal
Iets meer dan de helft van het aanbod op Airbnb en Vrbo is regulier verblijfsaanbod op huisjesterreinen, campings of bij hotels en B&B’s. Platforms als Airbnb en Vrbo blijken in Zeeland nu een belangrijk uithangbord te zijn voor reguliere accommodaties. Er zijn grote professionele partijen, zoals Landal, Roompot of Bellvilla, én kleine particuliere eigenaren van woningen op huisjesterreinen actief op verhuurplatforms. In deze gevallen gaat het dus niet om nieuw aanbod, maar om bestaand aanbod dat via een extra verkoopkanaal de weg naar de markt vindt. Hierdoor is het lastig om de statistieken over accommodaties actief op platforms te vergelijken met de reguliere accommodatiesector: er kan dubbeltelling optreden.

Impact voor Zeeland
De impact van platformen als Airbnb kan sterk verschillen tussen locaties. Verhuur van regulier verblijfsaanbod, bijvoorbeeld op huisjesterreinen, heeft in veel gevallen veel minder impact op de leefomgeving dan het aanbod van particuliere woonruimte, o.a. vanwege ligging en inrichting. Toeristische verhuur van woningen heeft vaak meer sociaaleconomische effecten, denk aan de impact op sociale cohesie, overlast voor permanente bewoners of een afname van de regulier beschikbare woningvoorraad. Met name een clustering van verhuuraanbod binnen bevolkingskernen vraagt om meer (beleids-)aandacht.

Het volledige rapport over Airbnb in Zeeland én factsheets met kerncijfers per gemeente zijn beschikbaar op www.kenniscentrumtoerisme.nl/airbnb.